Qastek Baıanbaev
Qastek Baıanbaev 1936 jyly Taldyqorgan oblysyń
Andreev aýdanyndag̀y Taldybulaq aýylynda týgan.Sol aýdandag̀y
Ekpindi orta mektebin bitirgen, S.M.Kırov atyndag̀y Qazaq
memlekettik ýnıversitetinde jog̀ary bilim alg̀an, týg̀an
kolhozynda, Alakól aýdandyq, Almaty oblysyq gazeti redaksialarynda,
“Jazýshy” “Jalyn” baspalarynda ár túrli qyzmetter atqarg̀an. Qazir
“Balaỳsa” baspasynyń kòrkem àdebıeti tobyn basqarady. Aqynnyǹ
balalarg̀a arnalg̀an “Arg̀ymaq” atty tuǹg̀ysh jınag̀y 1962 jyly
jaryq kòrgen. Sodan beri qazaq
tilinde.
“Ataı nege solaqaı”, 1964
j
“Balalarg̀a bazarlyq” 1966
j
“Ilıch pen aǹshy” 1970
j
“Àsem àlem” 1976
j
“Qol shatyr kòtergen on batyr”
1974 j
“ Balalar adebıeti” 2007
j
“ Arasha” 2008
j
degen kitaptary basylyp
shyqqan. Kóptegen òleǹderi ỳkraın, belorỳs, òzbek, lıtvan,
eston, qyrg̀yz jàne basqa qalyqtar tilderine aỳdarylg̀an,
bastaỳysh klass oqỳlyqtaryna engen.
Arasha
Sùtke malg̀an
tumsyg̀yn
Sùrtip otyr bir
Shybyn
Tògip – shashyp bul
aqty,
Artyq ishken
sıaqty.
Bòrtken
dàndei
Sỳ
siǹip,
Qarny ketken
tyrsıyp
Òz salmag̀yn
aỳyrlap
Almaq edi
damyldap
Baıqap osy
Shybyndy,
Torg̀aı og̀an
shuıildi
- Sùtke àbden
toıynyp,
Shyqqandaısyǹ
shomylyp
Adal asyn
basqanyǹ,
Jeter seniǹ
lastaỳyǹ!
Myna Torg̀aı
ashỳly.
Zàre – qutyn
qashyrdy,
Shyg̀armaqshy bir
bùlik,
Qaldy Shybyn
shyǹg̀yryp.
Mysyq estip bul
ùndi,
Beri qaraı
jùgirdi.
Murtyn taldap
tarag̀an
Ùstin sàndep
jalag̀an,
Bar òǹinde shyn
aıbat,
Jòn surady
mıaỳlap:
- Myna àlsiz
jàndikti
Shyryldatqan qaı
myqty?
Torg̀aımysyǹ
kàdimgi,
Ag̀yzaıyn
qanyǹdy!
Mysyq yrshyp tùsti
de,
Tòndi qustyǹ
ùsyine.
Shoshyp jaỳdan
bilekti,
Torg̀ai baıqus shyr
etti.
Estip qalyp bul
ùndi,
Tòbet beri
jùgirdi.
Jaıyn
aỳyz,
Jỳan
tòs,
Tomar
moıyn
Tuman
kòz,
Ashỳ qysqan
arlandaı,
Arsyldap
kep,
Saldy
aıg̀aı:
- Byrt etkizip
beliǹdi,
Sypyrarmyn
teriǹdi!
Bosat myna
Torg̀aıdy,
Bul beıshara neǹdi
aldy?
It Mysyqqa
atylyp,
Aldy tisin
batyryp.
Mysyq shapshaǹ àri
epti
Qapy
qalyp,
Shar
etti.
Qunan estip bul
ùndi.
Beri qaraı
buryldy.
Quryq
moıyn,
Qyl
quıryq,
Shoqtyg̀y
zor,
Shyn
jùırik,
Jerdi tartpyp ùsh
ret,
Aıtty Itke
kisinep:
- Sen Mysyqty
jàbirlep,
Jatyrmysyǹ tag̀y
ılep!
Oımaı turyp
tòbeǹdi,
Tentektikti qoı
endi!
Jibergendeı at teỳip,
Jan ushyra
Jalt
berip,
Shaǹqyldady kòk
tòbet,
Shyg̀yp alyp
shetkerek.
Estip ashy bul
ùndi,
It ıesi
jùgirdi.
Uzyn sıraq sary
bala
Qarap edi
aınala,
Kòrdi òziniǹ
Qunanyn,
Jymyrg̀an qos
qulag̀yn.
Bilmese de àli
anyq,
Aıtty sog̀an
qadalyp:
- Qaǹsylatqan
mynany
Sen
shyg̀arsyǹ,
Syǹaıy.
Bul jònine jùrgen
ıt,
Mal
qaıyryp,
Ùı qoryp.
Qoqaǹdama sen
bug̀an,
Tùsindiǹ
be,
Ker
qunan?
Shdamaı bul
jalag̀a,
Qulan aıtty balag̀a:
- Myna tòbet
bùldirgen,
Arashalap jùrmin
men.
Kùdik tỳyp
kenetten,
Jòn surady
Tòbetten:
- Shỳ shyg̀arg̀an
senbisiǹ,
Nege sonsha toldy
ishiǹ?
It shydar ma
jalag̀a,
Shyndyqty aıtty
balag̀a:
- Mysyq bàrin
bùldirgen,
Arashalap jùrmin
men.
Qỳyp shyndyq
ushyg̀yn,
Tergedi endi
Mysyg̀yn:
- Aıtshy, maỳbas,
sylang̀an,
Sen be shataq shyg̀arg̀an?
Kònbeı myna jalag̀a,
Mysyq aıtty
balag̀a:
- Anaỳ Torg̀ai
bùldirgen,
Arashalap jùrmin
men.
Eǹ soǹynda Torg̀aıdy
.
Tergemek
bop,
Qolg̀a
aldy:
- Shỳ kòtergen sen
deıdi,
Qus ediǹ g̀oi
kòrgendi?
Shydamaı qus
jalag̀a,
Shyndyqty aıtty
balag̀a:
- Shybyn bàrin
bastag̀an,
Taza sùtti
lastag̀an…
Bala jaıdy
òılanyp,
Tùsingendeı boldy
anyq,
Qyrqyssa da
manadan,
Mynalardyǹ bàri
aman.
Àlsizde àrkim
arasha,
Bolg̀an qandaı tamasha!
№115 “Kòltog̀an” jalpy orta
mektebi kommỳnaldyq memlekettik
mekemesi.
Qastek Baıanbaev òmir
jolynyǹ latyn àlipbıi
aỳdarmasy.
Daıyndag̀an: Ùsenova
Jıbek
Nỳrhasymovna.