Қазақ даласындағы ән-күй өнері .

Пән: Қазақстан тарихынан әңгімелер

Сыныбы: 5 «А»

Мұғалім : Кудасова А.И.

Өткізілу мерзімі :

Сабақтың тақырыбы : Қазақ даласындағы ән-күй өнері .

Сабақтың мақсаты :

Білімділік: Қазақ халқының ұлттық музыкалық мәдениетінің ерекшелігін аша отырып , оқушыларға қазақтың ұлттық ән-күй өнері мен оның дамуы туралы нақты мағлұмат беру .

Дамытушылық : Рухани мәдениетке деген көзқарастарын қалыптастыру , өз беттерінше мәдени құндылықтарды түсіне білу және оларды бағалай білу қабілеттерін дамыту .

Тәрбиелік : Рухани құндылықты құрметтеуге үйрету , халқымыздын ұлттық мәдениетіне деген сүйіспеншілігін ояту , адамгершілікке , парасаттылыққа тәрбиелеу .

Сабақтың түрі :аралас

Сабақтың әдісі : топпен жұмыс .

Пәнаралық байланыс : әдебиет .

Сабақтың көрнекілігі : оқулық , кесте ,лездік сұрақтар ,нақыл сөздер ,тест .

Сабақтың барысы :

1. Ұйымдастыру кезеңі ( амандасу , сыныпты түгелдеу , оқушылардың зейінін сабаққа аудару )

2. Үй тапсырмасын сұрау :

1-ТОП : 1. Дастүрлі әдет-ғұрыптар бойынша сипатта .

2.Әдет-ғұрыптар қандай тармақтарға бөлінеді .

3.Халық арасында сәбидің дүниеге келгенінен бастап өтетін мерекелерді ата .

2-ТОП : 1.Наурыз мейрамының қазақша мағынасы қалай ?

2.Наурыз мейрамы қалай тойланады ?

3.Наурызға қатысты қандай бата-тілектер білесіндер және «Ұлыстың ұлы күні» деп қандай күнді айтамыз ?

3-ТОП : 1.Қазақтын қандай дәстүрлі ұлттық ойындарын білесіндер ?

2.Наурыз мерекесін қазақ халқы қай кезден бастап тойлады ?

3.Наурыз көже қанша түрлі тағамнан жасалады ?

Әр топтан бір-бір оқушы : жарапазан , бата , салт-дастүрге байланысты слайд көрсетеді .

3. Жаңа сабақтың жоспары :

1.Дала әуендері :

2.Ұлттық музыка аспаптары :

3.Ән –куй өнеріндегі белгілі тұлғалар :

Оқушылар сабақтың мақсаты мен таныстырылады.

Мұғалім сөзі және қосымша мағұлмат .

Музыка өнері халқымыздың дамыған ежелгі рухани мәдениеттерінің бір саласы болып табылады .Халқымызда ежелден қалыптасқан дәстүр бойынша адам дүниеге келіп (бесік жыры ) О дүниеге әнмен яғни (жоқтау ) рәсімі арқылы дүниеден өтеді .

Музыка өнері қазақ халкымен бірге жасасып келеді .

Күй өнері – орындау мәнері бойынша төкпе және шертпе куй болып 2-ге бөлдінеді . Күй өнерінің майталмандары :Құрманғазы , Тәттімбет , Дәулеткерей , Қазанқап , Сүгір , Ықылас , Дина Нурпейісова .

Қазақ халқының ән өнеріне келетін болсақ , арғы замандағы ән өнері туралы дерек аз.

Біз соған байланысты тек 19 ғасырлардағы Біржан сал, Ақан сері ,Үкілі Ыбырай ,Жаяу Мұса, Майра ,Сара ,Естай сияқты ұлы өнерпаздарды білеміз .

Әр топтын оқушыларына мәтінмен жұмыс жасатамын :

1-ТОП :1.Төкпе күйдің майталманын ата :

2.Қазақтын ән өнерінің аса дамыған орынын ата :

3.Күй атасы – Қорқыт туралы не білесін ?

2-ТОП :1.Атақты күйшілерді ата :

2.Күйлер неше түрге бөлінеді және қандай ?

3 .Құрманғазының шәкірті кім ?

3-ТОП :1.Қазақтын музыкалық аспаптарын ата және домбыра ,қобыздын құрылысын суретте .

2.Аса көрнекті композитор Дәулеткерей Шығайұлының нешеге жуық күйлері сақталған және халықтың несін бейнелей жазған .

3.Тәттімбеттін кандай күйлері бар ?

Жаңа сабақты бекіту : Әр топқа шағын тест .

1-ТОП :1.Қобыз атасы кім ?

А)Құрманғазы В) Майра С)Қорқыт Д)Тәттімбет

2.Ықылас Дүкенұлы қай жылы өмір сурген ?

А) 1843-1916жж В)1806-1879жж С)1815-1862жж Д)1820-1887жж

3.Үкілі Ыбырай , Жаяу Мұса , Майра қай ғасырдың өнерпаздары ?

А) 20ғ В)19ғ С)18ғ Д)19ғ

2-ТОП:1.Қорқыт ата 9-10ғ.ғ. өмір сүрген, қандай тайпадан шықты ?

А)Қимақ В)Оғыз С)сақ Д)Ғұн

2.Көбік шашқан , Қайран шешем ,Түрмеден қашқан күйлері кімдікі ?

А)Тәттімбеттің В)Динаның С)Құрманғазының Д)Ықыластың

3.Шертпе күйдің тамаша үлгісін жасаған кім ?

А)Қазанқап В)Шора С)Сүгір Д)Тәттімбет

3-ТОП:1.Ықылас Дүкенұлының күйін тап :

А)Жез Киік В)Ақсақ Киік С)Сылқылдақ Д)Саржайлау

2.Жаяу Мұсаның әндері қандай ?

А) Ақ сиса В)Балқадиша С)Гәкку Д)Жиырма бес

3.1871ж қазіргі Алматы обылысының Қапал –Ақсу өңірінде Біржан Қожағылұлы (сал ) кіммен айтысты ?

А) Айнұрмен В)Сара мен С)Ринатпен Д)Ақан Сері мен

Өзін-өзі бағалау :

Үйге тапсырма : 1-тапсырма 21-парагрфты оқу

2-тапсырма ;Белгілі әнші мен куйшілердің шығармаларын жазып келу .

Өскемен қаласы әкімдігінің «№6 орта мектебі» КММ

Ашық сабақ

Тақырыбы: «Қазақ даласындағы ән- күй өнері»

Тарих пәнінінің мұғалімі:

Кудасова.А.И.

5-К сыныбы

Өскемен қаласы 2016ж