Материалдар / Қазақ тілін оқытуда заманауи педагогикалық технологияларды тиімді қолданып, білім сапасын арттыру

Қазақ тілін оқытуда заманауи педагогикалық технологияларды тиімді қолданып, білім сапасын арттыру

Материал туралы қысқаша түсінік

Бұл баяндамада өз тәжірибеммен бөлісемін. Сабақта тиімді әрі жиі қолданатын әдіс - тәсілдермен таныстырамын. Практикалық семинар болғандықтан, ұстаздар семинарда осы әдіс - тәсілдерді қолданды

Дауренбекова Карлыгаш Рымбековна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

20 Сәуір 2022

544

2 рет жүктелген

Қазақ тілі Семинарлар Басқа

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

2 слайд

Қазақ тілін оқытуда заманауи педагогикалық технологияларды тиімді қолданып, білім сапасын арттыру

3 слайд

«… бала әуелі тәжірибеге талпынып,

нәрсемен танысып, сонан

кейін сол нәрсе туралы сөйлесін,

тыңдасын, жазсын, оқысын,

тілге үйренсін»

Ж.Аймауытов

4 слайд

Семинарға не үшін қатысып отырсыз?

Күнделікті сабақтарда жиі қолданатын әдіс - тәсілдеріңіз қандай?

Бір сабақ үстінде қанша әдіс түрлерін пайдаланасыз?

Әдіс-тәсілдерді түрлендіру нәтиже береді деп ойлайсыз ба?

Сабақтың сапалы өтуі әдіс-тәсілге тәуелді ме?

(қағазға жазып қойыңыздар) (Өз пікірлеріңізді ашық айтып, белсенді қатысуларыңызды сұраймын.)

Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында: «Жаңа формация мұғалімі – рухани дамыған әрі әлеуметтік тұрғыдан есейген, педагогикалық құралдардың барлық түрлерін шебер меңгерген, білікті маман, өзін-өзі әрдайым жетілдіруге ұмтылған шығармашыл тұлға. Ол жоғарғы білімді, шығармашыл тұлғаны қалыптастырып, дамыту үшін жауапты» - деген болатын. Жолдаудың тұжырымдамасының негізгі мақсаты – жылдам өзгеріп отыратын дүние жағдайларында алынған терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін бағдарлай білуге, өзін-өзі іске асыруға, өзін-өзі дамытуға және өздігінен дұрыс, адамгершілік тұрғысынан жауапты шешімдер қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру - деп айта келіп, білім берудегі кедергі келтіретін факторларды атап көрсетті. Соның бірі, жаңа технологиялардың қолданылмауы, осыған байланысты педагогикалық тың ізденістер, жаңа әдіс-тәсілдер пайда бола бастады. Білім беруде, мектеп өмірінде білім сапасын қалай арттырамыз деген көкейкесті сұрақтар туындады. Жаңа қоғамға қажетті тұлғаны оқытып – тәрбиелеуде жаңа технологиялардың, әдіс-тәсілдердің қажеттілігі өмір талабы екендігі айқын сезілді.

Жаңа заман мұғалімі айналадағы өзгеріске тез икемделе алатын, жан - жақты, жаңа пердагогикалық инновацияларды меңгерген болуы керек. Оқушыларымызды тез өзгеретін өмірге дайындай отырып, өмірге дайындауымыз қажет. Білім, оқушыға негізінен пән арқылы берілгендіктен, әр пәнді заман талабына сай игерту, қай кезде болмасын ең басты мәселе. Ал технология мен әдістің мақсаты бір – «қалай оқыту мәселелерін қарастырады». Ұстаз үшін ең бастысы – оқыту әдісін дұрыс таңдау. Жаңа педагогикалық технологиялар оқушының жеке тұлғалық күшін арттырып, шығармашылық дамуында басты рөл атқарады.Ұстаз баяндайды, әңгімелейді, түсіндіреді, ал оқушы тыңдайды, қабылдайды, ойлайды, тағы басқа таным әрекеттерін жасайды. Яғни, күнделікті сабақтарымда, сабаққа жақсы көңіл күй қалыптастыру негізінде «ынтымақтастық атмосферасын» орнатамын. Сабақ барысында білімді жақсы игеру үшін тиімді, қолайлы әдіс таңдаймын.

4 слайд «Көңілді сәлемдесу»

Қазақстандағы білім беру үдерісіне енген қазіргі білім беру бағдарламасы - заман талабына сай келешек ұрпақтың сұранысын қанағаттандыратын тың бағдарлама. Заман өзгерген сайын қоғамның сұранысы да арта түседі. Бұл бағдарлама оқытуды ізгілендіру, өзін-өзі дамытып, тәрбиелей білетін, заман ағымына ілесе алатын кәсіби, біліктіі, жан-жақты жеке тұлға қалыптастыруды мақсат етеді. Оқушылардың кәсіби білім сапасын арттырумен бірге өз қабілетіне қарап, өзін-өзі дамыта отырып, өзіне сын көзбен қарауға мүмкіндік береді. Танымдық белсенділігін арттырып, шығармашылық қабілетін дамытады.

5 слайд

Коммуникативті оқыту ұстанымы: тілдік дағдыларды дамыту

(тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым)

6 слайд

Қазіргі білім беру бағдарламасында қазақ тілі пәнінің берілу жайы өзгеше. Бағдарлама оқушының 4 тілдік дағдысын: (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) (тілдік бағдар) жетілдіруге бағытталған. Бұл төрт дағды оқу жоспарында «Шиыршық әдісімен» орналастырылған және бір –бірімен тығыз байланысты. Яғни, жыл бойына бірнеше рет қайталанып отырады және сынып өскен сайын тілдік мақсат та күрделене түседі.

7 слайд

Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдердің шарттары:

- Сабақты белсенді өткізіп, әр баланың еркін жауап беруіне жағдай жасау

- Оқушыны сенімділікке баулу үшін, жауабын үнемі бағалап отыру керек

- Қиялын дамыту үшін “Менің ойымша .. ” деген жауапқа дағдыландыру

- Әр түрлі жауапқа бірдей қарау, жақсысын мадақтап, жаманын сынамау

- Тіл байлығын дамыту үшін қалайда жауабын соңына дейін тыңдау

Оқушылардың тыңдалым дағдысын жетілдіру сабақ үрдісінде тиімді тыңдалымды ұйымдастыру арқылы жүзеге асады. Тиімді тыңдалым дегеніміз не? Аудиовизуалды көрсетілімді қарау ұсынылған кезде оқушылардың жүз пайыз ынта- ықыласымен тыңдап отыр деп кепілдік беруге болмайды.Кейбірі түсінген кейіп танытып жай ғана қарап отыруы мүмкін немесе басқа нәрсе ойлап отыруы да ғажап емес. Сондықтан тиімді тыңдалым ұйымдастыру үшін алдымен болжау стратегиясы арқылы тақырыпты ашқызып, бейнежазбаны көрер алдында тапсырмалар беріп қойған дұрыс. Мысалы: Мәтін ішіндегі жалқы есімдерді жазып отырыңыз. Бұл оқушының назарын шоғырландырып тыңдауға алып келеді.Сонда ғана мәтінмен жұмыс әрі қарай нәтижелі жалғасын табады.

Тыңдалым: оқушыларға тапсырма алдын –ала ұсынылады. Олар тыңдай отырып тапсырманы орындауға тырысады.

8 слайд

І топ «Білім, Уақыт, Бақыт, Сүйіспеншілік, Байлық»

ІІ топ « Көбелек »

ІІІ топ Сарапшы топ

Сарапшы топ әр топтың жұмысын саралап, бағалайды.

Дескриптор : Әркім ақылға қонымды мәлімет ұсынады

Әркімнің пікірі құнды идея ретінде бағаланады

Өз пікірін негіздейді

Топтар әңгіме бойынша өз ойларын ортаға салады

9 слайд

1 - мәтін

2 - мәтін

Білім, Уақыт, Бақыт, Сүйіспеншілік, Байлық

Баяғы өткен заманда бір аралда түрлі сезімдер өмір сүріпті. Олар: Білім, Уақыт, Бақыт, Сүйіспеншілік, Байлық екен. Бір күні аралды су басатын болып, олар кемеге отыруға әзірленіпті.

Барлығы кемемен кетіп, аралда тек Сүйіспеншілік қана қалыпты. Сүйіспеншілік мәңгі қалғысы келеді. Бірақ, аралды су түгел басқан шақта Сүйіспеншілік Байлықты көмекке шақырады. Сүйіспеншілік одан кемесіне отырғызуын өтінді. Байлық әдемі кемемен келіп:

– Менің кемемде ақша мен алтындарым көп, саған орын жоқ, сені ала алмаймын,– деді.

Сүйіспеншілік арал жанынан Бақыттың өтіп бара жатқанын көрді. Бақыттың бақытты болғаны сонша, Сүйіспеншілікті естімеді.

Бір кезде бір дауыс естілді: «Сүйіспеншілік, кел, мен сені бірге алып кетемін» – деді. Мұны айтқан қария еді. Сүйіспеншілік өзін қуанышты сезінгені сонша, қарияның атын сұрауға да ұмытып кетті. Олар құрғақ жерге жеткен соң, қария кетіп қалды. Сүйіспеншілік жанына отырған Білімнен оған көмектескен адамның кім екенін сұрады. Сонда Білім: Ол «Уақыт» – деді.

– Уақыт? – деді Сүйіспеншілік, - онда маған уақыт неге көмектесті?

Білім күліп, ақылмен сөйлей: Тек «Уақыт» қана Сүйіспеншіліктің осы өмірге аса қажет екенін біледі,– деді.

Көбелек

Бірде бір адам келе жатып өз қуыршағынан шығуға тырысқан көбелекті көріп таң қалды. Оның таңырқағандығы соншалықты, бірнеше сағат көбелекті тапжылмай тұрып қадағалайды. Біраз уақыт өткен соң көбелек шаршағандай сыңай танытып қозғалыссыз қалды. Сырт қараған адамға көбелек қолынан келгеннің бәрін жасаған, одан әрі еш шамасы жоқтай көрінді. Сол кезде адам көбелекке көмектеспек болып, қолына пышақ алды да, қуыршақты кесіп жіберіп еді, көбелек атып шықты. Бірақ оның денесі әлсіз, денесі қатаймаған еді. Адам көбелектің қанаты ашылып, ұшып кетеді деген сеніммен қадағалауды жалғастыра берді. Бірақ ол олай бола қоймады! Ендігі кезде көбелектің басына қалған өмірін қанатын сүйретіп өту жазылды. Ол енді ешқашан ұша алмайтын болды. Мұның бәріне көбелектің кедергіден өз бетімен жол табуына мүмкіндік бермеген адам кінәлі еді. Көбелек қуыршақтың ішінен өз бетімен шыққанда ғана еркін дамып, өсе алады екен.

10 слайд

«Атаулар туралы үш сұрақ» әдісі

Берілген мәтін бойынша үш сөзді таңдап, оларға мына төмендегі сұрақтар бойынша жауап берулері қажет.

Қайда? Аңыздағы тірек сөздерді Сіз бұрынырақта қайда және қай мағынада кездестірдіңіз?

Қашан? Өз тәжірибеңізде осы атаулардың кездескеніне қарай мысалдар келтіре аласыз ба?

Қандай? Аңыздағы “түрлі сезімдер” туралы қандай пікір айта аласыз (өмірмен байланыстыра)?

«Детальдарын қосу» әдісі

Бастапқы сөйлем: Қыс түсті.

Кеңейтілген сөйлем үлгісі: Қыс биыл ерте түсті. Биыл біздің жаққа қыс ерте түсті, бірақ күн әлі де жылы (оқушылар сөйлемге детальдарды суреттер немесе кеспе сөздер, жаңа сөздер арқылы қосуына болады)

Бастапқы сөйлем: Адам көбелекке көмектесті.

Кеңейтілген сөйлем үлгісі:......................................

11 слайд

«5-5-1» формуласы /дәйексөз

-Өтілген аңыз желісі бойынша түйінді 5 сөйлем жазады;
-5 сөйлемді 5 сөзге қысқартады;

-5 сөзді 1 сөзге қысқартқанда, аңызға байланысты ДӘЙЕКСӨЗ шығады.

Мәтіндегі ақпараттарды «Оқиға картасы» әдісі
Бұл әдіс бойынша оқиғаны рет-ретімен диаграммаға орналастырып жазады.

Сөйлемдер	Реті
Адам көбелектің қанаты ашылып, ұшып кетеді деген сеніммен қадағалауды жалғастыра берді.
Көбелек енді ешқашан ұша алмайтын болды.
Адам көбелекке көмектеспек болып, қолына пышақ алды да, қуыршақты кесіп жіберіп еді, көбелек атып шықты.
Бір адам келе жатып өз қуышағынан шығуға тырысқан көбелекті көріп таң қалды

12 слайд

2 топ та осы әдіспен қорытынды жасайды

ПОПС әдісі: (Немесе «Төрт сөйлем әдісі»). Оқушылардың айтылым дағдысын жетілдіруде ПОПС әдісі өте тиімді. Өйткені бұл әдіс берілген жетекші сөйлемдерді жалғастыра отырып, тақырыптан ауытқымай жүйелі сөйлеуге және өзіндік көзқарасын дәлелді, нақты жеткізуге септігін тигізеді. (Сабақта жиі қолданамын, оқушыларымның сыныпқа қарай 60-70 пайызы қолдана алады)

13 слайд

«Егер ..., онда не болар еді?»

Оқушылардың бірі жүйрік қиялмен бір ситуация айтады, қалғандары соның шешімін тауып жалғастыру керек. Мысалы,

«Егер әрбір адам дүниеге келе сала басқалардың ойын оқи алатын болса, онда Жер бетінде не өзгеріс болар еді?»

«Егер Жердің тартылыс күші жоғалып кетсе, онда ...»

«Егер барлық адам сөйлеу қабілетінен айрылып қалса, онда»

Бұл тәсіл оқушылардың қиялын дамытып, мидың ойлау белсенділігін арттырады.

14 слайд

Өз сабақтарымда тиімді қолданылатын әдіс-тәсілдер (стратегиялар)

15 слайд

«Ментальды карта» әдісі

Бейнежазбаны көріп отырған кезде қажетті сөздерді (сурет атауларын) дәптерлеріне жазып отыру тапсырылады.

Тапсырма: ментальды карта дайындап, сол арқылы өз ұғынғандарын ортаға салу

(таныстырылым) (жанры, тақырыбы, идеясы, оқиға орны, кейіпкері, мақал, тәрбиелік мәні)

16 слайд

«Оқиға картасы» әдісі

Бұл әдіс бойынша оқиғаны рет-ретімен диаграммаға орналастырып жазады.

17 слайд

«Бірге ойлаймыз» әдісі

Оқушылар көршілері естімейтіндей етіп, мұғалімнің сұрағына жауапты талқылайды;

мұғалім 1 – 4 дейін санды таңдайды;

осы санға сәйкес келетін оқушы жауап береді;

талқылау және саралау үшін тамаша тәсіл.

18 слайд

770 ₸ - Сатып алу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!