Материалдар / Қиын отбасы балаларымен жұмыс барысындағы түрлі әдіс тәсілдер

Қиын отбасы балаларымен жұмыс барысындағы түрлі әдіс тәсілдер

Материал туралы қысқаша түсінік
Әлеуметтік педагогтерге қиын отбасы балаларымен жұмыстану барысында қолданылатын түрлі әдіс тәсілдер
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
22 Желтоқсан 2017
1671
3 рет жүктелген
693 ₸ 770 ₸
Бүгін алсаңыз 10% жеңілдік
беріледі
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Сырым аудандық білім беру бөлімінің Ж.Досмұхамедов атындағы жалпы білім беретін орта мектеп-балабақша кешені

































Өмірдің қиын жағдайына тап болған балалармен жұмыстану барысындағы түрлі әдіс- тәсілдер









































2016- 2017 оқу жылы

Сырым ауданы әдістемелік кабинеттің сараптау кеңесінің шешімімен басылымға аудан педагогтары арасында таратуға ұсынылды.

Хаттама №1 25.09.2016 жыл



Құрастырушы:

А.Анесова – Сырым аудандық білім беру бөлімінің жалпы білім беретін Ж.Досмұхамедов атындағы орта мектеп-балабақша кешенінің әлеуметтік педагогы

Рецензенттер:М.Баялиев- Сырым аудандық білім беру бөлімінің әдіңстемелік кабинетінің әдіскері.



Бұл бағдарлама әлеуметтік педагогтарға арналған. Бағдарламада өмірдің қиын жағдайына тап болған балалар,қиын оқушы туралы түсінік бере отырып, бала мінез-құлқының бұзылу себептерінің әлеуметтік және психологиялық жағдайлары айтылған. Жасөспірімдік кезеңде девиантты мінез-құлықты анықтау және жұмыс барысында қолданылатын әдіс – тәсілдер жинақталған



















































М а з м ұ н ы



Кіріспе .....................................................................................................................3



І. Өмірдің қиын жағдайына тап болған балалар,қиын оқушы туралы теориялық негіздері

  • Қиын оқушы туралы түсінік ....................................................................................................................... 5


  • Қиын оқушының мәселесіне қатысты теориялар .....................................8






ІІ. Жасөспірімдік кезеңде девиантты мінез-құлықты анықтау және жұмыс барысында қолданылатын әдіс – тәсілдер.

  • Жасөспірімдік кезеңде девиантты мінез-құлықтың болу себептері ......................................................................................................................10


  • Қиын отбасы балаларымен және ата – аналарымен жұмыстану барысындағы қолданылатын түрлі әдіс – тәсілдер ......................................................................................................................14






Қорытынды..........................................................................................................18

Әдебиеттер тізімі..................................................................................................19

Қосымшалар..........................................................................................................20



















Кіріспе

«Таяқтау оңай, тәрбиелеу қиын»Халық мақалы.

Ұрпақ тәрбиесі қай заманның, қай қоғамның болсын көкейкесті мәселелері болып келгендігі дәлелдеуді қажет етпейді. Тәрбие ана сүтінен басталып, біреудің біреуге ықпалы арқылы өмір бойы қалыптасатын күрделі құбылыс. Бала тәрбиесі – салғырттыққа, себеп-сылтау іздеуге төзбейді. Оны жүргізу үшін педагогикалық ұжымның кәсіптік білгірлігі, ата-аналардың саналық көзқарасы және осы принциптерге негізделген мектеп және отбасы арасындағы тығыз байланысқан одақ, нәтижелі жұмыс қажет. Соңғы кезде жасөспірімдер, жеткіншектер арасында мектеп қабырғасында жүріп-ақ кейбір келеңсіз оқиғаларға оқушыларымыздың көп ұрынуы, «қиын» бала есебін толықтыруы, сөз жоқ, мұғалімдер мен мектеп ұжымын ойландырады.Психолог-педагог ғалымдар А.Макаренко, С.Шацкий, А.Выготский, П.Блонский “қиын” балалар мәселелерін жан-жақты зерттеді.В.Трифанов зерттеулеріндегі “қиын” бала анықтамасы – күнделікті педагогикалық әсерге көне бермейтін, өзіне үнемі қосымша уақыт бөліп қарауды, мұғалімнің ерік-жігерін, күшін, қажырлы педагогикалық еңбегін қажетсінетін оқушы.Ал, А. Фортунов “қиын” бала ұғымына үлгірмеушілер мен тәрбие ықпалына көнбейтін балаларды жатқызады.“Қиын” балалар намысқой келеді, олар бір нәрсеге өзінің жарамсыз екенін сезіп тұрады және сол себептен қиянат жасауға физикалық күшін жұмсап, “маған бәрі жоғарыдан төмен қарайды, мені адам екен деп санамайды, мен оларға көрсетемін” деген ой тұжырымдап өзін-өзі сендіреді.Тәрбиені жас ерекшеліктеріне қарай жүргізсе, баланың ынтасын дамыта отыру арқылы әдіс-тәсілдерді жаңартып отырса нәтижелі болады. «Егер бала бұзақы бола бастаса, онда бұған бала кінәлі емес, педагогикалық әдістер кінәлі», – деген А. С. Макаренконың пікірі өте орынды. Пайдасыз әдістердің зиянды салдарын түзеу үшін, жан-жақты ойластырылған, ғылыми негізделген психологиялық – педагогикалық жүйе болуы керек. Бұл жүйенің ерекшелігі – «қиындардың» түзелу мүмкіндігіне ғана емес, сонымен бірге олардың рухани жағынан да бүтіндей қайта өзгеретіндігіне кәміл сену қажеттігінде.Қазіргі қоғамда осы проблема айқын байқалып, қиын отбасы балаларымен жұмыстану әлеуметтік педагогтің бірден бір маңызды міндеті деп санай отырып, мен өзімнің жобамның тақырыбын «Өмірдің қиын жағдайына тап болған балалармен жұмыстану барысындағы түрлі әдіс- тәсілдер» деп алдым.







Жобаның мақсаты:Өмірдің қиын жағдайына тап болған оқушылардың әлеуметтік жағдайын жақсарта отырып , білім сапасының артуына, ортаға бейімделуіне және өз – өздеріне деген сенімдерін арттыруға үлес қосу.

Жобаның міндеттері:
  • Баспа беттерінде жарияланған,әлеуметтік желілерде жария болған мақалаларды талдау және статистикалық мәліметтерді зерттеу.
  • Әр түрлі әдіс - тәсілдер арқылы олармен өткізілетін жұмыс түрлерін анықтау,жұмыс барысында іске асыру.
  • Оқушылармен ата - аналарға жан-жақты талдау жасай отырып, мектеп,ұстаз,ата - ана қарым - қатынасын нығайту.
Жобаның ұстанымы:

  • Мектеп – отбасы –қоғамдастық
  • Теориямен приактиканың байланысы
  • Ғылымилығы
  • Жүйелілік және реттілік
  • Саналылық және белсенділік


Күтілетін нәтиже:

  • Оқушылардың сенімділігін арттыру,ата - анасымен қарым - қатынастарын жақсарту.
  • Әлеуметтік жағдайын жақсарту арқылы сабақ қалдырмауға дағдыландыру.
  • Күнделікті сабақтарына қатысуын қадағалау.
  • Үлгерім,білім сапасын арттыруға үлес қосу.Cабақтан тыс шараларға қатысу барысындағы белсенділігін арттыру.




























І. Тарау. Өмірдің қиын жағдайына тап болған балалар,қиын оқушы туралы теориялық негіздер1.1 Қиын оқушы туралы түсінік



Тағдыр таразысының қайда қарап ауатыны,бесіктің қалай тербетілетініне байланысты»Станислав Ежи Лец.



«Қиын» оқушылар дегеніміз кімдер? Олар – «өмірі ауыр жағдайдағы балалар», «ата анасының қарауынсыз қалған балалар», «қауіпті әлеуметтік жағдайдағы балалар», «мемлекеттік көмекті қажет ететін балалар», «қоғамдық тәрбиені қажет ететін балалар» және т.б. Сонымен қоса , білім деңгейі төмен ,тәртібі нашар , сабақтан көп қалатын , ұстаздардың талабын орындамайтын,адамгершілік деңгейі төмен , сыныптастарымен үнемі тіл табыса алмайтын , ұжым мәселелері қызықтырмайтын, ойлау қабілеті кейін қалған , ашуланшақ оқушыларды қиын балалар қатарына жатқызып жүрміз.Баланың қиын мінез – құлқының себебін іздесек, көбіне баланың өз отбасындағы ата-анамен қарым - қатысына байланысты екені анықталды. Кей оқушылар ата - ана тарапынан ешқашан жүрек жылуын көрмей өсіп , осыған мектептегі өз тобындағы оқушылардың , мұғалімдердің кері көзқарасы қосылып , ұзаққа созылған қайғыру , ренжу жүйке ауруларына шалдықтырып , бала ашуланшақ,өмірге ызалы, тұйық қалыпқа түседі. Ата - ана тарапынан , мектеп қабырғасынан жылылық сезінбеген жасөспірім өмірде өзін ешкімге қажетсіз деп есептеп , уайымға шалдығады , кей жасөспірімдердің ұйқысы бұзылып,түнде қорқынышты түстер көріп, иммунитеті төмендейді,сабақ үлгерімі нашарлайды.«Қиын» оқушыны төмендегідей бөліп қарастыруға болады.





Қиын оқушы

Тән кемтарлығы Жан жарақаты



«Қиын балаларды» сен қиынсың деп кеудесінен нұқып, жалпы балалардың тобынан бөлудің қажеті жоқ.   Бұндай жағдай  оларды одан ары есіртіп  жібереді: «Көрдіңдер ме, бізге ерекше назар аударылады» - деп  басқалардың алдында  әдейі көкірек  қаға түседі  немесе өздері жайлы төмен бағаға үйреніп, бәрібір  мені ешқашан мақтамайды деп  еті үйреніп кетеді.Олай болса, қиын балалармен  жұмыс және тәртіп бұзушылықтың алдын алу мәселесі қазіргі кезеңде мектеп әрекеттерінің ішіндегі маңызды міндеттердің бірі болып саналады. Осы мәселе бойынша педагогикалық-психологиялық  жұмыс жасай отырып, «қиын балалармен» әртүрлі іс-шаралар жүргізу жолдарын жетілдіру, оқушыларға құқықтық білім беру, жоғарғы әлеуметтік  құқықтың мәдениетін қалыптастырудың тиімді әдіс-тәсілдерін табу және жүргізу қажет.   Қиын  оқушылармен жүргізілетін жұмыстың алғашқысы әрбір оқушыға күнделік арнау, оны бақылап,  зерттеу жұмыстар жүргізу және оның  нәтижесін жазып отыру қажет. Күнделік   ыңғайлы, тиімді, ұзақ уақыт пайдалануға лайықты болуы тиіс.  Бесіктен белі шықпай жатып, әрбір оғаш қадамына селт етпей сергек  қараған балалардың жат әрекетіне  баруына байланысты себеп не?   Кім кінәлі?  Қоршаған  орта ма? Әлде мектеп пе? Әлде жүре  түзеліп кетер деп  жат қылық істеген баласының  әрекетіне  немқұрайлы қарайтын  ата-ана ма? Болашақ тағдыры  бейтарап  қалдырмайтын  кез-келген  адамның осы сұраққа жауап іздеуі белгілі.Қазіргі  қоғам жастардан  үміт күтуде.  Оларға мектеп те  тәрбиеге шақырып, білім алуына жағдайлар жасауға заман талабына байланысты жастарға білім беру мемлекетіміздің басты міндеті,  болашақ ұрпақтарымыз білімді, саналы азамат болып шығу, озық мемлекеттердің  қатарына қосылу керек. Олай болса, тәрбиені күшейтуіміз қажет.Оқушылардың есейе келе, өздерiнiң жасаған құқық бузушылықтары үшiн үлкен өкінішпен қарау жағдайы көп болып тұрады.  Олай дейтініміз - кей ата-ана ойнап жүріп қасындағы баласының қолына іліккен ойыншығын  алып келген баласына қайдан алдың? – не болмаса «апарып бер» деген сұрақ – бұйрықтың орынына керісінше баласына, жат әрекетін  мақұлдағандығын танытса, ол баланың санасына сенім ұялатып, келесі сондай іс-әрекетті қайталауына жол ашады. Мұндай әрекеттің бірнеше рет қайталанылуы бала бойында қызығушылық туындатып, менменшілдікке, көрсеқызарлыққа, жат қылықтың бой көтеріп,  досының қолындағысын тартып немесе көрсетпей алу сияқты іс-әрекетін қалыптастырады. Бұл кішкене бала бойында байқалатын алғашқы ұрлықтың белгілері деуге болады. Оқушы жастағы балалардың  құқық бұзуының өмірде болып жатқан нақты жағдайларына тікелей байланысты емес. Ол белгілі бір ортаға кездейсоқ немесе жоспарланған түрде тамырлануы. Балалар құқық  бұзуының көбінесе қалада болуы, әлеуметтік тұрғыдан көптеген себептерінен түсіндіреді. Баланың өзіне, қоғамда пайдалы іспен айналыспауынан уақыттың көптігі, ауылдық клубтың жабылуы, күні бойғы бос сандалыс, көше кезу,  кері қадамға алғы шарт  бола алады. Осындай толып жатқан себептер жасөспірімнің таңғажайып оқиға жасауға ұмтылуына, керемет көрінуге, болашақ істейтін құқық бұзушылыққа, жоспар құруына немесе топтасып қылмыс істеуге жол ашады. Көбінесе бала бойынан, санасынан мықты орын алған қиялы ойша жетіліп арманын іске асыратын не асыруға асығатын балалар айналасындағыларды таң қалдыратындай етiп істеуге талпынады.Қазіргі таңда тәрбие нормасынан алшақ, бұзақылық қасиеттерімен ерекшеленетін балаларды қиын бала, девианттық мінез-құлықты бала, ауытқушылығы бар бала және тағы басқа топтапға жатқызамыз.  Белгілі ғалым И.А.Невский  еңбектерінде ауытқушылық (девианттық) мінез-құлық деп қоғамда қалыптасқан нормаларға сәйкес емес мінез-құлықты-деп анықтама берген.







































































1.2 Қиын оқушының мәселесіне қатысты теориялар

Қазіргі таңда қоғамда «қиын» оқушы мәселесі жиі қаралатыны хақ.Қиын оқушының шығуына әр алуан пікірлер бар.Осы тақырыпты мен өзімші пайымдап көрсем:«Қиын» балалардың шығу себебіне :
  • қоғамдық жағдай мен өмірдегі тұрмыс жағдайы себепші болады;
  • балалардың мінез-құлқындағы жағымсыз ерекшеліктері мен психикасының өзгеше қалыптасуынан, немесе, қалыпты нормадан ауытқу
  • педагогикалық тәрбиесінің дұрыс болмауы деп қарастырар едім.
Бұзақылыққа бейім тұратын жасөспірімдерді тәрбиелеудегі ата-аналардың жіберетін қателіктерінің әр түрлі екені белгілі. Олар:1.Әлеуметтік жағдай:- бақылаусыздық;- назардан тыс қалуы;- бос уақытының болмауы;- отбасының толық болмауы.2.Психологиялық жағдай:-балалардың жас кезінде педагогикалық тәрбиемен жете қамтылмауы;-оларды қайта тәрбиелеудегі асығыстық;-балаға балдырған кезінде қатал болып, ал жеткіншек кезінде айтқанын орындата алмау;- балаға жасынан толық еркіндік беру.Осылармен қатар, ата-аналардың отбасындағы келіспеушілігі, өз жауапкершілігін терең сезінбеуі, бала қабілетімен санаспау, сенім білдірмеу, мінез-құлық ерекшелігін ескермеу, ұлттық тәрбиенің болмауы сияқты себептер де баланың бұзылуына әсер етеді. Сол сияқты, мектеп пен ата-ана арасындағы байланыс әлсіздігі, мектепте сынып жетекшісінің баланың педагогикалық - психологиялық даму заңдылығын ескермеуі, жас ерекшелігіне қарай зерттемеу, құр уағыз айту, баламен санаспау (кейде жанын жаралау), сенімсіздік тудыру сияқты себептер де кездеседі.Қазақ психологиясында баланың 11-12; 15-16 жас аралығын «жетіліп келе жатқан кезеңі», -дейді. Олар әрекет жасау жағынан әлі бала, ал талап қою жағынан ересекпін, – деп сезінеді.Бұл кезең «өтпелі кезең», «құбылмалы шақ» немесе акселерация кезеңі. Ол кез – ересектер талабына көнуі қиын кезең, жан дүниесінде жаңа құрылымдар пайда болып, бала ол өзгерістерге жол таба алмай қиналып, уайым шегетін кез.Сондықтан ата- ана мен ұстаз бірігіп баланың болашығын ойлау өте мағызды.Тәрбиеленуі “қиын” балаларды болдырмау үшін ұстаз бен шәкірт арасында тартыс тумауы қажет. «Қиын» деген оқушының өзі бұзылған, бала емес екенін ескеру керек. Сондықтан да «қиын» бала тәрбиесінде мына жайттарды ерекше назарда ұстаған жөн деп ескеремін:
  • баланың жас ерекшелігін ескере отырып, рухани дүниесін терең зерттеп білу, жүрегіңізбен сезініп, оған қайырымды болу
  • аланың ішкі дүниесі мен қылықтарын, іс-әрекеттерін білу, мінезін түсіну үшін оның дамуына қажетті не екенін білу
  • мейірім мен сүйіспеншілік – екі жақты да адамдық сипатқа жеткізетінін ұғыну
Жеке тұлғаны қалыптастырудағы тағы да бір қолайсыз жағдай бала тәрбиесіне ата – аналардың әртүрлі көзқарасы немесе біреуінің бала тәрбиесінен шет қалуы , яғни , баланың толық емес отбасында тәрбиеленуі салдарынан болады. Отбасындағы орта қандай болса , бала сондай болып өседі.Мұндай жағдайды болдырмау үшін ата –ана не істеу керек?- Жазалау мен шектеуді шектен тыс қолданбау- Балаға жекелей ықпал жасау керектігін ұмытпау- Танымдық қызығушылығын арттыру- Баланы ағартушылықтың көптеген түрлеріне қатыстыру , бірақ жағдайды үнемі бақылауды ұмытпау- Әңгімелесу , түсіндіру , бірақ бірден үлгілі мінез - құлықты талап етпеу- Өзгерістерді бала өміріне кешенді түрде енгізу - Мінез -құлқындағы кішкене болса да өзгерістерді бақылау- Бала жетістікке өзі жету арқылы бақыт пен қуанышты сезіну- Баламен әдепті сөйлесу.- Балаға сену керек , әрине , бұл ең маңыздысы.





































ІІ.Тарау. Жасөспірімдік кезеңде девиантты мінез-құлықты анықтау және жұмыс барысында қолданылатын әдіс – тәсілдер.

  • Жасөспірімдік кезеңде девиантты мінез-құлықтың болу себептері


Қоғам өмiрiнiң барлық салалары көптеген өзгерiстерге, бұрынғы мінез-құлық нормалары құлдырауға ұшырап жатқан кезде девиантты мінез-құлық мәселесі елiмiздегi ерекше өзекті мәселе болып тұр. Сондықтан жасөспірімдердің жат мінез-құлықтарымен күресу мәселесі жас мемлекетіміздің алдында тұрған күрделі мәселе болып отыр. Мектептегі педагог, психологтар балаларды оқыту мен тәрбиелеуде сабақтан көп қалатын, тәртібі нашар, білім деңгейі төмен, ашуланшақ, ата-аналар мен ұстаздарды тыңдамайтын, бұзақылықтар жасайтын балалармен жиі кездеседі.Көбіне зерттеушілер мұндай оқушыларды «Қиын оқушылар», «Мінез- құлқында ауытқуы бар балалар», «Девиантты балалар» деп қарастырып жүр.Жалпы девиантты мінез-құлық және қиын балалар ұғымына келетін болсақ, ол 1920-1930 жылдары пайда бола бастадыДевиантты мінез-құлық екі үлкен категорияға бөлінеді.
  • психологиялық денсаулық нормасынан ауытқу.
  • қандайда бір әлеуметтік-мәдени нормаларды, әсіресе құқықтық норманы бұзатын антиәлеуметтік іс-әрекет.
Сондай-ақ девиантты мінез-құлық бұл “балалар мен жасөспірімдердің әкімшілік жазалау шараларын қолдануға әкеп соғатын құқық бұзушылықтарды үнемі жасауы, оқудан, жұмыстан қасақана жалтаруы, отбасынан немесе балаларды оқыту-тәрбиелеу ұйымдарынан үнемі кетіп қалуы, сондай-ақ олардың қылмыстық жауаптылыққа жатпайтын қылмыс белгілері бар, қоғамға қауіпті әрекеттер жасауы.Әлеуметтік-психологиялық әдебиеттерде балалар мен жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқының қалыптасуына әсер ететін факторларды төмендегідей бөліп қарастыруға болады:· агрессивтілік;· өзін-өзі басқарудың төменділігі;· әлеуметтік нормаларды түсіну дәрежесінің төмендігі;· ата-аналардың бақылауының жетіспеушілігі;· ата-аналардың әсер етуінің тиімсіздігі;· физикалық жазалау;· жасөспірімнің отбасымен және құрдастарымен келіспеушілігі;· отбасының құлдырауы;· ерте ішімдікке салыну, таксикомания, нашақорлық;· әлеуметтік қанағатсыздану;· асоциальды топтарға қосылу.Жасөспірімдер мен жастардың жат қылықтарға әуестенуінің негізгі басты себебі:
  • білімінің төмендігі, мәдениет деңгейінің жеткіліксіздігі,
  • қоғамдық пайдалы іске деген ниеттің жоқ болуы.
Сонымен девиантты мінез-құлықты жасөспірімдерді педагогикалық мінездемелері жағынан төрт топқа бөлеміз:Бірінші топқа жататын девиантты мінез-құлықты жасөспірімдердің мінез-құлқында дөрекілік, қатігездік, мейірімсіздік, үлкен-кішіні сыйламау сияқты әдет-дағдылар толық қалыптаспағанымен, олар іштей өз жүріс-тұрыстары мен іс-әрекеттеріне баға бере алмайды. Бірақ өз мінез-құлқын түзетуге талаптанады.Екінші топқа жататындар адамгершілік қадір-қасиеттерді төмендей бастаған, әлеуметтік бағдарлары қоғамға жат сыңаймен сипатталады. Бұлар қатігездік қылықтарымен қатар, ұрлық, тонау, зорлық-зомбылық жасау, темекі мен наша тарту, уытты сұйық заттарды иіскеу сияқты әдеттерге икемдене бастаған. Бұл топқа тәртібі нашарлаған, құқық тәртібін бұзушы жасөспірімдер жатады, бірақ бұл балалар әлі бұзыла қоймаған, өз жүріс-тұрыстарын түзетуге мүмкіндік – қабілеті бар, тек педагог тарапынан басқаруды талап етеді.Үшінші топқа өз мінез-құлықтарын басқара алмай, өзін-өзі тәрбиелеуге бейімділіктері жоқ жасөспірімдердің шағын тобы жатады. Қоғамға жат мінез-құлықтары қалыптаспағаны сонша, олар өздерінің теріс қылықтарына талдау бере алмайтын жасөспірімдер. Бұл топқа қатігездік, зорлық-зомбылық көрсетумен қатар ұрлық, тонау, ішімдік және наша тарту істеріне әбден машықтанған жасөспірімдер енеді.Төртінші топқа жұйке ауруларына (невроз, неврастения, кісіні мезі қылатын әдет) шалдыға бастаған балаларды жатқызамыз. Мұндай жасөспірімдерге педагог-психологтар мен дәрігерлер тарапынан дербес қарым-қатынас, ілтипат, сый-құрмет, жылы лебіз қажет етеді. С.А.Беличева девианттық мінез-құлықтың әлеуметтік ауытқуын былайша жіктейді:     1. Пайдакүнемдік бағытта: құқық бұзушылық, материалдық, қаржылық, дүние-мүліктік пайда табуға ұмтылумен байланысты (ұрлау, тонау, алып сату, алаяқтық, және т.б) жасаған теріс әрекеттері.    2. Агрессиялық бағытта: адамға қарсы бағытталған әрекеттер (балағаттау, бұзақылық, ұрып-соғу, өлтіру, зорлау)   3. Әлеуметтік-енжар тип: белсенді өмір сүруден қашуға, азаматтық борыштарын өтеуден қашуға, жеке және әлеуметтік мәселелерді шешкісі кемеуге ұмтылу жұмыстан, оқудан бас тарту, кезбелік, маскүнемдік, нашақорлық, токсикомания, өзіне-өзі қол жұмсау).Қазіргі таңда мектеп қабырғаларында жүргізіліп жатқан өнегелік тәлім-тәрбие деңгейі төмен деуге болмайды. Бірақ қадағалаудың аздығы тәрбиенің тиісті деңгейде болмауы оқушылардың тәртіпсіздікке, жат қылық жасауына, тіпті қылмыстық жолға түсуіне себепші болады.Сондықтан, бұл тұста, оқушылар арасындағы қылмыстылықтың алдын алу үшін халыққа білім беру бөлімдері мен мектеп ұжымдары біріге отырып, мынадай шараларды жүзеге асыру қажет:Біріншіден, мектеп қабырғасында құқықтық және өнегелік тәрбиенің тиісті деңгейде жүруін және бұл мәселемен арнаулы мамандардың айналысуын қамтамасыз ету қажет.Екіншіден, оқушылардың бойында жоғары сезімдерді, өнегелік,  эстетикалық, құқықтық және саяси білімдерді ұялату және нығайту үшін әрбір мектепте педагогикалық - психологиялық қызметтер құрып, олардың типтік ережелерін жасау керек.Үшіншіден, әрбір мектеп қабырғасында оқушылар үшін әлеуметтік қызметтер кешенін, оның ішінде әлеуметтік-психологиялық заңдық көмек беру қызметін, балалардың сабақтан кейінгі бос уақытын ұйымдастыру мақсатында демалыс орталықтарын ақысыз негізде құру қажет.Педагогикалық және құқықтық әдебиеттерде, бос уақытты дұрыс қолдана білмеу және оның тиісті деңгейде ұйымдастырылмауы кәмелетке толмағандарды қылмысқа жетелейтін басты себептердің бірі, деп ерекше атап көрсетіледі. Осыған орай жастарды өсуге ынталандыру, олардың өмірге деген дұрыс көзқарасын қалыптастыру мақсатында үкімет арнайы бағдарлама қабылдап, онда жастар тәрбиесіне қатысты барлық мәселелер қарастырылуы қажет.Оқушы жастағы балалардың бос уақытын мазмұнды етіп, өткізуін ұйымдасттырудың маңызды бағыттарының бірі ретінде ұлдар мен қыздарды қоғамдық жұмыстарға тарту және оларға қоғамдық жетекші тағайындау.Сонымен, кәмелетке толмағандар құқық бұзушылығының алдын-алу барысындағы құқық бұзушылық мiнез-құлықтың алдын-алу шарас
Материал жариялап тегін
сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!