Бөлім:
|
Электрстатика
негіздері
|
Педагогтің аты-жөні
|
|
Күні:
|
|
Сынып: 7
|
Қатысушылар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Электрсыйымдылық
конденсатор
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту
мақсаты:
|
8.4.1.10 –
конденсатордың құрылысын және қолданылуын
сипаттау
|
Сабақтың мақсаты:
|
|
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
|
Педагогтің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Сабақтың
басы
5
минут
|
1.
Сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу
«Күн
сәулесі» әдісі арқылы топқа біріктіру
«Таза
тақта» әдісі арқылы үй тапсырмасын сұрау.
-
Потенциалдық өріс
дегеніміз не?
-
Кернеулігі Е электр
өрісіне енгізілген q нүктелік зарядқа да немесе зарядталған кез
келген денеге де өріс қандай күшпен әрекет
етеді?
-
Кернеу деп нені
айтамыз?
-
Өрістің потенциалын
сипаттаңыз.
-
Бірлік зарядқа келетін өрістің
потенциалдық энергиясының өзгерісін қалай
атаймыз?
-
Потенциалдар айырымн қалай
анықтайды?
-
Кернеудің тұрмыстық техникада
қолданылуы.
|
Сәлемдеседі
Топка
бірігеді
|
Мұғалімнің кері
байланысы
|
Таратпа материалдар
|
15
минут
|
«Стопкадр әдісі»
Жаңа
тақырыпты бейнеролик арқылы түсіндіру
Ой
қозғау арқылы жаңа сабақты ашу
«Кім жылдам?» әдісі арқылы жеке жұмыс
орындайды.
Тапсырма№1
Конденсатордың
электрсыйымдылығының шамасын есептеуге тапсырма
беріледі.
|
Бейнеролик көріп, жаңа сабақ мазмұнымен
танысады
Оқушылар
жеке-жеке
тапсырмаларды
орындайды
|
Дескриптор:
-
Конденсатордың
электрсыйымдылығының формуласын
жазады.
-
Конденсатордың
электрсыйымдылығының сан мәнін
есептейді.
-
Конденсатордың
электрсыйымдылығының формуласын
түрлендіреді.
-
Конденсатор
астарларындағы заряд шамасының сан мәнін
есептейді.
-
Жазық конденсатордың
сыйымдылығының кернеулікпен байланысқан формуласын
жазады.
-
Формуланы
түрлендіріп кернеулікті анықтау формуласын
қорытады.
-
Кернеуліктің сан
мәнін есептейді.
-
Электр өрісіндегі
зарядтың жұмысын есептейді.
-
Зарядтың
потенциалдыра айырымының сан мәнін
анықтайды.
ҚБ: «Бағдаршам»
әдісі арқылы жүргізіледі.
|
https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=Ml2sU01RFSk
Оқулық
Таратпа материал
Ресрус №1
|
Сабақтың
ортасы
20
минут
|
«Бірге ойлаймыз»
әдісі
Тапсырма№2
(жұптық жұмыс)
Конденсатордың қызметі мен қолданылуын сипаттайтын тапсырма
беріледі.
«Көршіңізге
айтыңыз» әдісі
Тапсырма№3
Топтарға орындауға
құрылымдалған тапсырма
беріледі.
|
Оқушылар
жұптасып сұрақтарға жауап береді.
Оқушылар
топтасып құрылымдалған тапсырманы шешеді
|
Дескриптор:
1.Конденсатордың
электрсыйымдылығының физикалық мағынасын
айтады.
2.Тұрмыстық
техникадағы конденсатордың қызметін
түсіндіреді.
ҚБ: өзара бағалау
арқылы жұптарда жүргізіледі.
Дескриптор:
-
Тоңазытқыштың адам
өміріне алып келетін пайдаларын
атайды.
-
Конденсатор
тоңазытқыштың жұмысындағы қызметін
анықтайды.
-
Конденсатырдың
электрсыйымдылығын
есептейді.
-
Тоңазытқыштағы
конденсатордың кернеулігінің шамасын
анықтайды.
-
Тоңазытқыш зарядтың
жұмысын есептейді.
ҚБ:Мұғалімнің кері
байланысы арқылы бағалау
жүргізіледі.
|
Ресурс №2
Ресурс №3
|
Сабақтың соңы:
5
мин
Үй
тапсырмасы
|
Рефлексия
Кері
байланыс
«Екі
жұлдыз, бір тілек» арқылы
Кері
байланыс, рефлексия жасау
Конденсатордың құрылысын және түрлері
туралы іздену.
|
Оқушылар
«Екі жұлдыз,бір тілек» әдісі бойынша сабаққа кері байланыс
жазады
|
Сабақтың
өне бойында білім алушылардың жетістігі балл қою жүйесі арқылы
бағаланады. Мұғалімнің кері байланысы арқылы ынталандырылып, дамуға
бағыт алады.
|
Оқулық
|
Ресурстар
Ресурс
№1
Берілген есептерді
шығарыңыз.
1)Конденсатор астарындағы зарядтың абсолют шамасы
10-8Кл, ал астарлар арасындағы кернеу 500 В.
Конденсатордың электрсыйымдылығының шамасы
қандай?
2)Конденсатор астарының бір ұшы 220 В, ал екінші
ұшы 400 В көрсетіп тұр. Конденсатордың электрсыйымдылығы 1 мкФ
болса, оның астарындағы заряд шамасын анықта
3)Жазық конденсатордың заряды
9,9∙10-4 Кл, ал сыйымдылығы 0,03 мкФ. Конденсатордың
астарларының арақашықтығы 6мм болса, оның кернеулігін
анықта.
4)
40 нКл зарядты потенциалдары 0,6 кВ нүктеден 0,2 кВ нүктеге жылжыту
үшін қандай жұмыс жасалады?
5)
70 нКл зарядты жылжыту үшін 10-7 Дж жұмыс атқарылды. Потенциалдар айырымының мәні
қандай?
Ресрус №2
Сұрақтарға жауап
беріңіз.
1.Конденсаторлар не үшін
қолданылады?
2.Конденсатордың электрсыйымдылығы деп қанжай
шаманы айтамыз?
3.Электрсыйымдылық қандай шама? Өлшем
бірлігі.
4.Өрістің
кернеулігі өзгерсе конденсатордың электрсыйымдылығы өзгереді
ме?
5.Конденсатордың электрсыйымдылығы қандай
шамаларға тәуелді?
6.Заряд
артқан сайын, электрсыйымдылығының шамасы
7.Конденсатордың қандай түрлерін
білесің?
8.Тұрмыстық техникаларда конденсатор кездеседі
ме? Мысал келтіріңіз.
Ресурс
№3
Тоңазытқыш
– температурасы қоршаған ортаның температурасынан төмен болатын,
жоғарғы температурада микроорганизмдер әсерінен жылдам бұзылатын
азық-түлік өнімдері мен тағамдарды сақтауға арналған құрылғы немесе
арнаулы камералар. Көп позициялы автоматты реттеуіш тоңазытқыштың
камерасында қажетті температураны ұстап тұру үшін тоңазыту
агрегатын ауық-ауық жұмыс істетіп және тоқтатып тұрады. Жылытқышы
бар генератордан, конденсатордан, буландырғыштан және абсорберден
тұратын абсорбциялық тоңазыту агрегатында суық абсорбция жолымен —
қатты немесе сұйық заттардың (абсорбердің) суытқыш агенттің, әдетте
аммиактың буын жұтуымен шығарылады. Жүйедегі суытқыш агенті
электрлік жылытқыш (генератор) арқылы циркуляцияға түседі.
Конденсатор – ол арқылы жылу сыртқа, қоршаған ортаға шығады.
Конденсатор – бұл тоңазытқыштың артқы қабырғасындағы тор.
Тоңазытқыш машинаның конденсаторы тиімдірек жұмыс істеуі үшін оның
сыртқы бетінің ауданын мүмкіндігінше ұлғайтуға тырысады,
құбырлардың фин коэффициентін 20-40-қа дейін жеткізеді.Стандартты
фин қадамы 2,5 мм деп есептеледі, бірақ өнеркәсіптік конденсатор
шаңды атмосферада пайдаланылса, оның жылу алмастырғышын 4,0 мм
қадаммен жасауға болады. Мұздатқыштың жұмыс кернеуі 50 Гц
температурада 220-240В құрайды.
Тоңазытқыштың адам өміріне алып келетін
пайдаларын атаңыз.
___________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________
-
Конденсатор тоңазытқыштың қай
бөлігінде орналасады, оның атқаратын қызметі
қандай?
___________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________
-
Егер конденсатырдың
астарындағы заряд 3,2 нКл болса, оның электрсыйымдылығының шамасы
қандай болмақ?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
-
Тоңазытқыштағы конденсатордың
кернеулігінің шамасын табыңыз.
___________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________
-
Егер тоңазытқыш конденсаторы
30 нКл зарядты 500 В нүктеге дейін жылжыту керек болса, оның
атқаратын жұмысының шамасы
қандай?
___________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________