Сабақтың
ортасы
|
Батыс және шығыс экономикалық
зоналар. Ресей аумағының ішкі айырмашылығына
байланысты Батыс (Еуропалық) және Шығыс (Азиялық) экономикалық
зоналарға бөлінеді. Олар бір-бірінің аумақтарының игерілуімен еңбек
ресурстары, табиғат жағдайлары мен табиғат ресурстары, экономикалық
даму дәрежесімен болашақтарғы бағыт-бағдары жағынан
түбегейлі айырмашылықтар жасайды. Сонымен қатар 11 экономикалық
аудан ажыратылады, олардың сегізі батыс зонада, ал қалған
үшеуі Шығыс зонада
орналасқан.
Батыс зона немесе Еуропалық Ресей жер аумағының
26%-ын құрайды. Ресейде өндірілетін өнеркәсіп және ауылшаруашылық
өнімдерінің 85%-ы осы зонаға тиесілі. Батыс Еурропаға жақын
орналасуы, өңдеуші өнеркәсіптің басым болуы, жоғары маманданған
еңбек ресурстарының жинақталуы экономикалық деңгейдің
қарқынды болуына өзіндік ықпалын тигізген.Ғылым мен ғылымды көп
қажет ететінкәсіпорындардың ірі қалаларда шоғырлануы қала
халқаның үлесін артуына әсер етеді. Қала халқының
үлесі 75%-ға жетеді және ресейдің ең ірі қала агромерациялары мен
11 миллионер қаласы осы зонада
орналасқан.
Шығыс зона немесе Азиялық Ресей
ел аумағының 74%-ын құрайды. Бұл зона табиғат ресурстарына
аса бай болып келеді. Елдегі отын энергетикалық ресурстарының
80%-ы, ағаш сүрегі қорының 80%, су ресурсының 75%, су –
энергетикалық ресурстың 81,5%, сондай-ақ түсті және сирек
металдардың, химиялық шикізаттардың басым бөлігі шоғырланған.
Ресейдегі мұнайдң 70%-дан, газдың 92%-дан астамы осында өндіріледі.
Шығыс зонаны дамытудың басты бағыттары – шикізаттарды өңдеу
барысында технологиялық әдістерді жетілдіру, аймақтағы көлік
жүйелерін жақсарту, қызмет көрсету салаларын дамыту және
экологиялық қауіпсіздік шараларын мейлінше қатаң
сақтау.
Экономикалық
аудандар.
Ресей аумағы ішкі экономикалық айырмашылықтарна қарай 11
экономикалық аудан бір еркін экономикалық зонаға бөлінеді.
Олардың әрқайсысының өзіне тән маманданған шаруашылық
салалары бар кешенді құрылымдардың күрделі жиынтығынан
құралады.
Орталық экономикалық аудан құрамына мәскеу
қаласымен 12 облыс кіреді. Өзіне тән табиғат жағдайы мен
ресурстарына негізделе отырып, бұл ауданда өнеркәсіптік машина
жасау, химия, жеңіл және тамақ өнеркәсіптері сияқты салалары,
ауыл шаруашылығының көкеніс пен картоп, зығыр өсіру, қала
маңы шаруашылықтары өркендеген. Сонымен қатар қатар бұл аудан
мемлекеттік басқарудың, қаржы-қаражаттың, ғылым мен мәдениеттің,
туризмнің тарихи қалыптасып, өркен жайған аймағы болып
саналады.
Волга-Вятка экономикалық ауданы құрамына 2облыс
(Нижегород және Киров) пен 3 республика ( чуваш, Марий Эл, Мордва )
кіреді. Негізгі маманданған салалары машина жасау,
химия, орман, жеңіл және тамақ өнеркәсіптері, кортоп өсіру
мен сүтті-етті бағыттағы мал өсіру, қала маңы шаруашылықтары
болып табылады.
Орталық қара топырақты аудан – ең
шағын аулан, оның құрамына Белгород, Вронеж, Курск, Липецк
және Тамбов облыстары кіреді. Жетекші маманданған салаларына
қара металлургия, машина жасау, химия, құрылыс материалдарын
өндіру және тамақ өнеркәсібі жатады. Сонымен қатар жоғары дамыған
ауыл шаруашылығы дәнді дақылдары, қант қызылшасы, күнбағыс,
картоп өсірумен етті-сүтті бағыттағы мал өсіру
маманданған.
Солтүстік-Батыс экономикалық ауданды
Санк-Петербург қаласымен Ленинград облысын құрайды. Бұл аудандағы
тарихи қалыптасқан шаруашылық салалар машина жасау, химия, орман,
жеңіл және тамақ өнеркәсіптерінен тұрады. Ауыл шаруашылығының зығыр
өсіру және сүтті-етті бағыттағы мал шаруашылығы, қала маңы
шаруашылықтары сияқты салалар қарқынды
дамыған.
|
|
|