Сабақ "Атмосфераның жалпы циркуляциясы" 8 сынып

Сабақтың тақырыбы: Атмосфераның жалпы циркуляциясы.

Мақсаттары:

Білімділік. Қазақстан аумағында ауа массаларының қозғалысы туралы білім қалыптастыру. Арктикалық, қоңыржай және тропиктік ауа массалары ерекшеліктері туралы қалыптасқан білімдерін тереңдету. Ауа қысымы мен желдердің Қазақстан аумағында таралу ерекшеліктерін түсіндіру.

Дамытушылық. Климат картасы арқылы ауа массаларының қозғалыстырына сипаттама беру арқылы картамен жұмыс істеу дағдыларын дамыту.

Тәрбиелік. Отаны туралы білімдерін тереңдете келе, отансүйгіштік қасиетін арттыру, географиялық мәдениетке тарту.

Сабақ түрі: аралас сабақ

Сабақты үйымдастыру формасы: фронтальді

Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: репродуктивті, проблемалық

Құрал-жабдықтар: Қазақстанның физикалық картасы, климаттық картасы, Негізгі ұғымдар: атмосфералық циркуляция, ауа массалары, атмосфералық қысым

Сабақтың жоспары:

І кезең. Ұйымдастыру (2 мин)

ІІ кезең. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі (10 мин)

ІІІ кезең. Жаңа сабақты меңгеру (15 мин)

IV кезең. Жаңа білік пен икемділікті бекіту (10мин)

V кезең. Үй тапсырмасын беру (2 мин)

VI кезең. Бағалау (1 мин)

І. Ұйымдастыру

ІІ. Үй тапсырмасы: «Кім жылдам?» І қатар оқушыларына қойылатын сұрақтар

1. Қазақстан климатының қалыптасуына қандай факторлар әсер етеді?

2. Әр жерде неге күн радициясының түсу ұзақтығы әртүрлі.

3. Жиынтық күн радиациясының келуі қандай факторларға байланысты болатынын ата.

4. Жұтылған радиацияға ықпал ететін негізгі факторларды ата.

«Сәйкесін тап» ІІ қатар оқушыларына берілетін тапсырма

Күн сәулесінің біраз бөлігін су булары, мұз түйіршіктері, бұлттар өздеріне сіңіріп, шашыратып жібереді

Жиынтық радиация

Күн сәулесінің біраз бөлігін жер беті кері шағылыстырады

Тура радиация

Күн сәулесінің 20% атмосфера кері шағылыстырады, қалған бөлігі жер бетіне жетеді.

Жұтылған радиация

Шағылысқан радиация

Жиынтық радиацияның біраз бөлігі жерге топырақ, су, қар жамылғысы арқылы сіңіп жылынады

Шашыранды радиация

Тура және шашыранды радиацияның қосындысы

«Тақырыптық теннис» ІІІ қатар оқушыларына арналған тапсырма

Екі ойыншы және судья қажет. Оқушылар аталған тақырыпқа қатысты негізгі ұғымдарды айтады, біреуі тоқтағанға дейін жалғастырады. Үшінші қатысушы сөздерді жазып, есеп жүргізеді.

Климат, белдеу, шұғыл континентті, қалыптастырушы факторлар, географиялық орын, күн радиациясы, атмосфера циркуляциясы, антропогендік факторлар, тура радиация, шашыранды р., жиынтық р., шағылған р., жұтылған р., альбедо

ІІІ. Жаңа сабақ.

Атмосфераның жалпы циркуляциясы жер бетінің және атмосфера қабатының жылу және температура көрсеткішіне байланысты қалыптасады.

Қазақстан және басқа аумақтарда жүретін атмосфералық циркуляцияның әсеріне байланысты.

Қазақстан климатына әсер етеді

арктикалық қоңыржай тропиктік

Солтүстік Мұзды мұхиты, жағалық құрлықтар мен аралдарда

Ауа температурасы қыста да, жазда да төмен, ылғал мөлшері аз

Орта Азия мен Иран аймағынан келеді

Қызылорда, О.Қазақстан, Жамбыл, Алматы облыстары

Ауа ыстық, құрғақ және қапырық, шаңды дауылдар жиі болады

Материктің орталығында

Батыстан келетін теңіздік ауа массалары елімізге жеткенше ылғалын жоғалтады

Қыста температура жоғары, жазда төмен

IV. Бекіту. Дәптермен жұмыс.

V. Бағалау.

VІ. Үйге тапсырма: Атмосфераның жалпы циркуляциясы. (Өздерің тұрған жердің климатына қандай ауа массаларының әсері мол, сол туралы дәптерге жазып келу).