Сабақ жоспары: "Тіл- тарихтың айнасы" 1-курс

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

Жастар мәселесінің түйткілдері.

Мектеп: ШҚО, Семей қаласы, "Көлік колледжі" КМҚК

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Шотанова Алия Наурызбаевна

Сынып: 1 курс

Қатысқандар:

Қатыспағандар: 0

Сабақтың тақырыбы

Тіл - тарихтыің айнасы. Әліпби.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

О. 11.3.6.1 көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу

Ж.11.4.1.1 ғылыми және публицистикалық стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, қос жазбакүнделігін, «Т» кестесін жазу.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады:

«Тіл - тарихтың айнасы» тақырыбының маңыздылығын анықтайды, көтерілген ойға баға береді, өз көзқарасын дәлелдер арқылы жүйелі жеткізеді.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

«Тіл - тарихтың айнасы» тақырыбының маңыздылығын анықтай отырып, "Бір сөйлем..." әдісімен тақырыпты сипаттайды.

Кейбір оқушылар орындай алады:

Ғаламтор желісін пайдаланып, нақыл сөздің мағынасын түсіндіреді.

Бағалау критерийі

- Тақырыпты анықтайды.

- Өз көзқарасын дәлелді ойлар арқылы жүйелі жеткізеді.

- "Бір сөйлем..." әдісімен тақырыпты сипаттайды.

- Ойын жүйелеп, дәлелдер арқылы нақыл сөздің мәнін ашады.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

Тақырып бойынша негізгі ойды анықтап, дәлелдер арқылы көзқарасын жүйелі жеткізе алады. Стильдік жүйесі сақталған сөйлемдер жаза алады.

Сөйлемдерге синтаксистік талдау жасай алады.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:тіл, бірегей тұлға, тарих, құндылығымыз, тарихи дәстүр, халық жастары.

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Отаншыл жас, қасиетті тіл, ата -бабаларымыздың мұрасы, теңдесіз идеялар, Мәңгілік Ел идеясы, жаңаша ойлайтын жастар.

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. Тілдің бүгінгі күндегі жағдайы?

2. Тілді дамытудың жолдаы қандай?

3. Тіл мен тарих байланыты ма?

Не себепті «Тіл-тарихтың айнасы» деп ойлайсыңдар?

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының негізінде өскелең ұрпақты тілді құрметтеуге, оны дамытуға тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс

Тарих, әдебиет

Алдыңғы оқу

Суденттердің Қазақстан Республикасының сәулет өнері туралы түсініктері қалыптасқан.

Жоспар

Жоспар

ланған

уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың

Басы

(15 мин)

3 мин

10 мин

2 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

Студенттермен амандасу, түгендеу, журналға белгілеу. (алдын ала топқа бөлініп отырғызылады. )

«Өрмекші торы» әдісі.

Үй тапсырмасын қайталау мақсатында бұл әдісті пайдаланамын. Оқуышлар шеңбер бойына тұрып, бір - біріне жіп лақтыра отырып, сұрақтар қояды, оған жауап береді.

Ой қозғау.

«Суреттер сөйлейді» әдісі бойынша ақынның суреті, нақыл сөздерін көрсете отырып, өтетін тақырыптың атын табады, сабақ не жөнінде болатыны туралы ой қозғайды. (Слайд 1,2)

Сабақтың тақырыбы: Тіл - тарихтың айнасы. Әліпби. (тақтаға күнді, тақырыпты жазу, студенттер дәптерлеріне жазып алады)

Оқушыларды сабақтың мақсаттарымен таныстырамын.

Сабақтың ортасы

(63 мин)

15 мин

20 мин

8 мин

20 мин.

Мұғалімнің сөзі: Қазақтың ұлы ғұламасы Ахмет Байтұрсынұлының халқы үшін істеген игі істерінің ішіндегі ең шоқтығы биік қызметінің бірі – араб жазуына өзгерістер енгізіп, қазақ әліпбиін (алфавит) құрастыруы. Осы арқылы ғалым қазақ халқының тез сауаттанып хат тануына, оқу білімге деген құштарлықтарының оянуына ерекше ықпал етті. Бұған дейінгі қолданылып жүрген араб жазу жүйесінің қандай кемшілік­тері бар, оны реформалауға не түрткі болды дегенге келсек, дәстүрлі араб жазуында: біріншіден, бір дыбысты жазу үшін бірнеше әріптер пайдаланылатын; екіншіден, сөзді жазғанда оның тек дауыссыз дыбыстары ғана таңбаланатын да, дауыстылары жазылмаған сөздің мағынасын түсіну қиындық тудыратын; үшіншіден, араб әліпбиінде дауысты дыбыстарды белгілейтін таңбалар саны үшеу ғана болғандықтан, бұл таңбалар тоғыз дауыстысы бар қазақ тілі үшін жеткіліксіз болды. Аталған жазудың осындай кем­шіліктері халықты сауаттандыру ісін тежейтінін түсінген А.Байтұрсынұлы 1910 жылдардан бастап араб жазуын қазақ тіліне ыңғайластырып, жақындатуды қолға алады да, оны 1912 жылдардан бастап қолданысқа енгізеді.

1988 жылы 4 қарашада Ахмет Байтұрсынұлы ресми түрде ақталды. (3 - слайдтты жазып алады)

Топпен жұмыс:

1-топ: "5-5-1" әдісімен мәтіндегі ойды түсіндіреді.

(5 сөйлем жазады оны 5 сөзге қысқартады одан 1 түйінді сзді алып шығады.)

2-топ: "Фишбоун" әдісімен тілдің бүгінгі күндегі жағдайы мен бұрынғы жағдайын жазып шығу.

3-топ: "Екі түрлі түсініктеме күнделігі" әдісімен 11-бет б-тапсырмасын орындау. (нақыл сөдердің мағынасын түсіндіру)

(топтардың жұмыстарын ортаға шығып қорғауы)

Ана тілі.

Ана тілді қадірлеп ұстайтын ұлттың болашағы жарқын. Себебі, тіл қай елде, жерде болмасын ең қасиетті де қастерлі. Тіл-әрбір тәуелсіз елдің мақтанышы, абыройы. Ол атадан балаға сақталатын киелі мұра. Тіл-баға жетпес қазына. Демек, әр ұлт, әр азамат өз ана тілін көзінің қарашығындай қорғауы тиіс деп білемін.

Менің тілім - қазақ тілі. Мен оның шұбарлануына, аяққа тапталуына әрдайым қасқая қарсы тұруға қауқарлымын. Қазақ тілім байлығым, рухани жан дүниемнің айнасы, Отанымыздың өсіп-өнуіне бірден-бір септігін тигізер мәңгілік мұра. Еліміздің болашағы-оның ана тілі. Ол әрдайым бізбен өмір сүрері әсте белгілі. Тіл біздің бақытымыз болса, тілдің бақыты-оның болашағының жарқын болуы, ұлтының оны қадір тұта білуі деп білемін «Ана тілі-халық боп жасағаннан бері жан дүниеміздің айнасы, өсіп-өніп түрлене беретін, мәңгі құламайтын бәйтерегі»-деп Жүсіпбек Аймауытов айтқандай, патриот азаматтың жүрегі қашанда тілі, діні болып соғуы тиіс. Себебі, қазақ тілі - Республикамыздың мемлекеттік тілі. Елімізде жүргізілетін іс-шаралар, құжаттар, қағаздар міндетті түрде мемлекеттік тілде болуы қажет. Өйткені өркениетке құлаш ұратын елдің өрісі қашанда білікті де саналы ұрпақ пен көбейетіні бесенеден белгілі. Біздің мақсатымыз-әлемдегі мүйізі қарағайдай елдердің қатарында болу. Бұл көздеген мұратқа жету үшін,сауатты ұл мен қыз тәрбиелеу қажет. Ол дегеніміз - өз ана тілінде яғни қазақ тілінде еркін сөйлеп, оны тереңінен меңгере білген ұл мен қыз.

Қ.Б. Топтар бірін - бірі бас бармақ көтеру арқылы бағалайды.

"Бір сөйлем" әдісімен лексикалық тақырыпты қорытындылау. (бір бетке топтағы әрбір студент бір сөйлемнен жазады, соңында бір студент толық топтың жұмысын оқиды)

Дескриптор:

- Мәтіндегі негізгі ойды анықтайды;

- көтерілген мәселеге баға беру арқылы, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізеді;

- мәтінінің негізгі ойын түсіне отырып, "Бір сөйлем..." әдісі арқылы ойды қорытындылайды;

- нақыл сөздердің мәнін тақырыппен байланыстыра отырып, дұрыс ашады;

Жеке жұмыс:

Грамматиканы қайталау мақсатында сөйлем талдау.

(сөйлем мүшелерін, сөйлемнің құрылысына қарай түрлері, жай сөйлемнің түрлері, құрмалас сөйлемнің түрлерін еске түсіру)

1. Тіл отбасынан басталып, Отан аясында дамиды.

2. Мен еліміздің бәсекеге қабілетті елдердің қатарына енуі үшін өз үлесімді қосамын.

3. Ананың әлдиімен бойыма сіңіріп келе жатқан тілім мен үшін ең қастерлі.

4. Туған тілімізді шұбарлап, басқа тілдің сөздерімен араластырып сөйлейтіндерді жиі көремін.

5. Ана тілді қадірлеп ұстайтын ұлттың болашағы жарқын.

(слайд 3)

Оқулық:

11- бет,

Б -таспырма

Сабақтың соңы (12 мин)

10 мин.

2 мин.

Тест. 10 сұрақты қамтитын тест слайд арқылы көрсетіліп, оқушылар дәптерлерімен өзара алмасып тексереді.

1. А.Байтұрсынұлының туған жылын көрсет.

А. 1958 ж. Б. 1964 ж.

Ә. 1872 ж. В. 1856 ж.

2. А.Байтұрыснұлының Қазақ әліпбиі қай жылы жарық көрді?

А. 1958 ж. Б. 1912 ж.

Ә. 1972 ж. В. 1856 ж.

3. Қазақ әліпбиі қай қай қалада басылып шықты?

А. Шымкент. Б. Тараз.

Ә. Жетісу. В. Орынбор.

4. Қазіргі қазақ әліпбиінде неше әріп бар?

А. 42. Б. 53.

Ә. 24. В. 17.

5. Буынның түрін тап?

А. Ашық. Б. Толықтауыш.

Ә. Жақты. В. Салалас.

6. Тұрлаусыз сөйлем мүшесін тап?

А. Ашық. Б. Толықтауыш.

Ә. Жақты. В. Салалас.

7. Тұрлаулы сөйлем мүшесін тап?

А. Ашық. Б. Толықтауыш.

Ә. Жақты. В. Бастауыш.

8. Сөйлем мүшесі неше топқа бөлінеді?

А. 2. Б. 3.

Ә. 5. В. 7.

9. Құрмалас сөйлемнің неше түрі бар?

А. 2. Б. 3.

Ә. 4. В. 7.

10. Жай сөйлемнің айтылу интонациясына қарай түрлерін ата?

А. Ашық. Б. Толықтауыш.

Ә. Жақты. В. Хабарлы.

578тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Пән

Бағыт

Сынып

Іздеу

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Қазақ тілі пәні бойынша барлық материалдарды көру

Іс-шаралар кестесі

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары

Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz