Сауда-саттық әдебі.

Дәріс жоспары №42

Пән аты: Хадис

Оқытушы: Кучаков Аминжан

Дәріс хана:

Дәрістің түрі: Теориялық сабақ (Аралас сабақ)

Оқыту әдісі: Түсіндіру, баяндау, сұхбаттасу, көрнекілік, сөздік

Дәрістің тақырыбы: Сауда-саттық әдебі.

Дәрістің мақсаттары: Хадистерді жаттау, ондағы мағыналарды шығару, студенттердің хадистерде айтылған ізгі қасиеттерді бойына сіңіру.

Білімділік: Студенттерге хадистердегі айтылған мағыналарын толық түсінуге көмектесу, хадистерге сәйкес амал етуін қадағалау.

Дамытушылық: Студенттерге хадис мағыналарын кеңінен түсіндіру, зейінділік пен белсенділік іс-қимыл қабілеттерін дамыту, шығармашылық іскерліктері мен дағдыларының қалыптасуына жағдай жасау.

Тәрбиелік: Студенттердің Пайғамбарымыз (с.а.с) хадистерінен көркем өнеге алуларына жағдай жасау, әріоларды отан сүйгіштікке, адамгершілікке баулу.

Пәнаралық байланыстар:

1.Құран Кәрім пәні –

2. Фиқх негіздері пәні –

3. Ахлақ пәні –

Дәріске қолданылатынкөрнекі құралдар: Құран Кәрім, Риядус-Салихин оқулығы, әртүрлі саладағы діни мазмұндағы оқулықтар т.б.

Дәріс барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі (5мин): Оқушылармен сәлемдесу, дәрісхана тазалығын тексеру, оқушыларды түгелдеу, оқушылардың назарын сабаққа аударту.

ІІ. Оқушыларды мына тақырып бойынша тексеру (25мин): Мешіт және сөйлеу әдептері.

Сұрақтар:

1. Мешіттің әдептері қандай?

2. Сөйледің қандай әдептері бар?

3. Мешіт ақы намазының үкімі қандай?

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру жоспары (40мин):

1. Сауда саттықтың қандай әдептері бар?

2. Сауда дұрыс болуының шарттары қандай?

3. Саудада адал болудың қандай маңызыдылығы бар?

ІV. Жаңа сабақты бекіту (10мин):

1. Сабақтың негізгі мақсаты.

2. Саудада адал болу.

3. Сауданың әдептері.

4. Базарға кірерде оқылатын дұғалар.

5. Сауд – саттықты сүннетке сай жасау.

V. Сабақты қорытындылау және бағалау (5мин):

Оқушыларды сұрақ-жауап арқылы қорытындылап, тапсырмаларды орындау дәрежесіне қарай білімдерін бағалау.

VI. Үй тапсырмасы (5мин): Сауда-саттық сүннет.

(хадистердің арабша мәтінін жаттау).

Қолданылатын әдебиеттер:

1. Хадистер жинағы (Риядус-Салихин) 2011 ж. 617-619 беттер.

Әдіскер_____________________

Оқытушы:____________________________

Кафедра меңгерушісі_____________________

64-дәріс

عن أنس رضي الله عنه قال:

نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم أن يبيع حاضر لباد، وإن كان أخاه لأبيه وأمه. ما معنى الحديث ولماذا النهي والذين يعيشون في المدن كيف يطبق النهي عليهم. هل أهل البلد لا يبيعون لبلد أخرى أو ماذا

عن أبي هريرة - رضي الله عنه - قال: نهى رسول الله - صلى الله عليه وسلم - أن يبيع حاضر لباد، ولا تناجشوا، ولا يبيع الرجل على بيع أخيه، ولا يخطب على خطبة أخيه، ولا تسأل المرأة طلاق أختها لتكفأ ما في إنائها.

عن أبي هريرة رضي الله عنه قال نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن التلقي وأن يبتاع المهاجر للأعرابي وأن تشترط المرأة طلاق أختها وأن يستام الرجل على سوم أخيه ونهى عن النجش وعن التصرية تابعه معاذ وعبد الصمد عن شعبة وقال غندر وعبد الرحمن نهي وقال آدم نهينا وقال النضر وحجاج بن منهال نهى

Әнәс (р.а.): «Аллаһ елшісі (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) шаһар тұрғынына қырдан келген қалашының сатуға әкелген дүниесін саудалауға тыйым салды. Тіпті, қырдан келген адам оның бір әке-шешеден туған бауыры болса дағы», – деген (Бұхари, буйуғ 58; Муслим, буйуғ 21).

Әбу Һурайра (р.а.): «Аллаһ елшісі (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) қала тұрғыны болып табылатын адамға қырдан затын саудалай келген қалашыға делдал болына тыйым салды. Сонымен қатар, Пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм): «Тұтынушыларды әдейі қызықтыру үшін (сатушымен алдын-ала келісу арқылы) өздерің алмайтын затты ел-жұрттың көзінше алатындай болып бағасын көтермеңдер. Ешкім мұсылман бауырының саудасына араласып, біреумен жасасқан сауда-саттыққа қатысты келісімін бұзбасын. Ешкім мұсылман бауырының айттырып қойған қызына құда түспесін. Сондай-ақ, ешбір әйел (әйел әрі мұсылман ретінде) әпкесі немесе сіңлісі болған басқа әйелдің ошағын ойрандау үшін күйеуімен ажырасуын талап етпесін», – деп айтты», – деген. Басқа бір риуаятта: «Әбу Һурайра (р.а.) Аллаһ елшісі (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм): «Қалаға азық-түлік немесе басқа да дүниесін саудалау үшін әкеле жатқан керуенді қала сыртынан күтіп алуға, қала тұрғынына қыр адамының сатуға әкелген дүниесін саудалауға (яғни, оған делдал болуға), біреуге екінші әйел болып тұрмысқа шығатын қандай да бір әйелдің болашақ күйеуіне бірінші әйеліңмен ажырас деп шарт қоюына, қандай да бір адамның мұсылман бауырының саудасына килігіп, біреумен жасасқан сауда-саттық келісімін бұзуына, тұтынушыларды әдейі қызықтыру үшін айлаға басып, саудаға шығарылған заттың бағасын көтеруге және сатылатын малды алатын адамға сүтті етіп көрсету үшін саумай қоя тұруға қатаң тыйым салды», – деп айтты» – делінген (Бұхари, буйуғ 64; Муслим, буйуғ 11).