Шеберлік сабақ "Тетіктерді біріктірудің сызбалары" сызу пәні

М ұқыр орта мектебі

ШЕБЕРЛІК САБАҚ

Тақырыбы: «Тетіктерді біріктірудің сызбалары»

(сыныбы 9 «а»)

Өткізген: бейнелеу өнері және

сызу пәнінің мұғалімі

Отарова Айгерім Ізбасарқызы

2016-2017 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: Тетіктерді біріктіру сызбалары

Сабақтың мақсаты: а) білімділік: Тетіктерді біріктірудің сызбалары жөнінде

кеңірек мағлұмат беру, түсіндіру, сызып көрсету

ә) тәрбиелілік: Бұрандаларды ажыратуға, шапшаңдыққа, дербестікке тәрбиелеу

б) дамытушылық: Нысанды дұрыс суреттеу үшін оның сипатын сараптай білу машықтарын дамыту

Көрнекіліктер: бұрандама, сомын, тығырық, интерактивті тақта арқылы

өткізілген тақырып бойынша слайд, қосымша көрініс

детальдары.

Сабаққа қажетті

құрал-жабдықтар: сызуға арналған даяршалар, қарындаштар, 2Т, 2М, ТМ, екі бұрыштық (45⁰ және 90⁰ және 30⁰, 60⁰, 90⁰) бұрыштармен сызғыш, транспортер, сызбаүлгі өшіргіш.

Сабақтың өту барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі

а) Оқушыларды түгендеу

ә) Жоқ оқушыларды белгілеу

б) Жаңа сабаққа дайындау, құралдарын тексеру

ІІ.Үй тапсырмасы

Үй жұмысын тексеру

Өткен сабақты еске түсіру

Сұрақтары:

1. Көрініс дегеніміз не?

2. Негізгі көрініс нешеге бөлінеді?

3. Бұйым дегеніміз не?

4. Қандай біріктіру ажырайтын біріктіруге, қандай біріктіру ажырамайтын біріктіруге жатады?

5. Бұранда дегеніміз не?

Жауаптары:

1. Сызбада бақылаушының алдына қойылған нәрсенің бетінің көрінетін бөлігін кескіндеу – көрініс деп аталады.

2. 

3. Адам қолымен немесе өндірістік тәсілмен жасауға болатын нәрселер жиынтығы, машина, аспап және т.б. бұйым деп аталады.

4. Ажырайтын біріктіруге – бұрандалы біріктіру (болттық, винттік, бұрамасұқпалы) шлицтік, кілтектік (шпонды), штифтік біріктірулер жатады. Ажырамайтын біріктіруге – тойтарып, пісіріп, желімдеп және тігіп біріктірулер жатады.

5. Тетік өзегіндегі немесе тесігіндегі винттік кертік бұранда деп аталады.

«Көріністерді кескіндеу»

Оқушылар өтілген тақырып бойынша сызбаны орындайды.

Ж ауаптары:

ІІІ.Жаңа сабақ
“Тетіктерді біріктірудің сызбасы”

Тетіктерді біріктіру ажырайтын және ажырамайтын болып екіге бөлінеді. Ажырайтын біріктірулерді жиі кездесетіні бекітуші-бұрандалы тетіктердің көмегімен біріктірулер болып табылады. Олардың құрамында болттар, сомындар, винттер және бұрамасұқпалар кіреді. Бекітуші – бұрандалы тетіктер стандартталған. Олардың өлшемдері сәйкесінше мемлекеттік стандарттарда анықталған. Ажырайтын біріктірулерді сызбада, тілікте көрсетеді. Бекітуші тетіктердің өлшемдері сызбаға түсірілмейді.

• Тесігі бар тетік бөлшектерді біріктіру үшін қолданылатын біріктіру бұрандалы біріктіру деп аталады.

• Бекіту тетік бөлшектеріне болттар, винттер, шпилькалар, гайкалар жатады.

• Бұрандама (болт) дегеніміз – басы деп аталатын жағына қарама-қарсы ұшында бұрандасы бар өзек тәрізді бұрандалы бұйым.

• Сомын (гайка) – ортасында бұрандалы тесігі бар, бұрандама мен бұрамасұқпаның өзегіне бұрау үшін жасалған тетікбөлшек.

• Тығырық (шайба) – ортасында дөңгелек тесігі бар сақина тәрізді тетікбөлшек.

• Бұрамасұқпа (шпилька) –деп бір ұшында біріктірілетін тетікбөлшектердің біріне бұралынатын, екінші ұшында бұрама бұралатын бұрандалары бар цилиндр тәрізді өзекті атайды.

• Бұрама (винт) – бір шеті бұрандалы, екінші шетінде тіреуіш басы бар, цилиндр тәріздес өзек.

• Сызбаларда болттық біріктіруді салыстырмалы өлшемдері бойынша сызады. Болттық біріктірудің элементтерінің салыстырмалы өлшемдері сыртқы диаметрмен анықталады.

VІ.Сарамандық жұмыс

Бұрандама сызбасы

Бұрандалы біріктіруде

шплинтті қолдану мысалы

V.Сыныптық жұмыс:“Бұрандамалы біріктіру”

VI.Қорытындылау

Бақылау сұрақтары

1. Бұрандама, сомын, бұрамасұқпа және тығырық деп нені айтады?

2. Бұрандалы, біріктірулерде шплинттер не үшін қолданылады?

3. Бұрамалардың қандай түрлерін білесіңдер?

Үй тапсырмасы: Бұраманы біріктірудің кескіні

Бағалау