Материалдар / Шешендік сөздер

Шешендік сөздер

Материал туралы қысқаша түсінік

қазақ тілі мұғалімдері үшін үлгі ретінде, тест

Исмайлова Ғалия Турсынбаевна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

27 Желтоқсан 2017

4931

12 рет жүктелген

Қазақ тілі Тест 11 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Қазақ тілінен 11-сыныпта тест тапсырмалары.1-нұсқа.( «Сөз мәдениеті және шешендік» курсы бойынша)1.Шешендік өнер:А) әдеби тілдің нормалары В) әңгіме өзегінің дәлелі С) жеке ғылым саласыД) әлеуметтік қызмет атқаратын іс әрекеттің атауы Е) шаршы топ алдында сөйлейтін сөз2. . Шешеннің мағыналық қисынға байланысты туындайтын кідірісА) грамматикалықВ) психологиялықС) логикалықД) синтаксистік3.«Сөз мәдениетінің жоғарғы формасы - шешендік» деген пікірдің иесін табыңыз.А) Әл- Фараби В) С. Негимов С) М. Балақаев Д) Ж. Баласағұни Е) К. Аханов 4. Ахмет Байтұрсынов еңбегіндегі шешендік сөздің құрылымы А) басталуы, байланысы, дамуы, шарықтау шегі, қорытындыВ) кіріспе, негізгі бөлім, оқиға байланысы, дамуы, шарықтау шегі, шешіміС) кіріспе бөлім, негізгі бөлім, қорытынды бөлімД) эпилог, кіріспе, байланыс, оқиғаның дамуы, шиеленісуі, шешіміЕ) бастамасы, ұсынбасы, мазмұндамасы, қыздырмасы....5.«Өмір- теңіз, білім- қайық, білік- ескек бүгінде» құбылтудың түріА) метонимия В) дамыту С) эпитет Д) метафора Е) теңеу6. Шешендік өнер иелерінің шаршы топ алдында сөйлейтін сөзіА) билік сөз В) тілек сөз С) түйін сөз Д) шешім сөз Е) шешендік сөз7. "Әділ билердің қолындағы билік қазақтың неше түрлі дертін жазатын жақсы дәрі еді" деген пікірді айтқанА) А. Байтұрсынов В) А.ҚұнанбаевС) М.Әуезов Д) Ә. БөкейхановЕ) В.В. Радлов8.Билердің сайлану үрдісі, бидің болмысы жөнінде тұжырымы бар Абайдың қарасөзіА) отыз жетінші қарасөзі В) жиырма жетінші қарасөзі С) он тоғызыншы қарасөзі Д) үшінші қарасөзі Е) жетінші қарасөзі9.Шешендік туралы Сәкен Сейфуллиннің еңбегі А) «Қазақ әдебиеті» еңбегінің «Билер шешендігі» тарауыВ) «Әдебиет тарихы» еңбегінің «Билер айтысы» тарауыС) «Шешендік өнер» монографиясыД) «Би һәм билік» , «Тағы да би һәм туралы»Е) «Тіл мәдениеті және қазақ тілін оқыту»10.Шешеннің өзіне тән жеке стилінің қалыптасу жолыА) сөздің эмоциялық, экспрессивтік сипатын сақтай білуіВ) сөздің тартымдылық, нәзіктілік сипатын үйренуС) үздіксіз іздену, шешендіктің үздік үлгілерін үйренуД) сөздің көркемдік, тартымдылық мәнін арттыруЕ) сөздің жігерлілік, қайраттылық мәнін игеру11.Шешеннің әсер ала білу қабілетіне, ойлау парасатына байланысты кідірісА) морфологиялық В) синтаксистік С) психологиялық Д) грамматикалық Е) логикалық12.Шоқан Уәлиханов тұжырымы бойынша би атағын алу үшін орындалатын екі шартА) ескі заңды заманына қарай өзгертіп, жетілдіріп отыру В) халықтық дәстүр салттарды терең білу, ерекше шешен сөйлей білуС) ұғып тыңдау, дәлелді пікір айтуД) таразы басын тең ұстап, қара қылды тең жаратын әділ төрелік айтуЕ) сөз өнерін меңгеріп,биік дәрежеге көтерілу13.Бұрынғы билердің шешендік үлгілері мен бүгінгі шешендікті жақындастыратын факторлардың біріА) ағайынның мүддесін қорғауы В) жеке бастың мүддесін қорғауыС) отбасы мүддесін қорғауы Д) әлеуметтік мүддені қорғауы Е) биліктің мүддесін қорғауы14. Қазақ шешендіктануына Б.Адамбаевтың енгізген жаңалығыА) шешендік сөздерді іштей топтап, жіктеп, саралап көрсетті.В) қазақ шешендік өнерінің сыр-сипатын терең талдады.С) билердің қоғамдық-әлеуметтік рөлі туралы тұңғыш ой-пікір білдірді.Д) шешендіктің сөз мәдениетімен бірлігін таныды.Е) «шешен сөз» ұғымын термин ретінде алғаш қолданды.15.Шешендік сөздің сөйлеушілер санына қарай түрлеріА) монологтік, диалогтік, полилогтікВ) монологтік, диалогтік, жиынтықС) монологтік, диалогтік, топтықД) монологтік, диалогтік, логикалықЕ) монологтік, диалогтік, пікірлестік16. Шешеннің ойлау парасатына байланысты туындайтын кідірісА) грамматикалықВ) психологиялықС) логикалықД) синтаксистікЕ) морфологиялық17.Сәкен Сейфуллиннің «Билер шешендігі» зерттеуіндегі негізгі ұстанымыА) шешендікті әдебиеттің жеке саласы ретінде қарастыруыВ) шешендікті әдебиеттің ерекше түрі ретінде қарастыруыС) шешендікті әдебиет тілін айшықтауыш құралы ретінде қарастыруыД) шешендікті әдебиеттің тілдік көркемдігі ретінде қарастыруыЕ) шешендікті әдебиеттің ерекше жеке жанры ретінде қарастыруы18. Шешендік сөз бола алмайтын сөз түріА) тыңдаушыға жақсы әсер ететін эстетикалық қасиеті бар сөзВ) көпшілік алдында сөйленетін кез келген сөзС) әңгіме өзегінің дәлелдері бар сөзД) шындықты, ақиқатты тануға ұмтылдыратын сөзЕ) белгілі бір әлеуметтік мәні бар тақырыпты қозғайтын сөз19. Сөз иесінің логикалық тапқырлығы байқалатын шешендік сөз түріА) даналық В) монологтік С) диалогтік Д) ақындық Е) полилогтік20.Қазақ даласындағы билердің қоғамдық- әлеуметтік рөлі туралы алғашқы пікір білдірген ғалымА) Ахмет Байтұрсынұлы В) Мұхтар ӘуезовС) Шоқан Уәлиханов Д) Шәкәрім Құдайбердіұлы Е) Абай Құнанбаев21.Шешендік өнердің ғылыми теориясын жасап, «әлсіз пікірді күшейтуді» негізге алғанА) Платон В) Аристотель С) Сократ Д) Софистер Е) Цицерон22. А.Байтұрсынұлының жіктемесі бойынша көркемсөздің сыны А) эпитет, теңеу В) монолог, диалог С) сыртқы және ішкі сын Д) сөз қайталау Е) метафора және метонимия23.Шешендікті тұңғыш рет ғылым түрінде зерттеп, зерделеген ғалымА) Шәкәрім Құдайбердіұлы В) Бейсенбай Кенжебаев С) Абай ҚұнанбаевД) Мәлік Ғабдуллин Е) Ахмет Байтұрсынұлы24.Риторикалық сұрауға берілетін анықтамаА) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған межелі ұсыныстар түйініВ) сұрақ түрінде берілген белгілі бір тапсырмалар тобыС) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған бірнеше ойдың жиынтығыД) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған ойлардың шешіміЕ) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған әр түрлі мәселелер түйіні25.Ұлттық шешендік өнерге арқау болған негізгі тақырыпА) шешеннің өз мақсаты мен мүддесіВ) байлық пен молшылыққа жету мақсатыС) елдің билік басындағы адамдарын дәріптеуД) ел тәуелсіздігін қорғау жолындағы ерлік рух.....Е) хандарды мадақтауҚазақ тілінен 11-сыныпта тест тапсырмалары.2-нұсқа.( «Сөз мәдениеті және шешендік» курсы бойынша)1.Шешендікті тұңғыш рет ғылым түрінде зерттеп зерделеген ғалым:А) Шәкәрім Құдайбердіұлы В) Бейсенбай Кенжебаев С) Абай ҚұнанбаевД) Мәлік Ғабдуллин Е) Ахмет Байтұрсынұлы2.Шешендік өнер:А) Әдеби тілдің нормалары В)Әңгіме өзегінің дәлелі С)Жеке ғылым саласыД) Әлеуметтік қызмет атқаратын іс әрекеттің атауы Е)Шаршы топ алдында сөйлейтін сөз3. Әлеуметтік қызмет атқаратын актінің, яғни іс-әрекет атауыА) шешендік ғылымВ) шешендік сөзС) шешендікД) шешендіктануЕ) шешендік өнер4. Қазақ шешендіктануына бүкіл ғұмырын арнаған бірегей ғалымА) Қ.ЖұмалиевВ) М. БалақаевС) Б. АдамбаевД) Б.КенжебаевЕ) С.Қасқабасов5.Шешендік сөздің көрінетін кезіА) сұлулық пен тазалықты ерекше дәріптегендеВ) мақал –мәтелдер мен тұрақты тіркестерді орынды қолданғандаС) шығармашылықтың биікке көтерілген кезіндеД) сөйлеуші мен тыңдаушы арасында түсіністік болғандаЕ) тәрбиелік, тағылымдық мәні болғанда.6. Шәкәрім Құдайбердіұлының шешендіктің сыр-сипаттары талданатын еңбегіА) «Әдебиет тарихы» В) «Тағы да би һәм билік туралы»С) «Би һәм билік»Д) «Қазақ әдебиеті»Е) «Би һәм билік туралы»7. Шешендік сөздің кейде билер сөзі деп аталу себебіА) көркемсөзге, шешендікке қойылатын талаптарды орындағандықтан В) ауыздан-ауызға көшіп халық жадында жасап келе жатқандықтан.С) дауысты алуан түрмен құбылтып сөйлегендіктенД) билер айтысында, билік шешеім үстінде туып отырғандықтан.Е) сөз өнерінің артықшылдығы дәлелденгендіктен.8.Қазақ даласында шешендік өнердің дамуының басты факторыА) тілді, ұлттық әдебиеттің қазынасын толық меңгеру. В) көркемсөзге, шешендікке қойылатын талаптарды орындау.С) халықтың сөз бостандығына ерік беруіД) кестелі сөз, оралымды ойдың мол кездесуі.Е) көшпелі елдің тіршілік жағдайы.9. Шешендік өнер туралы түйіндеулер берілген XI ғасырдағы Шығыс педагогикасы тарихындағы әйгілі шығармаА) «Риторика»В) «Диуани-лұғат ат түрік»С) «Құдатғу білік»Д) «Кабуснама»Е) «Диуани хикмет»10.Шешенннің градацияны қолдану мақсатыА) алдыңғы сөз бен ойды соңғы сөз бен ойдан төмендетіп көрсету үшінВ) алдыңғы сөз бен ойдың соңғы сөз бен ойға қарсылығын күшейту үшінС) алдыңғы сөз бен ойды соңғы сөз бен ойға теңестіре суреттеу үшінД) алдыңғы сөз бен ойдың соңғы сөз бен ойдан артықшылығын таныту үшінЕ) алдыңғы сөз бен ойды соңғы сөз бен ойдан асыра, асқақтата түсу үшін11. «Халық алдында сөйлеген сөзің сұлу болып,оны жұрт ықыласпен тыңдасын.Сөз өнерін меңгеріп,биік дәрежеге көтерілгеніңді жұрт сөйлеген сөзіңнен білсін» деген өнегелі өсиет жазылған еңбек.А) Квинтилианның « Шешендік тәлім» еңбегіВ) Құрбанғали Халидтің «Тауарих Хамсасы»С) А.Иасауидің «Диуани хикметі»Д) XI ғасырдың әйгілі шығармасы «Кабуснама»Е) Ж.Баласағұнның «Құдатғу білік» еңбегі12.Шешендік сөздің теориялық, практикалық мәселелері кең қамтылған еңбек.А) С. Сейфуллиннің «Қазақ әдебиеті» еңбегіВ) С. Негимовтың «Шешендік өнер» атты еңбегіС) Ш.Құдайбердіұлының «Би һәм билік туралы» мақаласыД) А. Байтұрсынұлының «Әдебиет танытқыш» кітабыЕ) М.Әуезовтың «Әдебиет тарихы» атты еңбегі13.Қазақ халқының ұлттық шешендік өнер тарихының бастауларыА) Майқы би мен Аяз бидің шешендік сөздеріВ) Жиренше шешеннің шешендік сөздеріС) Асан қайғының шешендік сөздеріД) Қорқыт атаның шешендік сөздеріЕ) Орхон-Енисей жазба ескерткіштеріндегі жырлар.14. «Риторикалық сұрауға» берілетін анықтамаА) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған ойлардың шешіміВ) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған әр түрлі мәселелер түйініС) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған бірнеше ойдың жиынтығыД) сұрақ түрінде белгілі бір фразаға жинақталған межелі ұсыныстар түйініЕ) сұрақ түрінде белгілі бір тапсырмалар жиынтығы 15. «Мәдениетті, білімді азаматтар ана тілінің қыраны сияқты биікке самғайды. Жұрт оларды шешен деп дәрптейді». Дәйексөздің авторы.А) М.Балақаев В) Б.Майлин С) М.Әуезов Д) М.Дулатұлы Е) А.Байтұрсынұлы16.Қазақтың ұлттық шешендіктану ғылымының тамырыА) Әбу Насыр әл-Фарабидің еңбектеріВ) Асанқайғы толғауларыС) Аристотельдің «Риторика» атты еңбегіД) Әз-Тәукенің «Жеті жарғысы»Е) Жиренше шешеннің өсиет сөздері17.Кідірістің түрлеріА) лексикалық, грамматикалық. В) морфологиялық, синтаксистік.С) лексикалық, логикалық. Д) грамматикалық, психологиялық, логикалық. Е) синтаксистік, лексикалық.18.Шешендік сөздің эмоциональдық әсерлілігін арттыра түсетін риторикалық тұлға.А) қайталау В) эпитет С) теңеу Д) градация (дамыту) Е) салыстыру19. Градация (дамыту) тілдік тәсілінің анықтамасыА) шешендік сөзге келісті әр беретін риторикалық тұлғаның біріВ) шешендік сөзге этикалық әсер беретін риторикалық тұлғаның біріС) шешендік сөз мазмұнына әсер беретін риторикалық тұлғаның біріД) шешендік сөз тіліне эмоциялық әсер беретін риторикалық тұлғаның біріЕ) шешендік сөзге көркем әсер беретін риторикалық тұлғаның бірі20.Грамматикалық кідірістің жасалуыА) сөйлемнің тұрлаулы мүшелеріне байланыстыВ) оқшау сөзге байланыстыС) азат жолға байланыстыД) жалқы есімге байланыстыЕ) тыныс белгілеріне байланысты21.Шешендік өнер туралы қанатты сөздің авторын табыңыз: ''Шешендік - ақылмен билеу өнері''. A) Сократ B) Платон C) Плутарх D) Цицерон E) Аристотель 22."Шешен сөз" ұғымын термин ретінде тұңғыш қолданып, ғылым ретінде зерттеген ғалым мен оның еңбегін белгілеңіз: A)С.Сейфуллин "Қазақ әдебиеті" B)Шәкәрім "Би һәм билік туралы" C)Ә.Бөкейханов "Би һәм билік" D)М.Әуезов "Әдебиет туралы" E)А.Байтұрсынов "Әдебиет танытқыш"

770 ₸ - Сатып алу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!