Сөз және оның мағынасы

Пәні: Қазақ тілі

Мұғалім: А. Эрджанова

Сынып: 4 «а»

Сабақтың тақырыбы:

Сөз және оның мағынасы.

1-6- жаттығу

Күні: 28.11.18ж

Сабақта меңгерілетін

дағдылық мақсаттар

1. Сөздердің әртүрлі мағынасымен таныстыру; сөздерді мағынасына қарай сөйлем ішінде орынды қолдана білуге үйрету;

2. Сөздік қорын молайту;

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар білуге тиісті:

Тақырып туралы қосымша мәліметтер біледі.

Оқушылардың көпшілігі білуге тиіс:

Тақырып мазмұнын түсінуі тиіс

Кейбір оқушылар білуге тиіс:

Ережемен жұмыс істей алады

Құндылықтарды дарыту

Топпен жұппен, жұппен жұмыс арқылы ынтымақтастыққа,бір-бірінің пікіріне құрметпен қарауға, модельдеу жұмыстары арқылы еңбек пен шығармащылыққа баулу.

Бұрыннан бар білімдері

Тапсырмаларды сатылай кешенді талдауды біледі.

Жоспар

Жоспарланған

уақыттар

Жоспарланған уақыт (жаттығулар)

Ресурстар

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу. Шаттық шеңбері.

Оқушылар бір-біріне жылы лебіздерін айтады.

Түстер арқылы топқа бөлу.

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Айналмалы бекет» арқылы үй тапсырмасын тексеру

-Балалар бүгінгі сабақта оқулық тапсырмаларымен жұмыс жасай отырып,сөз және оның мағынасы туралы білімдерімізді дамытамыз.
- Алдымен ойымызды жинақтап, өткен білімімізді еске түсірейік.

1. Сөз таптарына нелер жатады? Біз қандай сөз таптарымен таныстық?
2. Зат есім дегеніміз не? Қандай сұрақтарға жауап береді?
3. Етістік дегеніміз не? Етістіктердің түрлерін ата.
4. Сын есім дегеніміз не? Сын есім қандай сұрақтарға жауап береді?

«Кім көп біледі?» ойыны.

1-топ. Жай сөйлем дегеніміз не?

Мысал келтір.

2-топ. Құрмалас сөйлем дегеніміз не?

Мысал келтір.

3-топ. Қыстырма сөздер дегеніміз не?

Мысал келтір.

Таныстырылым,

суреттер.

Топқа бөлінеді.

Жаңа сабақ

Ортасы

Білу және түсіну

Оқушылар оқулықтағы негізгі тақырыппен танысады.

Балалар, сендер кез келген заттың,не қимылдың,не сапаның,не санның атауы не екенін білесіңдер.Дүние,әлем туралы білімдеріңнің мол болуы сөз мағынасымен тікелей байланысты. Сөздің мағынасын дұрыс түсініп,білетін болсаңдар, қоршаған ортаны да жақсы тани аласыңдар.

Сөз мағынасының түрлері

мағынасы жуық сөздер

мағынасы қарама – қарсы сөздер

дыбысталуы бірдей, мағыналары әр басқа сөздер

Олай болса сөз мағынасының түрлеріне мысал келтіріп жазайық. Оқушыларға қағаз таратылады. Әр топ бірігіп жұмыс жасайды.

• 1-топ. Мағынасы мәндес,жуық сөздер.

• 2-топ. Мағынасы қарама-қарсы сөздер.

• 3-топ. Дыбысталуы бірдей,мағынасы басқа сөздер.

Қолдану

Дәптермен жұмыс.

Күннің ретін жазу.

3-жаттығу.

Бөлменің терезесі ашық. Айшаның мінезі ашық.

Топтарға тапсырма

• Сөйлемдердегі қарамен жазылған сөздердің мағынасы туралы не айтасың?

• Көп мағыналы сөздерге мысал келтіріңдер.

• Мағынасы қарама-қарсы сөздерге мысал келтіріңдер.

4-жаттығу. Мағынасы жуық сөздерді бір бөлек,мағынасы қарама-қарсы сөздерді бір бөлек топтастырып жазу.

Түзу,қашық,қисық,шалғай,жуан,алыс,кеш,биік,

жіңішке,ірі,әдемі,зәулім,көркем,ұсақ,сұлу,ерте,

асқар.

5-жаттығу. Ребус шешу.

Топтық жұмыс. Кітап туралы әңгіме жазу.

Оқулық, дәптер, үлестірмелі парақшалар, флипчарт.

Постер жасату.

Оқушылар өз ойларын постерге жазып оқып береді.

Сыныптағы белсенді оқушы басқаларға бағыт беріп отырады

Сергіту сәті

Сергіту сәті.

Қарлығашқа ұқсайық,

Қане, қанат жазайық

Қарлығаш боп ұшайық,

Ұшып-ұшып, алайық.

Сергіту жаттығуын жасайды.

Аяқталуы

«Жинақтау» әдісі арқылы оқушыларға тест таратылады.

1. Қарсы мәндес сөздерді белгілеңдер:

а) үлкен-кіші

ә) кіші-биік

б) күн-түн

2. Бірнеше мағынасы бар сөздерді сөздерді табыңдар:

а) қызық

ә) қара

б) көп

3. Мәндес сөздерді белгілеңдер:

а) рең,бет,шырай

ә) үлкен,биік,ұзын

б) ал,қой,бер

4. «Қатты ағаш», қатты кісі», «қатты сөз» деген...

а) мәндес сөздер

ә) қарсы мәндес сөздер

б) бірнеше мағыналы сөздер

5. «Сұйық-қою», «жұмсақ-қатты» жұп сөздер..

а) мәндес сөздер

ә)қарсы мәндес сөздер

б) бірнеше мағыналы сөздер

6. «Момын» сөзіне мәндес сөздер табыңдар:

а) ынжық,пысық

ә) қой аузынан шөп алмас,жуас

б) батыл,елгезек

Берілген тапсырманы орындайды.

Үйге тапсырма: 6 – жаттығу. Ереже жаттау.

Бағалау

Рефлексия

Сабақтың мақсаты

мен оқу міндеттері

анық па?

Бүгін оқушылар не

үйренді?

Сабақ қалай өтті,

қандай деңгейде

өтті?

Бүгінгі сабақ кызықты болды ма?