Спирттер тақырыбында ҚМЖ

Пән: Химия

Мұғалімнің аты-жөні:

Күні: 17.09.2020ж

Сынып: 9 «А»

Оқушы саны: 25

Сабақ тақырыбы

9.4.3.16 Спирттер

Сабақтың оқыту мақсаттары

-9.4.3.18 Қаныққан біратомды спирттер

-9.4.3.19 Спирттердің алынуы

-9.4.3.20 Спирттердің қасиеттері

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

9.4.3.18 Қаныққан біратомды спирттерді біледі

Көпшілік оқушылар:

9.4.3.19 Спирттердің алынуын біледі

Кейбір оқушылар:

9.4.3.20 Спирттердің қасиеттерін біледі

Құндылықтарды дарыту

-Шапшаңдылық, өзара түсіністік, сыйластық қабілеттерін дамыту;

- Жауапкершілікке үйрету, әрбір берілген тапсырманы тиянақты орындауға бағыттау;

- Оқушының ақыл-ой ізденістерін ынталандыру;

Бағалау критерийлері

- Қаныққан біратомды спирттерді біледі

- Спирттердің алынуын біледі

- Спирттердің қасиеттерін біледі

Тілдік мақсаттары

Спирттер, біратомды, көпатомды

Алдыңғы оқу

Мұнай туралы не білеміз?

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

0-7минут

7-20минут

Түсіндіру әдісі:

Сабақтың ортасы

20-25минут

Бағалау әдісі: +, - қою арқылы

5 балл

25-30минут

Бағалау әдісі: +,- қою арқылы

Сабақтың соңы

30-40минут

Қалыптастырушы бағалау

Бағалау әдісі: +, - қою арқылы

1.Ұйымдастыру кезеңі

-Оқушылармен амандасу;

-Оқушыларды түгендеу

Ү  й тапсырмасын сұрау: «Шеңбер бойына жазу» әдісі бойынша «Көмірсутектерді өндіру, өңдеу және қолданудағы экологиялық мәселелер.» тақырыбы қорытытындыланады. Топтағы әрбір оқушының өз парағы болу керек. 2 минут ішінде параққа тақырып бойынша 1-2 сөйлем жазады. Парақтар шеңбер бойынша келесі оқушыларға беріледі. Олар алдыңғы жазуды оқып, өзінің ойын қосады. Солай парақтар бір- біріне беріліп, соңында әркімнің парағы өзіне келеді. Кімге түсті қағаз берілсе, сол оқушы жауап береді.

Дескриптор:

-Мұнай өндірісі бойынша қайталап, талқылайды.

Қ.Б. Мұғалім қолпаштау сөздері арқылы бағалайды. Тамаша, жарайсың, жақсы

Жаңа сабақ

Спирттің көне шығу тарихы туралы не білеміз?

«Шараптың шығуы жайында хикаят»

Ертеде бір патшаның есігінің алдына лашын құсы дән тастап кетеді. Оны уәзірлеріне беріп ескертеді. Ол өсімдік болып жайқалып өседі. Келесі жылы одан да әдемі болып өседі. Келесі жылы одан да әдемі болып өседі. Келесі жылы одан да әдемі болып өседі. Үш – төрт жылдан кейін жеміс береді, таң қалады, күтеді. Күзге таман әдемі мөлдір жемісті жеп көруге жүрексінеді. Сонан соң патшаның әмірі бойынша шыны ыдысқа салып қойып, біраз күнен кейін көріп, одан да мөлдір сұйық пайда болғанын көрген уәзірлер патшаға көрсетеді. Патша тұтқында жатқан бір сорлыны әкеліп, соған ішкізеді. Бір кесе ішеді, екіншісін береді. Үшіншісін сұрап ішеді. Соңында ән салады. Бейжай күйге түседі. Ең соңында патшаның тағын сұрайды. Шаршап қалжырап ұйықтап кетеді. Ертеңіне әлгіні шақырып сұрағанда, рахатқа батқандығын айтады. Сонда патша ішіп, ең алғаш «Патша шарабы» шыққан екен деседі.

Адамдар спирттердің мастандыратын қасиетін біздің ғасырымызға дейінгі

8000 жыл бұрын – жеміс шырынынан, жабайы жүзімнен және балдан жасалынатын алкогольдік ішімдіктерді дайындауға мүмкіндік беретін керамикалық ыдыстардың шығуымен қатар білген.

Батыс Европада алғаш рет спиртті алған итальяндық монах алхимик Валентиус болды. Ол: « кәріні жасартатын, шаршағанды сергітетін, күйінгенді жұбататын эликсир»,- деп атады. Арабтар таза спиртті 6-7 ғасырларда ала бастады және оны « әл-кугул » деп атай бастады.

Дмитрий Иванович Менделеев 1865 жылы «Спирттің сумен қосылысы туралы пайымдаулар» тақырыбына докторлық диссертация қорғады.

АЛКОГОЛЬ ( АРАБша alkohol – майда ұнтақ)

«шарап рухы» (aqua vitae) – ең мықты дәрі

Этил спиртін орта ғасырларда осылай атаған. Кейіннен алкогольдік қосылыстар спирттер класына біріктірілді..

Спирттер-молекула құрамында бір немесе бірнеше сутек атомдары гидроксил тобымен алмасқан, көмірсутектердің туындылары. Спирттер құрамындағы гидроксил топтарының санына байланысты біратомды және көпатомды болып бөлінеді.Біратомды спирттердің жалпы формуласы С_пН_2п+1OН.

Қарапайым өкілдері:СН₃ОН-метил спирті, С₂Н₅ОН-этил спирті

Көпатомды спирттердің молекуласында бірнеше гидроксил тобы болады

Көпатомды спирттердің өкілдері-этиленгликоль C₂H₄(OH)₂және глицерин C₃H₅(OH)₃

Спирттерді алу жолдары:

1.Көмірсутектердің моногалогентуындыларының гидролизі:

С₂Н₅СІ+NаОН→С₂Н₅ОН+NаСІ

2.Алкендерді гидратациялау:

С₂Н₄+Н₂О→С₂Н₅ОН

3.Құрамында қанты бар заттардың ашуы:

С₆Н₁₂О₆→2С₂Н₅ОН+2СО₂↑

Химиялық қасиеттері:

1.Жану реакциясы:

С₂Н₅ОН+3О₂→2СО₂+3Н₂О+Q

2. Тотығу реакциясы:

С₂Н₅ОН+ [О]→СН₃СОН+Н2О

СН₃СОН+ [О]→СН₃СООН

3.Этиленді алу:

С₂Н₅ОН→С₂Н₄+Н₂О

О йлан, Жұптас, Бөліс Оқушылар тақырыпты өз беттерімен оқып шығады, содан соң тақырып бойынша берілген тапсырманы орындап, алған теориялық білімдерін практикамен дәлелдейді.

Т апсырманы маршруттық картамен беріп, оқушылардың күтілетін нәтижесіне жетуін өздігінен жоспарлауға үйретеді.

Маршруттық карта

1 – аялдама «Үшіншісі артық» 2 минут – 2 балл

Мына қосылыстардың ішінен үшінші артық қосылысты тауып, сыз.

CH3OH	CH3Cl	CH3CH2OH
CH 770 ₸ - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз! Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank) Соңғы бір жылда: 45 000 000 ₸ Авторлар тапқан ақша Толығырақ Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Жүктелуде... Бағыт Жүктелуде... Сынып Жүктелуде... Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Жаратылыстану пәні бойынша барлық материалдарды көру Аттестацияда (ПББ) 100% келетін тақырыптармен дайындаймыз Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады Толығырақ