С.Торайғыров "Қамар сұлу " романы

Қазақ

әдебиеті

Күні  06.10.2017 11 «А» сынып

Сабақтың

тақырыбы

С.Торайғыров   «Қамар сұлу» романы

Жалпы

мақсаты

С.Торайғыровтың өмірі мен шығармашылығы жайлы білімдерін тереңдете отырып,оқушыларды романның негізгі оқиға желісімен таныс ету, тақырыбын ашу, автор идеясын тану;

Күтілетін

нәтижелер

С.Торайғыровтың өмірі мен шығармашылығы жайлы білімдерін тереңдете отырып,оқушыларды романның негізгі оқиға желісімен танысады , тақырыбын ашады, автор идеясын таниды;

Сабақ

түрі

Зерттеу сабағы

Ресурстар

Флипчарт, проектр, маркер, түрлі түсті стикерлер, смайликтер

Сабақтың барысы:   Ұйымдастыру.  Оқушылармен амандасу

                                                          Психологиялық дайындық.

Сабақ

кезеңдері/

Жоспар мазмұны

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Кіріспе

5 минут

Тұлғааралық байланысты орнату.

Топқа бөлу

Үй жұмысын тексеру

Жаңа сабақ

Ынтымақтастық атмосферасын орнату.

Оқушыларды 1-4 дейін санау арқылы 4топқа бөлемін.

Топтық жұмыс барысындағы «Алтын ережені» еске түсіремін.

«Бір сөзбен жауап бер» әдісі бойынша үй тапсырмасына дайындығын тексеремін .

С.Торайғыров кім? Ақын

Сұлтанмахмұттың өмір сүрген жылдары 1893- 1920

Сұлтанмахмұттың әкесі

Шоқпыт(Әбубәкір (

Троискідегі медресеге қашан түсті?1912ж

Ақын оқыған медресе қалай аталады?«Медресе Рахманқұли»

Хатшылық қызмет атқарған журнал?«Айқап»

Жастарды мәдениетке , оқуға баулу мақсатында ашылған ұйым «Шоң серіктестігі»

Тарбағатайда жазған романы «Кім жазықты?»

1918-1919 жж ақын қаламынан туған шығармалары «Адасқан өмір» , «Кедей» поэмалары

«Сарыарқаның жаңбыры « өлеңіндегі «жаңбыр» сөзінің символдық мәні Жаңғыру нышаны

ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің кесек туындысы ,алғашқы романдардың бірі «Қамар сұлу»

 Шығарманы сатылай кешенді талдау

Роман --------- «Қамар сұлу»

Авторы----- С.Торайғыров

Тақырыбы:----------Әлеуметтік теңсіздік,әйел теңсіздігі

Идеясы:-------- Қазақ жастарының бас бостандығы, қыздарды

қалың малға сатуды әшкерелеу

Жанр түрі:---------------- роман--------------- проза-поэзия

Шығармадағы негізгі кейіпкерлері---------- Қамар, Ахмет, Омар, Нұрым

Шығармадағы қосалқы кейіпкерлер---------- Қалтан,Оспан,Қасен,

Жәуке,Жұмабай, Бәтек молда

Шығарма жазылған әдеби бағыт--------- реализм, соның ішінде сыншыл реализм.

Шығарманы бөлімдерге бөлу

1-бөлім « Сұлу Қамар ,ақын Қамар , жаным Қамар»

2 -бөлім. «Жігітті ел мақтаған қыз жақтаған...»

3-бөлім. Сүйіспеншілік сезімнің қарлығаштары

4-бөлім. Күндестік отын жандырған Жорға Нұрым

5- бөлім. Омбы асқан Ахмет

6-бөлім.Қырын келген құдалық

7- бөлім. От ортасында ойрандалған Омар

8- бөлім. Қайғыдан қан жұтқан Қамар

9-бөлім. Зұлымдық - надандықтың басты белгісі

10- бөлім. Құрбандыққа шалынған жастар

Шығарманың композициялық қүрылысы-----------

1. Басталуы------------- Қамардың бейнесін суреттеу
2. Дамуы--------- Қамар мен Ахметтің хат жолдасуы, Ахмет бейнесі
3. Байланысуы--------- Нұрымның әйелінің қайтыс болуы.
4. Шиеленісуі------------Қамардың ұзатылуы
5. Шарықтау шегі------Айықпас дертке шалдығуы
6. Шешімі----------------Соңғы кездесу, Ахмет кегі.

Пікір пирамидасы

1. Шығарма не туралы 1сөз

2. Шығармаға сипаттама 2 сөз

3. Әрекет орны мен уақыты 3 сөз

4. Шығармадағы басты оқиға 4 сөз

5. Шығармадан алған әсерің 5 сөз

6. Шығарманың басты кейіпкерлері 6 сөз

7. Шығарма туралы пікірің 7 сөз

Оқушылар мұғаліммен көңіл- күйлерімен бөліседі.

Топқа қалай бөлініп жатқанын табады.

Өз ұсыныстарын білдіреді. Бір-бірінің пікіріне сыйластықпен қарайды.

(Түсіндіру әдістерін өздері таңдайды /постер қорғау, кластерлер/).

Тапсырма

Пирамидалық оқиға

1. топ Қамар бейнесі,

2. 2- топ Ахмет ,

3. 3- топ Омар ,Қасен

4. 4- топ Жорға Нұрым

А. Кейіпкердің аты (бір сөз) _

_______________________________________________________

Ә. Қасиеттерін сипаттайтын екі сөз _ _

______________________________________________________

Б. Іс- әрекетін сипаттайтын немесе оны еске түсіретін үш сөз _ _ _

_____________________________________________________

В. Портретін бейнелейтін төрт сөз _ _ _ _

__________________________________ _

.

Сергіту сәті

«Өзгертулерді тап»

Мақсаты: Оқушылар жұптарға бөлінгеннен кейін оларға мынандай тапсырма беріледі: - жұбыңызға қарама – қарсы тұрып , бір – біріңізге 10- 15секундтай қарап алыңыз, енді сырт айналып , бір – біріңізге арқа беріп тұрыңыздар. Сыртқы пішініңізге қандай да 3 өзгерту енгізіңіз. Екі жақ та өзгертулерді аяқтағанда, бір- біріңізге қараңыз да өзгертулерді табыңыз

Оқушылар қозғалысқа түсу арқылы бойларын сергітеді.

Қорытынды

Кейіпкерлер мінез-құлқы------------------------------
Бірақ ауылының малға мастанған мұрынсыздық желбастары ғана Ахметтің зеректігін көре алмай күндеп, іштері тарылып, өліп кете жаздаушы еді. (іштарлық)
Қамардың Ахметке деген махаббаты. (ақпейілдік)
Қамардың басын тескенде (зұлымдық)
Қамарды Нұрымның әкететін кезі (үрей)

Шығармадағы ұлттық салт-дәстүр------ Атастыру
, қызды қалың малға сату, жар-жар, үшкіру, кәде беру

 Қолданылған мақал-мәтелдер

«Соқыр тауыққа бәрі бидай», «Таң атпайын десе де, күн қоймайды», «Кәріліктің алды жігіттіктің соңы», «арсызға алты күн мейрам», «Суға кеткен тал қармайды», «Теңі келсе, тегін бер», «Алдыңғы арба қайда жүрсе, соңғы арба сонда жүреді», «Бір тойған – шала байдық», «Жалғыз қаздың үні шықпас, жалғыздың шаңы шықпас», «Сокырдың қолына, саңыраудың жолына түспе», «Жақсыдан жаман туса, емі болмас, жаманнан жақсы туса, теңі болмас», «Ит үрді, керуен көшті», «Бастан құлақ сад

Еркін пікірталас. 
- Қамар үшін жанұя бақыты деген не? Жорға Нұрым үшін ше? 
- Әйел бостандыққа жету үшін оның бойында қандай қасиеттер болу керек? 
- Қамардың өмірінде сендерге қай жер аянышты көрінді? 
- Қамардың бақытсыз болуына кім кінәлі? 
- Жазушы Қамар образы арқылы нені көрсетпек боды?

Проблемалық сұрақ.

Қазіргі әйел адамының қоғамдағы рөлімен салыстыруға бола ма?

Бағалау

Кері байланыс

Өзін-өзі бағалау

Үй тапсырмасы

   «Қамар  сұлу» романының мазмұны.

Шығармадан   қалауы бойынша   үзінді  жаттау.