СЫНДАРЛЫ ОҚЫТУ ТЕОРИЯСЫН
САПАЛЫ МЕҢГЕРТУ- БІЛІМ САПАСЫН АРТТЫРУДЫҢ
КЕПІЛІ
Еліміздегі білім беру
реформаларының жалпы мақсаты білім беру жүйесін
әлеуметтік-экономикалық ортаға бейімдеу болып табылады. Соның
дәлелі ретінде сындарлы оқыту теориясының енгізілуі білім беру
саласындағы бүгінгі күнгі оң нәтижелі игі істің
бірі.
Жаңа ғасырда мұғалімдік
мамандық іздеушілігі, құзіреттілік пен зерттеушілікті талап етеді.
Сондықтан да елімізде мұғалімдердің біліктілігін арттыруға
түбегейлі өзгерістер енгізіле бастады . Жаңаша білім беру – жаңа
білім мен дағдыны меңгерген , шығармашылық қабілеті жоғары, дербес
ізденіс нәтижесінде елеулі мәселелердің шешіміне қол жеткізетін,
ойлау қабілетімен ерекшеленетін тұлғаны қалыптастыруды көздейді
.
Білім - адам сапаларының
өзгеруін басқаратын үрдіс болғандықтан , ол педагогикалық
мамандақтың кәсіби біліктілік қабілеттерін дамытуға бағытталады.
Сондықтан «адамды» өмір сүру барысында өзгеруге әлеуеті жететін
ашық жүйе деп қарастырғанымыз жөн. Ол белгілі бір саладағы маман
болғандықтан, «адамды»- маман тұрғысынан қарау «біліктілік» ұғымын
шығарады . Біліктілік – бұл білімді меңгерудегі, тәжірбиедегі
білімділік, құндылықты бейнелейтін жалпы қабілеттілік
.
Бүгінгі күн мұғалімнің
біліктілігін арттыруды жалпықағамдық мәселе ретінде қарастыру
қажеттігі туған кезең . Себебі білімді тереідету , молайту
,жетілдіу, арттыру жеке басы үшін ғана емес , қазіргі қағамға қажет
әрекет деп қабылдауымыз керек. Бұл мұғалімнің өз қызметінде табысқа
ғана көзднмеиді ,оның аясын одан әлдеқаида кеңірек қарастырған жөн.
Біліктілікті арттыру курстары арқылы мұғалімдерді жетекшілік ,
бағыт берушілік , ұйымдастырушылық , түзетушілік әрекеттерді
атқаруға үиретеді.
Қазақстан Республикасының
педагог қызметкерлерінің біліктілігін арттыру курстары
бағдарламасының өзектілігі Қазақстан Республикасында білім беруді
дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының
мақсаттарымен және міндеттерімен үйлеседі , ал мемлекеттік
бағдарламаның басымдықтары , өз кезегінде білім беру саласында көш
басында келетін Финляндия , Сингапур және Ұлыбритания секілді
прогресшіл елдерге тән заманауи мақсаттармен және құндылықтар
жүйесімен барабар.
Бүгінгу таңда алға қоиылған
мақсаттарды іске асыруға басты рөлді мұғалім тұлғасы атқаратындығы
туралы тұжырымға ешкім қарсы шыға қоимас . Білім беру саласында
жүргізілген әлемдік зерттеулердің нәтижелері тиісті кәсіптік
қасиеттерге ие, оқыту және оқу үдерістерінің қажетті дағдылары мен
терең түсініктерін игерген мұғалімдер жастардың білімін сапалық
тұрғыдан өзгертн алатынын көрсетіп отыр .
(Barber g Mourhed
,2007)
Мұғалімдер күн сайын күрделі
шешімдер қабылдайды . Бұл шешімдер түрлі білім мен пікірлеге
сүйенеді және әрбір оқушының не үйреніп , келешекте неге қол
жеткізуге тиіс екендігіне бағытталған . Осыған байланысты
мұғалімдер оқушыларды олар өмір сүруге тиіс өзгермелі әлмге
даиындауда.
Конструктивтік білімде басты
назар пән немесе бағдарламаға емес, үиренуші тұлғасына аударылады ,
ал ұсынылған білім тұлғаны өзгерістерге ынталандырады ;алған
білімді /ақпаратты , мәліметті , ұғымды т.с.с. өзіндік тұрғыдан
өзгертсе, оның үиренген білімі үиренуші тұлғасын да өзгертеді
/дамытады , қасіреді .
Сол себепті де конструктивтік
білімді кейде түрлендіруші білім деп те
атаиды.
Неліктен «конструктивтік» деп
атайды
-Білім алушы өздігімен ақпарат
, фактілер, ережелер ережелер мен қағидалардан дербес \өздігінен \
мағына , түсінік, ой,идея,тұжырым қурастырады
;
-Конструктивтік білім
үиренушінірефлексия\ой-толғаныс\ арқылы өзін өзі түрлендіруге ,
өзінің тұлғасын өзгнртуге ынталандырады;
-Конструктивтік білім тұлғаға
өзін өзі түрлендірудің\Өзгертудің\ айқын да анық мақсаттары мен
құралдарын беріп қана қоимаи, сонымен бірге оларды тұлғаның тұла
бойына сіңіріп, оны өзін өзі жетілдіру ісіне
жұмылдырады.
Орыстың ұлы педагогы К.Д
Ушинский Мұғалім өзінің білімін үздіксіз котеріп отырғанда ғана
мұғалім,ол оқуды,ізденуді тоқтатқаннан кейін оның мұғалімдігі де
жойылады деген орамды оипікір білдірген . Қазіргі заман мұғалімі
қоғамдық дамудың деңгейінен көрінетін, оның әлуметтік парызына
жауап беретін , жаңалыққа жаны сергек ,педагогикалық құбылыстардың
барысын идеялықадамгершілік тұрғысынан шеше алатын , , жаңаша ойлау
дағдысын меңгерген ,балаллардың талапкерлігі мен қабілетін,
өздігінен еркін дамуын ұиымдастыра алатын , әрі шығармашылықпен
еңбек ете алатын маман болуы тиіс.
Ал денгеилік бағдарлама
боиынша біліктілікті арттыру курстары ұстаздардын кәсіби әлуетінін
өсуінеәсер етеді. Білім беру жүиесіндегі бұ оң өзгерістердің
еліміздің әлемдік деңгеидегі білім кеңістегегінен орын алуына өз
кезегінде үлкен ықпал етері сөзсіз.