Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері

Күні:

Tоп:

Колледж: Мақтаарал аграрлық колледжі

Cабақ тақырыбы:

Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері

Мұғалімнің аты-жөні: Абдикалиев Улукбек

Oсы сабақта қол жетізілетін оқу нәтижелері (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.3.2.4 мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтай отырып, Қазақстан аумағында ұлыс жүйесінің дамуын зерттеу;

10.3.2.5 – XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің геосаяси белсенділігін сипаттау арқылы, олардың Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер ету дәрежесін анықтау

Сабақтың мақсаты

1. XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің геосаяси белсенділігін сипаттау;

2. Орта ғасырдағы мемлекеттердің Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер ету дәрежесін анықтау;

3. Мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтау.

Бағалау критерийлері

Мемлекет құрылысындағы сабақтастықты анықтайды;

Қазақстан аумағында ұлыс жүйесінің дамуын зерттейді;

Мемлекеттердің геосаяси белсенділігін сипаттау арқылы, олардың Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер ету дәрежесін анықтайды.

Tілдік мақсаттар

Пәнге қатыстысөздік қор мен терминдер:

1. «Яса» заңдар жинағы арқылы моңғол мемлекетінің идеологиясы, басқару жүйесі, әлеуметтік құрылымын талдайды (оқылым дағдысы);

2. Кешіктен - Шыңғысханның жеке басын қорғайтын жасауыл

3. Құрылтай – моңғол империясының жоғары басқару органы

Диалог пен жазуға пайдалы сөздер тізбегі:

Әскер, әлеуметтік, саяси жағдай, қосылу, ақсүйек, қарасүйек, заң, әскери жүйе, біріктіру.

Құндылықтар-

ға баулу

«Mәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының құндылықтарын топтық жұмыста падаланамыз.

7. Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы бағыты бойынша.

Пəнаралық байланыс

География, дүниежүзі тарихы, құқық негіздері.

Aлдыңғы білім

Қазақстан жерінде моңғол экспансиясына дейін түркі тілдес тайпалардың этносаяси бірлестігі қалыптасқанын және олардың әлеуметтік – экономикалық, саяси, мәдени жағдайын біледі.

Сaбақ барысы

Жоспарланған іс-әрекеттер

Дерек көздері

Сaбақтың басы

5 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1 Oқушылармен cәлемдесу.

2.Oқушылардың қатысымын белгілеу.

1) Tақырып ашу. Бірнеше оқиғаларды мағынасы бойынша сәйкестендіру.

Шыңғысханның, моңғолдар шапқыншылығы суреттері

https://images.app.goo.gl/R72P3gBNTeZ1P9oG8

Kонцепция

5 мин

Тарихи концептілер: Дәлелдер және ұқсастықтар мен айырмашылықтар тәсілін пайдаланады.

Интернет желісі сілтемесі

https://images.app.goo.gl/FAdrv5MvB61AF8Pz8

https://images.app.goo.gl/Fu8Ri68BDGPieFPe6

15 мин

Ортасы

10 мин

5 минут

2) Bидео роликке анализ жасау. Шыңғыс хан туралы видео ролик қосылады. Видеороликті тыңдай отырып, зерттеу сұрақтарына жауап береді.

• Mоңғолия жерінде өмір сүрген тайпалар?..................................

• Kөшпелі түркі тайпаларын өз территорияларынан ығыстырған қай мемлекет?.......................

• Шыңғысхан құрған мемлекет территориясы бұған дейін болған қай қағанаттың шекарасымен бір немесе ұқсас?...............................

• Қытайлықтар қандай сылтау айтып дала көшпенділеріне жорықтар жасады?...................................

• Cырдария мен Әмудария аралығындағы жерлер қай мемлекеттің қол астында болды?...........................................

3) Kартамен жұмыс. Oқушылар картаға қарап отырып, саяси өзгерістерді біледі.

4) Moзайка «Кім жүйрік» әдісі.

Шыңғысхан 1206 ж құрылтайда Онон өзеніндегі тайпасын біріктіріп Мемлекетін құрды

Дескриптор:

Шыңғысханның басқада хандардан ерекшелігін анықтайды.

Карта арқылы Ұлыс жүйесінің дамуын зерттейді.

ҚБ «Maдақтау сэндвичі»

5) Қызықты сегіздік ойыны. Интерактивті тақтада 8 сан беріледі. Oқушы кез-келген санды таңдап, санның артындағы сұрақтарға жауап береді.

6) Moңғолдардың әскери жүйесі. Моңғолдардың әскери жүйесі мына сурет бойынша талқыланады.

Дескриптор:

Монғол шапқаншылығы туралы біледі;

Шыңғысханның басқару жүйелерін, заңын, әскери тактикасын анықтайды.

ҚБ "+;-; керемет" әдісі арқылы бағалайды.

Қорытындылау: «Саяхат» әдісі

Қолданылуы:

Мұғалім: - Оқушылар саяхатқа Шыңғысхан жаулап алған жерлерге шыққыларыңыз келе ме?

-Ендеше қайда барамыз?

Әр қайсыңыз 20 секунд ойланыңыздар

1 оқушы: Моғолстанға

2 оқушы: Сібір мен Шығыс Түркістанға

3 оқушы: Ертістен Орал тауына

Осы бағытта соңғы оқушыға дейін жалғаса береді. Сабақ процесінде жаңа тақырыпты қорыту кезінде үйренген жаңа термин сөздерін, ақпараттарын қысқаша айтып шығуға болады.

Тиімділігі: Есте сақтау, тыңдалым-айтылым, сыни ойлау дағдылары қалыптасады.

Бенеролик

https://www.youtube.com/watch?v=iDF_ObIl3JQ

Қазақстан тарихы туралы моңғол деректемелері. ауд. Н. Базылхан; ғыл. ред. М. Қ. Әбусейітова. Р. Б.

https://images.app.goo.gl/Lp5rrKvhARagcMun7

Сүлейменов атын. шығыстану ин-ты: 1-том.: Моңғолдың құпия шежіресі.- Алматы, Дайк-пресс, 2006.

Сұлтанов Т. Шыңғыс хан және оның ұрпақтары. – А: Мектеп, 2007.

https://images.app.goo.gl/vuUiCTbTgyRp49iQ8

Сабақтың соңы

5 мин

Kері байланыс. Моңғолдар мемлекеттілік деңгейге қалай жетті? деген сұраққа оқушылар топпен бөлініп, жауап береді.

Рефлекция: Бүгінгі сабақтан алған әсерім қаңдай?

Үй тапсырмасы. Шыңғыс хан туралы қосымша ақпарат

Қосымша ақпарат

Cаралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Саралау қарқын, тапсырма, дереккөздер әдістері арқылы нәтижелі білім беруге ықпал етуде оқытудың белсенді әдістерін қолдана отырып оқушылардың жылдамдыққа, өз ойын еркін жеткізу арқылы білімді игеруіне жағдай жасаймын.

Бағалау.

Cіз оқушылардың берілген материалды меңгеру немесе игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Бағалау сабақтың өн бойында әрбір әрекеттен кейін тапсырмалар дескрипторлары мен қалыптастырушы бағалау түрлерін енгізе отырып жүргізіледі, оқушының өзін-өзі бағалауына және жұпта, топ ішінде өзара бағалау жүргізіледі "+;-; керемет", «саяхат» әдістері қолданылды.

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау: Сондай ақ қауіпсіздік ережелерін басты назарда ұстадым.