Қазақстан
тарихынан практикалық жұмыс №19
Шыңғысхан империясы және
оның мұрагерлері, 31-32
Аты-жөні:_______________________Тобы:____Күні:__________
1-тапсырма.
Сұрақтарымен жауаптарын сәйкестендір.
1
|
Шыңғыс хан империяны
неше ұлысқа бөлді?
|
|
1296
жылы
|
2
|
ХІІІ ғасырдың соңында
оң қанаттың әскербасы болған Ноғай қай жылы хан тағына таласып,
қаза болды?
|
|
1260
жылы
|
3
|
1391 және 1395 жылдары
кім Тоқтамысты екі рет жеңді
|
|
Моңғол
империясы
|
4
|
Ұлыс аумағы қандай да
бір тайпаның басшысы басқарған кімдерге
бөлінді?
|
|
4 ұлысқа
бөлді
|
5
|
Жетісу қандай аймаққа
бөлінді
|
|
Көшпелілердің әдеттік
құқығының негізінде заңдар мен нұсқаулардың жазбаша
жинағы
|
6
|
Қай жылы, империяда тақ
үшін күрес басталған кезде, Жетісу моңғол және түркі тайпалары
жинақталған орынға айналды.
|
|
Жетісу
|
7
|
Шыңғыс ханның қандай
ұлдары Отырарды қоршап, ол бес ай қоршаудан кейін
бағындырылды.
|
|
Шағатай мен
Үгедей
|
8
|
Көшпелілер империясының
неғұрлым толық және дамыған түрі
|
|
Әмір
Темір
|
9
|
Ұлы Жасақ
-
|
|
Құрылтайда
|
10
|
Маңызды мәселелерді
шыңғыс хан ұрпақтары мен ақсүйектер жиналысы қайда шешетін
болды?
|
|
Түмендерге
|
2-тапсырма. Моңғол
империясы ыдырағаннан кейін тәуелсіз төрт моңғол мемлекеті пайда
болды, соның атауларын және аұпарат жаз.
|
Шағатай
ұлысы
|
|
|
|
|
Иранда Хулагу хан
құрған. Хулагу мен оның тақ мұрагерлері ильхан атағын алды.
Сондықтан Ирандағы моңғол билеушілерін Ильхан ұрпақтары деп
атайды.
|
|
3-тапсырма. Сөйлемді
кілт сөздер мен толықтыр.
Темір
........................................ талқандағаннан кейін
маңғыт биі Едіге ............................... ұлысының көп
бөлігінде билікті басып алды.
Мемлекет басында шексіз
................................. ие болған
................................. тұрды.
Қазақстан аумағы үш
...................................... құрамына
кірді.
Моңғол империясы
..............................................кейін тәуелсіз
............................ моңғол мемлекеті пайда
болды.
...................................... көшпелілік
дәстүрлерін сақтауға ұмтылды.
Мұсылмандық облыстарда
......................................мен
.................................. шейхтар ықпалды
болды.
Сот саласында
............................... сотымен қатар
........................................... сот та
қолданылды.
Моңғол
............................................. кезінде зардап
шекпеген қалалар өзара .............................. кезеңінде
апатқа ......................................
Кілт сөздер: Хандар,
Тоқтамысты, хан, соғыстар, ыдырағаннан, муфтийлер, билікке, Жошы,
моңғол, шапқыншылығы, ұлыстың, шариғаттық, төрт, сопылық,
ұшырады
4-тапсырма. Шыңғыс хан
төрт ұлына бөліп берген жерлер.
5-тапсырма.
Темір
Тоқтамысты талқандағаннан кейін маңғыт биі Едіге Жошы ұлысының көп
бөлігінде билікті басып алды. Оның өлімінен кейін өзара қырқысулар
жалғасты және мемлекет толықтай ыдырады.
Жошының
қазасынан кейін, оның ұлысы ұлдары мен олардың ұрпақтарына бөлінді.
Шығыста үлкен ұлы Орда Еженнің ұлысы, батыста екінші ұлы Батудың
ұлысы орналасты. Батудың беделі өте жоғары
болды.
Империяда
әскери ақсүйектер болды. Оларға Шыңғыс ханның өзі және басқа да
моңғол хандары атақтар, марапаттар мен ерекше сіңірген еңбегі үшін
артықшылықтар сыйлады. Мұндай адамдар тархандар деп аталды. Олар
алым-салықтардан босатылды, хан сарайына кез келген уақытта және
ерекше рұқсатсызкіре алды, жиын-той кезінде құрметті орындарды
иеленді.
1219 жылы
Шыңғыс хан жорыққа 200 мыңдық әскермен аттанды. Ол бірнеше әскерге
бөлінді. Шыңғыс ханның ұлдары Шағатай мен Үгедей Отырарды қоршап,
ол бес ай қоршаудан кейін бағындырылды.
Жошы ұлысы, Алтын
Орданың ыдырауы,Хорезмді жаулап алу, Тархандардың құқықтық
жағдайы
6
-тапсырма. Алтын Орданың ыдырауы туралы әңгімеле.