Материалға шағымдану
Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз
Сіздің сұранысыңыз сәтті жіберілді!
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
2023-2024 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған
«Танымдық ойындар арқылы баланың ой-өрісін дамыту»
Материал туралы қысқаша түсінік
Ойын дегеніміз – жаттығу, ол арқылы бала өмірге әзірленеді. Ойын – балалардың оқуға, еңбекке деген белсенділігін арттырудағы басты құрал. Жас баланың өмірді тануы, еңбекке қатынасы, психологиялық ерекшеліктері осы ойын үстінде қалыптасады. Ойын арқылы баланың дене құрылысы жетіліп, өзі жасаған қимылына сенімі артады. Баланың бойында ойлау, тапқырлық, ұйымдастырушылық, шыдамдылық, белсенділік қасиеттер қалыптасады. Бала ойын ойнағанда өмірде көрген-білгенін өзіне ұнаған адамның іс-әрекетіне еліктеп отырып бейнелейді. Ойын барысында балалардың айналадағы дүние жайында мағлұматтары кеңейіп, таным белсенділігі арта түседі.
Авторы:
27 Қаңтар 2024
268
32 рет жүктелген
Материал тегін
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Батыс Қазақстан облысы
Ақжайық ауданы
Қарауылтөбе ауылы, «Нұрбақыт» бөбекжайы
Канаталиева Динара Шамуратовна, бөбекжай психологы
Авторлық бағдарлама
«Танымдық ойындар арқылы баланың ой-өрісін дамыту»
«Ойын баланың алдынан өмір есігін ашып
оның шығармашылық қабілетін дамытады,
ойынсыз ақыл-ойдың қалыптасуы мүмкін емес»
В.А Сухомлинский.
Кіріспе
Балалық шақ – бала бойына адамгершіліктің негізін қалайтын кез.
Балалардың жан-жақты дамуы үшін ойынның рөлі ерекше, сондықтан да мектепке дейінгі балалардың жан-жақты дамуы үшін ойынның мәні ерекше. Ойын дегеніміз – жаттығу, ол арқылы бала өмірге әзірленеді. Ойын – балалардың оқуға, еңбекке деген белсенділігін арттырудағы басты құрал. Жас баланың өмірді тануы, еңбекке қатынасы, психологиялық ерекшеліктері осы ойын үстінде қалыптасады. Ойын арқылы баланың дене құрылысы жетіліп, өзі жасаған қимылына сенімі артады. Баланың бойында ойлау, тапқырлық, ұйымдастырушылық, шыдамдылық, белсенділік қасиеттер қалыптасады. Бала ойын ойнағанда өмірде көрген-білгенін өзіне ұнаған адамның іс-әрекетіне еліктеп отырып бейнелейді. Ойын барысында балалардың айналадағы дүние жайында мағлұматтары кеңейіп, таным белсенділігі арта түседі.
Бағыты: математикалық танымдық
Өзектілігі: Ойын баланың жан-жақты дамуын көздейтін, оның тілін жаттықтыратын, қимыл-қозғалысын жетілдіретін, белсенділігін арттыратын, басқа адамдармен қарым-қатынасты реттеп, құрдастарымен ұйымшылдығын арттыруға негіз болып табылады.
Жаңалығы: Мектепке дейінгі білім берудің мазмұндық аспектілерін баланың шығармашылық және танымдық қабілеттерін дамытуға бағытталған қосымша бағдарлама.
Педагогикалық мақсатқа лайықтылығы. Бұл авторлық бағдарлама мектепке дейінгі жастағы, қоршаған ортасын жаңа танып келе жатқан, балаларды қарапайым математикалық түсініктермен, қоршаған орта және айналамен таныстыруға арналған. Бағдарламада жоспарланған тақырыптар балаларды алған білімдерін функционалды және шығармашылықпен қолдану, зерттеу жұмыстарын жүргізу, қарым-қатынас жасаудың түрлі тәсілдеріне белсенді қатысу, мәселелерді шешу және шешімдер қабылдау сияқты кең ауқымды дағдыларын дамытуға бағытталған.
Бағдарламаның басты мақсаттары: Дидактикалық ойындарды қолдану және әзірлеу арқылы мектепке дейінгі жастағы балаларды қарапайым математикалық түсініктермен, қоршаған орта және айналамен таныстыру; жеке тұлға етіп жан-жақты тәрбиелеу.
Міндеттері:
— Мектепке дейінгілерді заттың түсімен, пішінімен, көлемімен таныстыру, заттардың сипаттамалық белгілерін қабылдауды жетілдіруге бағытталған дидактикалық ойындар мен жаттығулар жүйесін құру.
— Балалардың сөздігін толықтыру, дыбысты дұрыс айтуларын қалыптастыру, байланыстырып сөйлеуді, өз ойын дұрыс айта білуді дамыту;
— Қоршаған заттарға ұқыпты қарау; мінез-құлық ережесі туралы, ересектер және құрдастарымен өзара қатынас туралы, жеке тұлғаның жағымды және жағымсыз қасиеттері туралы адамгершілік түсініктерін қалыптастыру арқылы жеке тұлғаның адамгершілік қасиеттерін тәрбиелеу.
Ерекшілігі: Дидактикалық ойындар балаларды бақылау, салыстыруды үйретеді; зейін, ой, ес, шапшаң т.б. психикалық сапаларды, тапқырлық, зеректік, есептеу т.б. математикалық қабілеттерін дамытады; баланың ойын ұштай түсіп, ұстамдылыққа, еңбектене білуге тәрбиелейді.
Күтетін нәтиже: Ойын үстінде балалардың бойындағы барлық дерлік психологиялық процестері, сезімдері мен эмоцияларды, ерік-жігер қасиеттері шыңдалады, мінез-құлық айқындала түседі. Оқушылар ойын арқылы бір- бірімен тіл табысып, тез ұғынысады, бір-бірінен ептілікті, тапқырлықты, білімділікті үйренеді.
Балалар алған білімдерін ойын барысында көрсете білуге, бір-бірімен қарым-қатынас жасауға, әділ болуға, қиындық кезінде көмектесуге, өз ойларын жеткізе білуге, қиялының дамуына, қиындықты ақылмен жеңе білуге жаттығады. Ойын барысында балаларды анық, асықпай сөйлеуге және айтқан сөзді, сөйлемді дұрыс түсініп қабылдай білуге, байланыстырып сөйлеуге дағдыландырады.
Ойын дүниеге қарай ашылған үлкен жарық терезе іспеттес. Ол арқылы баланың рухани сезімі жасампаз өмірімен ұштасып, өзін қоршаған дүние туралы түсінік алады.Танымдық ойын дегеніміз тынысы кең, алысқа меңзейтін, ойдан ойға жетелейтін, адамға қиял қанат бітіретін ғажайып нәрсе, ақыл-ой жетекшісі. Топта ойын элементерін пайдалану бүлдіршіндердің ой-өрісін, танымдық белсенділігін арттырады.
Тақырыптық жоспар
|
Сабақ реті |
Сабақ тақырыбы |
Мақсаты |
Құрал-жабдықтар |
Ойынның мазмұны |
Сағат саны |
|||||
|
Геометриялық пішінге арналған дидактикалық ойындар – 6 сағат. |
||||||||||
|
1 |
«Дәл осындай пішінді тап» |
геометриялық пішіндер жайлы білімдерін бекіту, пішіндерді атауға, ажыратуға, салыстыруға жаттықтыру. |
бала саны бойынша құлыптың суреттері, геометриялық пішіндер. |
Алдарындағы сиқырлы құлыпты ашуды ұсыну. Құлыптың кілттері де сиқырлы, геометриялық пішіндерден құралған екенін айту. Әр бала құлыпқа сай келетін кілтті алып, құлыпты ашады. |
1 |
|||||
|
2 |
«Үй құрылысының ретін көрсет» |
түстерді ажыратуға жаттықтыру; ойлау қабілеттерін, қабылдау, ес, зейін процесстерін дамыту. |
баланың саны бойынша әртүрлі түсті жолақтар, пішіндер, үй суретінің үлгісі. |
Үйдің суретінің үлгісін көрсету. Балаларға әртүрлі жолақшаларды, пішіндерді таратып беру. Үлгіге қарап осы пішіндерден үйді құрастыруды ұсыну |
1 |
|||||
|
3 |
«Жұбын тап» |
геометриялық пішіндерді ажыратуға, салыстыруға жаттықтыру; білімдерін бекіту, ойлау қабілеттерін дамыту. |
әртүрлі ретте орналасқан геометриялық пішіндердің суреттері. |
Ггеометриялық пішіндер орналасқан суреттерді тарату. Үлгі ретінде бір суретті көрсетіп, дәл осындай суреттін жұбын табуды ұсыну. Суреттердің дұрыстығын тексеру үшін оларды салыстыру. |
1 |
|||||
|
4 |
«Кілемдер дүкені» |
. Қабылдауды дамыту, геометриялық фигуралармен танысу. |
қағаздан жасалған кілемшелер, геометриялық пішіндер. Ортасында үлкен шеңбер, 4 шаршы, төменде 4 үшбұрыш, сол жағында 3 сопақша, оң жағында 3 тікбұрыш. |
Балалар суретін өздері салады. Бірнеше кілем дайын болған кезде, балалар кілем сату дүкенін ойнайды |
1 |
|||||
|
5 |
«Өз орныңды есіңде сақта» |
Қозғалысты, есту арқылы және кеңістікті есте сақтауды дамыту |
Бөлмеде әр бала өз орнын есіне сақтайды. Мысалы, бір баланың орны – бұрышты, екіншінікі – орындық, үшіншінікі – терезе, төртіншінікі – бөлменің ортасы және т.с.с. |
Жүргізушінің «Орын!» деген бұйрығы бойынша барлығы өз орындарына жүгіреді. Жүргізушінің бұйрығын кез келген ритмикалық әуенмен алмастыруға болады. |
1 |
|||||
|
6 |
«Қандай пішін жетіспейді?» |
Геометриялық пішіндерді атай білуге үйрету. Қай пішін жетіспейтінін тапқызу. |
Геометриялық пішіндер. (Қораптан алу) |
Тақтаға геометриялық пішіндер қойылады. Балаларға көздеріңді жұмыңдар деп, бір пішінді алып қояды. Балалар қай пішін жетіспейтінін табады. |
1 |
|||||
|
Қорытынды. Күтілетін нәтиже |
||||||||||
|
||||||||||
|
Кеңістіктер туралы дидактикалық ойындар – 6 сағат. |
||||||||||
|
7 |
«Доппен ойнау» |
Жоғары-төменде», «астында-үстінде», «сол жақта-оң жақта» ұғымдарын бекіту |
доп. |
Балалар екі командаға бөлінеді. Жіп керіліп, оның екі ұшынан ұстап тұруға болады. «Доп төменде» деген бұйрық берілісімен екі бала /әр командадан/ бірден допты жіптің астынан алып өтеді де, «доп жоғарыда» деген бұйрық берілісімен жіптің үстінен лақтырады. Әрі қарай ойынды ойыншылардың келесісі жалғастырады. Ешқандай қате жібермеген команда ұтып шығады. |
1 |
|||||
|
8 |
«Кеңістікті бағдарлау» |
балаларды кеңістікті бағдарлауға жаттықтыру; ойлау қабілеттерін, қабылдау, зейін процесстерін дамыту. |
әртүрлі заттар бейнеленген суреттер. |
Балалардың алдында үлкен бөлменің суреті тұрады. Суреттерді таратып беру. Оларды орындарына орналастыруды ұсыну. Мысалы, балықты аквариумға салу, гүлді үстелдің үстіне, суретті қабырғаға ілу. Ойын осылай жалғаса береді. |
1 |
|||||
|
9 |
«Ойыншықты тап» |
Кеңістікті бағдарлай білуге үйрету |
Топтағы ойыншық. |
Тәрбиеші ойыншықты тығып қойып, бір баланы тақтаға шақырады. Тәрбиеші нұсқауымен, мысалы: 1 адым алдыға оңға бұрыл, 2 адым алдыға тура жүр деп ойыншыққа дейінгі жолды айтып отырады. Бала айтылған нұсқаумен дұрыс жүріп отырса, ойыншықты табады. |
1 |
|||||
|
10 |
«Жоғарыда–төменде, биік-аласа» |
жоғары- өмен, биік-аласа ұғымдарын пысықтау. |
Көгілдір аспан, жасыл алқап, өзен бейнеленген сюжетті суретті плакат тақтада. Қорапта ұшақтың, құстар түрлері, балық түрлері, аңдар түрлері қатырма қағаздан жасалған. |
Тақтаға бір баланы шақырып қораптағы бір бейнені алып, атын атап, орынын анықтап сюжетті суретке іледі. Мысалы: Ұшақ жоғарыда-аспанда ұшады, балық төменде-су ішінде жүзеді, - деп сипаттап айту керек. |
1 |
|||||
|
11 |
«Оң және сол» |
Он және сол жақты, үлкен және аз заттарды ажыратуға жаттықтыру. |
үлкендігі әртүрлі ойыншықтар.
|
Бір баланы ортаға шақырып, оң қолына үлкен ойыншықты, сол қолына кішкентай ойыншықты ал деп тапсырма береді. Ойын осылай жалғаса береді. |
1 |
|||||
|
12 |
«Танып ал да, атын ата» |
заттың түр-түсін, пішінін, атын атауға жаттықтыру; сөздік қорын молайту; ойлау қабілетін дамыту. |
әр түрлі ойыншықтар немесе суреттер. |
Балаларға әртүрлі ойыншықтарды көрсету. Ортаға бір-бір баладан шақырып, бір ойыншықты алып, оның түр-түсін, пішінін, қасиетін анықтауды және сол ойыншық жайлы әңгіме құрауды немесе тақпақ айтып беруді ұсынады. |
|
|||||
|
Қорытынды. Күтілетін нәтиже |
||||||||||
|
||||||||||
|
Сандық құрамды ажыратуға арналған ойындар – 5 сағат. |
||||||||||
|
13 |
«Карточкаға қандай сан жазылған?» |
|
Суретті карточкалар. |
Тәрбиеші карточканың бетіндегі 2 түсті дөңгелекті төмен қаратып қолына ұстап тұрады да, балаларға былай дейді: «Карточкада екі сан» бейнеленген. Егер оларды қоссақ 5 болады. Карточкада қай сандар бейнеленген? «Балалар түрліше жауап береді».Балалардың біреуі карточкада жазылған сандарды атаған кезде тәрбиеші карточканы топқа көрсетеді. |
1 |
|||||
|
14 |
«Сан құрастыр» |
Санның құрамын пысықтау. |
Суретті карточкалар. |
Бетіне бір сан, мысылы «6» саны жазылған карточканы көрсету. Әрбір бала қосындысы «6» санын құрайтын екі сандық карточкаы көрсетуі тиіс. Мысалы: бір карточкада 5 дөңгелек, екіншісінде – 1 дөңгелек, біреуінде–3, екіншісінде - 3 шаршы және с.с. |
1 |
|||||
|
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз | ||||||||||
