Өткізілген күндері

3-сабақ

Сабақтың тақырыбы:

1) Лексикалық тақырып: Танысым. Кіруге бола ма?

2) Грамматикалық тақырып: Орфографиялық және орфоэпиялық нормалар. Үндестік заңына сәйкес жалғаулар мен қосымшалар.

Сабақтың мақсаты: білімділік: Өткен тақырыпты еске түсіру, жаңа сөздермен, сөз тіркестірін талдау.

Дамытушылық: қазақша сөйлеу мәдениетін дамыту, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру, сөздік қорларын молайту, қызығушылық іс-әрекеттерін дамыту, сауатты сөйлеп, әдемі жаза білуді үйрету;

тәрбиелік: ұйымшылдыққа, ұстамдыққа, адамгершілікке үйрету тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілгі: плакаттар, суреттер, слайд.

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі

• Амандасу

ІІ Үй тапсырмасын сұрау.

Ереже:

Үндестік заңы – закон сингармонизма.

В казахском языке различают два вида сингармонизма.

А) дауысты дыбыстар үндестігі (гармония гласных звуков);

б) дауыссыз дыбыстар үндестігі (гармония согласных звуков).

Буын үндестігі

Суть закона сингармонизма в следующем: в зависимости от слогообразующего гласного в корне слово может принять только твердые или только мягкие аффиксы әже-лер, бала-лық, оқу-шы-лар-ға.

Если последний слог слова твердый, то к нему присоединяется твердый аффикс. Если последний слог слова мягкий, то к нему присоединяется мягкий аффикс.

Дыбыс үндестігі

Прогрессивная и регрессивная ассимиляция

Гармония согласных бывает двух видов: прогрессивная и регрессивная ассимиляция. По прогрессивной ассимиляции: Последний звук основы влияет на первый звук окончание. Если последний звук глухой или звонкий б, в, г, д, то начальный звук аффикса глухой.

Например: кітап тар. Иванов тар.

Если последний звук основы звонкий, сонорный или гласный, то начальный согласный звук аффикса звонкий или сонорный.

Например: ақын дар, үй-дің, қыз-ға.

Буын үндестiгi

Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар

1. көмектес септік жалғауы: -мен, -бен, -пен

2. –нікі, (-дікі, -тікі), -тай,-тал, -дар, -еке, -тар

3. бей, би, -кер, -гер, -қор, -паз, -қой,

-кеш, -хана, -кес

4. –ов, -ова, -ев, -ева, -ин, -ина [1,12б.] .

1. Көп нүктенің орнына тиісті дыбыстарды қойыңыз [1,14 б.].

Менің атым Г...лнұр.

Менің атым С...лтан.

Қ...лым таза.

Мен к...лге барамын.

Мен Астан...да қалдым.

Ол театрға к...лді.

...кем келді.

С...кен университетте оқиды.

М...нау – менің ұял... телефоным.

Мен дәптерд... үстелге қойдым .

2. Көп нүктенің орнына тиісті дыбысты қойыңыз [1,15б.].

3.Тыңдалым [2,10 б.]

Тыңдаңыз және жазыңыз (аудио құрылғымен жұмыс).

4. тыңдаңыз және жазыңыз [2,11б.].

4. сандарды тыңдаңыз және жазыңыз [2,11б.].

Сөйлесім

4.Жұптық жұмыс. Рөлдерге бөлініп амандасыңыздар [2,11 б.].

Работа в паре. Приветствуйте друг друга, разделившись по ролям.

Оқытушы – ректор

Студент – президент

Директор – министр

Қызметкер – қызметкер

6. сөйлемді амандасу үлгісімен толықтырыңыз [2,11б.].

Дополните предложения по образцу приветствия .

Ілес

Серік Ермекұлы

Мәдина

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Қазақ тілін оқытуға арналған грамматикалық анықтағыш. Г.Қ.Досмамбетова, З.С.Ерназаров, З.С.Күзекова, А.О.Тымболова – Астана: Ұлттық тестілеу орталығы, 2012 – 308 бет

2. Қазақ тілі. Қарапайым деңгей: оқулық/ Г.Қ.Досмамбетова, А.К.Балабекова, А.Т.Бозбаева-Хунг, А.Д.Сейсенова. – Астана: Ұлттық тестілеу орталығы, 2012 -164 бет