Сынып сағатының
тақырыбы: « Жыр
алыбы – Жамбыл»
Сабақтың мақсаты: Жыр алыбы
Жамбылдың ақындық талантын шәкірт жүрегіне ұялату, оқушылардың
сөйлеу мәдениетін дамыту, сөз өнерін қадірлеп, қастерлей білуге
дағдыландыру, ақын өлеңдерін сүйе білуге үйрету. Ақын шығармалары
арқылы ұлтжандылық сезімін оятып, адамгершілікке, елінінің өнерін
сүюге тәбиелеу.
Қазақтың қара өлеңін кие
тұтқан, жүрегінің түбінен қайнап шыққан асыл жырларымен қалың
жұртшылықтың махаббатына бөленген Жамбыл Жабаев 165 жасқа толып
отыр. Халық поэзиясының алыбы атанған Жамбылдың есімі дүние жүзі
халықтарына кеңінен мәлім. Жамбыл медресе- мектептің есігін ашып,
қолына қалам ұстап, жазу- сызуды білмесе, де жастайынан домбыра
тартып, жыр жаттады, қазақ халқының сөз өнерін үйренді, кейін
ақындығымен елге әйгілі жыршы атанды. Жамбыл екі заман тұсында өмір
сүрді. Екі дәуірдің куәсі болған ақын өз көзімен көрген
өмірдің бар шындығын жырлады.Жамбыл Жабаев қазіргі Жамбыл
облысы Мойынқұм ауданы, Жамбыл тауының етегінде 1846 жылы 28
ақпанда көшпелі кедей отбасында туған.Жастайынан өлеңді қолма- қол
жанынан шығарып айтатын болған. Қаршадай баланың өнеріне сүйінген
атақты Сүйінбай ақын оған ақ батасын
берген.
Екі ғасырдың куәсі, жыршы-
жырау, халық ақыны, ірі айтыскер ақын, «Халық поэзиясының алыбы»,
«ХХғасырдың Гомері», «Жамбыл – менің жай атым, халық- менің шын
атым» деген ұлы тұлға.1938 жылы «Ленин» орденімен, 1939 жылы
«Құрмет белгісі» орденімен марапатталды. 1941 жылы КСРО Мемлекеттік
сыйлық берілді.Алғашқы өлеңдері Бақтыбай, Сары, Сарбас,
Досмағамбет, Құлмамбет, Шашубаймен айтысқан, әсіресе 1881 жылы
Құлмамбетті жеңіп , Жетісудың атақты ақыны аталды. Жамбылдың бізге
қалдырған өлеңдері, дастандары
бар.
Жамбыл – ақыл ойдың алғыры ,
өзгеге ұқсамайтын дара , оқшау бет – бейнесін аса зор
құбылыс. Оның бір өзі әрі эпик ақын , әрі айтыс ақыны, әрі
азаматтық әуеннің де ақыны. М.
Әуезов.
«Жамбыл жырлары теңіз түбінде
шашылып жатқан маржан сықылды. Оны жинап алып, халқының қолына
беру- біздің әрқайсымыздың азаматтық
борышымыз.»
С.
Сейфуллин.
«Жамбыл жырлары
Бұғымүйіз, Бесмойнақ жайлауларының гүліндей алуан түрлі. Хош иісі
күншілік жерден аңқып тұрады. Ақын жырын тыңдаған сайын, көк
жайлауға әсер
аласың.»
І.
Жансүгіров.
«Жамбыл- жүз жасаған
адам, соның 85 жылы ақындықпен өтті. Ол әлеуметтік және жеке
өміріндегі сөзінің көбін өлеңмен сөйлеген
кісі.»
С. Мұқанов.
Балаларға
Балалар, аманбысың,
шырақтарым,
Майысып көлге біткен
құрақтарым!
Жүрмесем есендесіп, тұра
алмаймын,
Ішінен асып, кетсе бір
аптаның.
Қонаққа келді , міне , Жамбыл
атаң,
Сан жылдар жүк көтерген бүкір
жотам,
Қарт бабаң дәуіріне мейіріне
қанған,
Қуанып жастығына сендей,
ботам.
Білемін өмірлерің тұрған
жайнап,
Күндіз- түн жастық үшін жарық
сайлап.
Ай, жұлдыз, күннің көзі, жел
менен
Бәрі де сендердікі әлемге
айғақ.
Балама хат
Хатыңды, балам
,оқыдым,
Халіңді білдім
сапардан.
Қуанып саған
отырмын,
Гвардеец
атанған.
Сұраншы, Саурық
секілді,
Болыпсың , балам,
қаһарман.
Қайтармай жаудан
бетіңді,
Қаптаған қолға
қасарған.
Ленинградтық
өренім.
Ленинградтық өренім
,
Мақтанышым сен едің
!
Нева өзенін
сүйкімді
Бұлағындай
көремін.
Көпіріне
қарасам,
Көмкерген су
көлемін
Өркеш- өркеш
жарасқан
Шоқылардай дер
едім....
Қорытынды сөз... «Жыр алыбының
туғанына 175 жыл.»
Осымен Жыр алыбы- Жамбыл
атамызға арналған cынып сағаты аяқталды. Ынта
қойып,тыңдағандарыңызға көп-көп
рахмет.