Негізгі
бөлім
Балалар, бізден ертегі
кейіпкері Ер Төстік көмек сұрады. Жылдар өте келе анасынан өзінің
ағалары бар екенін біліпті.
Зұлым Мыстан Кемпір оларды
тасқа айналдырыпты. Ер Төстік өз ағаларын қайтарып алуға Мыстан
Кемпір хандығына барып, оны бұзуға
аттанбақшы.
Олардың жанын тарқату үшін
тастын құпиясын білу керек.
Ол сендерден көмек сұрап
отыр.
Біз оған қалай көмектесе
аламыз ойластырып көрейік?
Біз тасты зерттей
аламыз.
Заттардың зерттеумен кім
айналысады?
Тастардың құпиясын білу үшін
олардың қасиетін зерттеу қажет.
Балалар зерттеулерді қайда
өткіздіреді?
Зерттеуге арналған аспаптармен
жабдықталған бөлмені зертхана деп атайды.
Қазір біз зерттеушілер
боламыз.
Зертханаға бармас бұрын біз
теледидардан тау тастар туралы суреттер көріп
алайық.
Ең алдымен мына бөтелкеге су
құйып далаға аязға шығарып қояйық. Бұл бөтелкедегі су
тәжірибеміздің соңында бізге қажет болады.
балалардың назарын үстел
үстіндегі тастарға аударады
№1 тәжірибе «Түсі мен пішінін
анықтау»
. Бізге тастар қандай түсті
және қандай пішінді болатының білу керек. Тастарға мұқият қарандар,
олар қандай түсті және пішіні қандай екенің
айтындар.
№2 тәжірибе «Көлемін
анықтау»
Біз не істейміз, қалай
ойлайсыңдар?
тастардың көлемі бірдей ме
екенің анықтау керек.
Балалар тастарды қарайды және
тастардың көлемін анықтайды.
Тапсырма: Ең үлкен, орташа, ең
кішкентай тастарды тауып көрсетіндер.
.
Тастардың көлеміне байланысты
қандай қорытынды жасауға болады?
Саусақ
жаттығулар
келесі тәжірибиеге бізге
сезгіш саусақ қажет. Ол үшін саусақ жаттығуын
өткізейік.
Бала,бала,балапан (қолдарын
жоғары көтереді)
Кәне қайссы алақан
(алақандыран айналдырады)
Саусақтарын әйбат (Саусақтарын
қимылдаттырады)
Былай-былай ойнат
(шапалақтайды)
Бала,бала,балапан
(шапалақтайды)
Кәне қайссы алақан
(алақандыран айналдырады)
Саусақтарын әйбат (Саусақтарын
қимылдаттырады)
Былай-былай ойнат
(шапалақтайды)
№3 тәжірибе «Сыртқы жағын
анықтау»
Бізге тастын сыртқы жағын
анықтау керек: тегіс немесе бұдырмақты? Қазір біз әр тасты
сипаймыз.
Тапсырма: Ең тегіс және ең
бұдырмақты тасты көрсеттіндер.
№4 тәжірибе «Жүзгіштігін
анықтау»немесе «тастың салмағын анықтау»
Енді тастың суда жүзгіштігін
тексерейік. Салыстыру үшін тасты және поролонды алайық. Суға тасты
және поролонды саламыз.
Балалар тасты және поролонды
суға салады, бақылайды.
Біз не көріп
тұрмыз?
Тас неге батып
кетті?
.
Ойын: «Құм, тас,
су»
«Құм» дегенде әр жерде
шашыранқы болып отыру. «Тас» дегенде өз қолымен мүсін жасап тұра
қалу, «су» дегенде толқын жасап қозғалу.
тәжірибе «Тас қайдан пайда
болады?»
Бізге не білу
керек?
Қалай ойлайсыңдар, тастар
қайдан алынады?
балаларға мұздатқышқа қойған
бөтелкедегі су жөнінде еске түсіреді шелекті
кіргізеді.
Не болды
?
. Сынган бөтелкені тау деп
елестетейік, табиғатта да осындай құбылыстар болады. Жаңбыр кезінде
жартас арасына енген су қыстың күні қатады және оларды кеңітеді.
Жыл сайын жарық үлкейіп отырады сонан соң таудан тас бөліктері
сынып түседі.
Балалар, бүгін біз тастың
қандай қасиеттерімен таныстық. Бүгін біз сендермен неше тәжірибе
жасадық?
Сендер Мыстан Кемпірдің
патшалығын қалай елестетесіңдер
Мыстан Кемпір сиқырын шешу
үшін тастардың қандай құрамын пайдалану керек екен?. Егерде балалар
жауап беруге қиналса, тәрбиеші оларға
№8 тәжірибені еске түсіруге
ұсынады.
Ер Төстіктің ағаларын
қайтаруға уәде береді. Ертөстік балаларға рахметін айтып
қоштасады.
|
Балалар: ғалымдар,
зерттеушілер
Балалар: Зерттеулерді
керек
Балалар: Тастар қайдан пайда
болады?
Балалар тастарды қарайды
байқағандарын талқылайды.
Балалардың шешімі: тастар
түсімен қалпына қарай әр түрлі болады.
Балалар тәрбиешінің нұсқауы
бойынша тастарды көрсетеді
Балалар: Бұл әр-түрлі
көлеміндегі үйлер.
Балалардың шешімі: Тастар әр
түрлі көлемді болады.
Балалар: Бұл кемпірқосақ пен
геометриялық пішіндер
Балалардың шешімі: тастар
тегіс және бұдырмақты болады.
Балалар:
Таудан
Балалардың шешімі: Тас батты,
өйткені ол ауыр, поролон жүзеді, өйткені ол
жеңіл
Балалар: тасты суға
түсіреміз
Балалар: Өйткені ол
ауыр.
Балалар: тас батып кетті, ал
поролон жүзеді
Балалар: мұздатқышта су мұзға
айналды
Балалардың
жауабы
бөтелке мұздан жарылды. Суық
температураның әсерінен су қатып, бөтелке
жарылды
Балалар: Егерде біз Мыстан
Кемпір патшалығына су құйсақ, онда оның патшалығы қатады және
бөтелкедегі мұз сияқты жарылады.
|