Тұщы су алу әдісі ғылыми жоба

Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы

Талас ауданының білім бөлімінің

«Ыбырай Алтынсарин атындағы орта мектебі» КММ

Серік Арман

11-сынып

Жұмыстың тақырыбы: «Тұщы су алу әдісі»

Бағыты:«Салауатты табиғи орта-«Қазақстан-2030»Стратегиясын жүзеге асырудың негізі»

Секция:Қоршаған ортаны қорғау

Жетекшісі:Сайлау Ерлан Нұрланұлы

география пәні мұғалімі.

Тараз қаласы 2023-2024 оқу жылы

МАЗМҰНЫ

Эссе

Аннотация

1.Кіріспе......................................................................................................5-6

2.Зерттеу бөлімі

2.1.Құрылғының жасалу барысы..............................................................7

2.2.Бұл технологияның маңызы................................................................8-10

2.3.Суды үнемдеуге арналған басқа да жобалар.....................................11-14

2.4.Суды үнемдеуге байланысты өзге мемлекеттер тәжірибесі............15-16

2.5.Қазақстандағы суға қатысты мәселелер.............................................18

3.Қорытынды...............................................................................................19

4.Пайдаланылған әдебиеттер

Күнделік

Пікір

ЭССЕ

Бүгінгі таңда Қазақстан Азия елдері арасында су тапшылығы бойынша сегізінші орында тұр. Жыл біздің еліміздің ғана емес, бүкіл әлемнің халқының саны артып келеді сәйкесінше, жақын арада инфрақұрылымға да, су ресурстарына да қатты соққы болады, әсіресе таза ауыз судың жетіспеушілігі алдыңғы қатарда болады. Қазірдің өзінде Қазақстанның көптеген өңірлерінде сапалы ауыз су жетіспейді. Қазақстанның су ресурстары-басқа елдерге қарағанда әлдеқайда көп тәуекелге ұшырайтын бірегей және осал жүйе. Қазақстанда су тапшылығына әкелуі мүмкін бірнеше проблемалар бар: Жаһандық жылыну. ҚР Су ресурстары жаһандық жылынуға ұшырауда. Мұздықтардың еруі, бұл болашақ су көлеміне әсер етеді. Егер 2000 жылдары орташа көпжылдық өзен ағыны 120 км3 болса, қазір – шамамен 102 км3. 2030 жылға қарай мамандар өзен ағынының одан әрі 99,4 км3 дейін қысқаруын болжайды. Трансшекаралық суларға тәуелділік. Қазақстан Қытайдан, Ресейден, Өзбекстаннан және Қырғызстаннан келетін суға тәуелді. Көрші елдердің экономикалық және әлеуметтік дамуының жеделдеуіне байланысты трансшекаралық өзендер арқылы ағын азайды. Халықтың жартысынан көбі тұратын оңтүстік және батыс аймақтарда бұл мәселе басты орында. Қорытындылай келе, еліміздің құрғақ климаты мен Арал теңізінің қысқаруына байланысты Қазақстанда су тапшылығы елеулі проблема болып табылады. Судың жетіспеушілігі ел экономикасына, қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына айтарлықтай әсер етеді. Қазақстан үкіметі бұл мәселені шешу үшін бірнеше қадамдар жасауда, бірақ су ресурстарын тұрақты басқаруды қамтамасыз ету және жергілікті қоғамдастықтардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін одан да көп жұмыс істеу қажет.

Аннотация

Менің бұл зерттеу жұмысын таңдап, зерттеуімді бастағаныма 1 жылдан астам уақыт өтті. Сынып жетекшім мен сыныптастарымның көмегімен көптеген іс-шаралар мен тәжірибелер өткізілді. Алдымен мен зерттеуімді жалпы су деректерін жинаудан бастадым. Осы мақсатта су туралы мәліметтер жинау үшін үнемі мектеп пен аудандық кітапханаларға бардым. Сонымен қатар, биология, химия мұғалімдерімен және дәрігерлермен сөйлестім. Зерттеу барысында алынған мәліметтер негізінде су туралы ақпарат жинақтап, зерттеуімді бастадым.

Аннотация

Прошло больше года с тех пор, как я выбрал и начал исследовать эту исследовательскую работу"источник жизни". Благодаря помощи классного руководителя и родителей было проведено множество мероприятий. Я начал свое исследование со сбора общих данных о воде. Для этого я регулярно посещал школьные и районные библиотеки и собирал данные о воде. Я также часто брал интервью у учителей биологии и химии, а также у деревенского врача. В ходе исследования я собрал данные о воде на основе полученных данных и начал исследование.

Annotation

I have been working on this project of mine for over one year. With the help of my class tutor and classmates, have been done a lot of experiments. First of all, I started my experiment with collecting the information about water. In order to do this, I often went to school library and regional library. I talked to biology, chemistry teachers and doctors. After collecting enough information about water during a research, our experiments have started. During the project work we collected more information.

Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы

Талас ауданының білім бөлімінің

«Ыбырай Алтынсарин атындағы орта мектебінің» КММ-нің

11-сынып оқушысы Серік Арманның

«Тұщы су алу әдісі»

атты зерттеу жобасына рецензенттің

ПІКІРІ

Зерттеуші осы ғылыми жобада "Тұзды судан тұщы су алу" әдісін үнемі ізденіп,тиімді тұстарын ашып көрсете білген.Судың адам өміріне маңыздылығы,қажеттілігі жайында өз бетінше зерттеу жүргізе отырып,суды қалай үнемдеу керектігін жан-жақты талдаған.Осы жобада "Судың да сұрауы бар" демекші,судың адам өмірі үшін маңыздылығын,қажеттілігін айқын аңғартқан.Зерттеуші осы жобаға аса қызығушылық танытып,жұмысқа тың дайындықпен кіріскен.Уақыттың сұранысы мен заманның талабына бұл жоба сай деп түсініп,істі ілгерілетуде.Дүние жүзінде қазіргі уақытта тұщы су тапшылығы сезіліп,осы түйіткілді мәселе елімізді де айналып өтпегені белгілі.Осы құрылғыны жасап қолдану арқылы күнделікті шаруашылыққа, тұрмысқы пайдаланылатын суды тиімді өндіруге мүмкіндік мол екендігі аңғарылады.Аталған құрылғыдан өндірілген суды шаруашылықта да, ауыз су ретінде де пайдалануға болады.Қазіргі таңда бұл жобада көтерілген мәселе өте өзекті.Отанын елін, жерін қадірлейтін әрбір азамат сарқылатын байлығымызды жете түсініп,суды тиімді пайдаланғаны абзал.Ұлттық дүние танымымыздың қайнар көздері саналатын,адамзатқа аса қажетті тіршілік көзін тиімді пайдалану уақыт күттірмес іс.Осы орайда зерттеушінің ойы анық,жоба талапқа сай орындалған.Осы жобаның келешекте көпшілікке маңызы зор деп есептеймін.

Кіріспe

Тұщы судың жетіспеушілігі ХХІ ғасырдағы 10 негізгі жаһандық қауіптің бірі болып табылады. Бұл мәселе 2025 жылға қарай бірінші орынға шығуы мүмкін деп болжануда. Ресми мәліметтерге сәйкес, әлемде 10 миллиард адам ауыз суға мұқтаж. Жыл сайын 30 миллиардтан астам адам сапасыз судан туындаған аурулардан зардап шегеді. Бүгінгі таңда су тапшылығы-бұл Орталық Азия елдерінде ғана емес, бүкіл әлемде бас ауруына айналған проблема.Ауыз су кез-келген тіршілік иесі үшін ең қымбат және орны толмас табиғи ресурс.Су ресурстарының негізі өзен суы болып табылады,Қазақстандағы судың орташа жылдық көлемі 100 км3, ал 43% Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан және Ресейден келеді. Республиканы таза ауыз сумен қамтамасыз ету деңгейі төмен. Жоспарлы жөндеу және қалпына келтіру жұмыстары жүргізілмейді. Көптеген ауылдық су өткізгіштерде су дезинфекцияланбайды.Ауыл шаруашылығында қолданылатын артық минералды тыңайтқыштар топырақтан шайылып, өзендерге, көлдерге және мұхиттарға түседі. Бұл судағы оттегінің мөлшерін азайтады. Сонымен қатар, бұл балық өндірісіне де айтарлықтай әсер етеді. Мен қосымша мағұлматтарға сүйене отырып, адамның 1 күнде қанша литр су жұмсайтынын есепке алдым. Мысалы, тісті күніне 2 рет тазалағанда 2 литрден 4 литрге дейін су шығындалады екен.Жуыну кезінде сіз орташа есеппен 10-15 литр су жұмсайсыз. Күніне шамамен 33-тен 38 литрге дейін жұмсалады. Бұл 1 адамға келетін 1 күндік су мөлшері. Егер осыны жылға есептесеңіз, Сіз 13 870 литр суды пайдаланасыз. Су мәселесі бүгінгі таңда тек Орталық Азияда ғана емес, тіпті жаһандық тұрғыда талқыға түсіп жүргені белгілі.Аймақтық-өндірістік кешендерден бастап тұтастай ел экономикасының қарыштап дамуы бірінші кезекте мемлекеттің су ресурстарымен жеткілікті мөлшерде қамтамасыз етілуіне байланысты десек, артық айтқандық болмас. Қазіргі кезде Орталық Азия республикалары арасында шиеленісе түскен аталмыш мәселе көршілермен арадағы байланыстың болашақта қай бағытқа қарай бет алатынын бағамдауға мүмкіндік беретіндей. Таразының бір басында

5

Қазақстан болса, екінші жағында Орталық Азиядағы  мемлекеттер тұр. Қазақстан аумағы жағынан үлкен ел, бірақ құрлықтың басым бөлігі - құрғақ және шөлейт.Алайда оның ерекшеліктерінің бірі жер асты суларының көптігі. Республика аумағында әртүрлі мақсаттар үшін табылған және зерттелген 633 жерасты су көздері бар, олардың пайдалану қуаты күніне 143384 мың текше метрді құрайды. Бұл Обь өзеніне құятын Ертістің сағасындағы судың мөлшеріне сәйкес келеді. Осындай табиғи байлықтың иесі болған ел оны тиімді пайдалану мақсатына үлкен жауапкершілікпен қарауға тиіс. Алайда, ұлттық экономиканың қажеттіліктері үшін зерттелген жер асты суларының қорын игеру өте төмен деңгейде қалып, кейінгі жылдары тоқтап қалды.Ішуге жарамды және тұрмыстық қажеттіліктер үшін пайдаланылатын көптеген жерасты су көздері 10-15% жылдар бойы игерілмей жатыр , ал кейбір жерлерде мұндай кідірістер жалпы (25-30 жыл) мерзіміне жақындайды. Бұл жер асты суларының қорларын пайдалану құқығы қайта қаралып, бекітілуі керек дегенді білдіреді.

Ғылыми жобаның негізгі мақсаты-суды қалай үнемдеу және қорғау керектігін білу, сонымен қатар судың адам өміріне маңызы мен қажеттілігі, пайдасы туралы түсінік беру.

Мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді алға қойдым:

* Жердегі су қоры туралы білу;

* Елдегі су көздері туралы ақпарат жинау;

* Суды қалай үнемдеу керектігін анықтау және оны қалай пайдалану керектігін білу;

Ғылыми жобаның міндеті-өз Отанына деген сүйіспеншілік сезімін ояту және өз өлкесі үшін, өз елі үшін мақтаныш сезімін қалыптастыру.

Менің тақырыбымның өзектілігі :

Су-адам өмірі үшін маңызды және қажетті зат, және әр адам оны үнемді пайдалануға және оған қамқорлық жасауға міндетті.

Жобаның маңыздылығы мынада деп санаймыз:

Сыныптастарымызды жинақталған материалдармен таныстыра отырып, біз суды үнемдеуге және оны қорғауға өз үлесімізді қосуға тырысамыз.
6

Зерттеу күнделігі

21.12.2021 жыл.Ауыз судың тапшылығына және сапасының нашарлығына байланысты осы мәселенің алдын алуға шешім қарастыра бастадым.

15.09.2022 жыл. Құрылғының сызбасын құрастырып,қажетті заттарды жинастыра бастадым.

20.09.2022 жыл. Құрылғының қарапайым үлгісін құрастырып шығардық,жұмыс жасау қабілетін бақыладым.Құрылғы су өндіре бастады

05.10.2022 жыл.Жетілдіре отырып,күз мезгіліндегі күннің түсу сәулесіне байланысты су өндіру қабілетін бақылап отырдым.

13.11.2022 жыл Күз мезгіліндегі өндірілген судың мөлшерін есепке алып отырдым.

22.01.2023 жыл Қыс мезгіліндегі өндірілген су мөлшерін есепке алып отырдым,су мөлшері баяулап бастады.

18.04.2023 жыл. Құрылғыны жетілдіре отырып көктем мезгілінде су мөлшерін көбейте алдым.

04.07.2023 жыл.Жаз мезгілі.Құрылғы сағатына 120-130 мг су жинақтай алды.

09.10.2023 жыл Өзгерістер негізінде құрылғы күз айында сағатына 80-90 мг су жинақтай алады.

2.1.Құрылғының жасалу барысы

Бұл құрылғыны жасамас бұрын көптеген осыған ұқсас технологиялармен танысып шықтым.Ойымды жинақтай келе, осы құрылғыны құрастыруға шешім қабылдадым.Бұл құрылғы қарапайым қолда бар құрал-жабдықтармен жасалды.Мақсатымыз тұзды судан тұщы суды бөліп алу,алдымен тұзды су ерітіндісін шыны ыдысқа дайындап алдым,тұздылық көрсеткіші 30‰ промилле шыны қақпағын ауа өтпейтіндей етіп бос бөтелкемен жаптым.Суды жылдам буландыру мақсатында жылтыр жабынмен жабылған шеңбер қалқанды күн сәулесіне шағылыстырып шыны ыдысқа бағыттадым,бөтелкеге жиналған су тамшылары арнайы орынға жиналып, түтікше арқылы бөлек ыдысқа құйылады.Жұмыс нәтежиесі көп күттірмеді 30-40 минут аралығында бөтелкеде бу тамшыларының пайда бола бастағанын байқадық.Тәжірибе барысынада байқағанымыздай құрылғы сағатыны 120-130 мл су жинақтай алады.Әрине бұл көрсеткіш өте төмен бірақ бұл құрылғыны жетілдіре отырып,көлемін ұлғайтып,санын арттырып жақсы нәтижелерге қол жеткізуге болады.Сонымен қатар құрылғы күннің бағытына қарай қозғалады.Әлемдік тәжірибеде жасалынып жатқан мұндай құрылғылар көптеп кездеседі.Бірақ, олардың өнімділігі жоғары болғанымен электр энергиясынсыз жұмыс істей алмайды және электр энергиясын өте көп мөлшерде қажет етеді.Мысалы: Израиль мемлекетінде су тұщыландырғыш құрылғылар жалпы энергия үлесінің 40% тұтынады. Оның зауыттарын салу қымбатқа түседі. ...

Бұл өте қымбат процесс болуы мүмкін. ...

Оны өңдеу үшін көп энергия қажет. ...

Ол дүние жүзіндегі парниктік газдар шығарындыларына үлес қосады. ...

Оның нәтижесінде алынған тұзды ерітінді қоршаған ортаға айтарлықтай әсер етуі мүмкін. ...

Ол ластанған суды шығару қаупін тудыруы мүмкін.

7

2.2 Бұл технологияның маңызы

Бұл құрылғыны жасаудағы негізгі ой жыл сайын азайып келе жатқан тұщы су қорын сақтауға деген аз да болсын үлесімді қосу. Зерттеушілер дүние жүзіндегі тұщы суды тұтынудың 70% дақылдарды суарудан келетінін ескере отырып, суды үнемдеу әрекеттері бірінші кезекте фермерлерге бағытталуы керек деп санайды. Көптеген елдерде Ауыл шаруашылығы секторының экономикалық және саяси маңызы бар және су субсидиялары кең таралған. Табиғатты қорғаушылар суды үнемдейтін дақылдарды көбірек өсіру және шығынсыз суару әдістерін қолдану үшін фермерлерге барлық субсидияларды жоюға шақырады. Су-қымбат және қасиетті зат. Қазақ халқы суды өте жоғары бағалаған.Бұл суға қамқорлық жасауды, оған ұқыпты қарауды және оны дұрыс пайдалануды білдіреді. Су адамдар үшін өте маңызды болғандықтан, ол көбінесе тұрмысқа ғана емес, сонымен қатар өндірісте, зауыттарда, машина жасауда, мал шаруашылығында және тамақ өнеркәсібінде күнделікті өмірде қолданылады. Адамдарға, жануарларға және өсімдіктерге де қажет су.Су бұл адам ағзасының 65% құрайды.Өсімдіктің бойына орналастырылатын су мөлшері одан да көп болады.Мысалы, қарбыз 90% судан тұрады.Күнбағыс бір жазда 40 литр суды сіңіреді.Адам ағзасындағы су қанда еркін айналады. Суды адам оңай сіңіреді және одан оңай шығады, яғни адам бойындағы зат айналымын реттейді,ересектер күн сайын 2-3 литр су ішетіні белгілі адам жетілген кезде оған көбірек су қажет.Су-өмір көзі. Уақыт өте келе адамға Тұщы су көзін табу қиынға соғады, өйткені тұщы су көздері жер бетіндегі мөлшері аз.Тұщы су көздері көбінесе жердің астыңғы бөлігінде орналасады. Тұщы судың ең үлкен көздері жер шарының оңтүстік және солтүстік полюстерінде Антарктида мен Солтүстік Мұзды мұхитта орналасқан. Қазіргі уақытта адамзат осы суық аймақтарда су өндіру бойынша үлкен жұмыс жүргізуде.Олар әртүрлі тәсілдермен жүзеге асырылады.Жердегі барлық тіршілік иелерінің өмірін сусыз елестету мүмкін емес.Суды адамдар әртүрлі жағдайларда, әртүрлі

8

аймақтарда пайдаланады.Бізге ұнайтын шырындар мен әртүрлі тағамдар да судан тұрады. Адамның қалыпты денсаулығы үшін судың маңызы көп. Жалпы алғанда, ересек адамның денесінде 40-50 литр су бар.қанның 83% судан, бұлшықет те 75%, 74% ми және 22% сүйектер судан тұрады. Денедегі судың 20% жетіспеушілігінің болуы өте қауіпті және өлімге әкелетіні анық.Енді біз тұтынатын әртүрлі тағамдардағы суға назар аударайық.Бұғы етінде 40% су, жұмыртқа глазурь шамамен 70%, көкөніс салатында-80% су бар. Майлы тамақ пен нанмен бірге адам ағзасына 0,7 - 1,0 литр су түседі. Сондықтан, егер сіз 1 күнде тек 4-5 кесе су ішсеңіз, адамның ағзасына жетеді. Бірақ суды тұтынар кезінде судың тазалығына, құрамына назар аудару керек.Табиғи таза су адам үшін пайдал. Таза суды үйде де дайындау оңай. Кәдімгі ағын суды мұздатқышта мұздату арқылы кристалдарға айналдырып қайта еріту нәтижесінде судағы тұздан арылуға болады. Әр қайталау кезінде суды шайқау судың энергиясын арттырады.Егер адам қажетті мөлшерде су ішпесе, мидың қызметі баяулайды, тәбеті болмай, әлсіздік, іш қату пайда болады, қан айналымы баяулайды және жүрекке салмақ түсуі мүмкін. Сонымен, ағзада тіршілік көзі болған судың жетіспеушілігі әсерінен ауытқулар пайда болады. Бірнеше жыл бұрын ирандық дәрігер Батмангалидж мұны зерттеп, аурулардың көпшілігі ағзадағы судың жетіспеушілігінен туындағанын дәлелдеді.Өкінішке орай, біз оның ерік-жігерін тартатын табиғи молшылықты елемейміз. Қоршаған ортаның ластануы біздің өмірімізге теріс әсер етеді, өйткені ол су құрылымын өзгертеді. Ғалымдардың пікірінше, судың құрамы сыртқы факторлардың әсерінен өзгермесе де, құрылым өзгереді. Суды ластау үшін химиялық қоспаны төгудің қажеті жоқ. Ағзаның судағы тіршілік әрекетін түбегейлі өзгерту үшін оның құрылымына әсер етуге де қол жеткізіледі. Адам өзінің сөздерімен және іс-әрекеттерімен өзін ғана емес, қоршаған ортадағы аз судың өзін де ластауы мүмкін.Статистикаға сәйкес, 1973 жылдан 1982 жылға дейін 1500 су тасқыны, ал 1983 жылдан 1992 жылға дейін 3500 су тасқыны болған.

9

Ал 1993-2002 жылдардағы су тасқыны саны 6000-ға жетті. 2004-2012 жылдары Оңтүстік-Шығыс Азиядағы су тасқыны 22 миллион адамды із-түзсіз жойып жіберді. Еуропадағы су деңгейінің көтерілуі 2005 жылы 200 000 адамның өмірін қиды. Соңғы 30 жылда 4 миллион табиғи апат болды. Егер судың тасуынан 4 млн адам адам қайтыс болса, 4 миллиард адам жарақат алды. Бұған ғылыми түсініктеме берген ғалымдар судың қоршаған ортаның энергетикалық ластануына жауап екенін айтады.Иә, тіршіліктің көзі судың да сұрауы бар. Осылайша, әлемнің құндылығы бүгінгі таңда маңызды мәселелердің бірі ластамау, суды ысырап етпеу және оған қажетті деңгейде назар аудару болып табылады. Тұщы су тапшылығы мәселесін шешу үшін ғалымдар толыққанды тазарту жүйелерін салу арқылы ағынды суларды кешенді тазартуды ұсынып отыр. Судың сапасын оның бактериологиялық және химиялық талдауларының нәтижелері болған жағдайда ғана бағалауға болады.Тұтынушылар пайдаланатын судың негізгі проблемалары қандай? Оның құрамында ерімейтін механикалық бөлшектер, тот, коллоидтық заттар болуы мүмкін. Олар кәріз және су құбырларының тез бітелуіне әкеліп қана қоймай, адам денсаулығына кері әсерін тигізеді, көптеген жұқпалы ауруларды қоздырады.Көбінесе, тіпті ең зиянсыз бактериялар өмірлік белсенділік процесінде органикалық өнімдерді құрайды. Олар хлор және броммен әрекеттескенде канцерогенді және улы қосылыстар алынады.Тұщы су тапшылығына әкелетін факторлардың ішінде су объектілерінің ластануын атауға болады. Бұл зиянды заттарды қабылдаудан туындайтын олардың экономикалық құндылығының, биосфера қызметінің төмендеуін білдіреді. Көптеген аймақтарда тұщы судың негізгі көздері бұрын ең таза деп саналған жер асты сулары болып табылады. Адам әрекетінің нәтижесінде бұл көздердің көпшілігі ластанған. Өкінішке орай, олардың ластану дәрежесі жиі жоғары болғандықтан, жер асты сулары ішуге жарамсыз.

10

2.3 Суды үнемдеуге арналған басқа да технологиялар

1-әдіс.Жаңбыр суы суды тегін алудың тамаша тәсілі. Жаңбыр суын жинау жүйелерінің арқасында сіз ағынды суды ысырап етпестен өсімдіктеріңізді суаруға болады. Барлығы қоршаған ортаны қорғаудың және энергияны ысырап етуді тоқтатудың жолын іздейді. Суды ысырап ету бұл үлкен энергияны ысырап ету және бәріміз өте жауапты болуымыз керек.Үйде жаңбыр суын жинау жүйесін құру сіз ойлағаннан әлдеқайда оңай. Егер сізде дұрыс құралдар мен материалдар болса, сіз өзіңіздің су жинау жүйеңізді оңай құра аласыз.

1-қадам-шатырдағы судың мөлшерін есептеңіз

Біріншіден, сіздің төбеңізге жыл сайын қанша жауын-шашын түсетінін анықтау керек. Бұл сіз ойлағаннан әлдеқайда оңай. Бір дюйм жауын-шашын

жылына 600 галлон су береді. Сіздің аймағыңызда қанша жаңбыр жауғанын

біліп, оны 600-ге көбейтіңіз. Содан кейін сіз суретке түсіріп, оны шатырдың өлшеміне көбейте аласыз. Бұл сізге қанша литр суды үнемдеуге болатынын айтады. Әрине, бұл судың бәрін үнемдеуге ешқандай себеп жоқ.

2-қадам-бөшкені таңдаңыз

Келесі жасау керек нәрсе-орнатқыңыз келетін дұрыс бөшкені таңдауға уақыт бөлу. Әр түрлі мақсаттарға сәйкес келетін әр түрлі бөшкелер бар. Біріншіден, сіз суды нақты не үшін пайдаланғыңыз келетіні туралы ойлануыңыз керек. Содан кейін сіз өзіңіздің қажеттіліктеріңізге сәйкес бөшке түрлерін таңдай аласыз.

Егер сіздің құбырыңызда кран орнатылмаған болса, оны сатып алып, содан кейін орнату керек. Бұл қиын емес және бөшкелердің көпшілігінде шүмек бар.Қазірдің өзінде көптеген үйлердің шатырында су құбыры бар. Бұл су құтысын орнату үшін жай ғана кесу және су бөшкесін орнатсаңыз жеткілікті.

3-қадам-қосымша опциялар

Бөшкенің қақпағын арнайы тормен немесе қақпақпен жабу керек. Бұл қабат жануарлардың немесе балалардың суға түсуіне жол бермейді. Бұл сонымен

11

қатар кірдің суға түсуіне жол бермейді және суды пайдалануды ыңғайлы етеді.

4-Қадам-Байланыс

Сізге тек төменгі шлангты кесіп, содан кейін оны су бөшкелеріне салу керек. Содан кейін қажет болса, су төгетін клапанды қосыңыз . Бұл жаңбыр жауған кезде болмауы керек. Жаңбыр жауған кезде бөшке сумен толтырылады.Содан кейін бұл суды қоршаған ортаға зиян келтірместен өсімдіктеріңіз бен бақшаңызды суару үшін пайдалануға болады.

Әдіс-2. Бақшаңызды суармас бұрын ауа райы болжамын тексеріңіз. Сіз бақшаңызды суару керек екеніне көз жеткізу арқылы көп суды үнемдейсіз. Егер алдағы бірнеше күнде жеткілікті жауын-шашын күтілсе, сіз бұл тапсырманы толығымен орындай аласыз және әлі де суды үнемдей аласыз.

Әдіс 3.Егер ылғал өлшегіш топырақтың 10-30% ылғалдылығын көрсетсе, бақшаңызды суарыңыз. Сіздің бақшаңызға ылғал өлшегішті қою арқылы сіз суарудан бірнеше болжамды алып тастай аласыз. Көптеген құрылыс дүкендерінде бар, ылғал өлшегіш - сіздің бақшаңыздағы суды үнемдеуге арналған ең тиімді құралдардың бірі. Балабақшаны суару керек екенін анықтау үшін оқылымды қараңыз:

Егер есептегіш 10-30% ылғалдылықты көрсетсе, сіз бақшаңызды суаруыңыз керек. Егер есептегіш ылғалдың 40-70% -ын көрсетсе, сізге су қажет емес.

Егер есептегіш 80-100% ылғалдылықты көрсетсе, сіз суарудан аулақ болуыңыз керек, өйткені сіздің топырағыңыз көптеген өсімдіктер үшін тым ылғалды.

3-әдіс. Егер ылғал өлшегіш топырақтың ылғалдылығы 10-30% екенін көрсетсе, бақшаңызды суару қажет. Бақшаңызға ылғал өлшегішті орнату арқылы сіз суару кезеңін біліп отыра аласыз. Көптеген аппараттық дүкендерде сатылатын Гигрометр сіздің бақшаңыздағы суды үнемдеудің ең тиімді құралдарының бірі болып табылады. Бақшаңызды суару үшін осы көрсеткіштерді қолдана аласыз: