Тың игеру жылдарындағы Қазақстан

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 10.1В Қазақстан «Жылымық» кезеңінде (1954-1964 жж.)

Күні:05.12 Сынып: 9 «Б»

Сабақ тақырыбы

Тың игеру жылдарындағы Қазақстан

Зерттеу сұрағы:

Тың және тыңайған жерлерді игеру саясаты Қазақстанға қалай әсер етті?

Оқу мақсаты

9.1.1.1 демографиялық өзгерістердің себеп-салдарлық байланысын талдау арқылы дәйекті қорытынды жасау;

9.4.1.1 Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістерге баға беру

Сабақ мақсаттары

Кеңес үкіметі кезіндегі ауыл шаруашылығында орын алған өзгерістер мен дағдарыстарды анықтау

Демографиялық өзгерістердің себеп-салдарларын зерттеу

Бағалау критерийлері

Білімін қолдану. Қазақстандағы тың игерілген 6 облыстың кем дегенде 4-уін кескін картадан көрсетеді

Анализ. Тың игеруге неліктен осы облыстарды таңдалуына қатысты 3 себепті анықтай алады

Сын тұрғысынан ойлау және зерттеу. Тарихи мәтінге сүйене отырып, тың игерудің экологиялық, демографиялық және мал шарушалығына қатысты 3 кемшілігін мен жітістігін анықтайды

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология.

1.Тың игеру – бұрын егін шаруашылығына қолданылмаған жерлерді егістік алқаптар

3. Топырақ эрозиясы (желіну)– жердің құнарлы, қара топырақты қабатының жыртылғаннан кейін сумен шайылуы немесе желмен ұшырылу құбылысы.

4.Әлеуметтік құрылым – адамдардың еңбек ету әрекетіне қарай топтарға бөлінуі және олардың материалдық хал ахуалы

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

«Тың игерудің жағымды және жағымсыз жақтары» тақырыбына өтетін пікірсайысқа қатысады (оқылым, айтылым, тыңдалым);

Хрущевтің аграрлық реформасына байланысты эссе жазады (жазылым)

Тарихи концепт

себеп-салдар, өзгеріс пен сабақтастық

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану, жоғары деңгейі

Құндылықтарды дарыту

Патриотизм; ұлттық сана-сезім мен ел алдындағы азаматтық жауапкершілікті дарыту. Туған жерге деген құрмет және де атадан мұра болып қалған жерімізді сақтаудағы басымдылықтар айтылады. Себебі өтілетін тақырып бойынша КСРО-ң (Кеңес Социалистік Республикалар Одағы) тың және тыңайған жерлерді игеру үшін Қазақстандағы 5 облыстың территориясын қалай игергендігі және оның Қазақстанға тигізген зардабын кейінгі өмірімізбен сабақтастыра қарастыруымызға болады.

Пәнаралық байланыстар

Дүние жүзі тарихымен байланысты сабақ: Қазақстан «Жылымық» кезеңіндегі мәліметтерді қолданады.КСРО-н (Кеңес Социалистік Республикалар Одағы) басқарылған аграрлық реформаның нәтижесі және оның Қазақстанға тигізген ықпалын айта алады. Әлеуметтік-демографиялық өзгерістерін көрсету үшін қарастырылады.

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламтордағы ресурс көздерін қолдану, сол кезеңдегі бейнебаянды тамашалау, тарихи картиналарды қолдана білу.

Бастапқы білім

Қазақстан «Жылымық» кезеңіндегі саяси-қоғамдық жағдай туралы біледі. Кеңес Социалистік Республикалар Одағының арасындағы Қазақстанның рөлін біледі.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

Бастапқы уақыты.Өтілген сабақты қайта пысықтау мақсатында оқушылардан үй тапсырмасы сұралады. «Дұрыс-бұрыс» әдісі арқылы

Берілген ақпараттың дұрысына «+», қатесіне «–» белгісін қой.

Жаңа сабаққа шығу үшін карта және тарихи суреттер көрсетіледі.

Төмендегідей сұрақтар қойылады.

• Оқушылар жоғарыдағы суреттердің қандай байланысы бар?

• Бүгінгі тақырыбымыз не туралы болуы мүмкін?

Мұғалімнің кері байланысы

Осылайша, мұғалім оқушылардың болжам сұрақтарын тыңдап, жаңа сабақ тақырыбына көшеді

Мұғалім, сабақтың тақырыбымен, оқу мақсатымен және бағалау критерийлерімен таныстырады

9 сынып Қазақстан тарихы.Қазақстан тарихы порталыОқулық.e-history.kz

Сабақтың ортасы

25 минут

12 минут

«КИНОМЕТАФОРА» әдісі арқылы Бейне жазба тамашалаймыз? /6.22./ тыңдалым дағдысы арқылы жұмыс жасалынады.

1.Тың игеру туралы не білеміз?

2.Тың игеру қай облыстарда басталды?

3.Тың игерушілердің әлеуметтік жағдай қандай деңгейі болды?

4.Қазақстанда қандай көлемде жер жыртылды?

5.Тың игерушілердің пайдасы қандай болды

Жеке жұмыс.Жоғарыда ұсынылған бейне жазба негізінде сұрақтарға қысқаша мәліметтерге айтылым дағдысымен жұмыс жасалынады.

Топтық жұмыс. Сыныпты 3 топқа бөліп тапсырмалар беріледі. 4 минут ойларын қағазға түсіреді. Қорғауға әр топқа 2 минут беріледі. Барлық топ( 6 минутта) ойларын айтып шығады.

1-топқа: Тың игеру басты себептері мен табыстары (жылқы қаңқасы арқылы жұмыс жасау)

Дескрипторы:

-Тың игерудің басты себептерін анықтап,тыңның алғашқы табыстарын баға беріңіздер.

2-топқа: Тың игерушілерге көмек, жетістіктері, кемшіліктері (Т-кестесі арқылы жұмыс жасау)

Дескрипторы:

-Тың игеру кезіндегі көмек туралы мәліметті айқындап, жетістіктер мен кемшіліктеріне тұжырымдама жасаңыздар.

3-топқа: Тың игерудің салдары мен нәтижесі (балық қаңқасы)

Дескрипторы:

-Тың игерудің салдарлары анықтап, нәтижесіндегі өзгерістерді салыстырыңыздар

БАҒАЛАУ. Мұғалімнің бағалауы және топтар бірін-бірі бағалауы

Жеке жұмыс.Тың игеру жылдарындағы Қазақстан (қалыптастырушы бағалау және бекіту тапсырмалары негізнде жасалынған жеңілден күрделіге арналған жеке тапсырмалар)

1-тапсырма.Тест жұмысы. (Білім ленд)

1.Тың игеру жылдарында орталықтың нұсқауы бойынша Қазақстан КП ОК-нің бірінші хатшысы болып кім сайланды?

Н.С. Хрущев. Л.И. Брежнев. М. Тынышбаев.

Д.А. Қонаев. П.К. Пономаренко

2.Тың және тыңайған жерлерді игеру туралы шешім қашан қабылданды?

1955 ж. күз. 1956 ж. көктем. 1954 ж. көктем.

1957 ж. күз. 1953 ж. көктем

3.Тың жерлерді игерудің басым көпшілігі, негізінен, республиканың қай бөлігінде жүргізілді?

Солтүстік Қазақстан. Орталық Қазақстан. Шығыс Қазақстан.

Батыс Қазақстан. Оңтүстік Қазақстан

4.Тың игеру кезінде Қазақстанға қанша адам көшіп келді?

10 млн. 5 млн. 2 млн. 1 млн. 7 млн

ITEST

1. 1965 жылғы мал саны:

A) 19 млн B) 39 млн C) 49 млн D) 9 млн E) 29 млн

2. Тың жерлерді игеру туралы шешім қабылданған мерзім:

A) 1953 жылғы көктем B) 1955 жылғы жаз C) 1954 жылғы күз

D) 1954 жылғы көктем E) 1953 жылғы күз

3. 1940-1950 жылдары республикада пайда болған қала саны:

A) 10 қала B) 7 қала C) 15 қала D) 19 қала E) 23 қала

4. Тың жерлер игерілген аймақ:

A) Қарағанды, Торғай, Ақтөбе

B) Көкшетау, Жезқазған, Маңғыстау

C) Қостанай, Ақмола, Павлодар

D) Жамбыл, Алматы, Орал

E) Солтүстік Қазақстан, Семей, Талдықорған

5. Тың игеруге қатысты республика басшылығына сайланған қайраткер:

A) Д.И.Мирзоян B) Л.И.Брежнев C) Ж.Шаяхметов

D) Д.А.Қонаев E) П.К.Пономаренко

6. Теміртаудағы наразылықтың болу себебі:

A) Əлеуметтік жағдай B) Діни алауыздықтар

C) Экономикалық жағдай D) Ұлттық шиеленістер E) Саяси жағдай

7. Тың игеру жылдары шығынға ұшыраған шаруашылық саласы:

A) Балық шаруашылығы B) Мал шаруашылығы C) Ауыр өнеркәсіп

D) Бау-бақша өсіру E) Егін шаруашылығы

8. 1959 жылғы жергілікті ұлт өкілдерінің үлесі:

A) 52,8% B) 40,8% C) 29% D) 44% E) 39%

9. 1956 жылы республикада жиналған астық мөлшері:

A) 800-900 млн пұт B) 16 млн т. C) 1100-1200 млн пұт

D) 7650 мың т. E) 1 млрд пұт

10. Тың игеру саясатындағы ең басты қауіпті құбылыстар:

A) Экстенсивті әдістің жалғасуы

B) Астық өндіру қарқынының төмендеуі

C) Тілдік жəне демографиялық ахуалдың төмендеуі

D) Көп ұлтты республикаға айналуы

E) Топырақ эрозиясының күшеюі

2-тапсырма. Қай елдің өкілдері 1954 жылдан 1963 жылға дейін Қазақстанға қоныс аударылғанын тауып, белгіле. Латвия Белоруссия Эстония Өзбекстан Литва РКФСР Молдавия Украина

3-тапсырма.Сәйкестендір.

1. 1954 жыл, ақпан	1-В	А) ұжымшарлар мен МТС-тap 4 млн 847 мың га, ал кеңшарлар 3 млн 684 мың га жерді игерді.
2.1954 жыл, 23 ақпан	2-С	В) Қазақстандағы ОК-нің Бірінші хатшылығына П.К. Пономаренко сайланды
3. 1954 жыл	3-А	578тг - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Материал жариялап тегін сертификат алыңыз! Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды Материал жариялау Сертификатты жүктеу Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Бағыт Сынып Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Оқу ісінің меңгерушісі пәні бойынша барлық материалдарды көру Іс-шаралар кестесі Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz