Ұлы физиктер 8 сынып фаультатив жоспары

Ақмола облысы

Аудандық білім беру бөлімі

«Ұлы физиктер және олардың жаңалықтары»

(8 – сыныпқа арналған факультатив курстың бағдарламасы)

А.Т. Ахашеваның іс – тәжірибесінен

Тайтөбе ауылының ЖОББМ физика пәнінің мұғалімдері

2021 жыл

Құрастырушы: Ахашева А.Т. - Тайтөбе ауылының ЖОББМ физика

пәнінің мұғалімдері.

Пікір жазғандар: А.А. Аубакирова – Қосшы №1 ЖОББМ физика

пәнінің педагог-зерттеуші мұғалімі .

Факультатив бағдарламасы 8 – сыныпта физика пәнін (тереңдетіп) кең көлемде меңгерту үшін ұсынылады. Бағдарлама оқушылардың жас ерекшелігіне сай физика ғылымы саласында маңызы зор ғылыми ашулар жасаған ғалымдардың теориясы мен практикасын зерттеуге арналған жұмыстармен қосымша жұмыс істеуге арналған. Курс бағдарламасы ұлы физиктердің ғылымға қосқан зор үлесін анықтайтын материалдармен қамтылған.Бағдарламаның практикалық бөлімінде оқушылардың тероиялық білімдерін бекіту үшін тақырыптарға сай есептер мен зертханалық жұмыстар жасау ұсынылған . Авторлар осы бағдарлама арқылы оқушылардың физика пәніне деген қызығушылығын арттыруды көздеген.

Физика пәнінің мұғалімдеріне әдістемелік құрал ретінде ұсынылады.

«Ұлы физиктер және олардың жаңалықтары» факультатив курс бағдарламасы

Түсінік хат

Мектепте физика пәнінің негізгі мақсаты оқушыларға күнделікті өмірге қажетті нақты тақырыптарды меңгерту және функционалдық білімдерін толықтыру. Сондықтан, осы мақсатқа қол жеткізу үшін оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру арқылы ғылыми – жаратылыстану қабілеттерін анықтап, физикамен байланысты мамандықты тандауға бейін – бағдар беру.

Факультатив курс бағдарламасы теориялық материалдарды практикалық жұмыстармен бекітуге негізделген. Соның ішінде, тақырыпта ұлы ғұламаның жаңалық ашылуына байланысты ақпарат берілсе, кейін сол теорияларды есептер шығару немесе зертханалық жұмыстарды өткізу арқылы білімдерін бекітеді.

Сабақтарды беру әдістері жаңа форматқа сай бағытталған және оқушылардың өздігінен білім алуға, шығармашылық қабілеттерін дамытуға негізделген.

Факультатив курс бағдарламасында зертханалық жұмыстар негізгі орын алады.Зертханалық жұмыстар эксперементтік есеп немесе шағын зерттеу жұмысы ретінде іске асырылады.

Оқушылар тарапынан орындаған зертханалық, практикалық, өзіндік жұмыстардың нәтижесі бойынша бақылау жүргізіледі.Осының барлығы оқушылардың өздігінен жұмыстануға ынтасын көтеруге, алған білімдерін қажетті жағдайда тиімді пайдалануға мүмкіндік береді.

Бағдарлама 8 - сыныптың физика пәнінен материалдарын (тереңдетіп) кең көлемде меңгертуге арналған. Барлығы – 34 сағат, аптасына 1 сағаттан жүргізіледі.

«Ұлы физиктер және олардың жаңалықтары» факультатив курс бағдарламасында адамзат тарихында ерекше орын алған, ғылыми – жаратылыстану саласында маңызды іс атқарған ұлы физиктер қамтылған:

Архимед, А.Энштейін, А.Ампер, А.Вольт, Г.С.Ом, И.Ньютон, Р.Гук, Р.Джоуль, М.Планк, Ж.Ватт, М.Фарадей.

Бағдарлама мазмұнында аталған ұлы физиктердің өмірбаяны, ашқан жаңалықтары туралы теориялық мағлұмат беріліп, практикалық жұмыстар арқылы олардың теориялары дәлелденеді.

Бағдарламаның мақсаты:

  - физика пәнінен қосымша теориялық білім беруді практикалық жұмыстарға негіздеп, оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру, дүниетанымдық көзқарастарын кеңейту,кәсіби дағдыларын дамыту; 

Міндеттері:

- оқушылардың іс – әрекетін өзіндік жұмысқа бағыттау;

- зертханалық жұмыстар арқылы оқушылардың пән бойынша біліктілік дағдыларын күшейту, білімдерін толықтыру;

- практикалық іс – әрекетте өздігінен шешім қабылдауға, логикалық ойлау қабілеттерін қалыптастыру;

- коммуникативті қабілеттерін қалыпастыру, топтық жұмыста өзіндік көзқарасын растау қабілеттер дамыту;

- әлемдік ғылымға үлесін қосқан ұлы физиктердің тұлғалық іс – әрекетін бағалауды үйрету, тұлғалардың өнегесін зерттеу арқылы азаматтық сана – сезімін қалыптастыру;

  Күтілетін нәтиже:

• оқушылардың пән бойынша теориялық білімдері толығады, кеңейеді, жүйеленеді;

• пәнге деген қызығушылығы артады;

• теориялық білімдерін практикада пайдалануды үйренеді;

• талдау, сараптау, зерттеу жұмыстары нәтижесінде кәсіби бағдар алады;

• сарамандық жұмыстарды орындау арқылы шығармашылық қабілеттері дамиды;

• пәндік білімнің маңыздылығын түсінеді, қажеттілігін анықтайды;

• ақпаратқа сындарлы көзқарастары қалыптасып, жеке пікір – ойлары тұрақтанады;

Негізгі білім және дағды:

•   Әлемлік ғылымға қомақты үлес қосқан ұлы физиктердің өмірбаянымен таныу және олардың ғылыми жаңалықтарының маңыздылығын бағалау; 

•  тақырыпқа байланысты зертханалық құралдармен танысып, практикалық жұмыста теориялық білімдерін бекіту (сарамандық жұмыс, кесте құру, реферат жазу т.б.); 

•  өздігінен зерттеу, теориялық білімдерін жинақтау, өзіндік шығармашылық жұмыспен айналысу;  

•  жиналған ақпаратты өмірде қолдануға бейімделу, кәсіби бағдар алу;

Іске асыру жағдайы: физика кабинеті, зертханалық жұмысқа арналған құралдар, кестелер, ғылыми – әдістемелік әдебиет, ұлы физиктердің портреттері, дидактикалық және үлестіру материалдары, физика пәнінен есептер жинағы

Әдістемелік жұмыстың әдіс – тәсілдері:

• кері байланыс арқылы өтетін дәріс;

• оқушылардың өздігінен дайындаған материалдары (реферат, презентация, баяндама);

• әңгімелесу;

• топтық жұмыс, флипчарт жасау, постер қорғау;

Оқушылардың алған білімдерін бекіту үшін және білімділік іс – әрекетін нақтылау үшін келесі жұмыс түрлері өткізіледі:

• зертханалық жұмыстар;

• есептер шығару және оларды талдау;

• қорытындылау сұрақтары мен тапсырмалары;

• тест тапсырмалары;

• сынақ тапсыру

Курстың мазмұны мен құрылымы:

Апталық жүктемесі – 1 сағат, барлығы – 34 сағат

Мазмұны:

Кіріспе – 1 сағат

І ТАРАУ. Ұлы физиктер және олардың ашулары (12 сағат) .

Бірінші тарауда оқушылар дүниежілік ғылымға маңызды ашулары арқылы өздерінің үлесін қосқан ұлы физиктердің өмірбаяны мен олардың ашқан жаңалықтарымен танысады. Соның ішінде:

• Архимед және оның физикадағы жаңалықтары -1 сағат;

• Р.Гук заңы -1 сағат;

• И.Ньютон және оның заңдары -1 сағат;

• Ш.Кулон – 1 сағат;

• А.Вольта – тұрақты тоқ көзін тұңғыш ойлап табушы – 1 сағат;

• Ом заңы –  электр тогының негізгі заңдарының бірі – 1 сағат;

• Ұлы физик - М.Фарадейдің ашулары.Фарадей заңы – 1сағат;

• Электродинамиканың негізін қалаушы – Андре Мари Ампер. Өмірбаяны, ашулары - 1 сағат;

• Джеймс Джоуль – 1 сағат;

• М.Планктың жаратылыстану ғылымындағы орны – 1 сағат;

• Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы. Планк формуласы- 1 сағат;

• Альберт Энштейн революциялық физика теорияларын жасаушы – 1 сағат;

Аталған ғалымдардың ашулары мен жаңалықтарының тарихи маңыздылығына көздедері жетеді. Тарау теориялық білімдерді игеруге арналған. Тарауды игеру барысында мұғалім жаңа педагогикалық технологиялар пайдалануға мүмкіндік алады. Мұғалім өз сабақтарын оқушыларды өздігінен білім алуға, шығармашылық пен жұмыс істеуге, зерттеу жұмыстарына негіздейді. Осы іс – әрекеттер арқылы оқушылардың өздігінен жұмыс істеуге, жаңа ақпаратты зерделеуге дағдылары қалыптасып, пәнге деген қызуғышылығы артады. Қосымша білім алу арқылы дүниетанымдық қөзқарастары қалыптасады, ой – өрісі кеңейеді.

ІІ ТАРАУ. Есептер шығару (15 сағат).

Екінші тарауда оқушылар бірінші тарауда алған теориялық білімдерін пайдалана отырып, практикалық жұмыстарды орындайды (есептер шығарады).

Екінші тарау практикалық дағдыларын нығайтып, пән бойынша терең білім алуға негізделген. Ұлы физиктердің теориялық тұжырымдамаларын пайдаланып есептер шығарады. Жалпы тараудың 14 сағаты есептер шығаруға арналған. Соның ішінде:

• Архимед заңдары тақырыбына есептер шығару - 1 сағат;

• Р.Гук заңы бойынша есептер шығару – 1 сағат;

• И.Ньютон заңдарына есептер шығару – 1 сағат;

• «Құат» тақырыбына есептер шығару – 1 сағат;

• «Тұрақты электр тогы» тақырыбына есептер шығару – 1 сағат;

• Тізбек бөлігі үшін Ом заңына есептер шығару – 1 сағат;

• М.Фарадей ашуларына есептер шығару -2 сағат;

• Ампер заңына есептер шығару – 1 сағат;

• Токтың жұмысы мен қуаты және Джоуль-Ленц заңы формулаларын қолданып есептер шығару- 2 сағат;

• Планк гипотезасы тақырыбына есептер шығару – 1 сағат;

• Эйнштейн формуласын пайдаланып есептер шығару -2 сағат;

1 сағат оқушылардың игерген білімдерін тексеруге, яғни бақылау жұмысына арналған.

Есептеп шығару нәтижесінде оқушылар пән бойынша білімдері тереңдеп, І тарауда игерген ұлы физиктердің тұжырымдамаларының мәні мен мазмұнын аша біледі.

ІІІ ТАРАУ. Зертханалық жұмыстар жасау (5 сағат).

Бұл тарау аталған теориялық білімдерін одан әрі тереңдетуге арналған. Мұнда оқушылар алған теорияны практикамен ұштастыра отырып, зертханалық жұмыстар арқылы бекітеді. Сонымен қатар, оқушылар зертханалық жұмыстар жүргізу ережесімен танысып, қауіпіздік техникасымен танысады. Физикалық құралдармен танысып, олардың практикадағы қажеттілігін біледі.

Тараудың 1 сағаты зертханалық жұмыстарды жүргізу ережелеріне және қаіупсіздік ережесімен танысуға арналса, зертханалық жұмыстарға 4 сағат арналған. Соның ішінде:

• Серпімді деформацияны зерделеу -1 сағат;

• Электр тогының қуаты мен жұмысын анықтау -1 сағат;

• Тізбек бөлігіндегі Ом заңы – 1 сағат;

• Электромагнитті жинау және оның әсерін зерттеу -1 сағат;

Пайдаланатын құралдар:

-динамометр, бір тілім қағаз, әрқайсысының массасы 102г болатын жүктер жиыны, қысқышы, сақинасыжәне жалғастырғышы (муфтасы) бар штатив.

-ток көзі, амперметр,вольтметр,қыздыру шамы, кілт, өткізгіш сымдар.

-ток көзі, өткізгіш сымдар, қыздыру шамы,амперметр, вольтметр,кілт.

-ток көзі, амперметр, вольтметр,қыздыру шамы, 2 сым резистор, кілт,өткізгіш сымдар.

Курс материалдарын игеру барысы спиральдік жүйеге негізделген, яғни теориядан практикаға көшу және зертханалық жұмыстар арқылы білімдерін бекіту.1 - тарауда ұлы физиктің ашуларымен танысу болса, 2- тарауда сол физиктің жаңалықтарына байланысты есептер шығарады, есептер шығару барысында 1-тарауда алған теориялық білімдерін еске түсіреді. 3-тарауда зертханалық жұмыстар жүргізу барысында 1-2 тарауда алған білімдерін тағыда практикада пайдаланады.

Қорытындылау сабағында (1 сағат) оқушылардың курс бойынша алынған білімдері тексеріліп бағаланады.

Аптасына 1 сағат, барлығы- 34 сағат

Курстың тақырыптық – күнтізбелік жоспары

Сабақтың реттік саны №	Тарау бойынша сабақтың №	Жұмыс мазмұны	Сағат саны	Мерзімі
1	1	Кіріспе	1
		І ТАРАУ Ұлы физиктер және олардың ашулары	12
2	1	Архимед және оның физикадағы жаңалықтары	1
3	2	Р.Гук заңы	1
4	3	И.Ньютон және оның заңдары	1
5	4	Ш.Кулон	1
6	5	А.Вольта – тұрақты тоқ көзін тұңғыш ойлап табушы	1
7	6	Ом заңы –  электр тогының негізгі заңдарының бірі	1
8	7	Ұлы физик - М.Фарадейдің ашулары.Фарадей заңы.	1
9	8	Электродинамиканың негізін қалаушы – Андре Мари Ампер. Өмірбаяны, ашулары.	1
10	9	Джеймс Джоуль.	578тг - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Материал жариялап тегін сертификат алыңыз! Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды Материал жариялау Сертификатты жүктеу Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Бағыт Сынып Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Физика пәні бойынша барлық материалдарды көру Іс-шаралар кестесі Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz