-1841 жылы қазіргі Қостанай
облысының аумағында дүниеге келген. Атақты Балғожа бидің немересі.
1841-1889 жылдар аралығында өмір
сүрген.
-1864 жылдың
қаңтарында Ыбырайдың тікелей қатысуымен алғашқы қазақ мектебі
ашылды.
-Ыбырай қазақ
даласында бірінші болып қыздарға білім
берді.
-1887 жылы ол
Ырғызда қыздарға арналған мектеп-интернат
ашты.
-1888 жылы 75 күннің
ішінде алты мектеп ашқан. Бұл – енді ғажап
нәрсе.
«Жалғасын тап
ойыны»
Ойын шарты
бойынша мұғалім әңгіменің басындағы бір сөйлемді айтады оқушылар
жалғасын таратылған парақшалардан тауып,үзінділерден әңгімені
толықтай құрап талдау
керек.
Бір адам он жасар
баласын ертіп, егіннен жаяу келе жатса, жолда қалған аттың бір ескі
тағасын көріп, баласына
айтты:
—Анау тағаны,
балам, ала жүр, — деп.
Бала
әкесіне:
—
Сынып қалған ескі
тағаны алып неғылайын, —
деді.
Әкесі үндемеді,
тағаны өзі иіліп алды да, жүре
берді.
Қаланың шетінде
темірші ұсталар бар екен, соған жеткен соң, әкесі қайырылып, манағы
тағаны соларға үш тиынға сатты. Одан біраз жер өткен соң, шие сатып
отырғандардан ол үш тиынға бірталай шие сатып
алды.
Сонымен, шиені
орамалына түйіп, шетінен өзі бірем - бірем алып жеп, баласына
қарамай, аяңдап жүре берді. Біраз жер өткен соң, әкесінің қолынан
бір шие жерге түседі.
Артында келе
жатқан бала да тым - ақ қызығып келеді екен, жерге түскен шиені
жалма-жан жерден алып, аузына
салды.
Біраздан соң және
бір шие, онан біраз өткен соң және бір шие, сонымен әр жерде бір
әкесінің қолынан түскен шиені он шақты рет иіліп, жерден алып
жеді.
Ең соңында әкесі
тоқтап тұрып айтты:
—
Көрдің бе, мана
тағаны жамансынып жерден бір ғана иіліп көтеріп алуға еріндің, енді
сол тағаға алған шиенің жерге түскенін аламын деп бір еңкеюдің
орнына он еңкейдің.
Мұнан былай
есінде болсын: аз жұмысты қиынсынсаң — көп жұмысқа тап боласың,
азға қанағат ете білмесең — көптен де құр боласың, —
деді.
|