Материалдар / Украина шаруашылығы. Ашық сабақ. 10 сынып

Украина шаруашылығы. Ашық сабақ. 10 сынып

Материал туралы қысқаша түсінік

Оқушыларға д.ж. халық саны, ұдайы өсуі, демографиялық саясат, халықты санау әдісі жөнінде түсіндіру. Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру. Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Алтайбаева Гүлнар Әліқызы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

22 Желтоқсан 2017

723

3 рет жүктелген

География Ашық сабақ 10 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Сыныбы_10 «а, б, в»_______ Күні_11.12.2016_______

Сабақтың тақырыбы: Дүние жүзінің халқы.Мақсаты:Білімділік: Оқушыларға д.ж. халық саны, ұдайы өсуі, демографиялық саясат, халықты санау әдісі жөнінде түсіндіру.Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағыСабақтың түрі: Аралас сабақСабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 2. Әңгіме-дәріс. 3. Тірек-сызбамен жұмыс. 4. Топтастыру. 5. Кестемен жұмыс.Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта,Д.Ж карта т.б.Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі.ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.III.Жаңа сабақIV. БекітуV. БағалауVI. ҚорытындылауVII.Үйге тапсырмаІІ. Үй тапсырмасын сұрау 1.Биологиялық ресурстар2.Д/ж мұхит ресурстары мұхиттық биологиялық ресурстары мұхиттық минералдық ресурстары3.Рекреациялық ресурстарIІІ. Үй тапсырмасын бекіту

1.Табиғат ресурстары қалай жіктеледі?2.Энергетикалық ресурстарға не жатады?3.Көмір экспорттаушы аса ірі елдерді ата?4.Қоңыр көмір қоры жөнінен қай елдер алда? 5.Минералдық ресурстарға не жатады?6.Әлемдік жер қоры қанша?7.Жалпы жер бетінің ауданы?8.Құрлықтың алып жатқан ауданы қанша?9. Судың алып жатқан ауданы қанша? 10.Қазақстанда қаншама өзен мен көл бар,ірі өзендерді ата?11.Тұщы су тапшылығы неге күннен күнге азаюда?ІІІ. Жаңа сабақ. 1. Әңгіме-дәріс. 2. Топтастыру.3. Кестемен жұмыс. 4. Тірек-сызбамен жұмыс Жоспары: 1.Адамзаттың шығу тегі мен жер шарында таралуы2.Халық санағы туралы ақпарат мәліметтер3.Дж халқының саны демографиялық көрсеткіштер4.Халық санының ұдайы өсуі, демографиялық саясат. Ой козғау1 Халық2.Демография3.Дж халқы көп елдерді ата? 4.Қазақстанның халқының саны....5.Қазақстанда қанша ұлт өкілдері тұрады ?6.Тәуелсіз қазақстанда бірінші халық санағы қай жылы өтті ?

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады Адамның шығу тегі мен даму ерекшеліктерін зерттейтін ғылымды антропология деп атайды. Адамның жер бетінде таралуын,оның себептерін,өткендегісін қазіргісін және болашағын халықтар географиясы зерттейді. Адамзаттың шыққан жері – Шығыс Африкадағы Ұлы жарықтар маңы.

Себебі:Ғалымдардың зерттеуі бойынша Шығыс Африкадағы Кения жерінде Олдувай шатқалынан ежелгі адамның қаңқасы табылған.Сондықтан Шығыс Африка адамзаттың пайда болған орны деген қорытындыға келеміз. Африкадан Европа мен Азияға Азиядан Америка мен Аустралияға кейін мұхит аралдарына тараған.

2.Алғашқы халық санақтары б.з.д III мың жылдықта Ежелгі Қытай,Египет жерлерінде жүргізілген.Халық санын халық санақтары арқылы анықтайды. БҰҰ қаржы қоры жеткілікті елдерде халық санағын 10 жылда бір рет өткізіп тұруды ұсынған. XXғ барлық елдерде халық санағы жүргізілген. Қаржы тапшылығынан мешеу елдерінде 1950ж БҰҰ қаржы бөліп халық санағы жүргізілген. Мыс:алғашқы халық санағы Ауғанстанда 1979ж,Оманда 1993ж өткізілген. Нәтижесінде Жер шары халқы түгелмен анықталған. Алғашқы халықты санауға деген қажеттілік құл иеленушілік құрылыста туды.  Ең тұңғыш халық санағы–Ежелгі Қытайда,Мысыр жерінде б.з.д.III ғ.  Орталық Азияда – Согдиана мемлекеті – б.з.д VIIIғ.  Киев Русі - XI ғ.  Мәскеуде – XV ғ.  Аустрия – Венгрия, Скандинавия, АҚШ – XVIIIғ.  Еуропалық елдер, Ресей империясы, Үндістан мен Латын Америкасында - XIX ғ.  1850 ж дүние жүзі халқының 15 %  Барлық елдерде – XX ғ. 1900 ж ДЖ халқының 50 %  Азия елдері – 1945 ж.  Африка елдері – 1950 ж.  1950ж дүние жүзі халқының 80% қамтылады  Ауғанстан – 1979 ж.  Оман – 1993 ж.  Нәтижесінде ХХ ғасырдың соңына қарай жер шары халқы түгелімен халық санағына қамтылған

Қазақстан тарихында  1897 — 2009 жыл аралығында 11 рет халық санағы өткізілген  1897 ж-Қазақстандағы халық санағы – 4 млн 147 мың  1926ж — 6 млн 196 мың адам  1937 ж – 5 млн 126 мың  1959 ж – 9 млн 310 мың  1970 ж – 13 млн  8 мың  1979 ж – 14 млн 684 мың  1989 ж – 16 млн 464 мың  1999 ж – 14 млн 953 мың  2009 ж – 16 млн астам  2010 ж – 16 млн 402 мың 2013ж - 16 млн 911мың

Дүние  жүзі халқының саныЖер шары халқы алғашқыда өте баяу өскен.  1900 жыл – 1,6 млрд адам  1930 жыл – 2 млрд адам  1960 жыл – 3 млрд адам  1976 жыл – 4 млрд адам  1987 жыл -  5 млрд адам  1999 жыл – 6 млрд адам  2010 жыл – 6 млрд 890 млн адам   Жер шарының тұрғындары – 6 млрд 890 млн.

2. Топтастыру.Топтастыру арқылы халық санының қазіргі жағдайын түсіндіру.

Демографиялық саясат – мемлекет тарапынан жүргізілетін,халық санын өсіруге бағытталған шаралар жиынтығы. Мұндай саясатты дүниежүзіндегі халқы көп елдер Қытай,Үндістан.Бангладенште жүргізіледі. Қытайда « 1 отбасына 1 бала» деген Демографиялық саясатты ұстанған.Ол жерде екінші бала туылса үкіметке ақша төлейді. Қытай өкіметі болашақта халықтың өсуін тоқтатады деген болжам бар. Еуропа елдерінде Франция,ГФР,Италия,Австрия т.б халық санын өсіруге бағытталған Демографиялық саясат жүргізуде.Осы елдерде тууды қолдау үшін балаға ай сайын жәрдемақы төлеу,көп балалы отбасына түрлі жеңілдіктер жасау жүзеге асырылуда.«Мұны білген қызық айдары»•         Әр секунд сайын — Жер бетінде орта есеппен   4,2 нәресте дүниеге келіп,  1,7 адам ажал құшады;•         Әр минутта — 250 адам;•         Әр сағат сайын — 15 мың   жан дүние есігін ашады•         Әр тәулікте 255 мың жаңа тұрғындар•         Әр апта сайын — 1,9 млн адам;•         Әр ай сайын — 8 млн ;•         Әр жыл сайын — 90млн-ға артып отырадыАлдағы уақытқа арналған ғылыми болжам бойынша жердегі халық саны 2025 ж 8 млрд жетеді.XXI ғ аяғында 10-11млрд адамға жетіп тоқтайды деген болжам бар.Халық санының бұлай артуын - Демографиялық жарылыс деп атаймыз.  Халық өлімінің күрт азаюы мен олардағы туудың дәстүрлі  деңгейінің сақталуы нәтижесінде халықтың өсімі жоғары болады. Қазіргі кезде өмір жасының орташа ұзақтығы жөнінен Андорралықтар алдыңғы орында болса, Африканың мешеу елдерінде бұл көрсеткіш өте төмен.Қазақстан Республикасында адамның өмір жасының орташа ұзақтығы 67 жасқа тең.Әйелдерде – 72 жасЕрлерде – 61 жасКестемен жұмыс. Халық санының ұдайы өсуі. Абсолюттік демографиялық көрсеткіштер – табиғи өсу, механикалық өсу.Адамзаттың үздіксіз жаңарып,ауысып отыруын халықтың ұдайы өсуі деп атайды          Салыстырмалы демографиялық көрсеткіштер:Туу коэфиценті- бір жыл ішінде туғандар санының халықтың жалпы санына қатынасыӨлу коэфиценті- елдегі бір жыл ішінде қайтыс болғандар санының халықтың жалпы санына қатынасыТабиғи өсу коэфиценті –елдегі бір жыл ішінде   туғандар мен қайтыс болғандар айырмасыныңхалықтың жалпы санына қатынасы. Дәптермен жұмыс. Термин сөздермен жұмыс. Демография – (гректің demos – халық және grapho – жазамын) деген сөздерінен шыққан – халықтың ұдайы өсуінің заңдылықтары,халықтың санының табиғи өсуі,жасы мен жыныстық құрамын зерттейді. Этнография – (гректің etnos – тайпа,халық сөздерінен шыққан) белгілі бір халықтар тобының шығу тегін,мәдениеті мен тұрмысын зерттейді. Депопуляция – (француздың depopulation) – ұдайы өсудің кемуі нәтижесінде,ел,аудан халқының санының азаюы. Антропология – адамның шығу тегімен,даму ерекшеліктерін зерттейді. Демографиялық саясат - елдің демографиялық проблемаларын шешу мақсатында мемлекет тарпынан табиғи өсуді реттеуге бағытталып, жүргізетін шаралардың жиынтығы. IV. Жаңа сабақты бекіту. Географиялық диктант.1.Жер шары халқының саны…қарқынды өсті. (XXғ)2.Халық санының қарқынды өсуі…деп аталады. (Демографиялық жарылыс)4.Халықтың ұдайы өсуін…ғылымы зерттейді . (Демография)5.Жер шары халқының бір шаршы шақырымға орташа тығыздығы …келеді .(49адам)6.Халық санын реттеу мақсатында …жүргізіледі .(халық санағы)7.Сыртқы ерекшеліктеріне қарай халықтар … бөлінеді.(3)8.Терісінің түсі ақ, қыр мұрынды, ерні жұқа, шашы толқынды не тегіс нәсілдер… (еуропалық)10…БҰҰ Бас Ассамблеясы нәсілдік кемсітушілікті жою туралы қарар қабылдады. ( 1965 ж.) Үйге тапсырма беру§ 24 Дүние жүзінің халқы. Картамен жұмыс.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!