"1920-1930 жылдардағы ұлттық зиялы қауымға қарсы қуғын-сүргін". Әдістемелік құрал
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1920-1930
жылдардағы ұлттық
зиялы қауымға қарсы
қуғын-сүргін
1 слайд
1920-1930 жылдардағы ұлттық зиялы қауымға қарсы қуғын-сүргін
2 слайд
Орындары ауыстырылған әріптерді рет-ретімен қойып,
артық әріптерді бір бағанға жазғанда қоғам
қайреткерлерінің фамилиялары шығады. Артық
қалған әріптерден тігінен оқығанда мемлекет
басшысының фамилиясын оқисыздар.
Ө Х С В Й Е К А Н О Б
М О Д Е М С Х Т А Д О Ұ В
О Й Ұ Т С А В Р Н Ы Б А
У О М Й Т В А Л А Ы
Ы Л С Р О В Ұ И Қ
Г А І Н Ж Ү В Н О Р С Ой жұмбақ
2 слайд
Орындары ауыстырылған әріптерді рет-ретімен қойып, артық әріптерді бір бағанға жазғанда қоғам қайреткерлерінің фамилиялары шығады. Артық қалған әріптерден тігінен оқығанда мемлекет басшысының фамилиясын оқисыздар. Ө Х С В Й Е К А Н О Б М О Д Е М С Х Т А Д О Ұ В О Й Ұ Т С А В Р Н Ы Б А У О М Й Т В А Л А Ы Ы Л С Р О В Ұ И Қ Г А І Н Ж Ү В Н О Р С Ой жұмбақ
3 слайд
Қазақстандағы саяси қуғын-сүргіннің зардаптары Қазақстан1920-
жылдардың екінші жартысы мен 1930-жылдары бұрын-соңды болмаған
әлеуметтік сынақ жасаудың алып полигонына айналды. Мұнда бірінші
рет феодализмнен капиталистік қоғамға соқпастан социализмге өту
идеясын жүзеге асыру әрекеті жасалды.
30-жылдардағы Қазақстан жөніндегі саясат осындай сынақ мақсатында
жүргізілді. Бүгінгі күннің көзқарасы бойынша ол мынадай
перспективаларды көздеді:
саяси салада: қазақ халқының тілі мен тарихын жою, саяси
тәуелсіздігі, шынайы егемендігінен айыру, Қазақстанда «Кіші Қазан»
жоспарын жүзеге асыру;
әлеуметтік-экономикалық салада: Қазақстанды елдің шикізат базасы
ретінде дамыту, қазақ халқын отырықшылыққа көшіру мен ауыл
шаруашылығын ұжымдастыру;
ұлтаралық қатынастар саласында: ассимиляция саясатын жүзеге асыру
есебінен республиканың ұлттық әлеуетін (күш-қуатын) «жақсарту».
3 слайд
Қазақстандағы саяси қуғын-сүргіннің зардаптары Қазақстан1920- жылдардың екінші жартысы мен 1930-жылдары бұрын-соңды болмаған әлеуметтік сынақ жасаудың алып полигонына айналды. Мұнда бірінші рет феодализмнен капиталистік қоғамға соқпастан социализмге өту идеясын жүзеге асыру әрекеті жасалды. 30-жылдардағы Қазақстан жөніндегі саясат осындай сынақ мақсатында жүргізілді. Бүгінгі күннің көзқарасы бойынша ол мынадай перспективаларды көздеді: саяси салада: қазақ халқының тілі мен тарихын жою, саяси тәуелсіздігі, шынайы егемендігінен айыру, Қазақстанда «Кіші Қазан» жоспарын жүзеге асыру; әлеуметтік-экономикалық салада: Қазақстанды елдің шикізат базасы ретінде дамыту, қазақ халқын отырықшылыққа көшіру мен ауыл шаруашылығын ұжымдастыру; ұлтаралық қатынастар саласында: ассимиляция саясатын жүзеге асыру есебінен республиканың ұлттық әлеуетін (күш-қуатын) «жақсарту».
4 слайд
1937-1938 жылдардағы қуғын-
сүргін құрбандары
4 слайд
1937-1938 жылдардағы қуғын- сүргін құрбандары
5 слайд
ГУЛАГ
ГУЛАГ (еңбекпен түзеу лагерьлері мен жер аударылғандар қоныстарының және қамау
орындарының Бас басқармасы )– КСРО-да 1934 – 56 жылдары айыпталушылардың
жазасын өтеу орындарына басшылық еткен Ішкі істер халық комиссариатының
бөлімі.Қарамағында 53 лагерь болды.
1930 жылы ГУЛАГ-тың алғашқы ошақтары КСРО территориясында тікелей
Сталиннің бұйрығымен пайда болып, көп ұзамай бұл лагерьлер алып
азап империясына айналды
1921-1953
жылдар
аралығында ВЧК(БТК), ОГПУ, НКВД (ІІХК), МВД (ІІМ) органдары соттаған 4,1 миллион
адам лагерлерде қамалды. Олардың 800 мыңдайы атылды, 2,6 млн-нан
артығы түрмелер мен лагерьлерге қамалып, 400 мыңдайы жер аударылды.
1930-1953
жылдар
аралығында КСРО еңбекпен түзеу лагерлерінде болған 6,5 млн адамның 1,3 млн-ы саяси
тұтқындар деп есептелген
1930 -1956
жылдар
аралығында Гулаг лагерьлерінде жалпы саны 22 млн адам, оның ішінде - 830 мың орыс,
181 мың украин, 44 мың белорус, 25 мың татар, 24 мың өзбек, 20 мың еврей,
18 мың неміс, 17 мың қазақ, 16 мың поляк, 12 мың грузин, 17 мың армян, 9
мың түрікмен, 5 мың башқұрт, 4 мың тәжік, басқа да 100-ден астам кеңестік
ұлт өкілдері осындай зұлматтан өтті.
5 слайд
ГУЛАГ ГУЛАГ (еңбекпен түзеу лагерьлері мен жер аударылғандар қоныстарының және қамау орындарының Бас басқармасы )– КСРО-да 1934 – 56 жылдары айыпталушылардың жазасын өтеу орындарына басшылық еткен Ішкі істер халық комиссариатының бөлімі.Қарамағында 53 лагерь болды. 1930 жылы ГУЛАГ-тың алғашқы ошақтары КСРО территориясында тікелей Сталиннің бұйрығымен пайда болып, көп ұзамай бұл лагерьлер алып азап империясына айналды 1921-1953 жылдар аралығында ВЧК(БТК), ОГПУ, НКВД (ІІХК), МВД (ІІМ) органдары соттаған 4,1 миллион адам лагерлерде қамалды. Олардың 800 мыңдайы атылды, 2,6 млн-нан артығы түрмелер мен лагерьлерге қамалып, 400 мыңдайы жер аударылды. 1930-1953 жылдар аралығында КСРО еңбекпен түзеу лагерлерінде болған 6,5 млн адамның 1,3 млн-ы саяси тұтқындар деп есептелген 1930 -1956 жылдар аралығында Гулаг лагерьлерінде жалпы саны 22 млн адам, оның ішінде - 830 мың орыс, 181 мың украин, 44 мың белорус, 25 мың татар, 24 мың өзбек, 20 мың еврей, 18 мың неміс, 17 мың қазақ, 16 мың поляк, 12 мың грузин, 17 мың армян, 9 мың түрікмен, 5 мың башқұрт, 4 мың тәжік, басқа да 100-ден астам кеңестік ұлт өкілдері осындай зұлматтан өтті.
6 слайд
6 слайд
7 слайд
7 слайд
8 слайд
Карлаг
Қарағанды еңбекпен түзету лагері — 1930 жылы
ұйымдастырылған. 1930 жылдың мамыр айында
КСРО ХКК «Қазақ еңбекпен түзету лагерлерін
ұйымдастыру туралы» Қаулысы қабылданды. Лагер
1931 жылы 19 желтоқсанда құрылды, лагерьдің
орталығы Қарағанды қаласынан 45 шақырым жердегі
Долинка ауылы болды, оған 120 000 гектар егістікке
жарамды жер, 41 мың гектар шабындық жер бөлініп
берілді. Карлаг аумағы солтүстіктен оңтүстікке
дейінгі 300 шақырым, шығыстан батысқа дейінгі 200
шақырым жерді алып жатты. Оған қоса осы аумақтан
сыртқары лагерьден 350 шақырым жерде Ақмола
және 650 шақырым жерде Балқаш бөлімшелері
құрылды. Карлагты құрудағы басты мақсаттардың
бірі – сол кезде қарқыныды дами бастаған Орталық
Қазақстандағы Қарағанды көмір бассейініне,
Жезқазған және Балқаш мыс қорыту комбинаттарына
аса ірі азық-түлік базасын жасау болды. Оған осы
өнеркәсіп салаларын құрып, дамытуға жұмыс күші де
қажет болатын.
8 слайд
Карлаг Қарағанды еңбекпен түзету лагері — 1930 жылы ұйымдастырылған. 1930 жылдың мамыр айында КСРО ХКК «Қазақ еңбекпен түзету лагерлерін ұйымдастыру туралы» Қаулысы қабылданды. Лагер 1931 жылы 19 желтоқсанда құрылды, лагерьдің орталығы Қарағанды қаласынан 45 шақырым жердегі Долинка ауылы болды, оған 120 000 гектар егістікке жарамды жер, 41 мың гектар шабындық жер бөлініп берілді. Карлаг аумағы солтүстіктен оңтүстікке дейінгі 300 шақырым, шығыстан батысқа дейінгі 200 шақырым жерді алып жатты. Оған қоса осы аумақтан сыртқары лагерьден 350 шақырым жерде Ақмола және 650 шақырым жерде Балқаш бөлімшелері құрылды. Карлагты құрудағы басты мақсаттардың бірі – сол кезде қарқыныды дами бастаған Орталық Қазақстандағы Қарағанды көмір бассейініне, Жезқазған және Балқаш мыс қорыту комбинаттарына аса ірі азық-түлік базасын жасау болды. Оған осы өнеркәсіп салаларын құрып, дамытуға жұмыс күші де қажет болатын.
9 слайд
Карлаг тұтқындары
9 слайд
Карлаг тұтқындары
10 слайд
СТЕПЛАГ — «халық жауларына» арналған ерекше
лагерь. Лагерь үш негізгі бөлімшеден тұрды: Кеңгір,
Жезқазған және Қарсақбай бөлімшесі . Степлаг
1940 жылы Кеңгір өзенінің жағасында бұрынғы пионер лагерінің орнынан КСРО
ішкі істер халық комиссариатының (НКВД) ірі лагерь «Жезқазған
лагері және КСРО НКВД ГУЛАГ-ның комбинаты» құрылды.
1943 жылы Үлкен Жезқазғанның іске қосылған және салынып жатқан бөлімдерінің бәрі
НКВД-ның қарауына беріліп, ол «НКВД Жезқазған еңбекпен түзеу лагерь-
комбинаты» деп аталды
1947 жылы № 4 Ерекше лагерь немесе СТЕПЛАГ деп аталды
1942 жылдың 1
қаңтарында лагерьде 12 мың тұтқын ұсталды. Бұлардың ішінде 1830-ы төңкеріске қарсы
қылмыстылар, 548-і бандитизм және кісі өлтіргені, 108-і шекараны рұқсатсыз
өткені, армиядан қашқан және әскери қылмыстары, 9050-і өзге де
қылмыстары үшін сотталғандар.
10 слайд
СТЕПЛАГ — «халық жауларына» арналған ерекше лагерь. Лагерь үш негізгі бөлімшеден тұрды: Кеңгір, Жезқазған және Қарсақбай бөлімшесі . Степлаг 1940 жылы Кеңгір өзенінің жағасында бұрынғы пионер лагерінің орнынан КСРО ішкі істер халық комиссариатының (НКВД) ірі лагерь «Жезқазған лагері және КСРО НКВД ГУЛАГ-ның комбинаты» құрылды. 1943 жылы Үлкен Жезқазғанның іске қосылған және салынып жатқан бөлімдерінің бәрі НКВД-ның қарауына беріліп, ол «НКВД Жезқазған еңбекпен түзеу лагерь- комбинаты» деп аталды 1947 жылы № 4 Ерекше лагерь немесе СТЕПЛАГ деп аталды 1942 жылдың 1 қаңтарында лагерьде 12 мың тұтқын ұсталды. Бұлардың ішінде 1830-ы төңкеріске қарсы қылмыстылар, 548-і бандитизм және кісі өлтіргені, 108-і шекараны рұқсатсыз өткені, армиядан қашқан және әскери қылмыстары, 9050-і өзге де қылмыстары үшін сотталғандар.
11 слайд
Степлаг т ұтқындары
11 слайд
Степлаг т ұтқындары
12 слайд
Алжир
Алжир - Отанға опасыздық жасағандар
әйелдерінің Ақмола лагері. Алжирде БМСБ
мен Ішкі істер халық комиссариятының
жендеттері аналар мен балаларды аяусыз
жазалады.Алжирде азап шеккендер:
С.Сейфуллиннің,Т.Жүргеновтің,
С.Қожановтың әйелдері, Т.Рұсқыловтың
әйелі мен қызы.
12 слайд
Алжир Алжир - Отанға опасыздық жасағандар әйелдерінің Ақмола лагері. Алжирде БМСБ мен Ішкі істер халық комиссариятының жендеттері аналар мен балаларды аяусыз жазалады.Алжирде азап шеккендер: С.Сейфуллиннің,Т.Жүргеновтің, С.Қожановтың әйелдері, Т.Рұсқыловтың әйелі мен қызы.
13 слайд
Алжир мемориялды-мұражай
кешені
13 слайд
Алжир мемориялды-мұражай кешені
14 слайд
Фрайер моделіАнықтама
Ерекшеліктері(фактілер)
Мысал
Мысал
емес
14 слайд
Фрайер моделіАнықтама Ерекшеліктері(фактілер) Мысал Мысал емес