Ахмет Байтұрсынұлы "Егіннің бастары" мысалы

1 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы

1 слайд

2 слайд
Оқу мақсаты: 5.Т/Ж1.Әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау. Бағалау критерийі. Білім алушы: • Өлеңді сюжеттік дамуына қарай сипаттайды; • Композициялық құрылысына талдайды . Ойлау дағдыларының деңгейі: Қолдану.

2 слайд

3 слайд
Мысал – айтылатын өнегелі ойды тұспалдап жеткізетін, көбіне өлең түрінде келетін сюжеті шағын көркем шығарма. Негізгі сюжетке қоса нақыл түрінде келетін түйіні болады. Мысалдың тақырыбы сан алуан. Кейіпкерлері аң, құс, балық, өсімдік, кейде оқиғаға адам да қатыстырылады. Кейіпкерлерді сөйлестіруде диалог тәсілі жиі қолданылады.

3 слайд

4 слайд
Оқулықта: Ахмет Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, 57-58 бет. Аудиокітап сілтемесі: https:// kitap.kz/audio-book/mysalda ry

4 слайд

5 слайд
Егіннің бастары Бір адам жас баласын жанына алды, Екеуі сайран етіп кетіп қалды. Қыдырып әрлі-берлі жүрді дағы, Егінші егін еккен жерге барды. Аралап әр егінді қарап жүрді, Кез еді пісіп болған егін түрлі. Бастарын дәнге толған төмен салып, Бидайлар бейне тағзым етіп тұрды. Жалғыз-ақ бір бидай тұр көкке қарап, Бейне бір жалғыз өзін көпке балап. Баланың сол бидайға көзі түсіп, Білмекке кетті көңіл жөнін сұрап: «Құбылып бидайлар тұр басын салып, Жіберген мырза Құдай нұрға қанып. «Әй, әке, мұның мәнін түсіндірші, Бір іске тұрмын өзім қайран қалып. Бұл Бидай көтеріп тұр басын көкке, Қарайды шекірейіп өзі көпке. Өзіне өзгелерді теңгермейтін, Соншама бұл бидайдың дәні көп пе?» «Айтайын мұның мәнін, балам, саған, Шырағым, түрін көріп таңданба оған. Өзгесі төмен қарап бүгілгенде, Ойлама кем екен деп бәрі сонан». Және де әкесі айтты баласына: «Сұқтанба құр сорайған қарасына. Құдайым өзгесіне дән бергенде, Бұл бидай дәнсіз қапты арасында». Бидайлар басы толық иіліп тұр, Дән берген қожасына сыйынып тұр. Басында бұл бидайдың дәні болмай, Кекірейіп, көкке қарап, бүлініп тұр. ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ ⁙ «Елде көп бұл бидайдай адам дейді, Тәкаппар, оны халық, жаман дейді. Қалпы емес тәкаппарлық данышпанның, Тұтынба бұл мінезді, балам»дейді.

5 слайд

6 слайд
Сөз маржан Пісім – егіннің толық піскен кезі. Тағзым – ізет, құрмет, қошемет. Қожа – қазақ тілінде қожа сөзінің мағынасы өте көп. Бұл жерде: бір нәрсенің иесі, егесі деген мағынаны білдіреді. Кекірею – бәлсіну, кесапаттану, шалқаю, яғни тәкаппарлану. Қалып – қазақ тілінде мағынасы өте көп. Бұл жерде белгілі бір сәттегі адамның қал-жайы, күйі, кейпі, түрі деген мағынада.

6 слайд

7 слайд
1-тапсырма. «Егіннің бастары» мысал өлеңіндегі оқиғалар ретін табыңыз. Реті Сәйкестендіру Оқиғалар 1 А) Бидайлардың сипаты 2 Ә) Әке жауабы 3 Б) Әке мен баланың егін алқабына баруы 4 В) Баланың әкесіне сауалы 5 Г) Тәкаппарлық туралы түйінді ой

7 слайд

8 слайд
2-тапсырма. Мына тұжырымдардың себебін анықтаңыз. 1. Баланың бір бидайға көзі түсті, себебі ... 2. Жалғыз бидай көкке қарап бүлініп тұр, себебі ... 3. Әкесі бидай мен адамды байланыстырады, себебі ...

8 слайд