Айтылымның іщкң дағдылары

1 слайд
АЙТЫЛЫМНЫҢ ІШКІ ДАҒДЫЛАРЫ Орындаған: Тобы: ПиМНО- 21А Тексерген:

2 слайд
Айтылым - адамдар арасындағы тілдік қатынасты жүзеге асыратын сөйлесім әрекетінің бір түрі. Ол - тілдік қарым- қатынас барысында адамның өз ойын жарыққа шығару үдерісі, өз сөзін екінші біреуге ұғынықты етіп жеткізу. Ауызша вербалдық қарым-қатынас арқылы жүзеге асатын тілдік әрекеттің өнімді түр.

3 слайд
1) үйренетін тілде сөйлеуге деген қажеттілік; 2) қоршаған орта жағдайының әсері; 4) сөйлеудің түпкі мақсатын айқындау.3) жеке бастың қабілетін ескеру;Айтылым әрекетіне қатысты ең маңызды мәселе - сөзді дұрыс айта білудің заңдылықтарын және қалыптасқан нормаларын меңгеру. Айтылым үдерісін меңгеру үшін мынадай жағдайларды ескеру қажет:

4 слайд
Сөйлесу барысында кейбір әрекеттерді жиі қолданамыз Сөздерді дыбыстау Интонацияны қолдану Сұрақтарға жауап беруБірнәрсені түсінбеген жағдайда түсіндіріп беруді өтінуПікірталасқа қатысу Дилогқа қатысу (әңгімеге араласу)Жест, мимиканы қолдануАқпаратты сұрау немесе айту Сөз және сөйлем екпінін қолдану Ақпаратты сұрау немесе айту

5 слайд
айтылымның ІшкІ дағдылары Грамматиканы, сөздерді және қарым- қатынасқа түсу функцияларын (қарым- қатынасқа түсу себебі мен мақсаты, мысалы: сәлемдесу, кеңес беру, кешірім сұрау,т.б.) қолдана білу; Сөйлеу барысында қажетті стильді қолдана білу; Ауызша флуенттілік (нормаға сай жылдамдықта, аздаған кідіріспен, қайталаулармен өзін-өзі түзете отырып сөйлесе білу және дыбыс үндестігін табиғи түрде қолдана білу); Сөздерді дыбыс үндестігінің ерекшелігіне сай айта білу; Вербальді емес тілді қолдана білу (ым-ишара, мимика); Мәтін түрлерін (жаранама, хат, мақала) жаза білу. Интерактивті стратегияларды

6 слайд
Айтылымның ерекшелігін білу мұғалімге оны терең дамытуға, әртүрлі әдіс-тәсілдерді қолдана отырып сабақты жоспарлауға мүмкіндік береді. Айтылым әртүрлі ішкі дағдыларды қамтиды. Оқушылардың айтылымдағы жетістігі олардың әрқайсысын практикалық жаттығулар арқылы дамыту арқылы көрініс табады. Яғни айтылымның белгілі бір аспектісіне назар аударып, практикалық жұмыстарды жүйелі жүргізу арқылы оқушыларға көмектесуге болады. Мысалы: интонация, флуенттілік, сөздерді қолдана білу, т.б.

7 слайд
Жаттығулар тілдің белгілі бір формасына ғана негізделеді.Бақылауға алынған практика әдісі Бақылауға алынған немесе шектелген практикалық жаттығу – сабақ барысында оқушылар тілдік бірліктің белгілі бір түрін ғана қолдануды үйренеді.Ол жаттығуларға сөздерді дауыстап айту, қайталау және сөздерді жаттап айту (есте сақтау) сияқты әдістер жатады. Бұл оқушыларға сөздерді, олардың дыбысталуын, грамматиканы айтылым барысында сауатты қолдануға көмегін тигізеді. Тілді сауатты қолдану үшін практикалық жұмыстар жүргізіледі.

8 слайд
Жартылай бақылауға алынған практикалық жаттығу – оқушыларға белгілі бір тілдік бірлікті қолданумен қатар өзге де форманы таңдау мүмкіндігі беріледі. • Тілді сауатты қолдану және қарым-қатынасқа түсу үшін практикалық жаттығулар ұйымдастырылады. • Тапсырма өмірге қажетті жағдаяттарға негізделеді. Еркін практикалық жаттығулар–қарым- қатынасқа түсуге қажетті еркін практикалық тапсырмаларды қамтиды. • Тапсырмалар еркін сөйлеу тақырыптарына негізделеді.

9 слайд
Флуенттілікті жаттықтыру кезінде оқушылар сөйлеу тақырыбын өздері таңдай алады және оны дамытуға арналған жаттығулар жоба жұмысы, пікірталас, мәселені шешу,себебін анықтау сияқты тапсырмалардан тұрады. Бұл тапсырмалардың барлығы да оқушыларға жаңа ақпараттарды бір-бірімен бөлісуге және қарым- қатынасқа түсуге мүмкіндік береді.

10 слайд
Қарқынды сөйлеу Айтылым әрекетін ұйымдастырудың бес тәсілі: Елікте у Жауапкершілік Тасымалдау Тұлғаралық

11 слайд
Айтылым дағдысын қалыптастыруға арналған әдістер 1.Айтылым дағдысын арттыратын ойындар - "Танысу" "Бес жол өлең", "Құндылықтар спектрі", "Стоп кадр ", "Оқиға желісі". 2. Айтылым дағдысын арттыратын қарапайым жеңіл әдістер- 3. Айтылым дағдысын арттыратын күрделі әдістер-"ЖИГСО" ."Кемпірқосақ топтары" , "Бес жол өлең", "Құндылықтар спектр". 4.Сценарийлер- оқушылар таныс тақырыптары бойынша сценарий таңдап алуы маңызды. Мұндай әрекетті ұйымдастыруда оқушылардың сынып алдында қобалжуын жеңуге ықпалын тигізеді. "Дүкендегі сатушы мен тұтынушы", "Телефон арқылы әңгімелесу", "Тілші мен оқушы" т.б. 5.Оқырмандар театры - Бұл әдіс арқылы әрбір оқушы тұтас бір мәтіннің белгілі бір бөлігін оқиды.Бұл жерде маңыздысы олар мәтінді тек оқып қана қоймай,дауыс ырғағына мән беріп,ым-ишара арқылы және қимыл қозғалыспен көрсету арқылы оқиды.

12 слайд
Қорытынды Жалпы қорыта айтқанда, аталған тәсілдерді сабақта тиімді қолданысқа енгізсек, баланың танымдық белсенділігін, дарындылығын арттыруға, өз бетінше білім алуға, шығармашылығын қалыптастыруға ықпал етеді. Оқушылар оқудың қызықты жеңіл өтетіндігін, ұжымда бірлесіп жұмыс жасауға үйрететіндігін, б ілімнің тереңдігі, әрі тиянақтылығы артатындығын баяндайды.

13 слайд
Әдебиеттер Қабдықайырұлы Қ. Оқытудың педагогикалық жаңа технологиясы: Оқу құралы. – Алматы.1 Садуова Ж.Н. Жаңа педагогикалық технологиялар арқылы болашақ мұғалімдердің кәсіби бағыттылығын қалыптастыру.2 А.Алимов «Интербелсенді әдістемені мектепте қолдану» Алматы3 Мұғалімге арналған нұсқаулық «Назарбаев Зияткерлік мектептері»4

14 слайд
Назарларыңызға рахмет!