"Алақай! Мен - оқушымын"

1 слайд
“ Матай орта мектебі” коммуналдық мемлекеттік мекемесі «АЛАҚАЙ! МЕН – ОҚУШЫМЫН» Авторлық бағдарлама   1-сынып оқушыларының мектепке бейімделу үрдісін психологиялық сүйемелдеу 2017 жылДуйсенбекова Ажара Болатбековна

2 слайд
Түсінік хат Бала бірінші сыныпқа келді. Мектепке бару баланың өміріне үлкен өзгерістер енгізеді. Мектепте оқыған алғашқы айлар өте күрделі және шиеленісті болып табылады. Мектепке алғаш келген баланы балалар мен ересектерден тұратын жаңа ұжым қарсы алады Оған құрдастарымен және мұғалімдермен байланыс орнатуы, оқу жұмысына байланысты жаңа міндеттерді және мектеп пәндерінің талаптарына қатысты үйрену міндетін орындауы қажет. Баланың мектепке бейімделуі – өте ұзақ процесс. Кішкентай оқушының мектепке нық үйреніп, дағдылануы үшін бір күн емес, бір апта емес, ұзақ уақыт қажет болады. Зерттеулер көрсеткендей, 1-сынып оқушысының әлеуметтік- психологиялық бейімделуі әртүрлі өтуі мүмкін, балалардың 50-60%-ы алғашқы 2- 3 айда бейімделіп кетсе, балалардың 30%-ы бірінші жартыжылдықтың соңына дейін бейімделеді. Ал балалардың 14%-ының бейімделуі жылдың соңына дейін созылуы мүмкін. Бейімделу әр оқушыда әртүрлі өту мүмкін, өкінішке орай, кейбірінде бұл процесс ойдағыдай өтпейді. Егер "ойдағыдай болмаса" (ол бейімсіздену деп аталады), "мектеп өміріне бейімделу" тетіктері бұзылады. Бірінші сынып оқушыларының мектепке бейімделуі кезеңі сәтті өтуі "Алақай! Мен – оқушымын“ арнайы бағдарламаның маңызы зор.

3 слайд
Мақсаты Бірінші сынып оқушыларын жаңа әлеуметтік даму жағдайына бейімделу кезеңінде психологиялық– педагогикалық қолдау жасау. Бірінші сынып оқушыларында пайда болуы мүмкін мектептік бейімсіздену және мазасыздықтың алдын алу жұмысын жүргізу. Міндеттері 1. Балалардың бір-бірімен танысу үшін қолайлы жағдайлар жасау. 2. Бірінші сынып оқушыларының мектеп өміріне бейімделуі кезінде қорқыныштық және эмоциялық жайлылық сезімін қамтамасыз ету . 3. Мектеп ережелеріне қатысты оң қарым-қатынас әсерін қалыптастыру. 4. Бірінші сынып оқушыларының тұлғалық эмоциялық және коммуникативті жақтарын дамыту. 5. Әр баланың табысқа жету жағдаятын қамтамасыз ету. 6. Жеке өзіндік қасиеттерін көрсете білу үшін жағдай жасау. 7. Оқуышлардың бір-біріне деген сенімді қатынас орнату, ынтымақтастық дағдыларын дамыту

4 слайд
Күтілетін нәтиже Бейімдеу сабақтарын жүргізу нәтижесінде балалар бір-бірімен және сынып жетекшісімен танысады. Мазасыздық деңгейі төмендейді. Мектепте өзін-өзі алып жүру ережелерімен танысады. Бірінші сынып оқушыларының бейімсізденуін болдырмау және бейімделу ұзақтығы қысқарады. Оқушылар ұжымында қолайлы орта жасалады. Бейімделу сабақтары бірінші сынып оқушылары үшін аптасына 1 рет 10 сабақ көлемінде есептелген. Ұзақтығы 30 минут.Сабақ жиілігі және санының шарттары

5 слайд
Тақырыбы Мақсаты Мазмұны 1-сабақ "Кел, танысайық" Т о пта психологиялық жайлылық а тмосферасын құру. Ш иеленіс тің алдын а лу. Б ірінші сынып оқушыларының мұғалім мен және бір-бірімен т анысу ы .  Жаттығу: "Сәлем"  Жаттығу " Ж ақсы көңіл-күй э стафетасы "  Жаттығу " Ө з құйрығы н тістеген а йдаһар "  Жаттығу "Менің күлкілі портреті м "  Жаттығу: " К өңіл-күй імізді суреттейміз "  Жаттығу " Т амаша күн үшін р ахмет " 2- с абақ "Алақай! Мен о қушы мын " Қолайлы эмоциялық атмосфера қ ұру. Балалардың оқушы мәртебесін ұ ғыну ы .  Жаттығу "Менің атым... Мен өзімді сүйемін..."  Жаттығу: " К өңіл-күй неге ұқсас"  Жаттығу «Оқушы болу деген н е? »  «Балабақша тәрбиеленушісі – оқушы» тақырыбында сурет салу  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет " 3-с абақ "Мектеп өмірі нің ереже сі " Б ірінші сынып оқушыларының мектеп өмірі ережелері мен т анысу ы . Ынтымақтастық, бір- біріне деген сенімді қатынас, сынып ұжымының ұйымшылдығына бейімделу дағдыларын дамыту  Жаттығу "Рөлдік көркем жаттығу "  Жаттығу: "Орман тұрғындары"  "Орман мектебі н " құру  Слайд көрсету "Мектеп ережесі"  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет "Бейімдеу сабақтарының жоспары "Алақай! Мен – оқушымын "

6 слайд
4 - сабақ " Бір-бірімізді жақынырақ таниық» Ж алпы оң атмосфера лы сабақтар қ ұру, топ құру процесін е қосу, ұжымның бірігуі, яғни бір-біріне, әрбір қатысушы ның бірегейлігін ата у ..  "Әуедегі бал"  Жаттығу " Ш арик термен жаттығу "  Жаттығу: "Не өзгерді"  Жаттығу " Кімде ..., б арлы ғыңыз орын ауыстырып отырыңыздар "  Жаттығу: " Мен үшін маңызды не "  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет " 5 - сабақ « Мен ұқыпты оқушымын» Балаларды тәртіпке, ұқыптылыққа, оқулықтар мен басқа да мектеп заттарына ұқыпты қарауға үйрету.  Жаттығу " Жел соғады ..."  Жаттығу " М ектепте маған не керек"  " П ортфель ді ж инау" М. А. Панфилованың ертегісі  Жаттығу "Мен өзі мн ің портфелі ме саламын "  Жаттығу: "Төртінші артық"  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет " 6-с абақ " Мектепке не үшін барамыз? " Б алаларға өзінің жаңа мәртебесін сезіну ү шін жағдай жасау  Жаттығу: " Мұрын ұшымен амандасу "  Жаттығу " Сөйлемдерді аяқта "  Жаттығу: "Ең үздік бірінші сынып оқушысы"  Жаттығу: " М ектепке не ү шін барады ? "  Жаттығу " Мен мектеп темін "  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет "Жаттығу: 7 -с абақ " Б і з біргеміз, ажырамас іргеміз! " Б ірінші сынып оқушыларының о қу ынтымақтастығы дағдылары мен танысу үшін ж ағдай жасау .  Жаттығу: " Амандасып қояйық "  Жаттығу Шарлар"  Жаттығу: "Пингвиндер"  Жаттығу" Ф игура лар салу "  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет "

7 слайд
8 - сабақ "Біздің сынып – тұтас топ " Ұжымды біріктіру, бір-біріне деген қарым-қатынастарын "сынып- тұтас топ" ретінде қалыптастыру  Жаттығу: " Мейірімді есім "  Жаттығу: " Құрттар "  Жаттығу«Оқушы портреті»  Жаттығу«Жалғыз аяқты жол»  Жаттығу "Біздің сынып – бұл барлы ғымыз "  Жаттығу: "Көңіл-күйімізді суреттейміз"  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет « 9 - сабақ " Менің мектептегі көңіл-күйім " Ү рейлену ді т өмендету, баланың "Мен ін " күшейту, баланың психикалық тонус ын, өзіне деген сенімділігін арттыр у.  Жаттығу: "Жаңбыр"  Жаттығу " К өңіл-күй імді тап "  Жаттығу " К өңіл-күй імді б ейнеле"  Жаттығу "Хрусталь ді саяхат"  Жаттығу " К өңіл-күй түстері "  Жаттығу "Менің мектептегі көңіл-күйі м "  Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет « 10 - сабақ " О қушы болу қандай керемет" М ектеп к е және оқу ға деген жағымды эмоционалдық қарым- қатынасты б екіту .  Жаттығу "Майшам"  Жаттығу " Бірінші сынып оқушысының с иқырлы жасты ғы "  Жаттығу" Б ірінші сынып оқушыларының аралы "  Жаттығу "Тамаша бақша"  Жаттығу "От"  Жаттығу " К үн с әулелері"  Жаттығу " К өбелек тің ұшуы "  Жаттығу: " Біздің жүрек теріміздің ж ылуы«

8 слайд
1-сабақ. Тақырыбы: «Кел, танысайық» Мақсаты: Топта психологиялық жайлылық атмосферасын қ ұру. Балалардың оқушы мәртебесін ұғыну. Шиеленістің алдын алу. Бірінші сынып оқушыларының мұғаліммен және бір-бірімен танысуы. Сабақ барысы Жаттығу: "Сәлем!" Мақсаты: топтың барлық қатысушыларын жұмысқа тарту, таныстыру. Жаттығулар барысы: Топ шеңбер құрып отырады. Доп немесе қандай да бір жұмсақ ойыншық пайдаланылады. Кейбір жағдайлар да жұмырлана домалақталған шарфты пайдалануға болады. Мұғалім көзқарасымен бірінші сынып оқушыларының біріне тоқтала қарап, оған: "Сәлем! Сенің атың кім?"- деп допты лақтырады. Бұдан әрі ол: " Топтан кез- келген, кім саған қызықты, бір оқушыны көзіңмен таңдап, оған қарап тұрып, допты лақтыр, амандаса отырып, оның аты кім екенін сұра" деп нұсқаулық береді. Доп лақтырулардың арасында мұғалім: "Кімге әлі доп лақтырылған жоқ, соған лақтыруға тырысыңыздар» деп нұсқаулықты нақтылайды. Жаттығу: "Жақсы жаңалықтар эстафетасы " Мақсаты: топтап психологиялық жайлылық атмосферасын құру. Барысы: Психолог: сіздер кеше (осы аптада), өздеріңізбен болған жағымды бір оқиғалар жөнінде айтып бересіздер. Оның үстіне, сіз айтып жатқанда, доп немесе жұмсақ ойыншық сіздің қолыңызда болуы керек. Сіз айтып болған соң, жағымды жаңалықтар эстафетасын, яғни допты көршіңізге бересіз, осылайша доп шеңбер бойынша айналып шығады. Жаттығу:«Өз құйрығын тістеген айдаһар» Мақсаты : ыңғайсыздық пен шиеленісті шешу. Жаттығулар барысы: Балалар бір тізбекке тізбектеліп тұрады. Бір-бірінің белдерінен ұстайды. Жетекші кім "басы", ал кім "құйрығы" болатындығын көрсетеді. "Құйрықтың" міндеті "басқа" ұстатпай қашу, бірақ тізбекті үзбеу. Ойын ойнатылғанда музыка қосылады.. 2 минуттан кейін басы мен құйрығы өзара алмасады. Жаттығу :"Менің күлкілі портретім" Мақсаты: танысу, жұмысқа тарту. Жаттығу барысы: Мұғалім: "Ал қазір мен әркімге өз автопортретін салуын ұсынамын". Біздің сабақтар да сіз сурет салуды өзіңізге қалай үйреншікті, сол әдіспен саласыз, түрлі-түсті қарындаштар немесе фломастерлер арқылы салуыңызға болады". Оқушылар әуен астында сурет салады. Аяқталғаннан кейін мұғалім әр оқушының суреттері бойынша презентация ұйымдастырады. Мұғалім: "Біздің суреттер дайын. Кел оларды бір-бірімізге көрсетейік". Балалар өздерінің автопортреттерін бір-біріне көрсетеді және тақтаға іледі.

9 слайд
Жаттығу :"Көңіл-күйімізді суреттейміз" Мақсаты: Сабақтың соңындағы оқушылардың эмоциялық жай-күйін көрсету. Жаттығу барысы : Мұғалім балаларға түрлі-түсті қарындаштар жиынтығы немесе фломастерлер, альбомның парақтарын таратады. Балаларға өз көңіл-күйінің суретін салу ұсынылады. Тыныш әуен астында балалар жаттығуды орындайды. Сурет салып болған соң, мұғалім өз суретін ілгісі келетін түсті таңдауын ұсынады. Бұдан "сары", "көк" және басқа да түсті суреттер пайда болуы мүмкін. Алынған коллаж балалардың көңіл-күйін білдіреді. Жаттығу "Тамаша күн үшін рахмет " Мақсаты : достық сезімдерін білдіру және алғыс айта білу дағдыларын дамыту. Бұл сонымен қатар сабақтың аяқталғанын білдіретін достық рәсімі. Барысы:Мұғалім: - Өтінемін, жалпы шеңбер құрып тұрыңыздаршы Мен сіздерге достық сезім мен бір-бірлеріңізге алғыс айта білуге үйрететін шағын рәсімге қатысуларыңызды ұсынамын. Ойын былайша өтеді: біреулеріңіз ортаға тұрасыздар да, екінші біреулеріңіз келіп, ортадағы оқушының қолын қысып «Тамаша күн үшін рахмет» деп айтасыздар, сосын оның қолын ұстаған күйі қасында қаласыз. Үшінші оқушы келіп, бірінші немесе екінші оқушының қолын алып: «Тамаша күн үшін рахмет» деп айтады да тағы да сол жерде қалады. Осылайша, шеңбердің ортасындағы топ үнемі өсе береді. Барлығы бір-бірінің қолынан ұстайды. Ортадағы топқа соңғы оқушы келіп қосылған кезде шеңбер жабылып, өзара ұстап тұрған қолдарын үндемей үш рет қысады. Осылайша сабақ аяқталады. Мұғалім де мүмкіндік болса, шеңбердің ортасында қалуға тырысады.

10 слайд
2-сабақ. Тақырыбы: « Алақай! Мен оқушымын» Мақсаты: Қолайлы эмоциялық атмосфера құру. Балалардың оқушы мәртебесін ұғыну. Сабақ барысы Жаттығу "Менің атым... Мен өзімді сүйемін, себебі..." Мақсаты: Топтағы қатысушылардың аттарын еске түсіріп, қалпына келтіру және жұмыс атмосферасын құру. Жаттығу барысы. Жаттығу шеңберде өткізіледі. Әрқасысы кезек-кезек екі сөз тіркестерін "Менің атым..." және " Мен өзімді сүйемін, себебі..." деп айтады. Сіздердің тілектеріңіз жөнінде даулар және талқылауға көңіл бөлінбейді. Жай ғана оларды кезекпен, әділ және тез айтамыз. Жаттығу:"Көңіл-күй неге ұқсайды?" Мақсаты: Оқушылардың эмоционалдық жай-күйін анықтау. Жаттығу барысы. Ойынға қатысушылар олардың бүгінгі көңіл-күйінің қандай табиғи құбылыс немесе ауа райына ұқсайтындығын кезек-кезек айтады. Салыстыруды ересектердің бірінің бастағаны жақсы: "Менің көңіл-күйім байыпты көгілдір аспандағы ақ мамық бұлттарға ұқсас, ал сенің?" Ойын шеңберде өткізіледі. Ересек біреу барлық топтың дәл бүгінгі көңіл-күйі қандай екенін қорытады: мұңды, көңілді, күлкілі, ашулы және т. б. Балалардың жауаптарын интерпретациялау кезінде, естеріңізде болсын, жаман ауа райы, суық, жаңбыр, бұлыңғыр аспан, агрессивті элементтер эмоционалдық қиыншылықтардың бар екенін куәландырады. Жаттығу"Оқушы болған қалай екен". Мақсаты: оқушы мәртебесін сезіну. Жаттығу барысы. Психолог сұрақтарға жауап беруді ұсынады: - Сіз – оқушы сыз . Бұл не деген сөз? - О қушы лар өздерін қ алай ұстауы керек ? Тақта да әртүрлі жағдайларға байланысты суреттер ілінеді . Оқ ушылар әдебіне жат қылықтарды тауып, тақтадан алып тастау керек.

11 слайд
« Мектепке дейін – оқушы » тақырыбында сурет салу. Мақсаты: "Мектепке дейінгі" және "оқушы"позицияларының Айырмашылықтарын түсіну Жаттығу барысы. Балаларға екі сурет салу ұсынылады: "Мен мектепке дейінгі кезеңдемін", "Мен — оқушымын" ("Бірден қайсысы қай тақырыптағы сурет екенін анықтауға болатындай қылып салады, бірақ ешкімге айтпайды"). Уақыт шектеледі (20-25 минут). Сурет салу барысында, жетекші қанша уақыт қалғанын үнемі еске салып отырады. Кез-келген оқушы өзінің не салғаны туралы айтып беруіне болады. « Біз енді оқушымыз » деген тақырыпта суреттер көрмесі ұйымдастырылады. Сонымен, бүгін біз мектепке не үшін баратындығын білдік, көп жаңаны ...