"Алкандар" тақырыбына презентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Курс тақырыбы: Көмірсутектер
мен олардың табиғи көздері.
Сабақтың тақырыбы :
Алкандар, гомологтық қатары,
құрылысы, изомерленуі,
қасиеттері, алынуы,
қолданылуы.
1 слайд
Курс тақырыбы: Көмірсутектер мен олардың табиғи көздері. Сабақтың тақырыбы : Алкандар, гомологтық қатары, құрылысы, изомерленуі, қасиеттері, алынуы, қолданылуы.
2 слайд
2 слайд
3 слайд
3 слайд
4 слайд
4 слайд
5 слайд
5 слайд
6 слайд
6 слайд
7 слайд
7 слайд
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Химиялық қасиеттері
•
Метанның хлорлану реакциясы жарықтың ([ h ν—" аш ню" арқылы
жарық кванты белгіленеді) немесе температураның әсерінен жүреді.
Реакция метанның хлортуындылары мен хлорсутек түзе жүреді:
• СН
4 + С l
2 → СН
3 С l +HCl
• CH
3 Cl + Cl
2 → CH
2 Cl
2 + HCl
• CH
2 Cl
2 + Cl
2 → CHCl
3 +HCl
• СНС l
3 + С l
2 → СС l
4 + HCl
2. Нитрлеу реакциясы . Бұл реакцияны орыс ғалымы
М. И. Коновалов (1888 ж.) ашқандықтан, Коновалов реакциясы деп
аталады. Қысым мен температураны аздап жоғарылатқанда,
алкандар сұйылтылған азот қышқылымен орынбасу реакциясына
түседі:
• C
2 H
5 + HNO
3 C
2 H
5 NO
2 + H
2 O
9 слайд
Химиялық қасиеттері • Метанның хлорлану реакциясы жарықтың ([ h ν—" аш ню" арқылы жарық кванты белгіленеді) немесе температураның әсерінен жүреді. Реакция метанның хлортуындылары мен хлорсутек түзе жүреді: • СН 4 + С l 2 → СН 3 С l +HCl • CH 3 Cl + Cl 2 → CH 2 Cl 2 + HCl • CH 2 Cl 2 + Cl 2 → CHCl 3 +HCl • СНС l 3 + С l 2 → СС l 4 + HCl 2. Нитрлеу реакциясы . Бұл реакцияны орыс ғалымы М. И. Коновалов (1888 ж.) ашқандықтан, Коновалов реакциясы деп аталады. Қысым мен температураны аздап жоғарылатқанда, алкандар сұйылтылған азот қышқылымен орынбасу реакциясына түседі: • C 2 H 5 + HNO 3 C 2 H 5 NO 2 + H 2 O
10 слайд
•
Айырылу (ыдырау)реакциялары қыздырғанда жүреді. 3.
Қыздырғанда алкандар термиялық айырылады. Метанды
жоғары температурада (1000°С шамасында) ауа қатыстырмай
қыздырғанда жай заттарға айырылады:
• СН
4 → С + 2Н
2 4. Метанды бұдан да жоғарырақ температурада
қыздырғанда (1500°С), реакция қанықпаған көмірсутек —
ацетилен түзе және сутек бөле жүреді:
• 2СН
4 → НС = СН + ЗН
2 Сутек бөліне жүретін ыдырау реакциялары
дегидрлену реакциясы деп аталады.
•
Алкандардың дегидрлену реакцияларының басқа қанықпаған
көмірсутектер алу үшін өнеркәсіптік маңызы зор. Алкандарды
өршіткі қатысында қыздырғанда ( Ni, 500° С), дегидрленіп, сутек
бөлінеді және канықпаған көмірсутектер түзіледі:
• CH
3 —CH
3 → CH
2 = CH
2 + H
2
10 слайд
• Айырылу (ыдырау)реакциялары қыздырғанда жүреді. 3. Қыздырғанда алкандар термиялық айырылады. Метанды жоғары температурада (1000°С шамасында) ауа қатыстырмай қыздырғанда жай заттарға айырылады: • СН 4 → С + 2Н 2 4. Метанды бұдан да жоғарырақ температурада қыздырғанда (1500°С), реакция қанықпаған көмірсутек — ацетилен түзе және сутек бөле жүреді: • 2СН 4 → НС = СН + ЗН 2 Сутек бөліне жүретін ыдырау реакциялары дегидрлену реакциясы деп аталады. • Алкандардың дегидрлену реакцияларының басқа қанықпаған көмірсутектер алу үшін өнеркәсіптік маңызы зор. Алкандарды өршіткі қатысында қыздырғанда ( Ni, 500° С), дегидрленіп, сутек бөлінеді және канықпаған көмірсутектер түзіледі: • CH 3 —CH 3 → CH 2 = CH 2 + H 2