Ашық сабақ, 10 сынып

1 слайд
Хош келдіңіздер!!! ” 10 “Ж” сыныбы Пән мұғалімі: КАЛИБЕКОВА Б.К.

2 слайд
“ “ Адамның ақыл-ойының кеңейе түсуіне математиканың тигізетін әсерін айтып жеткізу қиын. Математика ақыл-ой шегін кеңейтеді” Орынбек Ахметбекұлы Жәутіков – ғалым, физика-математика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ғылым академиясының академигі, Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты.

3 слайд
“ 1 2 3 4 5 6 7 8 ...... 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 4 8 6 2 4 8 6 2 3 3 9 7 1 3 9 7 1 3 4 4 6 4 6 4 6 4 6 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 7 7 9 3 1 7 8 3 1 7 8 8 4 2 6 8 4 2 6 8 9 9 1 9 1 9 1 9 1 9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0ДӘРЕЖЕЛІ САНДАРДЫҢ ҚАНДАЙ ЦИФРМЕН АЯҚТАЛАТЫНЫНДЫҒЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ЕРЕЖЕЛЕР

4 слайд
“ Миға шабуыл” стратегиясы арқылы өткен тақырыпты еске түсіруге арналған тест сұрақтары Дәрежелі сандардың қандай цифрмен аяқталатындығына байланысты тест. 1 .1982 1997 саны қандай цифрмен аяқталатынын табыңыз А) 1 B ) 8 C ) 6 D ) 2 E ) 4 2. 2453 2006 саны қандай цифрмен аяқталатынын табыңыз А) 9 B ) 7 C ) 1 D ) 3 E ) 6 3. 2394 2398 саны қандай цифрмен аяқталатынын табыңыз А) 5 B ) 4 C ) 7 D ) 6 E ) 2 4. 2017 2018 саны қандай цифрмен аяқталатынын табыңыз А) 6 B ) 3 C ) 9 D ) 1 E ) 7 5. 158 227 саны қандай цифрмен аяқталатынын табыңыз А) 4 B ) 6 C ) 8 D ) 2 E ) 0 6. 542349 123 саны қандай цифрмен аяқталатынын табыңыз А) 9 B ) 1 C ) 3 D ) 8 E ) 5

5 слайд
Тақырыбы: “ Кітап беті, газет- журнал беттерін есептеуге арналған есептер шығару ”

6 слайд
Мақсаты: Оқушылар ҰБТ – де жиі кездесетін есептерді шығару тәсілімен танысады, логикалық ойлау дағдылары дамиды, есеп шығару барысында қолдана біледі.

7 слайд
Кітап беттерін есептеуге арналған есептер Күнделікті өмірімізде кітаптардың беттері цифрлармен нөмірленеді. Есеп шарты бойынша кітап бетін нөмірлеуге пайдаланылған цифрлар саны берілген болса, сол кітаптың неше беттен тұратынын табуға болады. Оны төмендегі формулалар арқылы есептеуге болады. ( n -кітаптың беттерін нөмірлеу үшін пайдаланылған цифр және 189 < n ≤ 2889 ) Егер кітап 1-ші беттен басталса: Кітап беті = ( n -189)/3 + 99 Егер кітап 3-ші беттен басталса: Кітап беті = ( n -187)/3 + 99

8 слайд
1-Мысал. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 600 цифр пайдаланылды. Осы кітапта барлығы неше бет екенін анықтаңыз. А) 200 В) 235 С) 215 Д) 300 Е) 236 Шешуі: Ешқандай қосымша ақпарат берілмесе, кітап 1-ші беттен бастап нөмірленген деп алып, мына формуланы қолдану арқылы есептейміз. Кітап беті = ( n -189)/3 + 99 Кітап беті = ( n -189)/3 + 99 = (600 – 189)/3 + 99 = 411/3+99 = 137 + 99 = 236 Жауабы: 236

9 слайд
2 -Мысал. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 430 цифр пайдаланылды. Егер кітап 3- ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет екенін анықтаңыз. А) 195 В) 202 С) 178 Д) 180 Е) 183 Шешуі: Қосымша ақпарат берілген, яғни кітап 3 – ші беттен бастап нөмірленген. Олай болса, мына формуланы қолдану арқылы есептейміз. Кітап беті = ( n -187)/3 + 99 Кітап беті = ( n -187)/3 + 99 = (430 – 187)/3 + 99 = 243 /3+99 = 81 + 99 = 180 Жауабы: 180

10 слайд
3-Мысал. 203 беттік кітаптың беттерін 1-ден бастап нөмірлеу үшін неше цифр пайдаланылғанын табыңыз. А) 522 В) 432 С) 501 Д) 450 Е) 504 Шешуі: Осындай есепті екі түрлі әдіспен шығаруға болады. Формула бойынша: 203 =(n – 189) / 3 + 99 203 – 99 = (n – 189) / 3 104 = (n – 189) / 3 n – 189 = 312 n = 312 + 189 n = 501 Жауабы: С) 501 Есептеу бойынша: 1 мен 9 арасында бір таңбалы 9 сан 9*1 =9 , яғни 1-ден 9-ға беттерде: 9 цифр. 10 мен 99 арасында 90 сан екі таңбалы 90*2 =180 10-нан 99-ға дейінгі беттерде: 180 цифр. 100 бен 203 арасында 104 сан үш таңбалы 104*3 =312 . 100-ден 203-ке дейінгі беттерде: 312 цифр. Жалпы қосындысы: 9+180+312 =501 Жауабы: С) 501

11 слайд
Математикалық сауаттылық емтихандарында газет және журнал беттеріне байланысты есептер кездеседі. Оларды шығару үшін төмендегі ережені білу қажет. Газет 40 1 • Мысалы 40 беттен тұратын газетті қарастырайық. Оның ең алғашқы бетінде “1” нөмірі, ал ең соңғы бетінде “40” нөмірі жазулы тұрады. Осылай қос беттеп жаятын болсақ, газеттің бір жағында “1” нөмірі, ал екінші жағында “40” нөмірі тұрады. • Екеуінің қосындысы : 40 + 1 =41 • Ал осы беттердің артында, яғни 1-ші беттің артында “2” нөмірі, ал 40-шы беттің алдында “39” нөмірі жазулы тұрады. Олардың да қосындысы тұрақты болады: 39 + 2 = 41 Солай жалғаса береді: 38 + 3 = 41 ; 37 + 4 = 41 ; 36 + 5 = 41 ; 35 + 6 = 41 ; 34 + 7 = 41 ; т.б. Егер газет немесе журнал n беттен тұрса, онда кез келген қос бетінің қосындысы n + 1 болады.

12 слайд
• Асқар көшеден бір газет парағын тауып алды. Оның бір жағында 27 – ші бет, ал екінші жағында 10-шы бет жазылулы тұрды. Сонда газет неше беттен тұрған? А) 40 В) 37 С) 36 Д) 44 Е) 461-МЫСАЛ • Ереже бойынша: егер газет немесе журнал n беттен тұрса, онда кез келген қос бетінің қосындысы n + 1 болады. Осы ереже бойынша қос бетінің нөмірлерін қосамыз: n + 1 = 27 + 10 • n + 1 = 37 • n = 37 – 1 • n=36 Сонымен газет 36 беттен тұрады. • Жауабы: 36 бетШешуі:

13 слайд
• Айбек ортасындағы парақтары жыртылған журнал тауып алды. Оның бір жағында 18-ші бет, ал екінші 59- шы бет жазулы тұрды. Сонда журнал неше беттен тұрған? А) 78 В) 74 С) 77 Д) 75 Е) 762 -МЫСАЛ • Ереже бойынша: егер газет немесе журнал n беттен тұрса, онда кез келген қос бетінің қосындысы n + 1 болады. Осы ереже бойынша қос бетінің нөмірлерін қосамыз: n + 1 = 18 + 59 • n + 1 = 77 • n = 7 7 – 1 • n= 7 6 Сонымен журнал 76 беттен тұрады. • Жауабы: 76 бетШешуі:

14 слайд
КІТАП, ГАЗЕТ-ЖУРНАЛ БЕТТЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ЕСЕПТЕР (кері байланыс ретінде) 1. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 372 цифр пайдаланылады. Егер кітап 1-ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет бар? А) 260 В) 158 С) 162 Д) 186 Е) 160 2. Бір газеттің жалпы бетінің саны 48 және оның ішіндегілердің барлығы тең екі беттік қағаздар. Осы газеттен әрбір екі беттігін алып ашып қарағанда, беттік нөмірлерінің қосындысы қандай да бір тақ санды береді. Ол қай сан? А) 13 В) 49 С) 24 Д) 29 Е) 47 3. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 700 цифр пайдаланылады. Егер кітап 3-ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет бар? А) 262 В) 270 С) 265 Д) 250 Е) 260 4. Бір газеттің жалпы бетінің саны 60 және оның ішіндегілердің барлығы тек екі беттік қағаздар. Осы газеттен әрбір екі беттігін алып ашып қарағанда, беттің нөмірлерінің қосындысы қандай да бір тақ санды береді. Ол қай сан? А) 59 В) 49 С) 60 Д) 29 Е) 61

15 слайд
КІТАП, ГАЗЕТ-ЖУРНАЛ БЕТТЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ https://forms.gle/LQADvS4DxsRbvsWJ8 1. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 372 цифр пайдаланылады. Егер кітап 1-ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет бар? А) 260 В) 158 С) 162 Д) 186 Е) 160 2. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 640 цифр пайдаланылады. Егер кітап 3-ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет бар? А) 262 В) 270 С) 265 Д) 250 Е) 260 3. Жолда бір журналдың екі бетін тауып алдық. Оң жағында 41-бет, сол жағында 12-бет жазылған. Журнал неше беттен тұрады? А) 43 В) 53 С) 45 Д) 41 Е) 52 4. Бір газеттің жалпы бетінің саны 48 және оның ішіндегілердің барлығы тең екі беттік қағаздар. Осы газеттен әрбір екі беттігін алып ашып қарағанда, беттік нөмірлерінің қосындысы қандай да бір тақ санды береді. Ол қай сан? А) 13 В) 49 С) 24 Д) 29 Е) 47 5. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 700 цифр пайдаланылады. Егер кітап 3-ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет бар? А) 262 В) 270 С) 265 Д) 250 Е) 260 6. Кітаптың беттерін нөмірлеу үшін 453 цифр пайдаланылады. Егер кітап 1-ші беттен басталса, осы кітапта барлығы неше бет бар? А) 262 В) 270 С) 265 Д) 250 Е) 260 7. Жолда бір журналдың екі бетін тауып алдық. Оң жағында 73-бет, сол жағында 24 - бет жазылған. Журнал неше беттен тұрады? А) 97 В) 98 С) 96 Д) 95 Е) 92 8. Бір газеттің жалпы бетінің саны 60 және оның ішіндегілердің барлығы тек екі беттік қағаздар. Осы газеттен әрбір екі беттігін алып ашып қарағанда, беттің нөмірлерінің қосындысы қандай да бір тақ санды береді. Ол қай сан? А) 59 В) 49 С) 60 Д) 29 Е) 61

16 слайд

17 слайд
Н А З А Р Л А Р Ы Ң Ы З Ғ А Р А Х М Е Т !