Ашық сабақ Цилиндр

1 слайд

2 слайд
Сабақ мақсаты: • Цилиндр тақырыбы бойынша алған білімдерін тиянақтау, бекіту. • Цилиндрге байланысты тест тапсырмаларын шығару ептілігін арттыру. • Оқушыларды формулаларды қолдануға және есептер шығаруға дағдыландыру.

3 слайд
Цилиндр Цилиндр деп тік деп тік төртбұрышты оның төртбұрышты оның қабырғаларының бірінен қабырғаларының бірінен айналдырғанда шығатын айналдырғанда шығатын денені атайды.денені атайды.

4 слайд
Дөңгелектер цилиндрдің табандары деп Дөңгелектер цилиндрдің табандары деп аталады, ал олардың радиусы аталады, ал олардың радиусы цилиндрдің радиусы деп аталады. цилиндрдің радиусы деп аталады. Дөңгелектердің сәйкес нүктелерін Дөңгелектердің сәйкес нүктелерін қосатын кесінділерді цилиндрдің қосатын кесінділерді цилиндрдің жасаушылары деп атайды.жасаушылары деп атайды. Цилиндрдің биіктігі деп табан Цилиндрдің биіктігі деп табан жазықтықтарының ара қашықтығын жазықтықтарының ара қашықтығын атайды.атайды. Цилиндрдің осі деп табандарының Цилиндрдің осі деп табандарының центрлерінен өтетін түзуді атайды.центрлерінен өтетін түзуді атайды.

5 слайд
• Цилиндрдің табандары тең.Цилиндрдің табандары тең. • Цилиндрдің табандары параллель Цилиндрдің табандары параллель жазықтықтарда жатады.жазықтықтарда жатады. • Цилиндрдің жасаушылары параллель Цилиндрдің жасаушылары параллель және тең.және тең.

6 слайд
H R V RH R S RH S б т б б 2 2 . . . . 2 2 2        

7 слайд
Цилиндрдің түрлеріЦилиндрдің түрлері Цилиндрдің қималарыЦилиндрдің қималары

8 слайд
Тік цилиндрТік цилиндр Егер жасаушылары Егер жасаушылары цилиндрдің цилиндрдің табандарына табандарына перпендикуляр, яғни перпендикуляр, яғни цилиндрдің биіктігіне цилиндрдің биіктігіне тең болса, онда тең болса, онда цилиндр тік цилиндр цилиндр тік цилиндр деп аталады.деп аталады.Цилиндрдің түрлеріЦилиндрдің түрлері

9 слайд
Көлбеу цилиндрКөлбеу цилиндр Егер цилиндрдің Егер цилиндрдің жасаушылары жасаушылары табанына қандай да табанына қандай да бір бір  бұрышын жасап бұрышын жасап көлбеген болса, онда көлбеген болса, онда ол цилиндрді көлбеу ол цилиндрді көлбеу цилиндр деп атайды.цилиндр деп атайды. Цилиндрдің түрлеріЦилиндрдің түрлері

10 слайд
Цилиндрдің қималарыЦилиндрдің қималары Цилиндр осіне Цилиндр осіне параллель қимапараллель қима Қима тік төртбұрыш болып келеді. Оның екі қабырғасы – цилиндрдің жасаушылары, ал екі қабырғасы – табан хордалары болып табылады. AB, DC – жасаушылар ; AD, BC – хордалар.А В СD • •О О 1

11 слайд
Осьтік қимаОсьтік қима Бұл цилиндрдің осі арқылы өтетін қима. Екі қабырғалары – жасаушылары, ал екі қабырлары – табан диаметрлері. AB – осі ; CDEF – тік төртбұрыш.Цилиндрдің қималарыЦилиндрдің қималары

12 слайд
Табан жазықтықтарына Табан жазықтықтарына параллель жүргізілген параллель жүргізілген қима. Бұл жағдайда қима. Бұл жағдайда қима дөңгелек болып қима дөңгелек болып келеді және ол келеді және ол табандарына тең.табандарына тең.Цилиндрдің қималарыЦилиндрдің қималары

13 слайд
Бұл цилиндрге сырттай сызылған призма Цилиндрге сырттай сызылған призма деп табандары цилиндрдің табандарына сырттай сызылған призманы атайды.

14 слайд
Бұл цилиндрге іштей сызылған призма Цилиндрге іштей сызылған призма деп табандары цилиндрдің табандарына іштей сызылған призманы атайды.

15 слайд
2009 жыл 11 н ұсқа №24. Қабырғалары 3 және 10 тіктөртбұрыштың үлкен қабырғасынан айналғанда шығатын фигураның көлемін табыңыз. 10 3 Шешуі: Цилиндр, Н =10,  9  т S   90 10 9      H S V т немесе 6, 282 14, 3 90    V Жауабы: 282,6.

16 слайд
2009 жыл 17 нұсқа №24. Радиусы R , биіктігі Н-қа тең цилиндрге табаны цилиндр табандарының біріне іштей сызылған, ал төбесі оның келесі (табанына тиісті) табанының центрі болатын дұрыс төртбұрышты пирамида іштей сызылған. Пирамиданың толық бетінің ауданын табыңыз.

17 слайд
Н R А В С DО 1 О 1 Е Е Берілгені: ОА = R, Н ЕЕ  1 пирамида дўрыс АВСD О  1 Табу керек: Пирамиданың толық бетін. Шешуі: . , 2 . . . . АВ S S S S т т б б б т    . 2 4 ) 2( 2 2 2 2 2 2 2 R AB R R BD АВ      K O АВ K O AB l Р S т б б 1 1 . . 2 4 2 1 2 1        K R АВ ОK бўрышты тік ОK О R АВ 2 2 2 1 , , 2 1      2 , 2 2 2 1 2 2 2 2 1 2 1 R H K O R Н ОK ОО K О       2 2 2 2 . . 2 2 2 2 2 R H R R H R S б б       ) 2 ( 2 2 2 2 2 2 2 2 2 . . R R H R R R H R S б т       

18 слайд
Үйге тапсырма: Цилиндр тақырыбына берілген тест тапсырмаларын шығару.