Ашық сабақ "Жануарлар әлемі"

1 слайд
Жамбыл облысы Шу ауданы әкімдігі білім бөлімінің «Балалар жасөспірімдер өлкетану және туризм орталығы» КМҚК Сабақтың тақырыбы: Жануарлар әлемі (қызықты деректер жинағын жасау, ең, ең,ең алып жануарлар, ең,ең,ең кіші жануарлар) Үйірме жетекшісі: Сейдуал Айымгүл Базарқызы

2 слайд
Сабақтың мақсаты: Жануарлар әлемі туралы мәлімет бере отырып, қызықты деректермен ең,ең,ең алып және ең,ең,ең кіші жануарлар суреттерін пайдалана отырып слайд жасау .

3 слайд
Жануарлар ( лат.   Animalia ) — тірі организмдер дүниесіндегі негізгі екі топтың бірі, жүруге және сезінуге бейім тіршілік иесі; негізінен, дайын органикалық қосылыстармен қоректенетін  организмдер. Жануарлар құрылысына қарай бір жасушалы организмдер және көп жасушалылар болып екі топқа бөлінеді.  Дүние жүзінде жануарлардың 1,6 млн-дай түрі, 17 типі бар. Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы өте зор: көпшілігі пайдалы болып табылады. Азық-түлік, әртүрлі өнеркәсіп шикізатын:  ет, май, сүт, тері, жүн, бал, жібек, мүйіз, бақалшақ , т.б. береді. Сондай-ақ, олар – ауыл шаруашылық дақылдарының тозаңдатушылары, топырақ түзушілері, басқа жануарларға азық қорлары,органикалық заттардың ыдыратушылары болып табылады. Жануарлардың өнімділігін арттыруды, тиімді пайдалануды және табиғаттағы қорын сақтауды зоология ғылымы мен оның салалары зерттейді. Жануарлар әлемі – табиғат  тартуының  тамаша  жаратылыс  бөлігі. Табиғат-ананың төл перзенттерінің  қызықты қылықтары мен жұмбаққа  толы  сан алуан деректер  қоры  адам  баласын  еріксіз таңғалдырары  сөзсіз. Мысалы, опоссумның өлі қалыпқа ене алатынын, уытты әбжыланның өр мінезін, қарапайым араның қос қанатын 1 минутта 11 400 мәрте қағатынын біріміз білсек, біріміздің білмейтініміз анық. Олай болса, ғажайыптар  патшалығы сарайына бірге  сапар  шегелік!

4 слайд
Ең,ең,ең алып және ең,ең,ең кіші жануарлар

5 слайд
Голиаф өрмекшісі. Бұлар кішкентай, улы табандары бар өрмекшілер. Олар көбіне шыбындар мен майда кесірткелерді қорек етеді. Бірақ үнемі емес. Бұл әлемдегі ең үлкен өрмекші. Амазонкадағы джунглиді мекендейтін ол бақа, құрбақа, кесіртке, тышқан, кішкентай жыландарды жейді. Ең ауыр дегенде 175 грамм тартады.

6 слайд
Үлкен Джейк – әлемдегі ең үлкен жылқы. Әрине жылқыларды кішкентай жануар деп атауға келмейді. Бірақ, олардың өз арасында да алпауыттары бар. Бұл бельгиялық меринаның ұзындығы 210,2 см, ал салмағы тоннадан асып кетеді екен. Ол туған кездің өзінде 100 келіден астам салмақпен туған. Қазір ол Висконсиндегі фирмада.

7 слайд
Лигр Геркулес – арыстан аталығы мен жолбарыстың будандасқанынан пайда болған. Бұл жануар 2006 жылы Гиннестің рекордтар кітабына жер бетіндегі мысықтардың ең алыбы ретінде тіркеліпті. Бойы 3,7 метр болса, салмағы 400 келі.

8 слайд
Ең кішкентай құс — колибри, көлемі 5 см-ден аспайды, салмағы - 1,6-1,8 грамм, ең үлкен құс — африкалық түйеқұс, олар 2,7 метрге дейін өсіп, 175 килограмға дейін салмақ жинайды.

9 слайд
Ең кішкентай балық — Paedocypris Progenetica, ұзындығы бар-жоғы - 7,9 мм, ал ең үлкені — кит акуласы. Кит акуласының ұзындығы 15 метрге дейін жетеді және салмағы 10 тоннадан асады.

10 слайд
Ең кішкентай моллюска — Ammonicera rota, қабыршағының диаметрі 0,5 мм, ал ең үлкен моллюска — ұзындығы 1,37 метр және салмағы 230 киллограмды құрайтын алып Тридакна ( Tridacna gigas).

11 слайд
Ең кішкентай жылан — Tetracheilostoma sp. nov (6 см аспайды), жыланның ең үлкені — анаконда. Анаконда көлемінің тіркелген ең ұзын мөлшері – 11 метр, 43 сантиметр.

12 слайд
Ең кішкентай тасбақа — Homopus signatus, оның ең ұзыны – 10 см. Ал ең үлкен тасбақа — піл тасбақалары немесе сейшелдік, салмағы 385 кг-ды құраса, ұзындықтары 1,5 метрге жетеді. Сонымен қатар, теңіздегі терілі тасбақаның ұзындығы 2 м, салмағы шамамен 600 кг-ды көрсетеді. 

13 слайд
Ең кішкентай қолтырауын — ергежейлі қолтырауын, ұзындығы - 19 см. Ал ең үлкен қолтырауынға келетін болсақ, ол — теңіз қолтырауыны ( Crocodylus porosus) — ұзындығы 5,48 м, салмағы 998 кг тартады.

14 слайд
Ең кішкентай бақа — Paedophryne amauensis, ұзындығы шамамен 7 миллиметр, ең үлкен бақа — африкалық Голиаф — салмағы 3 килограмға дейін жетеді, ал ұзындығы 50 сантиметрден асады.

15 слайд
Ең кішкентай көбелек — ацетозея ( Johanssonia acetosea) — 2 мм, көбелектің ең үлкені — тауыскөзді Атлас, оның ең үлкен құлашы - 298 мм жетеді.

16 слайд
Ең кішкентай жарқанат — шошқамұрынды жарқанат( Craseonycteris thonglongyai ). Оның ұзындығы 3,3 сантиметрден аспайды, салмағы 1,7-2 гр. Ең үлкен жарқанат — ұшатын түлкі/ит ( Pteropus )— денесінің ұзындығы 40 см, ал қанаттарының құлашы 180 сантиметрге дейін жетеді, салмағы - 1,5 кг.

17 слайд
Ең кішкентай шаян —  пиннотерес  деп аталады, ұзындығы бар-жоғы 6,3 мм құрайды. Ал ең үлкен шаян-өрмекші —  ұзындығы 1,5 метр, ал аяқтарының ұзындығы 4 метрге тең.

18 слайд
Нұсқау парақшасы Тапсырма: 1.Ең,ең,ең алып жануарлар туралы деректер мен суреттерін жинақтау 2.Ең,ең,ең кіші жануарлар туралы деректер мен суреттерін жинақтау 3.Жинақтаған материалдардан слайд жасау

19 слайд
Назарларыңызға рахмет