ЖИ көмекші
Ашық сабақ "Синтаксис"
Тақырып бойынша 11 материал табылды
Ашық сабақ "Синтаксис"
Материал туралы қысқаша түсінік
Синтаксис ( гр. σύνταξις - құру, тәртіп, амал-тәсіл ) - сөз тіркесі туралы, сөйлем туралы ғылым. Сөйлеу дағдысы бойынша сөздер өзара белгілі бір жүйемен тіркеседі. Сол тіркестердің де, сөйлемдердің де өз жүйелері, өз заңдары болады. Синтаксис сөйлеудің калыптасу ережелерін зерттейді. Қазақ тілінің синтаксисі грамматикалық ілім ретінде екі салада зерттеліп келеді: сөз тіркесінің синтаксисі, сөйлемнің синтаксисі. Соңғысы өз ішінен жай сөйлем синтаксисі, құрмалас сөйлем синтаксисі болып жіктеледі.
Материалдың қысқаша нұсқасы
1 / 14
Жүктеу
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Слайдтың жеке беттері
#1 слайд
Бесінші Бесінші
наурызнаурыз
Сынып Сынып
жұмысыжұмысы
Бесінші Бесінші
наурызнаурыз
Сынып Сынып
жұмысыжұмысы
1 слайд
Бесінші Бесінші наурызнаурыз Сынып Сынып жұмысыжұмысы Бесінші Бесінші наурызнаурыз Сынып Сынып жұмысыжұмысы
#2 слайд
Бұл не?
Сапалық
қасиетін
сипатта
Не істейді?
Қай
мезгілде
өседі?
Нені көріп
тұрмыз?
2 слайд
Бұл не? Сапалық қасиетін сипатта Не істейді? Қай мезгілде өседі? Нені көріп тұрмыз?
#3 слайд
СинтаксисСинтаксис
3 слайд
СинтаксисСинтаксис
#4 слайд
Синтаксис
Сөз тіркесі
СөйлемСөйлем
СөйлемСөйлем
мүшелерімүшелері
4 слайд
Синтаксис Сөз тіркесі СөйлемСөйлем СөйлемСөйлем мүшелерімүшелері
#5 слайд
Жаңа сабақ: Жаңа сабақ:
Сөйлем мүшелеріСөйлем мүшелері
5 слайд
Жаңа сабақ: Жаңа сабақ: Сөйлем мүшелеріСөйлем мүшелері
#6 слайд
Сөйлем мүшелері
Тұрлаусыз мүшеТұрлаулы мүше
Сөйлем құруға негіз
болатын мүшелер
(бастауыш пен баяндауыш)
Өздігінен сөйлем құруға негіз
бопмайтын,
тек сөйлем арқылы
берілген ойдың шеңберін
кеңітетін мүшелер
6 слайд
Сөйлем мүшелері Тұрлаусыз мүшеТұрлаулы мүше Сөйлем құруға негіз болатын мүшелер (бастауыш пен баяндауыш) Өздігінен сөйлем құруға негіз бопмайтын, тек сөйлем арқылы берілген ойдың шеңберін кеңітетін мүшелер
#7 слайд
БастауышБастауыш
•Сөйлемде атау септігінде Сөйлемде атау септігінде
тұрып, іс-оқиғаның иесін тұрып, іс-оқиғаның иесін
білдіретін білдіретін тұрлаулытұрлаулы
мүшемүше
•МысалыМысалы Түн Түн мұнарға мұнарға
айналды.айналды.
7 слайд
БастауышБастауыш •Сөйлемде атау септігінде Сөйлемде атау септігінде тұрып, іс-оқиғаның иесін тұрып, іс-оқиғаның иесін білдіретін білдіретін тұрлаулытұрлаулы мүшемүше •МысалыМысалы Түн Түн мұнарға мұнарға айналды.айналды.
#8 слайд
Баяндауыш
Бастауыштың жай-күйін, оқиғаның
қай шақта болғанын білдіріп, сөйлемді
тиянақтап тұратын тұрлаулы мүше.
Мысалы: Біз ұшқыш болуға уәделесіп
қойғанбыз.
8 слайд
Баяндауыш Бастауыштың жай-күйін, оқиғаның қай шақта болғанын білдіріп, сөйлемді тиянақтап тұратын тұрлаулы мүше. Мысалы: Біз ұшқыш болуға уәделесіп қойғанбыз.
#9 слайд
Толықтауы
ш
•Сөйлемде іс-оқиғаны заттық
мағына жағынан сипаттайтын
тұрлаусыз мүше
•Мысалы: Мен бұл баланы
білемін.
9 слайд
Толықтауы ш •Сөйлемде іс-оқиғаны заттық мағына жағынан сипаттайтын тұрлаусыз мүше •Мысалы: Мен бұл баланы білемін.
#10 слайд
Анықтауыш
Сөйлемде зат есімнен не заттанған
басқа сөз таптарынан болған мүшені
сындық, сандық, иелік, қатыстық
жағынан сипаттайтын тұрлаусыз мүше.
Мысалы: Абайдың бұл мінезіне үйдің іші
тегіс күлді.
10 слайд
Анықтауыш Сөйлемде зат есімнен не заттанған басқа сөз таптарынан болған мүшені сындық, сандық, иелік, қатыстық жағынан сипаттайтын тұрлаусыз мүше. Мысалы: Абайдың бұл мінезіне үйдің іші тегіс күлді.
#11 слайд
ПысықтауышПысықтауыш
Сөйлемде іс-оқиғаны мекен, Сөйлемде іс-оқиғаны мекен,
мезгіл, сын-қимыл, себеп, мезгіл, сын-қимыл, себеп,
мақсат жағынан сипаттайтын мақсат жағынан сипаттайтын
тұрлаусыз мүшетұрлаусыз мүше
МысалыМысалы Абай Қарашоқыға Абай Қарашоқыға түс түс
ауаауа жетті. жетті.
11 слайд
ПысықтауышПысықтауыш Сөйлемде іс-оқиғаны мекен, Сөйлемде іс-оқиғаны мекен, мезгіл, сын-қимыл, себеп, мезгіл, сын-қимыл, себеп, мақсат жағынан сипаттайтын мақсат жағынан сипаттайтын тұрлаусыз мүшетұрлаусыз мүше МысалыМысалы Абай Қарашоқыға Абай Қарашоқыға түс түс ауаауа жетті. жетті.
#12 слайд
Тапсырма
•Шарты Оқушы,ойдан бір зат есім ойлап,төмендегі тапсырмаларға
байланысты сипатта. Сөйлем мүшелеріне талда.
•Зат есім (1)
•Сын есім (2)
•Етістік (3)
•Сөйлем құра (4)
12 слайд
Тапсырма •Шарты Оқушы,ойдан бір зат есім ойлап,төмендегі тапсырмаларға байланысты сипатта. Сөйлем мүшелеріне талда. •Зат есім (1) •Сын есім (2) •Етістік (3) •Сөйлем құра (4)
#13 слайд
Ойын
ойнайық!!!
Репортер - Хатшы - Жауап Репортер - Хатшы - Жауап
берушіберуші
Ойын шарты: Оқушылар, берілген тапсырмалар
бойынша, үш-үштен топталып,өткен тақырыптар
бойынша репортер, хатшы және жауап беруші ролін
сомдаңдар
13 слайд
Ойын ойнайық!!! Репортер - Хатшы - Жауап Репортер - Хатшы - Жауап берушіберуші Ойын шарты: Оқушылар, берілген тапсырмалар бойынша, үш-үштен топталып,өткен тақырыптар бойынша репортер, хатшы және жауап беруші ролін сомдаңдар
Файл форматы:
ppt
19.11.2018
1622
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Жариялаған:
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
шағым қалдыра аласыз
