Ашық сабақ Тақырыбы: "Адам ағзасындағы химиялық элементтер"

1 слайд
Білім – бақтың жібермейтін қазығы, Білімсіз бақ – әлдекімнің азығы. Мұхтар Әуезов

2 слайд
Үй тапсырмасы “ Миға шабуыл” тапсырмалары  1. Периодтық жүйені пайдаланып берілген химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массаларын есепте H₂SO₄. KMnO₄ . MgSO₄  2. К альций бір атом, көміртек бір атом оттегі үш атом. Осы элементтің салыстырмалы атомдық массасын есептеңіз  3.  4 .Валент ілік дегеніміз не?    5.Коэффицент қай жерге қойылады

3 слайд
Үй тапсырмасы Жауабы:  1. 1. H₂SO₄ =98 2. KMnO₄=158 3. MgSO₄=120  2. Mr (CaCO 3 ).=100  3 . SO₃    4. Химиялық элемент атомының басқа химиялық элемент атомының белгілі санын қосып алу қабілеті.    5. Реакция теңдеуіндегі элемементтің алдына қойылады.

4 слайд
8.04.2022ж Сынып ж ұмысы Тақырып : Адам ағзасындағы химиялық элементтер Мақсаты: • 7.5.1.3 -адам ағзасына кіретін элементтерді (О, С, Н, N, Ca, P, K) білу;

5 слайд
5Жалпы сипаттамасы Адам ағзасындағы химиялық элементтер Макроэлементтер – Микроэлементтер – .

6 слайд
6Жалпы сипаттамасы Адам ағзасындағы химиялық элементтер Макроэлементтер – дене массасымен салыстырғанда 0,005 % - дан жоғары мөлшерде болатын химиялық элементтер Микроэлементтер – дене массасымен салыстырғанда 0,005 % - дан аспайды. Сутек, көміртек, оттек, азот, натрий, магний, фосфор, күкірт, хлор, калий, кальций Темір, мырыш, йод, фтор, мыс, марганец, кобальт , никель

7 слайд
7Макроэлементтер Кейбір ауыстырылмайтын минералды заттардың және элементтердің тағам құрамында кездесуі атқаратын қызметтері Кальций Сүт және сүт өнімдері, балық Сүйек, тіс ұлпаларының түзілуі, жүйке сигналдарының берілуін реттеу, бұлшық еттің жиырылуы, қанның ұйылуы Балаларда мешелдіктің пайда болуы

8 слайд
8Макроэлементтер Кейбір ауыстырылмайтын минералды заттардың және элементтердің тағам құрамында кездесуі атқаратын қызметтері Натрий Организмдегі сұйықтықтың мөлшерін реттейді, жүйке сигналдарын тасымалдайды Бас ауыруы,әлсіздік, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, тәбеттің төмендеуі Тұзды тағам, ас тұзы, жұмыртқа, ірімшік және т.б.

9 слайд
9Макроэлементтер Кейбір ауыстырылмайтын минералды заттардың және элементтердің тағам құрамында кездесуі атқаратын қызметтері Магний Энергияны тасымалдаушы молекулаларды катализдейді. Нәруыздардың түзілуіне, бұлшық еттердің босаңсуына қатысады Организмдегі сұйықтықтың азаюы, жүректің қысылуы Жаңғақ, теңіз өнімдері, шоколад

10 слайд
10Жалпы сипаттамасы Адам денесі орташа есеппен 60% судан, 34% органикалық заттардан, 6% бейорганикалық заттардан тұрады (жас бойынша бұл қатынастар өзгереді). Органикалық заттарды құрайтын негізгі химиялық элементтер  көміртегі, оттегі, сутегі және азот,  сонымен қатар органикалық заттарға фосфор және күкірт кіреді. Адам ағзасындағы бейорганикалық заттардың құрамына 22 міндетті химиялық элементтер кіреді: кальций, фосфор, оттегі, натрий, магний, күкірт, бор, хлор, калий және т.б. Адам ағзасының құрамына кіріп, белгілі бір биологиялық функция атқаратын элементтерді  биогенді элементтер  деп атайды. Ағзадағы мөлшеріне байланысты олар үлкен екі топқа бөлінеді:  макроэлементтер  және  микроэлементтер .

11 слайд
1. Нəруыздың құрамына қандай элементтер кіреді? Олардың химиялық таңбаларын жазып, периодтық жүйеден орнын анықта.

12 слайд
Сергіту сәті

13 слайд
13Дескриптор: Білім алушы: - кейбір химиялық элементтердің адам ағзасындағы атқаратын қызметін біледі 2 тапсырма: Элементтерді ағзадағы атқаратын қызметтеріне байланысты сәйкестендіріңіз: 1. Фтор а) Оттекті тасымалдаушы нәруыздардың (гемоглобин) құрам бөлігі 2. Темір б) Сүйек пен тістің түзілуіне қатысады 3. Хлор в) Организмдегі сұйықтықтың мөлшерін реттейді, жүйке сигналдарын тасымалдайды 4 Магний Тұз қышқылы ас қорытуға қатысады

14 слайд
Дұрыс жауап 1. Фтор а) Оттекті тасымалдаушы нәруыздардың (гемоглобин) құрам бөлігі 2. Темір б) Сүйек пен тістің түзілуіне қатысады 3. Хлор в) Организмдегі сұйықтықтың мөлшерін реттейді, жүйке сигналдарын тасымалдайды 4. Магний Тұз қышқылы ас қорытуға қатысады 2 тапсырма: Элементтерді ағзадағы атқаратын қызметтеріне байланысты сәйкестендіріңіз: Дескриптор: Білім алушы: - кейбір химиялық элементтердің адам ағзасындағы атқаратын қызметін біледі

15 слайд
3-тапсырма Құрамында көмірсулар бар тағамдарды ажыратады.

16 слайд
16Бекіту тапсырмалары: 1 тапсырма: Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс? 1. Магнийдің жетіспеушілігі организмдегі сұйықтықтың азаюы, жүректің қысылуына әкеліп соғады 2. Макроэлементтер – дене массасымен салыстырғанда 0,005 % - дан аспайтын мөлшерде болатын химиялық элементтер 3. Кальцийдің адам ағзасындағы атқаратын қызметі: сүйек, тіс ұлпаларының түзілуі, жүйке сигналдарының берілуін реттеу, бұлшық еттің жиырылуы, қанның ұйылуы Дескриптор: Білім алушы: - Берілген тұжырымдардың ішінен дұрысын таңдайды

17 слайд
Дұрыс жауап 1 тапсырма: Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс? 1. Магнийдің жетіспеушілігі организмдегі сұйықтықтың азаюы, жүректің қысылуына әкеліп соғады ( Дұрыс) 2. Макроэлементтер – дене массасымен салыстырғанда 0,005 % - дан аспайтын мөлшерде болатын химиялық элементтер ( Бұрыс) 3. Кальцийдің адам ағзасындағы атқаратын қызметі: сүйек, тіс ұлпаларының түзілуі, жүйке сигналдарының берілуін реттеу, бұлшық еттің жиырылуы, қанның ұйылуы ( Дұрыс) Дескриптор: Білім алушы: - Берілген тұжырымдардың ішінен дұрысын таңдайды

18 слайд
Адам организміндегі химиялық элементтердің таралуы

19 слайд
19Қорытынды ыыы Бүгінгі сабақта:  адам ағзасына кіретін элементтерді (О, С, Н, N, Ca, P, K) білдім  Үй тапсырмасы: 2-3 тапсырманы орындау.