Ашық сабақ, тақырыбы: "Термодинамиканың заңдарын қолдану"
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Термодинамиканың
заңдарын қолдану
1 слайд
Термодинамиканың заңдарын қолдану
2 слайд
Бағалау
критерийлері: -
термодинамиканың
заңдарына мысалдар
келтіреді;
-
формулаларды қолданып
жылу мөлшерін, ішкі
энергияны және жұмысты
анықтайды;
-
күрделі есептерді шығара
алады.
2 слайд
Бағалау критерийлері: - термодинамиканың заңдарына мысалдар келтіреді; - формулаларды қолданып жылу мөлшерін, ішкі энергияны және жұмысты анықтайды; - күрделі есептерді шығара алады.
3 слайд
Топқа бөлу:
І топ: «Термодинамика»
ІІ топ: «Изопроцестер»
ІІІ топ: «Газ заңдары»
3 слайд
Топқа бөлу: І топ: «Термодинамика» ІІ топ: «Изопроцестер» ІІІ топ: «Газ заңдары»
4 слайд
Үй тапсырмасын тексеру:
«Кім жүйрік?» (тест тапсырмасы)
1. Изопроцестер дегеніміз не?
А) массасы өзгермейтін жүйе параметрлерінің бірінің мәні
тұрақты болған кезде өтетін процес
Б) массасы өзгеретін жүйе параметрлерінің бірінің мәні
тұрақты болған кезде өтетін процес
В) массасы өзгермейтін жүйе параметрлерінің бірінің мәні
тұрақты емес болған кезде өтетін процесс
2. Газ заңдарының неше түрі бар?
А) 1 Б) 2 В) 3
3. Бойль – Мариотт заңы қай кезде анықталады?
А) Т = const Б) V= const В) P= const
4 слайд
Үй тапсырмасын тексеру: «Кім жүйрік?» (тест тапсырмасы) 1. Изопроцестер дегеніміз не? А) массасы өзгермейтін жүйе параметрлерінің бірінің мәні тұрақты болған кезде өтетін процес Б) массасы өзгеретін жүйе параметрлерінің бірінің мәні тұрақты болған кезде өтетін процес В) массасы өзгермейтін жүйе параметрлерінің бірінің мәні тұрақты емес болған кезде өтетін процесс 2. Газ заңдарының неше түрі бар? А) 1 Б) 2 В) 3 3. Бойль – Мариотт заңы қай кезде анықталады? А) Т = const Б) V= const В) P= const
5 слайд
4 . Гей – Люссак заңы қай кезде анықталады?
А) Т = const Б) V= const В) P= const
5. Шарль заңы қай кезде анықталады?
А) Т = const Б) V= const В) P= const
6. Бойль – Мариотт заңының формуласын көрсет?
А) pV = const Б) В)
7 . Гей – Люссак заңының формуласын көрсет?
А) pV = const Б) В)
8.Шарль заңының формуласын көрсет?
А) pV = const Б) В)
5 слайд
4 . Гей – Люссак заңы қай кезде анықталады? А) Т = const Б) V= const В) P= const 5. Шарль заңы қай кезде анықталады? А) Т = const Б) V= const В) P= const 6. Бойль – Мариотт заңының формуласын көрсет? А) pV = const Б) В) 7 . Гей – Люссак заңының формуласын көрсет? А) pV = const Б) В) 8.Шарль заңының формуласын көрсет? А) pV = const Б) В)
6 слайд
Жауаптары
1 А
2 В
3 А
4 В
5 Б
6 А
7 Б
8 В
6 слайд
Жауаптары 1 А 2 В 3 А 4 В 5 Б 6 А 7 Б 8 В
7 слайд
№ 1 тапсырма:
«Проблемалық сұрақ» әдісі
Термодинамиканың бірінші заңы
орындалғанда қандай шамалар тұрақты
және қандай шамалар өзгеріске
ұшырайды?
7 слайд
№ 1 тапсырма: «Проблемалық сұрақ» әдісі Термодинамиканың бірінші заңы орындалғанда қандай шамалар тұрақты және қандай шамалар өзгеріске ұшырайды?
8 слайд
8 слайд
9 слайд
9 слайд
10 слайд
Термодинамиканың екінші заңының тұжырымдамалары:
Клаузиус тұжырымдамасы : жылу өздігінен ыстық денеден суық
денеге беріледі.
Кельвин тұжырымдамасы: салқын жүйеден жылу алып, оны жұмысқа
айналдыратын машина жасау мүмкін емес.
Кельвиннің айтуы бойынша, жекелеген жүйені сол жүйенің
температурасынан төмен температурада суыту арқылы үздіксіз жұмыс
жасау мүмкін емес.
Карноның қорытындысын жалпылай келіп, Кельвин мынадай
тұжырымдама жасады : бір ғана жылу көзінен алынған жылу
мөлшерінің есебінен периодты жұмыс імтейтңн жылу машинасын
жасау мүмкін емес, яғни екінші ретті мәңгі қозғалтқыштың болуы
мүмкін емес.
Екінші ретті мәңгі қозғалтқыш дегеніміз – бір ғана резервуардан
алынған жылуды толығымен жұмысқа айналдыратын машина.
10 слайд
Термодинамиканың екінші заңының тұжырымдамалары: Клаузиус тұжырымдамасы : жылу өздігінен ыстық денеден суық денеге беріледі. Кельвин тұжырымдамасы: салқын жүйеден жылу алып, оны жұмысқа айналдыратын машина жасау мүмкін емес. Кельвиннің айтуы бойынша, жекелеген жүйені сол жүйенің температурасынан төмен температурада суыту арқылы үздіксіз жұмыс жасау мүмкін емес. Карноның қорытындысын жалпылай келіп, Кельвин мынадай тұжырымдама жасады : бір ғана жылу көзінен алынған жылу мөлшерінің есебінен периодты жұмыс імтейтңн жылу машинасын жасау мүмкін емес, яғни екінші ретті мәңгі қозғалтқыштың болуы мүмкін емес. Екінші ретті мәңгі қозғалтқыш дегеніміз – бір ғана резервуардан алынған жылуды толығымен жұмысқа айналдыратын машина.
11 слайд
Топтық жұмыс
№ 2 тапсырма:
«Ойлан – Бөліс» әдісі
Үш топқа термодинамиканың І заңын изопроцестерге
қолдану бойынша тапсырмалар
І топ: Термодинамиканың І заңын изобаралық процеске
қолдану
ІІ топ: Термодинамиканың І заңын изотермалық
процеске қолдану
ІІІ топ: Термодинамиканың І заңын изохоралық
процеске қолдану
11 слайд
Топтық жұмыс № 2 тапсырма: «Ойлан – Бөліс» әдісі Үш топқа термодинамиканың І заңын изопроцестерге қолдану бойынша тапсырмалар І топ: Термодинамиканың І заңын изобаралық процеске қолдану ІІ топ: Термодинамиканың І заңын изотермалық процеске қолдану ІІІ топ: Термодинамиканың І заңын изохоралық процеске қолдану
12 слайд
№ 3 тапсырма:
«Есепте» әдісі
І топ: 800 моль газды 500К-ге изобаралық қыздыру үшін
9,4МДж жылу берілді. Газдың жұмысын және ішкі
энергияның өзгерісін анықтаңдар.
ІІ топ: 50м 3
жабық ыдыста 300К температурады 4 моль
аргон бар. Егер газға 90000Дж жылу мөлшері берілсе,
ыдыстағы қысым қалай өзгереді?
ІІІ топ: 1000 моль гелий изобаралық ұлғаяды. Газ
температурасы 300К. Газдың ішкі энергиясының өзгерісін,
оның атқарған жұмысын және газға берілген жылу
мөлшерін анықтаңдар.
12 слайд
№ 3 тапсырма: «Есепте» әдісі І топ: 800 моль газды 500К-ге изобаралық қыздыру үшін 9,4МДж жылу берілді. Газдың жұмысын және ішкі энергияның өзгерісін анықтаңдар. ІІ топ: 50м 3 жабық ыдыста 300К температурады 4 моль аргон бар. Егер газға 90000Дж жылу мөлшері берілсе, ыдыстағы қысым қалай өзгереді? ІІІ топ: 1000 моль гелий изобаралық ұлғаяды. Газ температурасы 300К. Газдың ішкі энергиясының өзгерісін, оның атқарған жұмысын және газға берілген жылу мөлшерін анықтаңдар.
13 слайд
№ 1 Берілгені Шешуі
Т=500 К
Q= 9,4*10 6
Дж
p=const
Q=A+
=== 4986000 Дж =4,986 МДж
А= Q-=9.4*10 6
-4.986*10 6
=4.414*10 6
Дж =
4,414МДж
А-?
-? Жауабы: =4,986 МДж
А=4,414МДж
13 слайд
№ 1 Берілгені Шешуі Т=500 К Q= 9,4*10 6 Дж p=const Q=A+ === 4986000 Дж =4,986 МДж А= Q-=9.4*10 6 -4.986*10 6 =4.414*10 6 Дж = 4,414МДж А-? -? Жауабы: =4,986 МДж А=4,414МДж
14 слайд
№ 2 Берілгені Шешуі
Т=300К
Q= 90000Дж
V=50 м 3 = ==14958Дж
А= Q - = 90000-14958=75042Дж
А=р V
p === 1500,84 Па
р-? Жауабы: p =1500,84 Па
14 слайд
№ 2 Берілгені Шешуі Т=300К Q= 90000Дж V=50 м 3 = ==14958Дж А= Q - = 90000-14958=75042Дж А=р V p === 1500,84 Па р-? Жауабы: p =1500,84 Па
15 слайд
№ 3 Берілгені Шешуі
p=const
=30 0 К = == 3,7395*10 6
Дж
А===2,493*10 6
Дж
Q = A += 3,7395*10 6
+ 2,493*10 6
=
6,2325*10 6
Дж
А-?
Q - ?
-? = 3,7395МДж
А=2,493МДж
Q = 6,2325МДж
15 слайд
№ 3 Берілгені Шешуі p=const =30 0 К = == 3,7395*10 6 Дж А===2,493*10 6 Дж Q = A += 3,7395*10 6 + 2,493*10 6 = 6,2325*10 6 Дж А-? Q - ? -? = 3,7395МДж А=2,493МДж Q = 6,2325МДж
16 слайд
№ 4 тапсырма:
«Сәйкесін тап» әдісі
16 слайд
№ 4 тапсырма: «Сәйкесін тап» әдісі
17 слайд
Q= A +
=
А= р V
η=
const
η=
А=
Q – A
17 слайд
Q= A + = А= р V η= const η= А= Q – A
18 слайд
№ 5 тапсырма:
« Тапқыр болсаң, тауып көр » әдісі
Графикпен жұмыс
4) 1)
3) 2)
18 слайд
№ 5 тапсырма: « Тапқыр болсаң, тауып көр » әдісі Графикпен жұмыс 4) 1) 3) 2)
19 слайд
1-изобаралық процесс
2-изотермалық процесс
3 -изохоралық процесс
4-адиаталық процесс
19 слайд
1-изобаралық процесс 2-изотермалық процесс 3 -изохоралық процесс 4-адиаталық процесс
20 слайд
Үй апсырмасы: 23 – жаттығу, №4,5
10 сынып оқулығы, 137 бет
20 слайд
Үй апсырмасы: 23 – жаттығу, №4,5 10 сынып оқулығы, 137 бет
21 слайд
Рефлексия
«Үш қорап» әдісі
21 слайд
Рефлексия «Үш қорап» әдісі