Материалдар / Ашық сабақ Темір және оның қосылыстары

Ашық сабақ Темір және оның қосылыстары

Материал туралы қысқаша түсінік

Өздігінен талпынып, жауапкершілікті сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу

Құмар Ботакөз

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

28 Ақпан 2019

447

0 рет жүктелген

Химия Ашық сабақ 9 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

1 / 38

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Материалдың қысқаша түсінігі

1 слайд
Р Е Т І М Л Е З Е Ж О N I O R

1 слайд

Р Е Т І М Л Е З Е Ж О N I O R

2 слайд
Саба қтың тақырыбы: Темір және оның қосылыстары

2 слайд

Саба қтың тақырыбы: Темір және оның қосылыстары

3 слайд
Сабақтың мақсаты: Білімділік : Темір және оның қосылыстарын жалпы мәліметтерге сүйене отырып, нақты теориялық білімді ізденіс, өзіндік жұмыстар арқылы толықтыру, меңгерту, бекіту Дамытушылық: Оқушылардың шығармашылығын дамыта отырып ғылыми дүниетанымын кеңейту, ізденіс жолымен мақсатқа жетуге баулу Тәрбиелік: Өздігінен талпынып, жауапкершілікті сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу

3 слайд

Сабақтың мақсаты: Білімділік : Темір және оның қосылыстарын жалпы мәліметтерге сүйене отырып, нақты теориялық білімді ізденіс, өзіндік жұмыстар арқылы толықтыру, меңгерту, бекіту Дамытушылық: Оқушылардың шығармашылығын дамыта отырып ғылыми дүниетанымын кеңейту, ізденіс жолымен мақсатқа жетуге баулу Тәрбиелік: Өздігінен талпынып, жауапкершілікті сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу

4 слайд
І кезең «Ой шақыру»

4 слайд

І кезең «Ой шақыру»

5 слайд
№ Сұрақтар Иә Жоқ 1 Алюминий – электр тогын нашар өткізеді 2 Алюминий жер қыртысында ең көп тараған металл 3 Бокситтің молекулалық формуласы- Al2O3 4 Алюминийдің реттік нөмірі- 11 5 Алюминий оксиді екідайлы қасиет көрсетеді 6 Алюминий құймаларын ұшақ, машина, ыдыс жасау үшін қолданады Графикалық тест

5 слайд

№ Сұрақтар Иә Жоқ 1 Алюминий – электр тогын нашар өткізеді 2 Алюминий жер қыртысында ең көп тараған металл 3 Бокситтің молекулалық формуласы- Al2O3 4 Алюминийдің реттік нөмірі- 11 5 Алюминий оксиді екідайлы қасиет көрсетеді 6 Алюминий құймаларын ұшақ, машина, ыдыс жасау үшін қолданады Графикалық тест

6 слайд
№ Сұрақтар Иә Жоқ 1 Алюминий – электр тогын нашар өткізеді + 2 Алюминий жер қыртысында ең көп тараған металл + 3 Бокситтің молекулалық формуласы- Al2O3 + 4 Алюминийдің реттік нөмірі- 11 + 5 Алюминий оксиді екідайлы қасиет көрсетеді + 6 Алюминий құймаларын ұшақ, машина, ыдыс жасау үшін қолданады +Графикалық тест

6 слайд

№ Сұрақтар Иә Жоқ 1 Алюминий – электр тогын нашар өткізеді + 2 Алюминий жер қыртысында ең көп тараған металл + 3 Бокситтің молекулалық формуласы- Al2O3 + 4 Алюминийдің реттік нөмірі- 11 + 5 Алюминий оксиді екідайлы қасиет көрсетеді + 6 Алюминий құймаларын ұшақ, машина, ыдыс жасау үшін қолданады +Графикалық тест

7 слайд
Ба ғалау 6 с ұрақ – “ 5 ” 5/4 c ұрақ – “ 4 ” 3 сұрақ – “ 3 ” 2/1 сұрақ – “ 2 ”

7 слайд

Ба ғалау 6 с ұрақ – “ 5 ” 5/4 c ұрақ – “ 4 ” 3 сұрақ – “ 3 ” 2/1 сұрақ – “ 2 ”

8 слайд
Семантикалық карта AlCl 3 Al 2 O 3 Al ( NO 3 ) 3 Al ( O Н) 3 Al 2 (SO 4 ) 3 Al 4 С 3 Алюминий оксиді Алюминий нитраты Алюминий гидроксиді Алюминий хлориді Алюминий карбиді Алюминий сульфаты

8 слайд

Семантикалық карта AlCl 3 Al 2 O 3 Al ( NO 3 ) 3 Al ( O Н) 3 Al 2 (SO 4 ) 3 Al 4 С 3 Алюминий оксиді Алюминий нитраты Алюминий гидроксиді Алюминий хлориді Алюминий карбиді Алюминий сульфаты

9 слайд
Жауабы AlCl 3 Al 2 O 3 Al ( NO 3 ) 3 Al ( O Н) 3 Al 2 (SO 4 ) 3 Al 4 С 3 Алюминий оксиді Алюминий нитраты Алюминий гидроксиді Алюминий хлориді Алюминий карбиді Алюминий сульфаты

9 слайд

Жауабы AlCl 3 Al 2 O 3 Al ( NO 3 ) 3 Al ( O Н) 3 Al 2 (SO 4 ) 3 Al 4 С 3 Алюминий оксиді Алюминий нитраты Алюминий гидроксиді Алюминий хлориді Алюминий карбиді Алюминий сульфаты

10 слайд
Ба ғалау 6 с ұрақ – “ 5 ” 5/4 c ұрақ – “ 4 ” 3 сұрақ – “ 3 ” 2/1 сұрақ – “ 2 ”

10 слайд

Ба ғалау 6 с ұрақ – “ 5 ” 5/4 c ұрақ – “ 4 ” 3 сұрақ – “ 3 ” 2/1 сұрақ – “ 2 ”

11 слайд
ІІ кезең «Мамандар әлемі»

11 слайд

ІІ кезең «Мамандар әлемі»

12 слайд
ТЕМІР География маманыХимия маманы Физика маманы Тарих маманы Биология маманы

12 слайд

ТЕМІР География маманыХимия маманы Физика маманы Тарих маманы Биология маманы

13 слайд
ХИМИК: Темір атомының құрылысы: 26 электрон, 26 протон, 30 нейтрон. Салыстырмалы атомдық массасы -56. Электрондық қабат: 2 ) 8 ) 14 ) 2 ) Электрондық конфигурациясы: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 6 4s 2 Тотығу дәрежесі: 0,+2,+3, кейде +6; тотықсыздандырғыш болып табылады. Жай заттармен және күрделі заттармен реакцияға түседі. Таза темір магниттелуге, тез магниттік қасиеттерін жоюға бейім. Сондықтан оны трансформаторлар, электромоторлар, электромагниттер, және микрофон мембраналарын жасауға қолданады. Темір көбінесе болат және шойын құймалары түрінде пайдаланылады.

13 слайд

ХИМИК: Темір атомының құрылысы: 26 электрон, 26 протон, 30 нейтрон. Салыстырмалы атомдық массасы -56. Электрондық қабат: 2 ) 8 ) 14 ) 2 ) Электрондық конфигурациясы: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 6 4s 2 Тотығу дәрежесі: 0,+2,+3, кейде +6; тотықсыздандырғыш болып табылады. Жай заттармен және күрделі заттармен реакцияға түседі. Таза темір магниттелуге, тез магниттік қасиеттерін жоюға бейім. Сондықтан оны трансформаторлар, электромоторлар, электромагниттер, және микрофон мембраналарын жасауға қолданады. Темір көбінесе болат және шойын құймалары түрінде пайдаланылады.

14 слайд
ПЖ- гі орны Z = 26 26 е - , 26 р, 56-26 = 30 n IV - период 2 ) 8 ) 14 ) 2 ) V ІІІ - топ … 3 d 6 4s 2

14 слайд

ПЖ- гі орны Z = 26 26 е - , 26 р, 56-26 = 30 n IV - период 2 ) 8 ) 14 ) 2 ) V ІІІ - топ … 3 d 6 4s 2

15 слайд
Fe Cl 2 FeCl 3 O 2 Fe 2 O 3 S FeS 2 C Fe 3 C

15 слайд

Fe Cl 2 FeCl 3 O 2 Fe 2 O 3 S FeS 2 C Fe 3 C

16 слайд
Fe HCl FeCl 2 H 2 O Fe 3 O 4 HNO 3(C) Fe(NO 3 ) 3 H 2 SO 4(C) FeSO 4

16 слайд

Fe HCl FeCl 2 H 2 O Fe 3 O 4 HNO 3(C) Fe(NO 3 ) 3 H 2 SO 4(C) FeSO 4

17 слайд
Тотығу дәрежелері 0 Fe +2 FeO, FeCl 2 +3 Fe(NO 3 ) 3 , FeCl 3 +6 K 2 FeO 4 Калий ферраты

17 слайд

Тотығу дәрежелері 0 Fe +2 FeO, FeCl 2 +3 Fe(NO 3 ) 3 , FeCl 3 +6 K 2 FeO 4 Калий ферраты

18 слайд
Х = (2 • 4)-(1• 2) = 6 ( VI ) І K 2 х Fe ІІ O 4

18 слайд

Х = (2 • 4)-(1• 2) = 6 ( VI ) І K 2 х Fe ІІ O 4

19 слайд
Fe 3+ ,Fe 2+ иондарын қалай анықтайды?

19 слайд

Fe 3+ ,Fe 2+ иондарын қалай анықтайды?

20 слайд
Fe 3+ ,Fe 2+ иондары Fe 3+ Fe 2+ CSN - [Fe(CN) 6 ] 3 - Fe(CSN) 3 ТИОЦИАНАТ Fe 3 [Fe(CN) 6 ] 2

20 слайд

Fe 3+ ,Fe 2+ иондары Fe 3+ Fe 2+ CSN - [Fe(CN) 6 ] 3 - Fe(CSN) 3 ТИОЦИАНАТ Fe 3 [Fe(CN) 6 ] 2

21 слайд
ФИЗИК: Темір ақ сұр түсті, металдық жылтыры бар, ток пен жылуды жақсы өткізетін, магнитке тартылатын, жұмсақ, созылғыш металл. Тығыздығы 7,864 г/см 3 және 1539 0 С температурада балқиды. Осыдан 2000 жыл бұрын Қытай ғалымы Сума Тзян магниттік компасты тапқан. Ол темірдің магниттік қасиетіне сүйенген. Магниттік қасиеті күшті металдар: темір, никель, кобальт. Ферромагнетиктерден магнит құралы, компас жасалады. Радиотехникада, электротехникада қолданылады.

21 слайд

ФИЗИК: Темір ақ сұр түсті, металдық жылтыры бар, ток пен жылуды жақсы өткізетін, магнитке тартылатын, жұмсақ, созылғыш металл. Тығыздығы 7,864 г/см 3 және 1539 0 С температурада балқиды. Осыдан 2000 жыл бұрын Қытай ғалымы Сума Тзян магниттік компасты тапқан. Ол темірдің магниттік қасиетіне сүйенген. Магниттік қасиеті күшті металдар: темір, никель, кобальт. Ферромагнетиктерден магнит құралы, компас жасалады. Радиотехникада, электротехникада қолданылады.

22 слайд
• 1,83 (Полинг шкаласы) Электр терісті лігі • 759,1 (7,87) кДж / моль ( эВ )Иондалу энергиясы • 7,874 г/см³Тығыздық ( қ.ж. ) • 3134 K Қайнау темпер атурас ы • 1812 K (1538,85 °C) Балқу темпер атурас ы

22 слайд

• 1,83 (Полинг шкаласы) Электр терісті лігі • 759,1 (7,87) кДж / моль ( эВ )Иондалу энергиясы • 7,874 г/см³Тығыздық ( қ.ж. ) • 3134 K Қайнау темпер атурас ы • 1812 K (1538,85 °C) Балқу темпер атурас ы

23 слайд
ТАРИХШЫ: Месопотамия өркениеті метеориттік темірді білген. Олар б.з.д. ІІІ мыңжылдықта темірді қолданып оны «аспаннан түскен от» деп атаған. Оның құймасынан қару-жарақ, әсемдік бұйымдар жасаған. Жер бетінде темір алтыннан да бағалы болған уақыттар болды. "Темір ғасыры” деген терминді ғылымға ХІХ ғасырдың басында дат ғалымы Томсен енгізді. Бұл темір металлургиясы дами бастаған кез. Индияның астанасы Делиде б.э.д. ІҮ-Ү ғасырда 415 жылы тұрғызылған темір бағана биіктігі 7 метр, салмағы 6,5 тонна, 99,72% таза темірден тұрады, осынша уақыт таттанбауының себебін ғалымдар анықтай алмай отыр.

23 слайд

ТАРИХШЫ: Месопотамия өркениеті метеориттік темірді білген. Олар б.з.д. ІІІ мыңжылдықта темірді қолданып оны «аспаннан түскен от» деп атаған. Оның құймасынан қару-жарақ, әсемдік бұйымдар жасаған. Жер бетінде темір алтыннан да бағалы болған уақыттар болды. "Темір ғасыры” деген терминді ғылымға ХІХ ғасырдың басында дат ғалымы Томсен енгізді. Бұл темір металлургиясы дами бастаған кез. Индияның астанасы Делиде б.э.д. ІҮ-Ү ғасырда 415 жылы тұрғызылған темір бағана биіктігі 7 метр, салмағы 6,5 тонна, 99,72% таза темірден тұрады, осынша уақыт таттанбауының себебін ғалымдар анықтай алмай отыр.

24 слайд
Балта. Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр. Құлып. Ұзындығы – 8,5 см. ХІІ ғасыр.

24 слайд

Балта. Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр. Құлып. Ұзындығы – 8,5 см. ХІІ ғасыр.

25 слайд
БИОЛОГ: Адам денесінде темір құрамы 3-7 гр дейін болады. Темір біздің организмге тамақ арқылы келеді. Ересек адамның тәулік қажеттілігі 11-30 мг құрайды. Бұлшықет белогы – миоглобин, құрамында Fe 3+ катионы етке қызғылт түс береді. Қан белогы – гемоглобин, құрамында Fe 2+ катионы, қанға қызыл түс береді, сүйек кемігінде түзіледі. Адам ағзасында темір мөлшері жетіспеуінен –қан аздық(анемия) ауруы пайда болады. Ол дұрыс тамақтанбаудан, экологиялық себептерден, әлсіреу, көп қан кету т.б. пайда болады. Темірдің ең көп мөлшері мына өсімдіктер, тағамдар құрамында: итмұрын тұнбасы, орамжапырақ, алма, қара шие, сиыр еті, малдың бауырында болады.

25 слайд

БИОЛОГ: Адам денесінде темір құрамы 3-7 гр дейін болады. Темір біздің организмге тамақ арқылы келеді. Ересек адамның тәулік қажеттілігі 11-30 мг құрайды. Бұлшықет белогы – миоглобин, құрамында Fe 3+ катионы етке қызғылт түс береді. Қан белогы – гемоглобин, құрамында Fe 2+ катионы, қанға қызыл түс береді, сүйек кемігінде түзіледі. Адам ағзасында темір мөлшері жетіспеуінен –қан аздық(анемия) ауруы пайда болады. Ол дұрыс тамақтанбаудан, экологиялық себептерден, әлсіреу, көп қан кету т.б. пайда болады. Темірдің ең көп мөлшері мына өсімдіктер, тағамдар құрамында: итмұрын тұнбасы, орамжапырақ, алма, қара шие, сиыр еті, малдың бауырында болады.

26 слайд

27 слайд

28 слайд
ГЕОГРАФ: Темірдің табиғи минералдары: Fe 3 O 4 (FeO• Fe 2 O 3 ) магнитті темір немесе магнетит, Fe 2 O 3 қызыл теміртас немесе гематит, Fe 2 O 3 • 3H 2 O лимонит, FeS 2 пирит немесе күкірт колчеданы, FeSO 4 • 7H 2 O темір купорасы. Темір кендерінің ең үлкен қоры Уралда . Онда таулар толық темірден құралған. Курск, Кольск жартылай аралында, Шығыс және Батыс Сібірде темір кенінің үлкен қорлары бар. Қазақстанда темір кендері Оралдың шығыс беткейінде, Қостанай өңірінде көптеп кездеседі (Соколов-Cарыбай).

28 слайд

ГЕОГРАФ: Темірдің табиғи минералдары: Fe 3 O 4 (FeO• Fe 2 O 3 ) магнитті темір немесе магнетит, Fe 2 O 3 қызыл теміртас немесе гематит, Fe 2 O 3 • 3H 2 O лимонит, FeS 2 пирит немесе күкірт колчеданы, FeSO 4 • 7H 2 O темір купорасы. Темір кендерінің ең үлкен қоры Уралда . Онда таулар толық темірден құралған. Курск, Кольск жартылай аралында, Шығыс және Батыс Сібірде темір кенінің үлкен қорлары бар. Қазақстанда темір кендері Оралдың шығыс беткейінде, Қостанай өңірінде көптеп кездеседі (Соколов-Cарыбай).

29 слайд
І ІІ кезең Есеп шығару Мына айналуларды жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін жаз. Fe → FeCl 2 → Fe (OH) 2 → Fe O → FeSO 4

29 слайд

І ІІ кезең Есеп шығару Мына айналуларды жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін жаз. Fe → FeCl 2 → Fe (OH) 2 → Fe O → FeSO 4

30 слайд
І V кезең « Білімді тиянақтау »

30 слайд

І V кезең « Білімді тиянақтау »

31 слайд
«Сандарды сөйлетейік» ойыны 30 8 2 6 1539 4

31 слайд

«Сандарды сөйлетейік» ойыны 30 8 2 6 1539 4

32 слайд
Жауабы: 1. Темір атомындағы нейтрон саны - 30 2. Темірдің реттік нөмірі - 26 3. Период нөмірі – 4 4. Топ нөмірі – 8 5. Темірдің балқу температурасы - 1539 0 С

32 слайд

Жауабы: 1. Темір атомындағы нейтрон саны - 30 2. Темірдің реттік нөмірі - 26 3. Период нөмірі – 4 4. Топ нөмірі – 8 5. Темірдің балқу температурасы - 1539 0 С

33 слайд
1. Темірдің периодтық жүйедегі орны қандай? А) 2 период, ІІІ топ Ә) 4 период, V ІІІ топ Б) 3 период, ІІІ топ 2. Темірдің сыртқы электрондық формуласы? А) 3d 7 4s 2 Ә) 3d 5 4s 2 Б) 3d 6 4s 2 3. Fe +2 катионы ............... түзіледі. А) бауырда Ә) сүйек кемігінде Б) бүйректе 4. Қайсысы темір (II) гидроксиді? А) Fe 2 O 3 Ә) Fe(OH) 3 Б) Fe(OH) 2 5. Темір қосылыстарында … тотығу дәрежелерін көрсетеді. А) 0, +1, +2 Ә) +2, +3, +6 Б) +2, +4, +6 Ашық тест

33 слайд

1. Темірдің периодтық жүйедегі орны қандай? А) 2 период, ІІІ топ Ә) 4 период, V ІІІ топ Б) 3 период, ІІІ топ 2. Темірдің сыртқы электрондық формуласы? А) 3d 7 4s 2 Ә) 3d 5 4s 2 Б) 3d 6 4s 2 3. Fe +2 катионы ............... түзіледі. А) бауырда Ә) сүйек кемігінде Б) бүйректе 4. Қайсысы темір (II) гидроксиді? А) Fe 2 O 3 Ә) Fe(OH) 3 Б) Fe(OH) 2 5. Темір қосылыстарында … тотығу дәрежелерін көрсетеді. А) 0, +1, +2 Ә) +2, +3, +6 Б) +2, +4, +6 Ашық тест

34 слайд
Дұрыс жауаптары 1- Ә 2-Б 3-Ә 4-Б 5-Ә

34 слайд

Дұрыс жауаптары 1- Ә 2-Б 3-Ә 4-Б 5-Ә

35 слайд
Ба ғалау 5 с ұрақ – “ 5 ” 4 c ұрақ – “ 4 ” 3 сұрақ – “ 3 ” 2/1 сұрақ – “ 2 ”

35 слайд

Ба ғалау 5 с ұрақ – “ 5 ” 4 c ұрақ – “ 4 ” 3 сұрақ – “ 3 ” 2/1 сұрақ – “ 2 ”

36 слайд
Бағалау

36 слайд

Бағалау

37 слайд
Үйге тапсырма : 1. § 38,39,40 тақырыптарды оқу 2. Оқулықтың 196- беті тақырыптық тест- тапсырмаларын орындау

37 слайд

Үйге тапсырма : 1. § 38,39,40 тақырыптарды оқу 2. Оқулықтың 196- беті тақырыптық тест- тапсырмаларын орындау