Азот
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Периодтық жүйедегі
азоттың орнына байланысты
оны V топ элементі ретінде
сипаттау; оқушыларды оның
физикалық – химиялық
қасиеттерімен таныстыру. Тәрбиелігі: Дәстүрлі емес
оқыту әдісін қолдана
отырып,оқушылардың
химияға танымдық
қызығушылығын арттыру.
Дамытушылығы:
О қушыларды өзіндік жұмысқа
дағдыландыру және
сараптау,салыстыру
қабілеттерін дамыту.Өзін-өзі
бақылау мен талдауды іске
асыру.
2 слайд
Сабақтың мақсаты: Білімділігі: Периодтық жүйедегі азоттың орнына байланысты оны V топ элементі ретінде сипаттау; оқушыларды оның физикалық – химиялық қасиеттерімен таныстыру. Тәрбиелігі: Дәстүрлі емес оқыту әдісін қолдана отырып,оқушылардың химияға танымдық қызығушылығын арттыру. Дамытушылығы: О қушыларды өзіндік жұмысқа дағдыландыру және сараптау,салыстыру қабілеттерін дамыту.Өзін-өзі бақылау мен талдауды іске асыру.
3 слайд
Сабақтың түрі:
Жаңа білімді меңгерту
Сабақтың өту әдісі:
Сын тұрғысынан ойлауды
дамыту технологиясы.
3 слайд
Сабақтың түрі: Жаңа білімді меңгерту Сабақтың өту әдісі: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы.
4 слайд
Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі
Элементтердің топтары
I IIIII VIIIIV V VI VII
II I
III
VII VI VIV 21
3
4
5
6
7
10 Li
Литий 3
6,9 39Периоды
Қатар
K
Калий 19
39.102Na
Натрий 11
22,989
8
Cu
Медь29
63.54 6 В
Бор 5
10 .811 Ne
Неон 1 0
20,18Be
Вериллий 4
9 ,012
Ca
Кальций 20
40,08
Ag
Серебро 47
107.868
Ra
Радий 88
[ 226 ] La
Лантан 57
138.81Al
Алюминий 13
26,9815 O
Кислород 8
15 .996N
Азот 7
14.0 067
Ge
Германий 32
72.59C
Углерод 6
12,011 F
фтор 9
18.9984
Br
Бром 35
79.904H
Водород 1
1.00797
Se
Селен 34
78.96
I
Иод 53
126.904Cl
Хлор 1 7
35,453
As
Мышьяк 33
74.9216 He
Гелий 2
4,003
Ar
Аргон 1 8
39,948
Xe
Ксенон 54
131,3Kr
Криптон 36
83,8
Te
Теллур 52
127.60 Fe
Железо26
55.847Mg
Магний 1 2
24,312 S
Сера 1 6
32,064P
Фосфор 1 5
30,9738Si
Кремний 1 4
28,086
Ti
Титан22
47.90
Mo
Молибден 42
95.94 T с
Технеций 4 3
99 V
Ванадий2 3
50.942 Cr
Хром24
51.996 Mn
Марганец 25
54.938S с
Скандий21
44.956
Ga
Галлий 31
69.72
Re
Рений75
186.2 Rh
Родий45
102.905
Ir
Иридий77
192.2Ru
Рутений44
101.07
Os
Осмий76
190.2 Pt
Платина 78
195.09Pd
Палладий 46
106.4
At
Астат 85
210 Rn
Радон 8 6
[22 2 ]
Mt
Мейтнерий 109
[ 266 ]Hs
Хассий108
[ 265 ]Ba
Барий 56
137.34Sr
Стронций 38
87.62Rb
Рубидий 37
85.47
In
Индий 49
114 .82
Cs
Цезий 55
132.905
Fr
Франций 87
[ 223 ]98 Zn
Цинк30
65 . 37
W
Вольфрам 74
183.85
Po
Полоний 84
208.982Zr
Цирконий 40
91.224 Nb
Ниобий41
92.906
Ta
Тантал73
180.9479Cd
Кадмий48
112.41 Sb
Сурьма 51
121.75
Hf
Гафний72
178.49Sn
Олово 50
118.71
Pb
Свинец 82
207.2 Bi
Висмут 83
208.98 Co
Кобальт 27
58.933 Ni
Никель28
58.71
Y
Иттрий 39
88.9059
Au
Золото 79
196.966 Tl
Таллий 81
204.383Hg
Ртуть 80
200.59
Ac
Актиний 89
227.028 Bh
Борий107
[ 262 ]Sg
Сиборгий 106
[ 263 ]Db
Дубний105
[ 262 ]Rf
Резерфордий 104
[ 261 ]
4 слайд
Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі Элементтердің топтары I IIIII VIIIIV V VI VII II I III VII VI VIV 21 3 4 5 6 7 10 Li Литий 3 6,9 39Периоды Қатар K Калий 19 39.102Na Натрий 11 22,989 8 Cu Медь29 63.54 6 В Бор 5 10 .811 Ne Неон 1 0 20,18Be Вериллий 4 9 ,012 Ca Кальций 20 40,08 Ag Серебро 47 107.868 Ra Радий 88 [ 226 ] La Лантан 57 138.81Al Алюминий 13 26,9815 O Кислород 8 15 .996N Азот 7 14.0 067 Ge Германий 32 72.59C Углерод 6 12,011 F фтор 9 18.9984 Br Бром 35 79.904H Водород 1 1.00797 Se Селен 34 78.96 I Иод 53 126.904Cl Хлор 1 7 35,453 As Мышьяк 33 74.9216 He Гелий 2 4,003 Ar Аргон 1 8 39,948 Xe Ксенон 54 131,3Kr Криптон 36 83,8 Te Теллур 52 127.60 Fe Железо26 55.847Mg Магний 1 2 24,312 S Сера 1 6 32,064P Фосфор 1 5 30,9738Si Кремний 1 4 28,086 Ti Титан22 47.90 Mo Молибден 42 95.94 T с Технеций 4 3 99 V Ванадий2 3 50.942 Cr Хром24 51.996 Mn Марганец 25 54.938S с Скандий21 44.956 Ga Галлий 31 69.72 Re Рений75 186.2 Rh Родий45 102.905 Ir Иридий77 192.2Ru Рутений44 101.07 Os Осмий76 190.2 Pt Платина 78 195.09Pd Палладий 46 106.4 At Астат 85 210 Rn Радон 8 6 [22 2 ] Mt Мейтнерий 109 [ 266 ]Hs Хассий108 [ 265 ]Ba Барий 56 137.34Sr Стронций 38 87.62Rb Рубидий 37 85.47 In Индий 49 114 .82 Cs Цезий 55 132.905 Fr Франций 87 [ 223 ]98 Zn Цинк30 65 . 37 W Вольфрам 74 183.85 Po Полоний 84 208.982Zr Цирконий 40 91.224 Nb Ниобий41 92.906 Ta Тантал73 180.9479Cd Кадмий48 112.41 Sb Сурьма 51 121.75 Hf Гафний72 178.49Sn Олово 50 118.71 Pb Свинец 82 207.2 Bi Висмут 83 208.98 Co Кобальт 27 58.933 Ni Никель28 58.71 Y Иттрий 39 88.9059 Au Золото 79 196.966 Tl Таллий 81 204.383Hg Ртуть 80 200.59 Ac Актиний 89 227.028 Bh Борий107 [ 262 ]Sg Сиборгий 106 [ 263 ]Db Дубний105 [ 262 ]Rf Резерфордий 104 [ 261 ]
5 слайд
Азот
Азотты 1772 жылы ағылшын ғалымы Даниэль
Резерфорд ашқан. Жер қыртысындағы азоттың мөлшері 0.03%.
Табиғатта азот дербес және қосылыстар күйінде кездеседі және
негізгі қоры екі атомнан тұратын молекула түрінде ауа
құрамында болады. Азоттың ауадағы салмақ үлесі 75.6% ,
көлем үлесі 78.1%. Жер қыртысының 1 т массасына 1 кг
азоттан келеді, әрі ол бейорганикалық және органикалық
қосылыстар күйінде кездеседі. Оның бейорганикалық
қосылыстарының негізгілеріне натрий нитраты (чили селитрі),
калий нитраты (үнді селитрі) жатады. Органикалық
қосылыстар күйіндегі азоттың негізгі қоры барлық тірі
ағзалардың ақуыздарында құрамына кіреді. Кезінде жанбайтын
қасиетіне байланысты “тіршіліксіз” деп аталып кеткенімен азот
тіршілікке өте керек элемент. Қалыпты температурада азот
түссіз, иіссіз газ.Қайнау температурасы – 196 °C, қату
температурасы– 210 °C. Су бір өлшем көлемінде (20 °C-та)
0.0154 көлем азот ериді, яғни азоттың суда ерігіштігі оттектің
ерігігтігінен төмен. Ауадан аздап жеңіл болады.
5 слайд
Азот Азотты 1772 жылы ағылшын ғалымы Даниэль Резерфорд ашқан. Жер қыртысындағы азоттың мөлшері 0.03%. Табиғатта азот дербес және қосылыстар күйінде кездеседі және негізгі қоры екі атомнан тұратын молекула түрінде ауа құрамында болады. Азоттың ауадағы салмақ үлесі 75.6% , көлем үлесі 78.1%. Жер қыртысының 1 т массасына 1 кг азоттан келеді, әрі ол бейорганикалық және органикалық қосылыстар күйінде кездеседі. Оның бейорганикалық қосылыстарының негізгілеріне натрий нитраты (чили селитрі), калий нитраты (үнді селитрі) жатады. Органикалық қосылыстар күйіндегі азоттың негізгі қоры барлық тірі ағзалардың ақуыздарында құрамына кіреді. Кезінде жанбайтын қасиетіне байланысты “тіршіліксіз” деп аталып кеткенімен азот тіршілікке өте керек элемент. Қалыпты температурада азот түссіз, иіссіз газ.Қайнау температурасы – 196 °C, қату температурасы– 210 °C. Су бір өлшем көлемінде (20 °C-та) 0.0154 көлем азот ериді, яғни азоттың суда ерігіштігі оттектің ерігігтігінен төмен. Ауадан аздап жеңіл болады.
6 слайд
1 2 3
4
5
6 7
Next
6 слайд
1 2 3 4 5 6 7 Next
7 слайд
Азот атомының
электрондық
конфигурациясын
жаз.
Back
7 слайд
Азот атомының электрондық конфигурациясын жаз. Back
8 слайд
Азот топшасына
кіретін
элементтер
саны?
Back
8 слайд
Азот топшасына кіретін элементтер саны? Back
9 слайд
Азот қандай тотығу
дәрежелерін көрсетеді?
Back
9 слайд
Азот қандай тотығу дәрежелерін көрсетеді? Back
10 слайд
Азоттың бес валентті
оксидіндегі көрсететін
тотығу дәрежесі?
Back
10 слайд
Азоттың бес валентті оксидіндегі көрсететін тотығу дәрежесі? Back
11 слайд
Азот топшасы
орналасқан
топ нөмірі.
Back
11 слайд
Азот топшасы орналасқан топ нөмірі. Back
12 слайд
Азоттың сутекті
қосылысының
атауы?
Back
12 слайд
Азоттың сутекті қосылысының атауы? Back
13 слайд
Азот элементінің
атомдық массасы
қанша?
Back
13 слайд
Азот элементінің атомдық массасы қанша? Back
14 слайд
14 слайд
15 слайд
Табиғатта
таралуы
Ауада – 78,09 %
Адам ағзасында – 3,1 %
(ақуыз, дәрумен, гармон)
Өсімдіктер (ион түрінде)
Топырақта – 0,01 – 0,04 %
Азот - өмір элементі
15 слайд
Табиғатта таралуы Ауада – 78,09 % Адам ағзасында – 3,1 % (ақуыз, дәрумен, гармон) Өсімдіктер (ион түрінде) Топырақта – 0,01 – 0,04 % Азот - өмір элементі
16 слайд
16 слайд
17 слайд
Алынуы
Ығыстыру әдісі Айыру әдісі
1 . NH
4 NO
2 = N
2 ↑ + 2H
2 O
2. NaNO
2 + NH
4 Cl = N
2 ↑+ NaCl + 2H
2 O
17 слайд
Алынуы Ығыстыру әдісі Айыру әдісі 1 . NH 4 NO 2 = N 2 ↑ + 2H 2 O 2. NaNO 2 + NH 4 Cl = N 2 ↑+ NaCl + 2H 2 O
18 слайд
Ф и з и к а л ы қ
қ а с и е т т е р і
Инертті газ
g = 1,25 г/л(қ.ж)
t б = -210 0
С
t қ = -195,8 0
С
Mr = 28
18 слайд
Ф и з и к а л ы қ қ а с и е т т е р і Инертті газ g = 1,25 г/л(қ.ж) t б = -210 0 С t қ = -195,8 0 С Mr = 28
19 слайд
Азот молекуласындағы σ , π –
байланыстың түзілуі
19 слайд
Азот молекуласындағы σ , π – байланыстың түзілуі
20 слайд
6Li = 2Li 3 N
2Al = 2AlN
N 2 +
O 2 = 2NO
3H 2 =2NH 3
20 слайд
6Li = 2Li 3 N 2Al = 2AlN N 2 + O 2 = 2NO 3H 2 =2NH 3
21 слайд
АзотНитрид
алу үшін
Түрлі
тыңайтқыштар Аммиак
синтезінде
Азот
қышқылын
Салқындатқыш
жүйе Инертті
ортада
21 слайд
АзотНитрид алу үшін Түрлі тыңайтқыштар Аммиак синтезінде Азот қышқылын Салқындатқыш жүйе Инертті ортада
22 слайд
Азоттың табиғаттағы айналымы
22 слайд
Азоттың табиғаттағы айналымы
23 слайд
23 слайд
24 слайд
“ Кім жылдам? ”
1. Азоттың тотығу дәрежесі +5 болатын
қатарды көрсетіңіз:
NO 2 KNO 3 NO
HNO 2 HNO 3 KNO 3
N 2 NaNO 3 NH 4 NO 3
24 слайд
“ Кім жылдам? ” 1. Азоттың тотығу дәрежесі +5 болатын қатарды көрсетіңіз: NO 2 KNO 3 NO HNO 2 HNO 3 KNO 3 N 2 NaNO 3 NH 4 NO 3
25 слайд
1. Азоттың оксидтерін, тұздарын
ажыратыңдар:
Азот NH 4 Cl NO 2 HNO 3 NO NaNO
3 NH 4 NO
3 HNO 2
Тұзда-
ры
Қыш-
қылда
-
ры
Оксид
-тері
25 слайд
1. Азоттың оксидтерін, тұздарын ажыратыңдар: Азот NH 4 Cl NO 2 HNO 3 NO NaNO 3 NH 4 NO 3 HNO 2 Тұзда- ры Қыш- қылда - ры Оксид -тері
26 слайд
Сергіту
сәті
26 слайд
Сергіту сәті
27 слайд
27 слайд
28 слайд
Сәйкестендіру тестісі.
N Формуласы Аттары
1. NaH С O
3 А) силан
2. SiH
4 Ә) литий нитриді
3. Li
3 N Б) натрий
гидрокарбонаты
4. HNO
3 В) кальций
селитрасы
5. Ca(NO
3 )
2 Г) азот қышқылы
28 слайд
Сәйкестендіру тестісі. N Формуласы Аттары 1. NaH С O 3 А) силан 2. SiH 4 Ә) литий нитриді 3. Li 3 N Б) натрий гидрокарбонаты 4. HNO 3 В) кальций селитрасы 5. Ca(NO 3 ) 2 Г) азот қышқылы
29 слайд
Үйге тапсырма:
§8.9. №7
29 слайд
Үйге тапсырма: §8.9. №7