#1 слайд
Сабақтың тақырыбы:Сабақтың тақырыбы: Дене сымбатының бұзылуы мен Дене сымбатының бұзылуы мен жалпақтабандылықтың алдын алу. жалпақтабандылықтың алдын алу. Гиподинамияның салдары. Қаңқа мен Гиподинамияның салдары. Қаңқа мен бұлшықеттің қалыптасуына бұлшықеттің қалыптасуына жаттықтырудың әсері.жаттықтырудың әсері.

1 слайд

#2 слайд
Үй тапсырмасын тексеру сұрақтары Адамда қанша сүйек бар? 200 ден аса Бел омыртқа саны қанша? 5 Қабырға саны қанша? 12 Құйымшақ неше омыртқадан тұрады? 4-5 Сегізкөз қанша омыртқаның бірігуінен құралған? 5 Арқа омыртқа саны қанша? 12 Омыртқа саны қанша? 33-34 Адам қаңқасы неше топқа бөлінеді? 4 Мойын омыртқа саны қанша? 7 Ми сауыты қанша сүйектен құралған? 5

2 слайд

#3 слайд
Қол жеткізілетін оқу мақсаты: Дене сымбатының бұзылуы мен жалпақ табандылық қалыптасудың алдын алу жолдарын білу. Гиподинамияның салдарын анықтау.

3 слайд

#4 слайд
Сабақтың мақсаты: Барлығы: Дене сымбатының бұзылуы мен жалпақ табандылық қалыптасудың алдын алу жолдарын білу. Басым бөлігі: Гиподинамияның салдарын анықтау . Кейбір оқушылар: Аурудың түрін берілген белгілерге қарап анықтау.

4 слайд

#5 слайд
Жетістік критерийі: 1. Дене сымбатының бұзылу жолдарын біледі . 2. Жалпақ табандылық қалыптасудың алдын алу жолдарын біледі . 3. Гиподинамияның алдын алу жолдарын анықтайды.

5 слайд

#6 слайд
Жалпақтабандылық - адам табанындағы ойыстың түгелдей немесе жартылай тегістеліп, жалпайып кетуі.

6 слайд

#7 слайд
Омыртқа жотасының қисаюы Сколиоз - омыртқаның бір бүйірге қарай қисаюы (туа және жүре пайда болады) Лордоз - омыртқа бағанасының алға қарай майысып, қисаюымен сипатталады Бүкірлік, кифоз — омыртқа бағанасының (әдетте кеуде бөлімінің) дөңестеніп қисаюы.

7 слайд

#8 слайд

8 слайд

#9 слайд
• Гиподинамия  (грек, hypo - төмен, астында, қалыптан төмен; dynamis — күш) — қимыл-қозғалыс белсенділігінің шектелуі нәтижесінде  адамдар  мен  жануарлар   организмдері тірек-қимыл аппараты  бұлшықеттерінің , қан айналым және тыныс алу, ас қорыту және т.б. мүшелердің етті қабықтары мен қабаттары жиырылу күшінің төмендеуі.

9 слайд

#10 слайд
Гиподинамияның пайда болу себептері — Кәсiби ерекшелiктерге байланысты бұлшық ет жұмысын шектеу; — Рационалды емес күн тәртiбi; — Ұзақ уақыт бойы организмнің дұрыс функционалдық жұмысын орындамауына байланысты (жарақат, ауру) төсек режимі.

10 слайд

#11 слайд
Негізгі белгілері — Әлсіреу; — Жүрек соғысының және пульстің тез соғуы; — Қан қысымының жоғары болуы; — Қажығыштығу, тiптi ептеген жүктемелерде; — Эмоционалдық тұрақсыздық, күйгелектік.

11 слайд

#12 слайд
Ағзаға әсері Б ұлшық еттердiң күш беретiн көрсеткiшiнiң төмендетуi; — Сүйек ұлпасынның құрамында және минералды зат алмасуды кальцидiң мөлшер деңгейінiң төмендеуi; — Май iркiлген кейiнге қалдыруларын жоғарылату және артық салмақтың пайда болуы; — Капилляр жүйесiнiң жұмысын бұзады, яғни жұмыс iстейтiн капиллярларды саны, күре тамыр және тамыр бөлiмшелерi қысқарады.

12 слайд

#13 слайд
Сымбаттың бұзылуының алдын алу • Дұрыс бірқалыпты отыруға дағдылану Емдік массаждар қабылдау Салмақты омыртқа жотасына бірдей түсіру Ауыр жүкті бір қолмен көтермеу Түзу жүру Иықтың бір деңгейде болуы Тазалықты сақтау Дұрыс тамақтану Шынығу Көңілді жүру Сәнді киіну •

13 слайд

#14 слайд
Қорытынды • Дұрыс арқаны ұстаудың ережелері: • 1. Үстел, парта, теледидар немесе компьютер алдында түзу отыр, бүкірейме! • 2. Орындықтың шетіне отырма-бұлай отыру қолайсыз әрі бұдан арқаң ауырады. • 3.  Арқаң ауыра бастаса , дене тұрысыңды өзгерт; • 4. Үстел басында ойнағанда, жазғанда, оқығанда арқаңды тік ұста; • 5. Сергіту сәтінде міндетті түрде: • Аяғыңның ұшында тұрып, қолыңды жоғары көтеріп, созыл; • Жүзіп жүрген сияқты қолдарыңды алға және артқа соз; • 10 рет отырып тұр; • Қабырға және орындықтан 10 рет қолыңды бүгіп, жаз; • Баяу басыңды оңға және  солға жоғары және төмен бұр ; • 10 рет көзіңді қыс. • . Бір орында отырмай үзілісте жүгір немесе жүр! • . Егер үйде отырсаң-әр-бір сағат сайын сергіту жаттығуын жаса. 

14 слайд

#15 слайд
Бағалау

15 слайд

#16 слайд
Кері байланыс Бір ауыз су

16 слайд

#17 слайд
Тест: Омыртқа саулығын анықтаңыз. 1.Түнде ұйықтағанда арқаны қисайтып жатасыз ба? а) Ия, б) Жоқ 2.Мойынды қимылдатқанда мойын омырқалары кітірлейді ме? а) Ия, б) Жоқ 3. Сізде артық салмақ бар ма? а) Ия, б) Жоқ 4. Ұзақ уақыт тікесінен тұру қиынға соғады ма? а) Ия, б) Жоқ 5.Сен кешке қарағанда таңертең денеңді тік ұстайсың ба? а) Ия, б) Жоқ 6. Жамбас жүйкесі талаурап немесе белді жиі шаншу мазалайда ма? а) Ия, б) Жоқ 7. Жазу немесе асхана үстелінде бүкірейіп отырасыз ба? а) Ия, б) Жоқ 8. Өте жұмсақ төсекте ұйықтайсыз ба? а) Ия, б) Жоқ 9. Дененің әрбір бөліктерінде қабыну жағдай жиі болып тұра ма? а) Ия, б) Жоқ 10. Орныңыздан тұрған кезде бірден қозғала алмай қалған кездер болды ма? а) Ия, б) Жоқ

17 слайд

#18 слайд
• Егер 10 сауалдың екеуіне ғана «ия» деп жауап берген болсаңыз: арқа мен омыртқаларыңызда ешқандай дерттің белгісі жоқ деген сөз • Егер 3-5 рет «ия» болса, бұлшықеттердегі ішкі жасушалардың зат алмасу қызметінде бұзылыс орын алған. Омыртқалардағы дерттің дені В6, В5, В2дәрумендерін толық алмағандықтан пайда болады • Егер «ия» жауабы 6 немесе оданда көп болса, жүйкеде кінәрат бар немесе омыртқа зақым келген. Бұл да дәрумендер қорының аздығынан. Е,С дәрумені арқылы қабынудың алдын алуға болады

18 слайд

#19 слайд
Үйге тапсырма «Тірек-қимыл жүйесі» тарауын қайталау « Адам сымбатты болу үшін не істеу керек?» атты шағын эссе жазу.

19 слайд

#20 слайд

20 слайд

#21 слайд
Алматы облысы Панфилов ауданы Головацкий атындағы орта мектеп Рысбаева Гүлмира Бейсембайқызы Биология –география пәнінің мұғалімі

21 слайд