Дербес Компьютердің аппараттық жабдықтамасы

1 слайд
Модуль Гипермәтін ТестТапсырма Дербес компьютердің аппараттық жабдықтамасы Ішкі құрылғылар Ішкі әрі сыртқы құрылғылар Сыртқы құрылғылар Жүйелік плата Салқындату жүйесі Процессор Оперативті жад Қоректендіру блогы Видеокарта Пернетақта Монитор Тышқан Принтер Сканер Акустикалық жүйе Тюнер Диск жетек Модем Винчестр ТапсырмаларТапсырмаларТапсырмалар Тестілер ТестілерТестілер

1 слайд

2 слайд

2 слайд

3 слайд
Жүйелік плата – системная плата – Жүйелік плата – системная плата – system boardsystem board Аналық плата – материнская плата – Аналық плата – материнская плата – motherboardmotherboard Жазық плата – плоская плата – Жазық плата – плоская плата – planar boardplanar board Базалық плата – базовая плата – baseboardБазалық плата – базовая плата – baseboard Негізгі плата – основная плата – main boardНегізгі плата – основная плата – main board

3 слайд

4 слайд
Жүйелік плата – компьютерді қалыптасуының негізі болып табылады. Ол корпустың ішкі бөлігінде орнатылады. Жүйелік плата компьютердің барлық компоненттерінің арасындағы байланыстарды қамтамасыз етеді. Компьютерді модернизациялау жүйелік платаға да тікелей байланысты. Жүйелік платаны бірнеше компаниялар мен фирмалар өңдіреді. Осыған байланысты олар алуан түрлі болып келеді. Олардың ең басты деген үш сипаттамасы бар: 1.     форм-фактор; 2.     чипсет; 3.     BIOS. Жүйелік платаның мөлшері, пішіні, бекіту тесіктері, әртүрлі разьем типтерінің болуы, олардың орналасу тәртібі форм-фактор деп аталады. Жүйелік платаның бекіту тесіктері корпустың түріне сәйкес келуі керек және орнықты, қозғалмайтындай етіп бекітіледі. Жүйелік платадағы разьемдардың көп түрлілігі және олардың саны модерназияциялауға ықпал етеді. Жүйелік плата электр энергиясымен қоректенуіне байланысты екіге бөлінеді. Олар: 1.     АТ типтегі жүйелік платалар 2.     АТХ типтегі жүйелік платалар АТХ типіндегі жүйелік платалар кең тараған. Олар Windows жүйесінде компьютерді өшіруге команда бергенде автоматты түрде өшіріледі. Ал, АТ типінде жүйелік платада компьютерді механикалық жолмен сөндіреміз. Чипсет екі үлкен микросхемалар жиынтығынан тұрады. Ол жүйелік платаның құрылғылармен жұмыс істеу мүмкіндігін анықтайды. Процессор компьютердің миы болса, чипсет жүйелік платаның миы болып табылады. Чипсеттің типіне қарап жүйелік платаға орнатылатын процессордың типі таңдалады. Ал, чипсет белгілі бір процессорлар тобымен жұмыс істей алады. Жүйелік плата Жүйелік плата

4 слайд

5 слайд
Процессор Процессор Процессор – компьютердің ең басты микросхемасы. Оны орталық процессор, микропроцессор деп те атайды. Ол компьютерге жүктелген барлық программалар мен командаларды орындау ісімен айналысады, яғни жүйе өніміділігінің негізі болып табылады. Процессордың негізгі сипаттамалары: •тактілі жиілігі; •типі; •конструктивті құрылуы. Процессордың тактілігі жиілігі (өлшем бірлігі – мегагерц (МГц), гегагерц (ГГц)) жоғары болған сайын, компьютердің жұмыстық жылдамдығы да жоғары болады. Офистік компьютерлер үшін 600- 800 МГц, 1-1,6 ГГц жиілікті процессорлар жеткілікті, ал, мультимедиалық компьютерлер үшін 1,8-3,2 ГГц жиілікті процессорлар қажет.

5 слайд

6 слайд
Процессор Процессор Процессор жұмысының жылдамдығы, сонымен қатар, оның типімен де анықталады. Әртүрлі типтегі, жиіліктері бірдей процессорлар әртүрлі жылдамдықпен жұмыс жасайды. Жүйелік платаға байланысты процессор типі анықталады. Процессор өндіруші негізінен екі бәсекелес компания бар, олар: AMD және Intel. Intel процессорлары AMD процессорларымен салыстырғанда нарықтық бағасы біршама жоғары. Есесіне, AMD процессорлары үлкен қуат тұтынып, жоғары деңгейде салқындатуды қажет етеді. Процессордың конструктивті құрылуы оның өнімділігіне әсер етпесе де, оның жүйелік платадағы разъемға сәйкес келуін қамтамасыз етеді. Intel процессорлары Socket-370, Socket- 423, Socket-478, FC-PGA2 370 разъемдары, AMD процессорлары Socket-A разъемы арқылы жүйелік плата орнатылады. Intel фирмасының процессорлары: ·        Intel Pentium IV ·        Intel Pentium III ·        Intel Celeron AMD фирмасының процессорлары: ·        AMD Athlon ·        AMD Duron

6 слайд

7 слайд
Қоректендіру блогы Қоректендіру блогы Қоректендіру блогы жүйелік блоктағы ішкі түйіндерді электр энергиясымен қамтамасыз етеді, өндірістік токты тұрақты кернеулерге түрлендіреді. Оның дұрыс жұмыс жасауы маңызды. Өйткені ішкі құрылғылар қатаң түрде тұрақты кернеулермен жұмыс істеуге арналған. Қоректендіру блогы корпус құрамында орналасады. Қоректендіру блогының жұмысы ішкі компоненттерге әсер етеді. Windows-тың жиі тұрып қалуын көптеген қолданушылар Microsoft-тан көреді, бірақта шын мәнінде бұл жағдайлар қоректендіру блогының қуатының аз мөлшерде болуына байланысты. Егер сізге сенімді жүйе қажет болса, онда оны сапалы қоректендіру блогымен қамтамасыз ету қажет. Бұл онша сенімді емес аналық платаларды, процессорды және жадты тұрақты түрде жұмыс жасауын қамтамасыз етеді, ал арзан қоректендіру блоктары жақсы компоненттердің өзін де жұмысқа жарамсыз жасайды.

7 слайд

8 слайд
Қоректендіру блогы Қоректендіру блогы Қоректендіру блогының кейбір сипаттамаларына тоқталайық: ·        Форм-фактор. Қоректендіру блогының өлшемі корпуспен және шығыс разъемдары ішкі құрылғыларға сәйкес келуі керек. Мысалы: жүйелік платаға, әр түрлі дискіжетектерге. ·        Қуаты. Қоректендіру блогы әртүрлі шамада қуат өңдіреді. Егер қоректендіру блогы арқылы қоректенетін ішкі құрылғылардың саны көп болса, онда соншалықты энергия өндіруі керек. Ал, қоректендіру блогы белгілі бір мөлшерде ғана қуат өндіруге арналған. Офистік компьютерлерде қоректендіру блогының қуаты – 250 Вт, 300 Вт, 350 Вт болады. Ал, мультимедиялық компьютерлерде қоректендіру блогы – 400 Вт, 450 Вт, 500 Вт болады. ·        Жұмыстық кернеу. Көптеген қоректендіру блоктары 220-230 В немесе 110-115В кернеумен жұмыс жасайды. Кейбір қоректендіру блоктары кіріс кернеуін автоматты түрде анықтайды, ал екіншілері қолмен реттеледі, яғни артқы панеліндегі қызыл түсті айырып-қосқыш арқылы. Қолмен реттеп отыратындарға өте сақ болу қажет. Егер қоректендіру блогы 220В болса, оған 110В кернеу берсе ешқандай өзгеріс болмайды, яғни құрылғы іске қосылмайды. Ал егер керісінше, 110 В қоректендіру блогына 220В кернеуді қоссақ, онда жүйелік плата және басқа да компоненттер зақымданады. ·        Жұмыстық кернеудің өзгеру диапазоны. Қоректендіру блогына келіп тұрған кернеудің максималды және минималды мәндері үнемі өзгереп отырады. 110-115 В желісіндегі кернеу 90-135 В кернеуге өзгеруі мүмкін. 220-230В кернеу желісіндегі өзгеріс 180-270В өзгеруі мүмкін. Кіріс кернеуіндегі мұндай өзгерістер өте маңызды. Ол құрылғының ұзақ жұмыс істеуіне кері әсерін тигізеді. Кернеудің өте үлкен өзгерісі кезінде стабилизатордың немесе UPS құрылғысымен жұмыс істеу керек. ·        Кіріс жиілігінің диапазоны. Қоректендіру блоктары 50-60 Гц жиілікпен жұмыс істеуге арналған. Ал, желіде жиіліктің өзгерісі 47-63Гц болуы мүмкін. Бірақ, электр станциялары жиіліктің өзгерісін қатаң қадағалап отырады. Сондықтан қоректендіру блоктары жиілік өзгерісіне икемделінбеген. ·        Шығыс кернеулері: 3В, 5В, 12В.

8 слайд

9 слайд
Салқындату жүйесі Салқындату жүйесі Компьютерді элементтік базасы жартылай өткізгіштерге негізделген, сондықтан салқындату жүйесі маңызды рол атқарады. Салқындату жүйесіне вентиляторлар (кулер), радиатор жатады. Жүйелік блок құрамына міндетті және қосымша салқындату жүйелері орнатылады. Міндетті салқындату жүйелері процессорға және қоректендіру блогына орнатылады. Қосымша салқындату жүйелері корпусқа, винчестерге, видеокартаға, т.б. орнатылады. Салқындату жүйелері перифериялық құрылғылар құрамында да болады. Кулер двигателден, қалақтан және корпустан тұрады. Двигатель тұрақты токты жүйелік платадан алады. Қалақ двигателге білікпен бекітіледі. Салқындату жүйесіне 6 ай не 1 жылда техникалық қызмет көрсетіп тұру керек.

9 слайд

10 слайд
Видеокарта – мониторға бейнелерді шығаруға арналған плата. Видеокарта жүйелік платаға PCI немесе AGP разъемдары арқылы орнатылады. Ал, плата сыртқы бөлігінде монитордың кабелі қосылуға арналған арнайы разъем болады. Кейбір видеокарталарға бір уақытта үшке дейін мониторлар, сондай- ақ, теледидар да қосыла алады. Үш өлшемді (3D) графиканы, үш өлшемді бейнелерді мониторда бейнелеу үшін видеокартаға арнайы графикалық процессор орнатылады. Ол үш өлшемді бейнелерді қалыптастырып, орталық процессорға жүктейді. Видеокартаның таңдау кезде оны қандай компьютер типіне орнатылатынын анықтау керек. Офистік компьютерлер үшін екі өлшемді бейнені бере алатын, арзан видеокарталар жеткілікті болады. Мұндай мүмкіндігі бар видеокарталар кейбір жүйелік платаларға интегралданып, бірге шығарылады. Ал, мультимедиалық компьютерлер үшін үш өлшемді бейнені беретін, қуаты жоғары видеокарталар қажет. Әсіресе, олардың графикалық процессорларына аса көңіл бөлінуі керек. Қазіргі нарықта NVIDIA, ATI және Matrox компанияларының графикалық процессорлары кең таралған. Видеокарта

10 слайд

11 слайд
Оперативті жад Оперативті жад Оперативті жад – бірнеше микросхемалар жиынтығынан тұратын уақытша есте сақтау құрылғысы болып табылады. Ол есте сақтау құрылғысы мен процессор арасындағы мәлімет алмасуды іске асырады. Компьютер өшірілген кезде мұндағы мәліметтер де жойылады. Компьютердің жұмыстық жылдамдығы процессордың тактілік жиілігіне байланысты болса, екіншіден оперативті жадтың сыйымдылығына тәуелді. Оперативті жадтың сыйымдылығы жоғары болған сайын компьютердің жұмыстық жылдамдығы да артып отырады. Оперативті жад жүйелік платаға арналған разъемдар – слоттар арқылы орнатылады. Жүйелік платадағы слоттардың саны әртүрлі болады (1, 2, 3, 4 дана болуы мүмкін). Компьютерді келешекте модернизациялау үшін слоттың саны бірнеше болғаны ыңғайлы.

11 слайд

12 слайд
Оперативті жад Оперативті жад Оперативті жад сыйымдылығы, жұмыстық жылдамдығы модулге орнатылатын микросхемалар типіне байланысты. Микросхемалардың бірнеше типтері бар: 1.SD RAM (Synchronous Dynamic RAM) – синхронды динамикалық жадтан тұрады, жұмыстық жылдамдығы орташа. 2.    DDR SDRAM (Double Data Rate SDRAM) – ақпарат алмасу жылдамдығы екі еселенген синхронды жад, жұмыстық жылдамдығы жоғары. 3.     RDRAM (Rambus DRAM) – жұмыстық жылдамдығы өте жоғары микросхемалар. Оперативті жадтың екі модулі кең тараған. Олар: •DIMM – микросхемалары SDRAM, DDR SDRAM-нан тұратын жад модульдері. •RIMM – микросхемасы RDRAM-нан тұратын жад модульдері. Оперативті жадты маркирлеу кезінде арнайы таңбалау әдістері қолданылады. Олардың кейбіреулерін қарастырайық: ·        PC 100 және PC 133 – DIMM типіндегі оперативті жад. Жұмыстық жылдамдығы 100 не 133 МГц; ·        PC 1600, PC2100, РС 2700, РС 3200 – DIMM, DDR SDRAM типіндегі оперативті жад. Жұмыстық жылдамдықтары 200, 266, 333, 400 МГц; ·        РС 600, РС 800, РС 1066 – RIMM, RDRAM типіндегі жад модульдері. Жұмыстық жиіліктері 600, 800,1000, 1066 МГц; Компьютер типтерін жинақтау кезінде оперативті жадқа да үлкен көңіл бөлінеді: ·        офистік компьютерлер үшін: 128 не 256 Мб, DIMM, DDR SDRAM; ·        мультимедиалық компьютерлер үшін: 512 Мб не 1 Гб, RDRAM.

12 слайд

13 слайд

13 слайд

14 слайд
Клавиатура Клавиатура – компьютердің негізгі әрі міндетті құрылғысы болып табылады. Ол ЭЕМ мен қолданушы арасындағы сұхбатты іске асырады, ғни компьютердің жұмысын басқарады. Клавиатура жүйелік блокқа АТ, РS/2, USB разъемдары арқылы қосылады. Клавиатура клавиштер жиынтығынан тұрады. Клавиштер атқаратын қызметтеріне қарай үш топқа жіктеледі: 1)    Алфавитті-цифрлы клавиштер. Олар мәтіндерді, цифрларды, символдарды енгізуге арналған. 2)    Функционалды клавиштер. Олар арқылы белгілі бір командалар беріледі. 3)    Қосымша клавиштер. Олар арқылы қосымша әрекеттер (курсорды жылжыту, бас әріпті енгізу, қосымша комбинациялар) орындалады. Клавиатура клавиштері комбинациялық құрылуына қарай екіге бөлінеді: 1)    Пружиналы клавиштер; 2)    Мембраналы клавиштер. Клавиатура мүмкіндіктеріне қарай 3-ке түрге бөлінеді: 1)    Стандартты клавиатура; 2)    Мультимедиалық клавиатура; 3)    Эргономикалық клавиатура.

14 слайд

15 слайд
Клавиатура Стандартты клавиатура тіктөртбұрыш пішінді, 107-108 клавиштер жиынтығынан тұрады. Қазіргі оқу мекемелерінде стандартты клавиатуралар жиі кездеседі. Мультимедиалық клавиатура стандартты клавиатураға ұқсас, бірақ мұнда мультимедиалық клавиштермен толықтырылған. Олар мультимедиалық файлдарды басқаруға арналған. Эргономикалық клавиатура адамның физиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып құрастырылған. Оның пішіні көпбұрышты болып келеді, алфавитті-цифрлы клавиштер екі топқа жіктелініп орналастырылған. Мұнда мультимедиалық кл...

15 слайд