Дұрыс әрекет
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
2 слайд
3 слайд
1. Табиғи құндылықтар – бұл адамның табиғи күші мен жан-
дүниесінің қабілетілігі құндылықтары: яғни ақыл-ой, сезім,
күш-жігер (ақылдың айқындығы, ойдың ұшқырлығы, сезімнің
тазалығы, естің сенімділігі, күш-жігердің қайраттылығы).
2. Жүре пайда болған құндылықтар – бұл адамның
интеллектуалды және адамгершілік тұрғыдан дамуы
барысында меңгерген құндылықтар (әдептілік, сыпайылық,
сыйластық, жанашырлық, кеңпейілділік, ақкөңілділік,
сабырлылық және т.б.)
3. Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтар – ол уақытқа
бағынбайтын, ешқандай ортамен, қоғаммен шектелмейтін,
бүкіл адамзат үшін маңызы зор
құндылықтар.Жалпыадамзаттық құндылықтарға Ақиқат,
дұрыс әрекет, ішкі тыныштық, қиянат жасамау, сүйіспеншілік
жатады.
3 слайд
1. Табиғи құндылықтар – бұл адамның табиғи күші мен жан- дүниесінің қабілетілігі құндылықтары: яғни ақыл-ой, сезім, күш-жігер (ақылдың айқындығы, ойдың ұшқырлығы, сезімнің тазалығы, естің сенімділігі, күш-жігердің қайраттылығы). 2. Жүре пайда болған құндылықтар – бұл адамның интеллектуалды және адамгершілік тұрғыдан дамуы барысында меңгерген құндылықтар (әдептілік, сыпайылық, сыйластық, жанашырлық, кеңпейілділік, ақкөңілділік, сабырлылық және т.б.) 3. Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтар – ол уақытқа бағынбайтын, ешқандай ортамен, қоғаммен шектелмейтін, бүкіл адамзат үшін маңызы зор құндылықтар.Жалпыадамзаттық құндылықтарға Ақиқат, дұрыс әрекет, ішкі тыныштық, қиянат жасамау, сүйіспеншілік жатады.
4 слайд
4 слайд
5 слайд
Дұрыс әрекет - жүректен шығып, сосын сөз
ретінде бейнеленетін және іс жүзінде
қолданылатын құндылық.
Ойдағы сүйіспеншілік – ақиқат,
Істегі сүйіспеншілік – дұрыс әрекет.
Дұрыс әрекет – әрекеттегі Сүйіспеншілік.
Ақиқаттан туындағанның барлығы – дұрыс
әрекет.
Д ұрыс әрекет –өмір негізі
5 слайд
Дұрыс әрекет - жүректен шығып, сосын сөз ретінде бейнеленетін және іс жүзінде қолданылатын құндылық. Ойдағы сүйіспеншілік – ақиқат, Істегі сүйіспеншілік – дұрыс әрекет. Дұрыс әрекет – әрекеттегі Сүйіспеншілік. Ақиқаттан туындағанның барлығы – дұрыс әрекет. Д ұрыс әрекет –өмір негізі
6 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТ ЖАЛПЫАДАМЗАТТЫҚ
ҚҰНДЫЛЫҚ РЕТІНДЕ
Ертеңгі күнді болжау қиын, бірақ бүгінгі күнді
пайдалануға болады.
Өткен күн – Кеше –тарих
Келер күн – Ертең – сыр
Ал Бүгінгі күн - Үлкен сый.
Төле би
6 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТ ЖАЛПЫАДАМЗАТТЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚ РЕТІНДЕ Ертеңгі күнді болжау қиын, бірақ бүгінгі күнді пайдалануға болады. Өткен күн – Кеше –тарих Келер күн – Ертең – сыр Ал Бүгінгі күн - Үлкен сый. Төле би
7 слайд
7 слайд
8 слайд
Әр адамның бойында бар Ар-ождан дауысын
ажырату және ести білу қабілетін ояту.
Күнделікті өмірде дұрыс әрекет ету сапасын
дамытатын және жүзеге асыратын ойларын,
сөздерін және іс-амалдарын бекіту. Әрине ақиқат
жолымен жүруден дұрыс әрекет туындайды, оның
қағидаты-өзіңе де, өзгеге де, табиғатқа да еш зиян
келтірмеу. Ол үшін табиғаттың моральдің және
мемлекеттің заңдылықтарын білу, құрметтеу және
орындау қажет.
8 слайд
Әр адамның бойында бар Ар-ождан дауысын ажырату және ести білу қабілетін ояту. Күнделікті өмірде дұрыс әрекет ету сапасын дамытатын және жүзеге асыратын ойларын, сөздерін және іс-амалдарын бекіту. Әрине ақиқат жолымен жүруден дұрыс әрекет туындайды, оның қағидаты-өзіңе де, өзгеге де, табиғатқа да еш зиян келтірмеу. Ол үшін табиғаттың моральдің және мемлекеттің заңдылықтарын білу, құрметтеу және орындау қажет.
9 слайд
9 слайд
10 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТКЕ ТӘН ҚАСИЕТТЕР
Әдет-өзінің шынайы болмысын түсінуге негізделген.
Қанағат-Тек тілек-қалауын тыйғанда ғана адам еркіндікке қол жеткізеді.
Ынтымақтастық-адамдар әр түрлі адамдармен бірге өмір сүруге үйрену үшін
оқушылар мектепте тәртіпке, өзара сыйластыққа, ынтымақтастыққа үйренеді.
Тәртіп-адам іс-әрекетіндегі жетістігінің негізі. Бұл қасиет баланың бойына сәби
кезінен бастап даруы керек.
Парыз бен ризашылық-әр адамның өз отбасы, өзі өмір сүретін қоғамы мен елі
алдындағы парыздары мен міндеттері бар.
Дұрыс ой-адамның Дұрыс әрекетке бастайтын таза және асқақ ойы болуы керек.
Дұрыс сөз-тіл-бұл шынайы тәрбиеліктің көрсеткіші. Айқайлап, сауатсыз сөйлеу,
ашу мен ызаға толы сөз- адам денсаулығына кері әсер етеді.
Дұрыс әрекет - жүректен шығып,сосын сөз ретінде бейнеленетін және іс жүзінде
қолданылатын құндылық.
Ақиқаттан туындағанның бәрі – дұрыс әрекет.
От парызы-жану. Онсыз жай ғана көмір. Қант парызы-оның тәттілігі. Тәттілігі
болмаса жай ғана сусымалы зат.
Егер біз ар ұятымызға сүйсінбесек онда дұрыс әрекет болмайды.
Мұғалімнің дұрыс әрекеті: Біз үшін жүрек тазалығы маңызды. Ең бастысы
басқаларды қалай оқытсақ, соған өзіміз лайықты болуымыз керек.
10 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТКЕ ТӘН ҚАСИЕТТЕР Әдет-өзінің шынайы болмысын түсінуге негізделген. Қанағат-Тек тілек-қалауын тыйғанда ғана адам еркіндікке қол жеткізеді. Ынтымақтастық-адамдар әр түрлі адамдармен бірге өмір сүруге үйрену үшін оқушылар мектепте тәртіпке, өзара сыйластыққа, ынтымақтастыққа үйренеді. Тәртіп-адам іс-әрекетіндегі жетістігінің негізі. Бұл қасиет баланың бойына сәби кезінен бастап даруы керек. Парыз бен ризашылық-әр адамның өз отбасы, өзі өмір сүретін қоғамы мен елі алдындағы парыздары мен міндеттері бар. Дұрыс ой-адамның Дұрыс әрекетке бастайтын таза және асқақ ойы болуы керек. Дұрыс сөз-тіл-бұл шынайы тәрбиеліктің көрсеткіші. Айқайлап, сауатсыз сөйлеу, ашу мен ызаға толы сөз- адам денсаулығына кері әсер етеді. Дұрыс әрекет - жүректен шығып,сосын сөз ретінде бейнеленетін және іс жүзінде қолданылатын құндылық. Ақиқаттан туындағанның бәрі – дұрыс әрекет. От парызы-жану. Онсыз жай ғана көмір. Қант парызы-оның тәттілігі. Тәттілігі болмаса жай ғана сусымалы зат. Егер біз ар ұятымызға сүйсінбесек онда дұрыс әрекет болмайды. Мұғалімнің дұрыс әрекеті: Біз үшін жүрек тазалығы маңызды. Ең бастысы басқаларды қалай оқытсақ, соған өзіміз лайықты болуымыз керек.
11 слайд
Ә.Т.Қайдардың айтуы бойынша жақсылықтың бір сәні-«парызды
ақтау», жамандықтың бір сыры-«пендешілік», өздігіңді тыңдаудың бір
жолы-«рухани кемелдену» деп түсінемін.
Парызды ешкім сұратып бермейді де, сұрап алмайды оны әркім
борышым деп өзі арқаланады, өзінің адамгершілігіне, абзал қасиетіне
байланысты атқарады.
Парыз-төлемді, өтемді талап етпейтін, бірақ әркімнің өзі біліп
атқаратын қасиетті борышы болса, қарыз-қайтарылуы міндетті несие.
Ежелгі Қытай ойшылы Конфуцийдің айтуы бойынша жан-жақты
толысқан, адамгершілік қасиеттері мол «жетілген адамның бойында»
негізінен екі қасиет болуы қажет, олар: адамгершілік пен парыз сезімі.
Басты қасиет – парыз сезімі керек. Парыз – бұл моральдық міндет болып
саналады. Парызды сезіне білудің өзі білім мен жоғарғы принципке,
жалпы алғанда, адам бойындағы ізгі қасиеттерге тікелей байланысты
болып келеді.
11 слайд
Ә.Т.Қайдардың айтуы бойынша жақсылықтың бір сәні-«парызды ақтау», жамандықтың бір сыры-«пендешілік», өздігіңді тыңдаудың бір жолы-«рухани кемелдену» деп түсінемін. Парызды ешкім сұратып бермейді де, сұрап алмайды оны әркім борышым деп өзі арқаланады, өзінің адамгершілігіне, абзал қасиетіне байланысты атқарады. Парыз-төлемді, өтемді талап етпейтін, бірақ әркімнің өзі біліп атқаратын қасиетті борышы болса, қарыз-қайтарылуы міндетті несие. Ежелгі Қытай ойшылы Конфуцийдің айтуы бойынша жан-жақты толысқан, адамгершілік қасиеттері мол «жетілген адамның бойында» негізінен екі қасиет болуы қажет, олар: адамгершілік пен парыз сезімі. Басты қасиет – парыз сезімі керек. Парыз – бұл моральдық міндет болып саналады. Парызды сезіне білудің өзі білім мен жоғарғы принципке, жалпы алғанда, адам бойындағы ізгі қасиеттерге тікелей байланысты болып келеді.
12 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТТІҢ БАСТЫ ҚАҒИДАТЫ
1. Бол ( әуелі өзің ақниет бол)
2. Істе ( ақниет болып қоймай,оны іс-жүзінде
көрсете білу)
3. Сөйле (дұрыс сөзбен айту)
12 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТТІҢ БАСТЫ ҚАҒИДАТЫ 1. Бол ( әуелі өзің ақниет бол) 2. Істе ( ақниет болып қоймай,оны іс-жүзінде көрсете білу) 3. Сөйле (дұрыс сөзбен айту)
13 слайд
БОЛЫП ЖАТҚАН НӘРСЕГЕ ҚАРСЫЛАСПАУ
Бақытты өмірдің сыры: мен болып жатқан нәрсеге қарсы емеспін.
«Мен болып жатқан нәрсеге қарсы емеспін» деген не? Бұл дегеніміз, болып жатқан нәрсеге іштей
икемделу, сонымен бірге біте қайнасу.
Бұл енді сенің өміріңе өзгеріс енгізу үшін әрекет ете алмауыңды білдіреді ме? Жоқ, мүлде керсінше.
Сенің іс-әрекетіңнің негізі нақ осы сәтпен үндескенде ғана, өмірдің өзі оларды шабытқа толтырады.
Егер сен тыныштықты барлық нәрседен артық көрсең, расында да өзіңді кішкентай «мен»
ретінде емес, рух ретінде тани алған болсаң, онда арандатушы адамдарға немесе жағдайларға тап
болғанда сен қарсы әрекет етпейсің, әрі өте сақ болып қала бересің.
Қайғылы оқиғалардың салдарынан сананың жаңа өлшемін бастан кешірген адамдар жайлы
көптеген оқиғалар бар. Бірі бүкіл мүлкінен, бірі балалары мен жарынан, бірі әлеуметтік дәрежесінен,
беделінен, табиғи қабілетінен айырылады.
СОЛАЙ МА? Шебер жалған және ақиқат, жақсы және жаман хабарға бірдей мойын бұрады. Ол
үшін тек бір ғана сәт бар, және сол сәт табиғи.
Таңертең ұйқыдан оянғанда біздің түнде көрген түстеріміз ғайып болады да, біз: «Бұл түс екен
ғой. Бұл өңім болмаған екен»-дейміз.
Барлығы бір уақыт бойынша және бір уақытта-нақ осы сәтте өтіп жатқандай болады. Міне, бұл
парадокс болып табылады.
Жауабы әрқашан «Солай ма?» болған Шеберді оқиғасы болған жағдайға ішінен қарсыласпау
арқылы жүзеге асқан ізгілікті көрсетеді.
Қысқа да нұсқа «МҮМКІН» деп жауап берген адамның оқиғасы ешкімге пікір білдірмеу
даналығынан көрінеді.
ҚАРСЫЛАСПАУ, ПІКІР БІЛДІРМЕУ, БАЙЛАНЫП ҚАЛМАУ ШЫНАЙЫ ЕРКІНДІК ПЕН
РУХАНИ ТАЗАРҒАН ӨМІРДІҢ ҮШ ҚЫРЫ.
ҚАРСЫЛАСПАУ – бәрін бірдей қабылдау емес, іштей икемделу.
Өткен шақты босат, қазіргі уақытқа орал.
13 слайд
БОЛЫП ЖАТҚАН НӘРСЕГЕ ҚАРСЫЛАСПАУ Бақытты өмірдің сыры: мен болып жатқан нәрсеге қарсы емеспін. «Мен болып жатқан нәрсеге қарсы емеспін» деген не? Бұл дегеніміз, болып жатқан нәрсеге іштей икемделу, сонымен бірге біте қайнасу. Бұл енді сенің өміріңе өзгеріс енгізу үшін әрекет ете алмауыңды білдіреді ме? Жоқ, мүлде керсінше. Сенің іс-әрекетіңнің негізі нақ осы сәтпен үндескенде ғана, өмірдің өзі оларды шабытқа толтырады. Егер сен тыныштықты барлық нәрседен артық көрсең, расында да өзіңді кішкентай «мен» ретінде емес, рух ретінде тани алған болсаң, онда арандатушы адамдарға немесе жағдайларға тап болғанда сен қарсы әрекет етпейсің, әрі өте сақ болып қала бересің. Қайғылы оқиғалардың салдарынан сананың жаңа өлшемін бастан кешірген адамдар жайлы көптеген оқиғалар бар. Бірі бүкіл мүлкінен, бірі балалары мен жарынан, бірі әлеуметтік дәрежесінен, беделінен, табиғи қабілетінен айырылады. СОЛАЙ МА? Шебер жалған және ақиқат, жақсы және жаман хабарға бірдей мойын бұрады. Ол үшін тек бір ғана сәт бар, және сол сәт табиғи. Таңертең ұйқыдан оянғанда біздің түнде көрген түстеріміз ғайып болады да, біз: «Бұл түс екен ғой. Бұл өңім болмаған екен»-дейміз. Барлығы бір уақыт бойынша және бір уақытта-нақ осы сәтте өтіп жатқандай болады. Міне, бұл парадокс болып табылады. Жауабы әрқашан «Солай ма?» болған Шеберді оқиғасы болған жағдайға ішінен қарсыласпау арқылы жүзеге асқан ізгілікті көрсетеді. Қысқа да нұсқа «МҮМКІН» деп жауап берген адамның оқиғасы ешкімге пікір білдірмеу даналығынан көрінеді. ҚАРСЫЛАСПАУ, ПІКІР БІЛДІРМЕУ, БАЙЛАНЫП ҚАЛМАУ ШЫНАЙЫ ЕРКІНДІК ПЕН РУХАНИ ТАЗАРҒАН ӨМІРДІҢ ҮШ ҚЫРЫ. ҚАРСЫЛАСПАУ – бәрін бірдей қабылдау емес, іштей икемделу. Өткен шақты босат, қазіргі уақытқа орал.
14 слайд
14 слайд
15 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТТІҢ АСПЕКТІЛЕРІ:
Ақиқатқа жүгіну
Жақсы мінез
Дұрыс іс-әрекет
Сезім мүшелерін қадағалау
Тәртіп
Байланып қалмау
Қиянат жасамау
Риясыз қызмет ету
15 слайд
ДҰРЫС ӘРЕКЕТТІҢ АСПЕКТІЛЕРІ: Ақиқатқа жүгіну Жақсы мінез Дұрыс іс-әрекет Сезім мүшелерін қадағалау Тәртіп Байланып қалмау Қиянат жасамау Риясыз қызмет ету
16 слайд
. АДАМ ДҰРЫС ЖОЛДЫ
ТАҢДАЙ БІЛУІ ҚАЖЕТ:
1. Дұрыс жол — ақиқатты дұрыс түсіну.
2.Дұрыс шешім—ақиқатқа сәйкес өз өмірін өзгертуге
бағытталған ерік-жігер.
3. Дұрыс сөз — өтірік айтпау, біреуді босқа
жамандамау, балағат сөз айтпау,
4. Дұрыс іс-әрекет— ешқаңдай тіршілік иесіне
жамандық жасамау, ұрлық-қарлықтан қашық болу.
5. Дұрыс тұрмыс қалпы — адал еңбек етуді әдетке
айналдыру.
6. Дұрыс күш жұмсау — құмарлықпен, жаман оймен
күресу
7. Дұрыс ой бағыты— дүниенің жалған, уақытша екенін
түсіну.
16 слайд
. АДАМ ДҰРЫС ЖОЛДЫ ТАҢДАЙ БІЛУІ ҚАЖЕТ: 1. Дұрыс жол — ақиқатты дұрыс түсіну. 2.Дұрыс шешім—ақиқатқа сәйкес өз өмірін өзгертуге бағытталған ерік-жігер. 3. Дұрыс сөз — өтірік айтпау, біреуді босқа жамандамау, балағат сөз айтпау, 4. Дұрыс іс-әрекет— ешқаңдай тіршілік иесіне жамандық жасамау, ұрлық-қарлықтан қашық болу. 5. Дұрыс тұрмыс қалпы — адал еңбек етуді әдетке айналдыру. 6. Дұрыс күш жұмсау — құмарлықпен, жаман оймен күресу 7. Дұрыс ой бағыты— дүниенің жалған, уақытша екенін түсіну.
17 слайд
17 слайд
18 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ:
Дұрыс әрекетке үйретудің мақсаты – рухани-
адамгершілік құндылықтарға бағытталған, ойы, сөзі
мен ісі бір жерден шығатын, жетілген мінезі бар
адамды қалыптастыру. Оқушылардың бойларына
рухани адамгершілік қасиеттерін дұрыс әрекет
арқылы сіңіре білуіміз қажет.
Рухани-адамгершілік сана-сезімі оянған адам ғана
мәңгі құндылықтарды уақытша құндылықтардан,
шынайылылықты жалғандықтан ажыратып,
бақытты болып, өзгелерді бақытты етеді.
«Еліміздің ертеңі бүгінгі ұрпақтың қолында, ал ұрпақтың тағдыры ұстаздың
қолында»
Н.Ә.Назарбаев
18 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ: Дұрыс әрекетке үйретудің мақсаты – рухани- адамгершілік құндылықтарға бағытталған, ойы, сөзі мен ісі бір жерден шығатын, жетілген мінезі бар адамды қалыптастыру. Оқушылардың бойларына рухани адамгершілік қасиеттерін дұрыс әрекет арқылы сіңіре білуіміз қажет. Рухани-адамгершілік сана-сезімі оянған адам ғана мәңгі құндылықтарды уақытша құндылықтардан, шынайылылықты жалғандықтан ажыратып, бақытты болып, өзгелерді бақытты етеді. «Еліміздің ертеңі бүгінгі ұрпақтың қолында, ал ұрпақтың тағдыры ұстаздың қолында» Н.Ә.Назарбаев
19 слайд
Сыныбы:5
Пәні: жаратылыстану
Тақырыбы: Температура мен жылу энергиясының арасындағы
айырмашылық неде?
Жылу-энергияның бір түрі
Дене жылуды сіңіргенде, оның ішіндегі энергиясы ұлғаяды немесе жылу
энергиясы өзгереді.
Жылу энергиясы сияқты сүйіспеншілік-тіршіліктің тірегі. Риясыз
сүйіспеншілік тіршіліктің сәні мен мәнін келтіретін нұр әрі ең басты қуат.
Сүйіспеншілік –адам дүниеге шыр етіп келген сәтінен бастап сезіп көре
бастайды. Мейірім төккен ата-анасының ыстық құшағында олардың аялы
алақанында сезіне жүріп өмірге төселеді.
19 слайд
Сыныбы:5 Пәні: жаратылыстану Тақырыбы: Температура мен жылу энергиясының арасындағы айырмашылық неде? Жылу-энергияның бір түрі Дене жылуды сіңіргенде, оның ішіндегі энергиясы ұлғаяды немесе жылу энергиясы өзгереді. Жылу энергиясы сияқты сүйіспеншілік-тіршіліктің тірегі. Риясыз сүйіспеншілік тіршіліктің сәні мен мәнін келтіретін нұр әрі ең басты қуат. Сүйіспеншілік –адам дүниеге шыр етіп келген сәтінен бастап сезіп көре бастайды. Мейірім төккен ата-анасының ыстық құшағында олардың аялы алақанында сезіне жүріп өмірге төселеді.
20 слайд
Сыныбы:5
Пәні: жаратылыстану
Тақырыбы: Қандай әдіспен адам өзін суықтан қорғайды.
Жылу өткізгіштіктің ерекшелігі сол –заттың өзі жылымайды.
Молекулалардың арасындағы қашықтық аз болған сайын жылудың
жылдамдығы тез болады. Жылу өткізгіш сияқты адам адамға жақсылық
жасау үшін жаралған. Жақсылық пен игілікті іс жасау адамгершіліктің
белгісі. Басқа адамдарға көмектесіп жүргін көптеген абзал жандар бар.
Егер адам басқа адамдарға жақсцылық жасап қиын кезеңде жақсылық
көрсетсе ол да оған жанашырлық танытады.Жақсылық жасау әрбір
адамның міндеті.
20 слайд
Сыныбы:5 Пәні: жаратылыстану Тақырыбы: Қандай әдіспен адам өзін суықтан қорғайды. Жылу өткізгіштіктің ерекшелігі сол –заттың өзі жылымайды. Молекулалардың арасындағы қашықтық аз болған сайын жылудың жылдамдығы тез болады. Жылу өткізгіш сияқты адам адамға жақсылық жасау үшін жаралған. Жақсылық пен игілікті іс жасау адамгершіліктің белгісі. Басқа адамдарға көмектесіп жүргін көптеген абзал жандар бар. Егер адам басқа адамдарға жақсцылық жасап қиын кезеңде жақсылық көрсетсе ол да оған жанашырлық танытады.Жақсылық жасау әрбір адамның міндеті.