Ерекше білімді қажет ететін балаларға отбасылық тәрбие беру ерекшеліктері

1 слайд
Жобаның тақырыбы: Ерекше білімді қажет ететін балаларға отбасылық тәрбие беру ерекшеліктері

2 слайд
Таңдалған тақырыптың өзектілігі:  - Психофизикалық даму ерекшеліктері әр түрлі балаларды бірлесіп тәрбиелеуге және оқытуға арналған жағдайларды қамтамасыз ету;  -Даму мүмкіндігі шектеулі балалардың дүниетанымын кеңейтуді, олардың сезіне білу тәжірибесін байыта түсуді, балалардың сөйлеу және ақыл – ойының дамуын, танып білу әрекетіне дайын болуын қамтамасыз ету;  - Ата-аналарға әлеуметтік –психологиялық қолдау көрсету, мүмкіндіктері шектеулі балаларға мемлекет тарапынан көрсетілетін кепілденген әлеуметтік қолдаулар туралы және мемлекеттік және қоғамдық ұйымдарда көрсетілетін қызметтер туралы ақпарат беру;

3 слайд
Жобаның мақсаты:  Ата –аналарды баланың дамуын бағалау мен бақылауға үйрету,үй жағдайында дамытуға бағытталған ойындар мен сабақтарды ұйымдастыруды үйрету; ата-аналарға әлеуметтік – психологиялық қолдау көрсету.  жайлы және қолайлы кеңістік құру; жеке тұлғаның үйлесімді дамуына ықпал ететін орта құру; балалардың, ата-аналардың, қызметкерлер мен әлеуметтік ортаның төзімді қауымдастығын қалыптастыру; МДҰ-да баланың және оның отбасының қажеттілігіне жұмылдырылған педагогикалық жүйе құру.

4 слайд
Жобаның жоспары:  Теориялық бөлім  Практикалық бөлім  Жобаны қолдану және тағайындау  Қорытынды  Пайдаланған әдебиеттер

5 слайд
1 . Теориялық бөлім Инклюзив  — сөзі латын тілінен аударғанда «өзімді қосқанда» ал, ағылшын тілінен аударғанда «араластырамын» деген мағынаны білдіреді . Инклюзивті білім   берудің мақсаты:  Даму мүмкіндігі шектеулі балаларды    қалыпты балалармен бірге білім беру. Яғни адамның жынысына , дініне, шығу тегіне қарамастан тең құқылы жеке тұлға ретінде білім беру жүйесі болып табылады. Инклюзивті білім беру- мүмкіндігі шектеулі балаларды оқытып-үйретудің бір формасы.Бұл арнаулы білім беу жүйесінде дәстүрлі түрде қалыптасқан және даму үстіндегі формаларды ығыстырмайды. Нағыз инклюзивті білім берудің 2 жүйесін жалпы және арнаулы жүйелерді бір-біріне жақындастырады. Жалпы білім беретін мектепте мүмкіндігі шектеулі оқушыларды бірлесіп( интеграциялы түрде) оқуын ұйымдастыру  боп табылады.

6 слайд
Инклюзивті оқыту біріктірілген ( оқушы қалыпты балалар сыныбында –тобында оқиды және дефектолог мұғалімнің жүйелі көмегін алады) , жартылай ( жеке балалар күннің жарты бөлігі арнайы топтарда, ал екінші бөлігі)  қарапайым топтарда өткізіледі. Уақытша арнайы топтардағы бала бірлескен серуендерді, мерекелерді, сайыстарды, жеке істерді, өткізу үшін біріктіріледі.Толық дамуында ауытқулары бар балалар балабақшаның, сыныптың, мектептің қарапайым топтарына енгізіледі, мамандардың бақылауы бойынша түзету көмегін ата- аналар көрсетеді.   Отандық және әлемдік тәжірибе көрсеткендей, ерекше білімді қажет ететін балалардың тәрбиесі ата-аналар мен мамандардың бірлесе байланысты болып тәрбиелеуі баланың жетіліп дамуына ықпалды келеді. Отбасы баланың қалыптасуына, алғашқы қадам жасауына жәрдемдесуі тиіс.

7 слайд
2. Практикалық бөлім Қазіргі қазақстандық білім беруде барған сайын ерекше білім сұраныстары бар баларды оқытуға көп көңіл бөлініп отыр. Соңғы онжылдықта қоғамның мүмкіндігі шектеулі адамдарға деген қатынасы мүлдем өзгерді, оларды қоғамның тең құқықты, тек өздерінің қосымша проблемалары бар мүшесі ретінде мойындады. Әдетте отбасында мүмкіндігі шектеулі бала пайда болғаннан кейін материалдық-тұрмыстық , қаржылық, тұрғын-үй проблемалары көбейе түседі. Талдаулар көрсетіп отырғандай , мүмкіндігі шектеулі балалары бар отбасылардың арасында көпшілік пайызды толық емес аналық отбасылар құрайды. Ата – аналардың 15% - ында мүгедек баланың туылуы себебінен ажырасу болған, ананың екінші рет тұрмысқа шығуының мүмкіндігі жоқ. Сондықтан мүмкіндігі шектеулі балалы отбасы проблемасына толық емес отбасы проблемасы қосылады.

8 слайд
Ата-аналардың мүгедек баланың дүниеге келуіне байланысты көзқарастарына қарай отбасының 3 типі болады:  - проблеманың туындағаның толық түсінбуге байланысты нңжар реакциялы;  - ата-аналар бар күшімен емдеуге тырысып, жақсы дәрігерді тауып көрсетуге , қымбат дәрілер алып , таңдаулы клиникалардың қызметіне жүгінетін гиперактивті реакциялы;  - орташа тиімді позициялы: дәрігерлер мен психологтердің барлық ақыл-кеңестерін дұрыс орындап отыру.

9 слайд
Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеуші отбасыларға көмек көрсетудің пәрменді тәсілдерінің бірі « ата-ана клубтары» болып табылады. Ата-аналар клубы дамуы ерекше балаларды тәрбиелеуші ата-аналардың бірлестіктері ретінде алдына мынандай міндеттер қояды:  ата – аналардың өз балаларын барабар қабылдауын қалыптастыр; «ауру» деген ұғымды қойып, «дамудың ерекше заңдары» деген ұғымға ауысу;  баладағы тұлғалық , шығармашылық және әлеуметтік ресурстарды барынша ашу үшін отбасында жағымды микроклимат қалыптастыру;  ата-аналармен білімдік өзара байланыс, тәжірибе жинақтауды жүзеге асыратын мекемелермен серіктестік қатынастар орнатуды қалыптастыру;  ата – аналармен тұлғалық және әлеуметтік дамуы , әлеуметтік белсенділік пен оңтайлы мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру.  Ата-аналар клубында жұмыстың түрлі формалары пайдаланылуы мүмкін. Олардың ішінде дәстүрлі және дәстүрден тыс мынадай түрлерін айтуға болады:  -бала дамуы мәселелері бойынша жеке кеңестер беру;  - жүрмелі шаралар ұйымдастыру:театрға, мұражайға, көрмелерге бару , қаладан шығу т.б.;  - білім беру семинарлары ;  - психологиялық тренингтер; қоғамдық акциялар;  -баспасөз клубтары мен тақырыптық дөңгелек үстелдер,; баланың отбасындағы тәрбиесі туралы мақалалар жариялау; билік өкілдерімен кездесулер;  - «бала-ата-ана-маман» жүйесіндегі сабақтар ; бала дамуының динамикасы сараптамасына қатысу;

10 слайд
Мүгедек баланың дамуы көбіне отбасының жайлылығына, ата-аналарының олардың дене және рухани қалыптасуына араласуына , тәрбиелік ықпалдардың әртүрлілігіне байланысты болады.Қалыпты жағдайларда бала өзінің қозғалғыштығының , қызығушылығының т.б. арқасында көптеген стимулдардың көзі болып табылады. Мүгедек балада- өзінің тәрбиешісі үшін таусылмас стимулдардың көзі , тек оның сапасы ғана басқаша. Мүгедек көп механикалық жұмысты , монотонды қамқорлықты және қарап отыруды қажет етеді, ал баланың тарапынан көңіл бөлушілік, қуанышты қанағаттанушылық мейлінше аз болады, бұл біржақты шаршауға , тіпті қажуға алып келеді. Отбасындағы міндеттерді бөлісуге тырысу керек , ал қоғам өзінің үлесін қосуға тиіс.

11 слайд
Отбасымен ұйымдасқан ынтымақтастық процесіне кіретіндер:  көмек сұрауды зерттеу және сипаттау;  отбасының тұратын жерін зерттеу;  отбасының жалпы проблемаларын және оның ерекшеліктерін , басқалардан айырмашылықтарын анықтау;  отбасының мақсаттары мен үміттерін анықтау;  жауаптық реакциялардың формаларын бақылау (үндемейді, айтады, керіседі, өзін агрессивті ұстайды, сенбейді т.б.)  бұл отбасына көмектескендерді зерттеу , олар қазіргі күгі көмектесе ма;  отбасынан оның мүшесінің кетуінің ықпалы;  отбасының өткенің зерттеу;  отбасы мүшелерінің тұлғалық ерекшеліктерін зерттеу.

12 слайд
Отбасымен жұмыс әдістері:  Көз жеткізу әдісі- ата-аналарды олардың қоғамға қарсы мінез- құлықтарының салдарына көз жеткізуге көмектеседі. Бұл әдістің көмегі арқылы ата-аналардың өздері бұл жағдайдан шығу жолдарын іздестіре бастауына қол жеткізуге болады.  Байқау әдісі – отбасында тәрбие жұмыстарын ұйымдастыру үшін көп материалдар жинақтауға көмектеседі. Әлеуметтік педагог баланың отбасында, мектепте , сабақта , құрбыларымен қарым- қатынас жасауын, бос уақытын өткізуін бақылайды.  Әңгімелесу әдісі – ата-аналармен жұмыста ең кең таралған әдістің түрі, ол сенімді жағдайда отбасындағы проблемаларды анықтауға және оларды шешу жолдарын белгілеуге мүмкіндік береді .

13 слайд
3.Жобаны қолдану және тағайындау Инклюзивті мектептерде мұғалімдер отбасы мен мектепті байланыстыратын мектеп пен отбасының тиімді серіктестігінің механизмдерін әзірлейді, нәтижесінде барлық балалардың оқуы мен табысқа жетуіне көмектеседі. Орташа және жоғары жетімділікті отбасылардың қажеттіліктеріне бағытталған ынтымақтастықтың көптеген бағдарламаларынан айырмашылығы, инклюзивті мектептің қызметкерлері барлық отбасыны назарға алады және кез-келген жетімділіктегі отбасыллардың мектеп өміріне қатысуларына мүмкіндік беретін жұмыс әдістерін пайдаланады

14 слайд
4. Қорытынды Қорыта келсек ерекше білім беретін балалардың тәрбиесінде отбасының маңызы ең маңызды болып табылады. Педагогтердің жұмысы тек жекелеген отбасылармен өнімді ынтымақтастық жасау ғана емес , сондай-ақ барлық отбасыларына ықпал етудің жаңашылдық әдістерін табу болып табылады. Ата – ана бала тәрбиесіндегі басты тұлға болып табылады. Сондықтан әке де, шеше де балаларының жан-дүниесіне үніліп, мінез- құлқындағы ерекшеліктерді жете білгені жөн.

15 слайд
Назарларыңызға рахмет!!!