Химиялық элементтерді жіктеу
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
•
1-топ «Жай заттар»
•
2-топ «Металдар»
•
3-топ «Бейметалдар»
1 слайд
• 1-топ «Жай заттар» • 2-топ «Металдар» • 3-топ «Бейметалдар»
2 слайд
Химиялық диктант
Алюминий Көміртек
Дескриптор Білім алушы
- суретке қарап алюминийдің қасиетін
анықтайды;
- суретке қарап көміртектің қасиетін
анықтайды;
- металл және бейметалға жіктейді;
2 слайд
Химиялық диктант Алюминий Көміртек Дескриптор Білім алушы - суретке қарап алюминийдің қасиетін анықтайды; - суретке қарап көміртектің қасиетін анықтайды; - металл және бейметалға жіктейді;
3 слайд
•
Периодтық кестедегі барлық элементтер
металдар және бейметалдар деп екіге бөлінеді.
•
Алюминий – металл. Көміртек – бейметалл.
•
Егер Х элементінің металдық жылтыры болса,
электр тогы мен жылуды өткізсе, онда ол Х
элементі металл.
Дескриптор Білім алушы
- суретке қарап алюминийдің қасиетін
анықтайды;
- суретке қарап көміртектің қасиетін
анықтайды;
- металл және бейметалға жіктейді; Химиялық диктант
3 слайд
• Периодтық кестедегі барлық элементтер металдар және бейметалдар деп екіге бөлінеді. • Алюминий – металл. Көміртек – бейметалл. • Егер Х элементінің металдық жылтыры болса, электр тогы мен жылуды өткізсе, онда ол Х элементі металл. Дескриптор Білім алушы - суретке қарап алюминийдің қасиетін анықтайды; - суретке қарап көміртектің қасиетін анықтайды; - металл және бейметалға жіктейді; Химиялық диктант
4 слайд
VІ тарау. Химиялық элементтердің
периодтық кестесі
§ 13. Химиялық
элементтердің жіктелуі
4 слайд
VІ тарау. Химиялық элементтердің периодтық кестесі § 13. Химиялық элементтердің жіктелуі
5 слайд
5 слайд
6 слайд
Швед химигі Й.Берцелиус химиялық элементтерді
олардан түзілген жай заттардың қасиеттеріне
сәйкес
металдар және бейметалдар деп жіктеуді ұсынды
6 слайд
Швед химигі Й.Берцелиус химиялық элементтерді олардан түзілген жай заттардың қасиеттеріне сәйкес металдар және бейметалдар деп жіктеуді ұсынды
7 слайд
Мәтінмен жұмыс
•
1 топ. Дёберейнер элементтерді қалай жіктеді?
•
2 топ. Дж. Ньюлендс элементтерді қалай жіктеді?
•
3 топ. Д.И. Менделеев элементтерді қалай
жіктеді?
7 слайд
Мәтінмен жұмыс • 1 топ. Дёберейнер элементтерді қалай жіктеді? • 2 топ. Дж. Ньюлендс элементтерді қалай жіктеді? • 3 топ. Д.И. Менделеев элементтерді қалай жіктеді?
8 слайд
Тапсырма
И. Д ë берейнер
Триадасы
1829 жыл
1. И.Д ë берейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар.
Ол кейбір қасиеттері ұқсас элементтерді үш-үштен топқа біріктіруді ұсынды және олардың ортасындағы элементтің атомдық массасы екі жағындағы элементтердің
атомдық массаларының арифметикалық ортасына тең екенін байқады. Ол оны триада деп атады.
2. Теорияның кемшілігін жазыңдар.
И.Д ë берейнер үштік топты, яғни триаданы іздеумен шектелді.
Дескриптор Білім алушы
- И.Д ë берейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
- Теорияның кемшілігін айта алады;
8 слайд
Тапсырма И. Д ë берейнер Триадасы 1829 жыл 1. И.Д ë берейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар. Ол кейбір қасиеттері ұқсас элементтерді үш-үштен топқа біріктіруді ұсынды және олардың ортасындағы элементтің атомдық массасы екі жағындағы элементтердің атомдық массаларының арифметикалық ортасына тең екенін байқады. Ол оны триада деп атады. 2. Теорияның кемшілігін жазыңдар. И.Д ë берейнер үштік топты, яғни триаданы іздеумен шектелді. Дескриптор Білім алушы - И.Д ë берейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды; - Теорияның кемшілігін айта алады;
9 слайд
Неміс химигі. Өз
бетінше оқыған. 1810
жылдан Йен
университетінің
профессоры.
Д ë берейнер Иоганн Вольфганг
(1780 - 1849 )
9 слайд
Неміс химигі. Өз бетінше оқыған. 1810 жылдан Йен университетінің профессоры. Д ë берейнер Иоганн Вольфганг (1780 - 1849 )
10 слайд
Тапсырма
Дж. Ньюлендс
Октавасы
1865 жыл
1. Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша
сипаттандар.
Ол химиялық элементтерді әрбір сегізіншісі қасиеттері бойынша біріншіге ұқсас
болатындай етіп топтастырды (октава ережесі). Химиялық элементтер қасиеттерінің
атомдық салмаққа тәуелділігін байқады. Бұл табылған заңдылықты ол жеті
музыкалық гаммалардың анологиясы бойынша
октавалар заңы ( октан – сегіз) деп атады.
2. Теорияның кемшілігін жазыңдар.
Оның кестесінде бос орын болмады. Ол әр периодты жеті топ жасаумен шектелді және
кейбір үяшықтарға бірнеше элементтерді орналастыруға тура келді.
Дескриптор Білім алушы
- Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
- Теорияның кемшілігін айта алады;
10 слайд
Тапсырма Дж. Ньюлендс Октавасы 1865 жыл 1. Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар. Ол химиялық элементтерді әрбір сегізіншісі қасиеттері бойынша біріншіге ұқсас болатындай етіп топтастырды (октава ережесі). Химиялық элементтер қасиеттерінің атомдық салмаққа тәуелділігін байқады. Бұл табылған заңдылықты ол жеті музыкалық гаммалардың анологиясы бойынша октавалар заңы ( октан – сегіз) деп атады. 2. Теорияның кемшілігін жазыңдар. Оның кестесінде бос орын болмады. Ол әр периодты жеті топ жасаумен шектелді және кейбір үяшықтарға бірнеше элементтерді орналастыруға тура келді. Дескриптор Білім алушы - Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды; - Теорияның кемшілігін айта алады;
11 слайд
Д.Ньюлендс –
ағылшын химигі,
ғылымда
химиялық элементтерд
і жіктеуге талпыныс
жасаған ғалым ретінде
белгілі.
Джон
Александр
Рейн
Ньюлендс
(1838-1898)
11 слайд
Д.Ньюлендс – ағылшын химигі, ғылымда химиялық элементтерд і жіктеуге талпыныс жасаған ғалым ретінде белгілі. Джон Александр Рейн Ньюлендс (1838-1898)
12 слайд
Тапсырма
Д. И. Менделеевтің
Периодтық кестесі
1869 жыл
1. Д.И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атау ы және
мәні бойынша сипаттандар
Периодтық заңның анықтамасы:
Химиялық элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың
қасиеттері сол элементтердің атомдық массаларына периодты (цикл)
түрде тәуелділікте болады.
Д.И. Менделеев атомдық массаларының өсу принципіне көзсіз
берілген жоқ. Ол кейбір элементтердің массалары дәлдікпен
анықталмауы мүмкін екенін ескерді.
Әлі ашылмаған элементтерге орын қалдырды, ол орындар келесі
онжылдықтарда толтырылды. Әр элементке атомдық массаларының
артуына қарай рет нөмірі берілді.
2. Теорияның кемшілігін жазыңдар
Д. И.Менделеев периодтық заңды ашқанда атомның құрылысы жайлы
ештеңе білмеді.
(Периодтық жүйеде атомдық массаларының өсу ретімен орналаспаған
элементтер болды)
Дескриптор Білім алушы
- Д. И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атауы және мәні
бойынша сипаттайды;
- Теорияның кемшілігін айта алады;
12 слайд
Тапсырма Д. И. Менделеевтің Периодтық кестесі 1869 жыл 1. Д.И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атау ы және мәні бойынша сипаттандар Периодтық заңның анықтамасы: Химиялық элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің атомдық массаларына периодты (цикл) түрде тәуелділікте болады. Д.И. Менделеев атомдық массаларының өсу принципіне көзсіз берілген жоқ. Ол кейбір элементтердің массалары дәлдікпен анықталмауы мүмкін екенін ескерді. Әлі ашылмаған элементтерге орын қалдырды, ол орындар келесі онжылдықтарда толтырылды. Әр элементке атомдық массаларының артуына қарай рет нөмірі берілді. 2. Теорияның кемшілігін жазыңдар Д. И.Менделеев периодтық заңды ашқанда атомның құрылысы жайлы ештеңе білмеді. (Периодтық жүйеде атомдық массаларының өсу ретімен орналаспаған элементтер болды) Дескриптор Білім алушы - Д. И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды; - Теорияның кемшілігін айта алады;
13 слайд
Дмитрий Иванович Менделеев
1834 - 1907
Д.И. Менделеевтің қолымен
жазылған периодтық кестесі
13 слайд
Дмитрий Иванович Менделеев 1834 - 1907 Д.И. Менделеевтің қолымен жазылған периодтық кестесі
14 слайд
•
1911 ж Атомның құрылысы ашылғанда, элементттің
рет нөмірі атомның ядро зарядына тең екені
дәлелденгенде периодтық заң жаңа тұжырымға ие
болды:
•
Химиялық элементтер мен олар түзетін жай және
күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің ядро
зарядына (атомдық массаларына) периодты түрде
тәуелділікте болады.
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
18 19
Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl
Ar K
7 9 11 12 14 16 19 20 23 24 27 28 31 32
35,5 40 39
14 слайд
• 1911 ж Атомның құрылысы ашылғанда, элементттің рет нөмірі атомның ядро зарядына тең екені дәлелденгенде периодтық заң жаңа тұжырымға ие болды: • Химиялық элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің ядро зарядына (атомдық массаларына) периодты түрде тәуелділікте болады. 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K 7 9 11 12 14 16 19 20 23 24 27 28 31 32 35,5 40 39
15 слайд
Химиялық элементтердің периодтық кестесінің
жаңашыл түрін жасау үшін әрбір ғалымның
қосқан үлесін көрсетіңіз.
И.Дёберейнер Дж.Ньюлендс Д.И.
Менделеевтің
Триадасы Октавасы Периодтық
кестесі
_____________ ____________ __________
1829 жыл 1865 жыл 1869
жыл
Қорытынды
И. Д ё берейнердің қосқан үлесі
_____________________
Дж.Ньюлендстің қосқан үлесі ___________________
Д.И. Менделеевтің қосқан үлесі _________________
15 слайд
Химиялық элементтердің периодтық кестесінің жаңашыл түрін жасау үшін әрбір ғалымның қосқан үлесін көрсетіңіз. И.Дёберейнер Дж.Ньюлендс Д.И. Менделеевтің Триадасы Октавасы Периодтық кестесі _____________ ____________ __________ 1829 жыл 1865 жыл 1869 жыл Қорытынды И. Д ё берейнердің қосқан үлесі _____________________ Дж.Ньюлендстің қосқан үлесі ___________________ Д.И. Менделеевтің қосқан үлесі _________________
16 слайд
№ 2
а) Na – Mg – Al ә) Be – Mg – Ca
23 24 27 9 24 40
23 + 27 = 50 9 + 40 = 49
50 : 2 = 25 79 : 2 = 24,5
Дескриптор Білім алушы
- И. Д ё берейнер триадаларындағы элементтердің
массаларын анықтайды.
16 слайд
№ 2 а) Na – Mg – Al ә) Be – Mg – Ca 23 24 27 9 24 40 23 + 27 = 50 9 + 40 = 49 50 : 2 = 25 79 : 2 = 24,5 Дескриптор Білім алушы - И. Д ё берейнер триадаларындағы элементтердің массаларын анықтайды.
17 слайд
№ 5. Периодтық жүйенің бір бөлігі берілген.
Мына таңбалармен: X , Y, Z қандай элементтер берілген?
Дескриптор Білім алушы
- Периодтық жүйемен жұмыс жасай алады.2- период X Y Z
2- период Li Be B C N O F Ne
X – Li , Y - C , Z – Ne.
17 слайд
№ 5. Периодтық жүйенің бір бөлігі берілген. Мына таңбалармен: X , Y, Z қандай элементтер берілген? Дескриптор Білім алушы - Периодтық жүйемен жұмыс жасай алады.2- период X Y Z 2- период Li Be B C N O F Ne X – Li , Y - C , Z – Ne.
18 слайд
№ 8
Элементтердің
аталуы
(әріптері
ауыстырылған) Металл немесе бейметалл
Магний
Металл
Фосфор
Бейметалл
Темір
Металл
Күкірт
Бейметалл
Сутек
Бейметалл
Кальций
Металл
Оттек
БейметаллДескриптор Білім алушы
- Элементтердің аталуын тауып,
жіктей алады.
18 слайд
№ 8 Элементтердің аталуы (әріптері ауыстырылған) Металл немесе бейметалл Магний Металл Фосфор Бейметалл Темір Металл Күкірт Бейметалл Сутек Бейметалл Кальций Металл Оттек БейметаллДескриптор Білім алушы - Элементтердің аталуын тауып, жіктей алады.
19 слайд
19 слайд
20 слайд
Ширату тапсырмалары
1) Периодық кестеден
бейметалдар мен
металдарды көрсету
2) «Химиялық диктант» . № 7 (78
бет)
3) Кесте толтыру. №8 (78 бет)
20 слайд
Ширату тапсырмалары 1) Периодық кестеден бейметалдар мен металдарды көрсету 2) «Химиялық диктант» . № 7 (78 бет) 3) Кесте толтыру. №8 (78 бет)