Көмекші программа - процедуралар

1 слайд
Тереңдетілген информатика 8 – сынып Сабақтың тақырыбы: Көмекші программа - процедура. Формальды және нақты параметрлер.

2 слайд
ПРОЦЕДУРАЛАР  МЕН ФУНКЦИЯЛАР -            Ішкі программа ұғымы; -            Процедураның сипатталуы; -            Функциялардың сипатталуы; -            Парметрлер. Барлық күрделі есептерді оның шешімін жеңілдету үшін қарапайым ішкі есептерге бөлген тиімді. Егер есеп қандай-да бір кешенді есепті шешуге арналған болса, онда программаны қандай- да бір құрылымдық бірліктерге бөлу тәсілі болуы қажет. Программаның құрылымдық бірлігі  – ішкі программалар.

3 слайд
Процедураны сипаттау Айталық, мәтіндерді редактрлау программасын жасалынып жатыр. Бұл программада редактрленетін мәтіннің бір бөлігін екіншісінен сызық (бірдей  «минус» белгілерінен тұратын) арқылы бөлу қарастырылған болсын. Осы мүмкіндікті жүзеге асыру үшін редактор программада сәйкес процедураны жасауға болады. 

4 слайд
Схемалық түрде бұл процедуралы программа мынадай түрде болады: Program editor; … {белгілерді, тұрақтыларды, типтерді және айнымалыларды сипаттау бөлімі} ... Procedure Line; Var symbol:integer; Begin { процедура денесінің басы } Write (‘{‘); For symbol:=1 to 78 do Write (‘-’); Writeln (‘}’); End; { процедура денесінің соңы } … Begin { программа денесінің басы } … Line; { процедураны шақыру } … End. { программа денесінің соңы }

5 слайд
Процедураның құрылымы программа құрылымын қайталайтыны көрініп тұр – мұнда да тақырыбы, сипаттау бөлімі және денесі бар. Процедура  PROCEDURE резервтелген сөзінен басталады, содан кейін бос орыннан соң тақырыбы жазылады. Бірақ программадағыдай мұнда да белгілерді, тұрақтыларды, типтерді және айнымалыларды, сол сияқты  Line процедурасының ішіне салынған процедуралар мен функцияларды сипаттауға болады.

6 слайд
Сипаттау бөлімінен кейін  оның денесі көрсетіледі. Процедура денесі операторлық жақшаға ( begin..end) алынған операторлар тізбегі жазылады. Line процедурасын шақыру үшін оның атауын қажетті жерге көрсетсе жеткілікті. Осы процедураны шақыру мысалы editor программасында көрсетілген. Осы процедура экранда 78 «минус» (-) символдарынан тұратын жолды шығарады.

7 слайд
Ал егер өңделетін құжатта әртүрлі мәтін үзінділерін басқа символдар жолымен бөлу керек болса және де олардың ұзындығы да басқа болу қажет болса, онда программа денесіне қажетті ақпаратты (символ мен жол ұзындығын) енгізуге мүмкіндік беретін   Read операторын қарастыру қажет болады

8 слайд
Процедура сипаттамасында тақырыбынан кейін  формальды параметрлер  берілген ( ch:char; ln:integer). Олар таңдалынған символ ( ch) мен  жол ұзындығын ( ln) программадан процедураға беруге арналған. Және де көрсетілген параметрлердің идентификаторлары процедура денесіндегі бекітілген мәндерді (78 және ‘-’) ауыстырды. Программа денесінде де екі өзгеріс болды. Біріншіден, кез- келген символ  мен жол ұзындығын енгізуге мүмкіндік беретін жаңа оператор ( Read(a,b)) қосылды. 

9 слайд
Екіншіден, процедураны шақыру операторы ( Line(a,b)) енді  нақты параметрлерге  ие болды. Мәндері Read операторының көмегімен енгізіліп, содан кейін Line процедурасының сипаттамасында көрсетілген формальды параметрлерге берілетін    a және b айнымалылары программаның сипаттау бөлімінде сәйкесінше char және integer типтері ретінде жариялануы керек.