Массив түрлері. Жиындар
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
ТАҚЫРЫБЫ: ЖИЫНДАР
ДАЙЫНДАҒАН: БУТОБАЕВА
КОРКЕМ АДИЛКАНОВНА
МАССИВ
1 слайд
ТАҚЫРЫБЫ: ЖИЫНДАР ДАЙЫНДАҒАН: БУТОБАЕВА КОРКЕМ АДИЛКАНОВНА МАССИВ
2 слайд
МАССИВ
•Массив - бір типтес және жалпы
атауы бар деректердің жиынтығы;
•• Массив элементі - массивке енетін
жеке айнымалы болып табылады;
•• Массив өлшемі - массивтің
құрамында енетін элементтердің
саны.
•Массив элементінің индексі -
массивтің элементінің номері;
2 слайд
МАССИВ •Массив - бір типтес және жалпы атауы бар деректердің жиынтығы; •• Массив элементі - массивке енетін жеке айнымалы болып табылады; •• Массив өлшемі - массивтің құрамында енетін элементтердің саны. •Массив элементінің индексі - массивтің элементінің номері;
3 слайд
Жиымдар (массивтер).
Жиым дегеніміз – бұл бір атаумен белгіленіп
біріктірілген біртекті элемнттер жиыны. Жиымға кіретін
айнымалыларды массивтің элементтері дейді. Олардың
саны сипаттау бөлімінде анықталады да, программаның
орындалу барысында өзгермейді. Жиым элементтерінің
типі файлдан басқа кез келген (бүтін, нақты, символдық,
жолдық, жиымдық т.б) тип бола алады. Жиым
тұтасымен бір атпен аталады, ал элементтерінің реті
индекс арқылы көрсетіледі (а[1], x[16,1]) Жиымның
типін анықтау үшін array, of қызметші сөздері
қолданылады.
3 слайд
Жиымдар (массивтер). Жиым дегеніміз – бұл бір атаумен белгіленіп біріктірілген біртекті элемнттер жиыны. Жиымға кіретін айнымалыларды массивтің элементтері дейді. Олардың саны сипаттау бөлімінде анықталады да, программаның орындалу барысында өзгермейді. Жиым элементтерінің типі файлдан басқа кез келген (бүтін, нақты, символдық, жолдық, жиымдық т.б) тип бола алады. Жиым тұтасымен бір атпен аталады, ал элементтерінің реті индекс арқылы көрсетіледі (а[1], x[16,1]) Жиымның типін анықтау үшін array, of қызметші сөздері қолданылады.
4 слайд
ЕКІ ӨЛШЕМДІ
МАССИВТЕР.МАТРИЦАЛАР.
•Массив-типті реттелген шамалардың шектелген
жиынтығы.Ол бір өлшемді (вектор) жане екі
өлшемді (матрица) болып бөлінеді.Масивтін әрбір
мүшесі массив аты жане индекс арқылы
анықталады.Екі өлшемді массивтер массивтердін
массиві болады.Жане олар былай
сипатталады.Берілімдер тізімі жол(қатар) жане
бағаналармен берілген болса онда ол екі
өлшемді массив.
•Array[<қатар индексі типі>]of[<баған индекс
типі] of <элемент типі>;
ar
ra
y
[
Инде
кстің
типі
,
]
o
f
тип
і
4 слайд
ЕКІ ӨЛШЕМДІ МАССИВТЕР.МАТРИЦАЛАР. •Массив-типті реттелген шамалардың шектелген жиынтығы.Ол бір өлшемді (вектор) жане екі өлшемді (матрица) болып бөлінеді.Масивтін әрбір мүшесі массив аты жане индекс арқылы анықталады.Екі өлшемді массивтер массивтердін массиві болады.Жане олар былай сипатталады.Берілімдер тізімі жол(қатар) жане бағаналармен берілген болса онда ол екі өлшемді массив. •Array[<қатар индексі типі>]of[<баған индекс типі] of <элемент типі>; ar ra y [ Инде кстің типі , ] o f тип і
5 слайд
МЫСАЛ.
•Array [1..9]of [1..4] of real;-4 қатардан,9 бағаннан
тұратын нақты сандар матрицасын білдіреді.Бұл
көбінесе Array [1..9,1..4] of real; A[4,5]немесе A[i,j]
(i:=4,j:=5)123456
2
3
4
…
n
78…n
Жол
қатар
бағ
ан
5 слайд
МЫСАЛ. •Array [1..9]of [1..4] of real;-4 қатардан,9 бағаннан тұратын нақты сандар матрицасын білдіреді.Бұл көбінесе Array [1..9,1..4] of real; A[4,5]немесе A[i,j] (i:=4,j:=5)123456 2 3 4 … n 78…n Жол қатар бағ ан
6 слайд
МАССИВТЕРДІ
ПРОГРАММАЛАУ
•1-мысал.Өлшемі 7-ге тең сандық массив элементтерінің қосындысын тап.
•Program esep1;
•Const n=7;
•Var a:array[1..n]of s:real; i:integer;
•Begin
• writeln(массив элементер бос орын аркылы енгыз)
•For i:=1 to n do read(a[i]); sum:=0;
•For i=1 to n do sum:=sum+a[i];
•Writeln (sum);
•End.
6 слайд
МАССИВТЕРДІ ПРОГРАММАЛАУ •1-мысал.Өлшемі 7-ге тең сандық массив элементтерінің қосындысын тап. •Program esep1; •Const n=7; •Var a:array[1..n]of s:real; i:integer; •Begin • writeln(массив элементер бос орын аркылы енгыз) •For i:=1 to n do read(a[i]); sum:=0; •For i=1 to n do sum:=sum+a[i]; •Writeln (sum); •End.
7 слайд
Жиым
параметрлері
ТИП
Сандық Логикалық Символдық
КӨЛЕМ
Жиымдардың
әрбір өлшемдегі
элементтер саны
7 слайд
Жиым параметрлері ТИП Сандық Логикалық Символдық КӨЛЕМ Жиымдардың әрбір өлшемдегі элементтер саны
8 слайд
ЖИЫМ ЖАЗЫЛУЫНЫҢ ЖАЛПЫ ТҮРІ :
var жиым аты:array[бас.индекс .. макс.индекс] of элемент типі;
Мысалы, var a : array [1 .. 4] of integer;
Мұнда
•array - жиым
•of - дан, -ден, -тан, -тен түйінді сөздер.
8 слайд
ЖИЫМ ЖАЗЫЛУЫНЫҢ ЖАЛПЫ ТҮРІ : var жиым аты:array[бас.индекс .. макс.индекс] of элемент типі; Мысалы, var a : array [1 .. 4] of integer; Мұнда •array - жиым •of - дан, -ден, -тан, -тен түйінді сөздер.
9 слайд
Мысалы, жиым элементтерін енгізу үшін:
For i:=1 to n do
Readln (A[i]);
Ал шығару үшін:
For i:=1 to n do
Writeln (‘A[i]=’, A[i]);
9 слайд
Мысалы, жиым элементтерін енгізу үшін: For i:=1 to n do Readln (A[i]); Ал шығару үшін: For i:=1 to n do Writeln (‘A[i]=’, A[i]);
10 слайд
Жиым Паскаль тілінің сипаттау бөлімінде былай
көрсетіледі: Айнымалылар тарауында массивті сипаттау
форматы:
Var <массив аты>:array[<индекстің типі>] of <базалық тип>
var A : array[ 1 .. 10 ] of integer;
аты бастапқы индекс соңғы индекс Элемент типі
Мысалы: i 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
А[i] 2 3.5 -7.11 0 91 -75 0 0.05 8.8 -9.81
10 слайд
Жиым Паскаль тілінің сипаттау бөлімінде былай көрсетіледі: Айнымалылар тарауында массивті сипаттау форматы: Var <массив аты>:array[<индекстің типі>] of <базалық тип> var A : array[ 1 .. 10 ] of integer; аты бастапқы индекс соңғы индекс Элемент типі Мысалы: i 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 А[i] 2 3.5 -7.11 0 91 -75 0 0.05 8.8 -9.81
11 слайд
Егер жиым атауында бір ғана
индекс болса, онда ол жиымды бір
өлшемді (сызықтық) жиым деп
атаймыз. ндекс болса, онда ол жиымды бір
өлшемді (сызықтық) жиым деп атаймыз.
Бір өлшемді жиымдар
11 слайд
Егер жиым атауында бір ғана индекс болса, онда ол жиымды бір өлшемді (сызықтық) жиым деп атаймыз. ндекс болса, онда ол жиымды бір өлшемді (сызықтық) жиым деп атаймыз. Бір өлшемді жиымдар
12 слайд
Массивті жариялау :
<идентификатор>: array [<индексотер
диапазоны >] of <элемент типі >;
12 слайд
Массивті жариялау : <идентификатор>: array [<индексотер диапазоны >] of <элемент типі >;
13 слайд
ТИП СИПАТТАМАСЫ
БӨЛІМІН ҚОЛДАНЫП
МАССИВТЕРДІ ЖРИЯЛАУ
МЫСАЛЫ:
•Массивті жариялау мысалы:
Var
a : array [1..50] of real;
b,c : array [1..20] of integer;
•Тип сипаттамасы бөлімін қолданып массивтерді жриялау мысалы:
Type
mas1=array[1..50] of real;
mas2=array[1..20] of integer;
Var
a : mas1;
b,c : mas2;
…
13 слайд
ТИП СИПАТТАМАСЫ БӨЛІМІН ҚОЛДАНЫП МАССИВТЕРДІ ЖРИЯЛАУ МЫСАЛЫ: •Массивті жариялау мысалы: Var a : array [1..50] of real; b,c : array [1..20] of integer; •Тип сипаттамасы бөлімін қолданып массивтерді жриялау мысалы: Type mas1=array[1..50] of real; mas2=array[1..20] of integer; Var a : mas1; b,c : mas2; …
14 слайд
i1 2 3 4 5 6 7 8 910
A[i]28434591-34456345-
456
2823
10-бүтін саннан тұратын массивті
жариялау.
Var
a : array [1..10] of integer;
индекс
элемент
A[1] – массивтің бірінші элементі;
A[1]:=248;
A[2] – массивтің екінші элементі;
A[2]:=345;
.....
A[10] – массивтің 10-шы элементі.
A[10]:=23;
14 слайд
i1 2 3 4 5 6 7 8 910 A[i]28434591-34456345- 456 2823 10-бүтін саннан тұратын массивті жариялау. Var a : array [1..10] of integer; индекс элемент A[1] – массивтің бірінші элементі; A[1]:=248; A[2] – массивтің екінші элементі; A[2]:=345; ..... A[10] – массивтің 10-шы элементі. A[10]:=23;
15 слайд
МАССИВТІҢ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ЕНГІЗУ ЖӘНЕ
ШЫҒАРУ
Var
a : array [1..10] of integer;
i : integer;
Begin
writeln (‘A[10] массив элементтерін егізу ‘);
for i:=1 to 10 do
begin
write (‘a[‘, i , ‘] =‘);
read (a[ i ]);
end;
writeln (‘массив элементтерін шығару ’);
for i:=1 to 10 do
write (a[ i ]:6);
End.
15 слайд
МАССИВТІҢ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ЕНГІЗУ ЖӘНЕ ШЫҒАРУ Var a : array [1..10] of integer; i : integer; Begin writeln (‘A[10] массив элементтерін егізу ‘); for i:=1 to 10 do begin write (‘a[‘, i , ‘] =‘); read (a[ i ]); end; writeln (‘массив элементтерін шығару ’); for i:=1 to 10 do write (a[ i ]:6); End.
16 слайд
ЖИЫНДЫ КЕЗДЕЙСОҚ
САНДАРМЕН ТОЛТЫРУ.
{$APPTYPE CONSOLE}
Uses Windows, SysUtils;
Var
a : array [1..15] of integer;
i : integer;
Begin
randomize;
writeln (‘A[15] массивті -100 ден 100 аралығындағы кездейсоқ
сандармен толтыру.‘);
for i:=1 to 15 do
begin
a[ i ]:=random(201)-100;
write (a[ i ]:6);
end
End.
16 слайд
ЖИЫНДЫ КЕЗДЕЙСОҚ САНДАРМЕН ТОЛТЫРУ. {$APPTYPE CONSOLE} Uses Windows, SysUtils; Var a : array [1..15] of integer; i : integer; Begin randomize; writeln (‘A[15] массивті -100 ден 100 аралығындағы кездейсоқ сандармен толтыру.‘); for i:=1 to 15 do begin a[ i ]:=random(201)-100; write (a[ i ]:6); end End.
17 слайд
МАССИВ ЭЛЕМЕНТТЕРІНІҢ ҚОСЫНДЫСЫН
ТАБУ.
{$APPTYPE CONSOLE}
Uses Windows, SysUtils;
Var
a : array [1..20] of integer;
s, i : integer;
Begin
writeln (‘A[20] массивінің элементтерін
бүтін сандармен толтыру ‘);
for i:=1 to 20 do
begin
write (‘a[‘, i , ‘] =‘);
read (a[ i ]);
end;
s:=0;
for i:=1 to 20 do
s:=s+a[ i ];
writeln (‘s=‘,s)
End.
начало
Ai
A[20]
конец
s
i=1;20
s:=s+a[ i ]
s=0
17 слайд
МАССИВ ЭЛЕМЕНТТЕРІНІҢ ҚОСЫНДЫСЫН ТАБУ. {$APPTYPE CONSOLE} Uses Windows, SysUtils; Var a : array [1..20] of integer; s, i : integer; Begin writeln (‘A[20] массивінің элементтерін бүтін сандармен толтыру ‘); for i:=1 to 20 do begin write (‘a[‘, i , ‘] =‘); read (a[ i ]); end; s:=0; for i:=1 to 20 do s:=s+a[ i ]; writeln (‘s=‘,s) End. начало Ai A[20] конец s i=1;20 s:=s+a[ i ] s=0