Мектепке дейінгі ұйымдарда тәрбиеші педагогтар мен әдіскерлердің зерттеу мәдениетін қалыптастыру

1 слайд
Мектепке дейінгі ұйымдарда тәрбиеші педагогтар мен әдіскерлердің зерттеу мәдениетін қалыптастыру

1 слайд

2 слайд
Ғылым дегеніміз не? Ғылым – ақиқаттағы тәжiрибемен тексерiлген және дәлелденетiн қоршаған орта жөнiнде тарихи қалыптасқан және үнемi дамып отыратын адам бiлiмiнiң логикалық жүйесi. Ғылым - қоршаған орта туралы ақиқат бiлiм жинау және теориялық жүйеге келтiру болып саналатын зерттеу қызметiнiң бiр саласы. Тарихи тұрғыда ғылым адамзат дамуының белгiлi сатысында, тiкелей қажеттiлiктердiң қосылысынан құралған, осының негiзiнде ғылымтану теориясы келiп шығады. Ғылымтану – ғылымның дамуын және қызмет ету заңдылықтарын қарастыратын зерттеу саласы. Ол ғылыми қызметтiң құрылымын және динамикасын ғылымның басқа қоғамдық институттарымен қоғамның рухани және материалдық салаларымен қарым-қатынасын зерттейдi.

2 слайд

3 слайд
• I зден i ст i к зерттеулер ғылыми жаңалықтар ашу мақсатымен зерттеудiң принциптiк жаңа бағыттарын табу үшiн жүргiзiледi. Олар белгiлi бiр теориялық дайындамалар мен идеяларға сүйенедi, алайда соңғылар iзденiстердiң барысында сын көзбен қайта қаралып, елеулi өзгерiстерге ұшырауы мүмкiн. Нәтижелер оңтайлы болған жағдайда iзденiстiк жұмыстардың қорытындылары белгiлi бiр экономикалық тиiмдiлiкпен қолданбалы сипаттағы ғылыми-зерттеулiк шығармашылықта пайдаланылады. • Іргелі (Фундаментальды) зерттеулер - табиғаттың жаңа заңдарын ашуға, табиғи құбылыстар арасындағы байланысты анықтауғы және құбылыстарды, процестердi, айғақтарды түсiндiруге бағытталады. Бұл жұмыстар негiзiнен академиялық институттарда және жоғарғы оқу орындарында жүргiзiледi. Фундаментальды жұмыстардың тiкелей нәтижелерi көбiнесе абстрактiлi сипатта болады, әйтсе де келешекте бұл зерттеулердiң iс жүзiнде қолданылуы көптеген жағдайларды елеулi экономикалық тиімдiлiк беретiндiгiн атап өтеуге болады. Фундаментальды жұмыстардың нақты мысалдары ретiнде А.Эйнштейiннiң салыстырмалылық теориясын немесе дифференциалық және интегралдық есептеулер теориясын мысалға келтiруге болады. • Қолданбалы зерттеулер - бұрыннан белгiлi әдiстердi елеулi түрде жетiлдiруге немесе жаңа әдiстер құруға тiкелей бағытталады. Ғылыми зерттеулерд i ң нег i зг i топтары

3 слайд

4 слайд
Методология туралы түсiнiк. • "Методология" грек т i л i нен аударғанда "әд i с туралы ғылым" деген мағынаны б i лд i ред i . "метод", "әд i с" термин i т i келей нақты б i р нәрсеге деген жол рет i нде анықталады, яғни методология мағынасы жағынан б i р нәрсен i тану туралы ғылым болады. Сондықтан методология – зерттеу процес i туралы i л i м рет i нде түс i нд i р i лед i . Бұл i л i м жалпы методология, ғылыми ұғымның теориялық нег i з i рет i нде дамуы мүмк i н. Сонда бұл нақты филисофиялық жүйемен байланысты. Ғылыми методологияны түс i нд i руд i ң бастамасын және нег i з i н Гегель салды, ол өз назарын б i р i нш i болып философиялық әд i ст i ң ерекше сипатына, оның нақты ғылымдар әд i стер i нен айырмашылығына және методологияның олармен үйлес i мд i л i г i не назар аударды. Гегель әд i с деген i м i з мазмұнның қозғалысын, құбылыстың мән i н ашып көрсету және оның мазмұннан тыс жасалмайтындығын баса көрсетт i . • Кез келген зерттеу жұмыстарын жүргізуде оны методологиялық тұрғыдан негіздей білу маңызды болмақ . • Методология – болмыс ақиқаты н , шы н дықты өзгерту немесе қайта жасау және жалпы ғылыми таным әд i стер i туралы i л i м. Методология – зерттеуш i н i ң, тәжірибедегі қызметкерлерд i ң педагогикалық көрегенд i г i ойлау қаб i лет i н тереңдет i п, зерттеу нәтижесінің дұрыстығын қамтамасз етед i .

4 слайд

5 слайд
Педагогикалық методология дегенiмiз не? • Педагогиканың методологиясы – педагогикалық құбылыстар мен факт i лерд i зерттеу процес i нде тарихи диалектиканың көр i ну i мен қолдануы туралы ғылым. Ол оқыту мен тәрбиелеуд i ң педагогикалық жүйес i мен құрылымын зерттеуге ғылыми тұрғыдан келуд і ң әд i стер i мен тәс i лдер i н қарастырады, i здест i ред i , табады. • Педагогикалық методологияның мән i әртүрл i түс i нд i р i лед i : әд i с туралы ғылым, филисофиялық қағидаларды т i келей ғылыми зерттеулерде қолдану рет i нде, арнаулы зерттеу әд i стер i н жасауға арналған ғылыми пән рет i нде. Бұл аталған үш көзқарас педагогика методологиясының шекарасын мөлшерс i з кеңейтед i н емесе тарылтады.  Т.В.Воробьев  қазiргi педагогика методологиясының пәнi болып педагогикалық құ б ылыстар мен оның нәтижесi – педагогикалық бiлiмдер жүйесiн  Ф.Ф Королев  зерттеу процесi екендiгi анықталған. Педагогика жеткiлiктi дәрежеде оның методологиялық қызметiн атқаратын методологиялық және жалпы теориялық бiлiмдер шекарасын айқындауда. Методологиялық бiлiмдер жүйесiне: педагогика пәнi, педагогиканың категориялары, педагогиканың ғылыми бiлiмдер жүйесiнiң ролi, педагогиканың басқа ғылымдармен өзара байланыстылығы, педагогика ғылымдарының жүйесi, педагогикалық пәндердiң жалпы және жекелеген ерекшелiк мiндеттерi, педагогиканың анықтамалық-терминдiк жүйесi жатады.

5 слайд

6 слайд
Ғылыми проблема және зерттеу тақырыбын таңдау • Ғылыми проблема деген i м i з не? Педагогикалық үдеріс өте өзгермел i , күрделі және әрқилы. Егер, б i з нақты зерттеу жұмысына байланысты айтатын болсақ, зерттеу аясын анықтап,  тұтас күрдел i л i г i  дәл зерттеу нысанасын айқындап алу керек. Ол үш i н тұтас педагогикалық үдеріст i қарау м i ндет, ең қарапайымның өз i күрдел i зерттеулерге барабар. Егер одан қанағаттанарлық нәтиже күтет i н болсаңыз онда зерттеу проблемасын нақты белг i леп алудан бастау керек. • Зерттеу жұмысының нәтижес i з болуы – проблеманың дұрыс қойылмауынан. Проблеманы анықтап алу үш i н бұрыннан белг i л i б i л i м нег i з i нде мәл i меттерге сүйене отырып енд i нен i танып б i лу керект i г i н анықтап алу керек, яғни ол туралы б i лмеу ғана емес оны сез i ну, тану қажет, сондай-ақ жаңа м i ндеттерд i шешу қажетт i л i г i тәж i рибен i ң талаптарынан және әлеуметт i к тапсырысқа сәйкес аталған ғылыми проблеманы осы ғылымның әд i стемес i нег i з i нде шешу көзделед i . Тәж i рибе, проблеманың нег i зг i дерек көз i болып табылады. Кез –келген ғылыми жұмыста зерттеу проблемасын таңдау өте маңызды. бұл процеске өте жауапкерш i л i к пен ақыл-ой қызмет i , белсенд i л i к қажет.

6 слайд

7 слайд
Ғылыми жұмыстың тақырыбын анықтау • Ғылыми жұмыстың тақырыбын анықтау кезең i нде зерттеу проблемасы да айқындалады. Тақырып - ол зерттеу саласын анықтайды. Ол проблемаға қарағанда кең, ауқымды. Б i р тақырып төң i рег i нде б i рнеше проблема туындауы мүмк i н. Бұл жалпы педагогикалық процесс барысында белг i л i б i р аспект зерттелет i н, арнайы өзара байланыс болатынын көрсетед i . Ғылыми жұмыс қандай проблеманы шешу қажетт i л i н анықтап алудан басталады. Ол үш i н ғылыми теориялық әдебиеттерге талдау жасап, оған дей i н қандай жағдайда не шеш i лген, қандай мәселен i шешу керект i г i нен туындайды. Зерттеу жұмысының проблемасының дұрыс шеш i лу i зерттеу кезеңдер i не де байланысты. проблеманы шешу үш i н оған сұрақ қойып, оны шешу жолын анықтайды. Проблема анықталғаннан кей i н библиографиялық т i з i м құрылып, оны әртүрл i аспект тұрғысынан оқып үйрену қажет. Проблеманы анықтаған кезде зерттеу жұмысының басты бағыты, жетекш i идеясы қоса анықталады. Ол проблеманы қандай бағытта оқып-үйренуд i және болжамы қалай болатынын анықтауға байланысты болады.

7 слайд

8 слайд
Зерттеу жұмысының логикалық құрылымы • Зерттеу ж ұ мысыны ң логикасы туралы т ү с i н i к беруде ғ ылыми i зден i ст iң ти i мд i болуы к ө б i несе оны ң зерттелу рет i мен шынды қ н ә тижеге жетудег i д ұ рыс қ адам жасай б i луге байланысты болады. Педагогикалы қ - психологиялы қ зерттеуд i ң ө з i нд i к құ рылымды қ ерешел i г i – ол адам дамуы мен қ орша ғ ан ортаны ң ө зара қ арым- қ атынасыны ң б i р-б i р i не ә сер i н аны қ тайтын к ү рдел i ж ү йе болып қ алыптасуында. Сонды қ тан адамны ң ө з i зерттеу обьект i с i немесе т ә рбиен i ң субьект i с i болып қ арастырылады. М ұ ны ң ө з i зерттеу ж ұ мысын логикалы қ т ұ р ғ ыдан нег i зделу i не жо ғ ары талап қ ояды. Логика жасау, ол алдымен i здену стратегиясын құ рудан басталады, б ұ л ө те к ү рдел i процесс ол тек зеттеуге жол ашып қ оймайды зерттеу процес i н ж ү рг i зуге нег i з болады, оны ң сипаты мен ә рб i р қ адамыны ң рет i қ арастырылып, н ә тижеге жетудег i қ иынды қ тарды шеуге де ы қ пал ету i ти i с. Педагогикалы қ зерттеуд i ң логикалы қ құ рылымын ж ұ мысты ң басталу кез i нде аны қ тап алып, н ә тижеге жетуд i ң принцптер i не с ү йене отырып, зерттеу кезе ң дер i туралы ж ә не жет i ст i кке жетуд i қ амтамасыз етуд i ң жолдарын натылап алу қ ажет. Зертту ж ұ мысыны ң логикалы қ құ рылымыны ң ү ш кезең i бар. Олар: зеттеуд i ң қ ойылысы /постанавка/ жеке зерттеу ж ү рг i зу, оны р ә с i мдеу мен т ә ж i рибеге енд i ру. Ма қ сат, м i ндеттер i н аны қ тау ж ә не болжам жасау. /проблема-та қ ырып-обьект-п ә н- ғ ылыми факторлар-шы ғ атын т ұ жырымдама-жетекш i идея-болжам-зерттеу м i ндеттер i /.

8 слайд

9 слайд
Ғ ылыми-зерттеу ж ұ мысыны ң ж ү йелiлiгi • . О қ у-т ә рбие ж ұ мысын дамыту үдері сi к ө п қ ырлы, алуан элементтерден, қ арым- қ атынастардан, iшкi ж ә не сырт қ ы факторларды ң ы қ палына да байланысты болатынды қ тан оны о қ ып ү йренудi ж ү йелеу қ ажет. Ж ү йелiлiк қ а ғ идат /системный подход/ ол обьектiнi ң к ү рделi ерекшелiгiне, оны ң элементтерiне ж ә не элементтердi ң ө зара ы қ палдасты қ сипатына негiзделедi. Ж ү йелiлiк қ а ғ идат ма ң ызды т ө мендегiдей ережелер мен обьектiнi ң ж ү йелiлiгi ж ә не оны жетiлдiруден т ұ рады: • Ж ү йенi ң т ұ тасты ғ ы-сырт қ ы орта ғ а қ атынасына ж ә не оны о қ ып ү йренудегi ортаны ң бiрлiгi, ә ле у меттiк даму мен қ о ғ амны ң с ұ ранысына ты ғ ыз байланысты болады. • Т ұ тасты б ө лiктерге б ө лу. О қ ыту т ө мендегiдей элементтерден т ұ рады: бiлiм беру ма қ саты, б і лiм беру мазм ұ ны, ә дiстеме құ ралдары, м ұғ алiмнi ң қ ызметi/iс- ә рекетi/, о қ ушыны ң о қ ы т у ж ү йесiндегi iс- ә рекетi. О қ ыту ж ү йесiнде б ұ ларды ң барлы ғ ы да ма ң ызды орын алады. • Барлы қ элементтер ж ү йесi к ү рделi ты ғ ыз байланыста ж ә не ө зара ы қ палдасты қ та болады. Осыларды ң iшiнде ерекше атап ө тетiн ма ң ыздысы байланыс ж ү йелiлiк құ ру байланысы . • Обьектiлер ж ү йесiнi ң ұ йымдастыру ж ә не құ рылымы. Б ұ л ұғ ым белгiлi бiр ж ү йенi реттеу, э ле менттердi ң ө зара байланысы мен бiр-бiрiне ба ғ ынуы. Мысалы о қ ытуды ң негiзгi э л менттерiнi ң ка т егориялар ж ү йесi: ма қ саты – мазм ұ ны – шаттары - құ ралдары –н ә тиже. • Бас қ ару – ол ма қ сат қ оя бiлу, құ ралдарды та ң дау, ба қ ылау мен басшылы ж ә не т ү зету, ә рбiр о қ у жылында ғ ы н ә тижелердi талдау.

9 слайд

10 слайд
 Проблема-көптеген ғылыми мәселелердің жиынтығы.  Қазіргі кездегі қоғамның білім мәселесіне қоятын талабы, ғылыми әдебиеттердегі жағдайы, мектеп, балабақша, орта арнаулы оқу орындары және жоғары мектеп проблемаларының жай күйі. Зерттеу мәселесі бойынша қарама - қайшылықтар айқындалып, тақырыптың негізделу себебі ашып көрсетіледі.  Педагогикалық үдерісті алдын-ала талдау арқылы педагогикалық шындықты анықтайды.  Объектінің бір қыры, яғни бір аспектісі.

10 слайд

11 слайд
Ең соңғы нәтижеге жету жолдары.Ең соңғы нәтижеге жету жолдары. Мақсатқа сәйкес зерттеуді Мақсатқа сәйкес зерттеуді жүргізудің қадамдары және оны жүргізудің қадамдары және оны шешудің жолдары.шешудің жолдары. Зерттелеттін істің барысын Зерттелеттін істің барысын түйіндейтін жауап. Құбылыстардың түйіндейтін жауап. Құбылыстардың қандай сапалары қалыптасуына қандай сапалары қалыптасуына байланысты не өзгерді, процеске не байланысты не өзгерді, процеске не әсер ететінін көрсетеді.әсер ететінін көрсетеді.

11 слайд

12 слайд
 Нақты жұмысты ұйымдастырудың мерзімі белгіленіп, жылдарға бөлініп, жоспарланады.  2004-2005 жж.  2006-2007 жж  2007-2008 жж  Қойылған мақсатқа сәйкес, қандай әдіс – тәсілдерді таңдап алуға болатынын алдын - ала ойлану. Зерттеуді жүргізу, сауалнама, әңгімелесу, ақпараттарды жинау және өңдеу, бақылау, эксперимент, тест, математикалық сараптау, мониторинг жүргізу.

12 слайд

13 слайд
Алынған материалды белгілі бір ережелермен тәсілдерді қолдана отырып құру. М ұнда зерттеудің түйіні, ұсыныстарда алынған нәтижені тәжірибеде пайдалану жолдары, әдіс - тәсілдері. Есеп беруге дайындалу, негізгі түсініктерге анықтама беру, зерттеу нәтижелері бойынша хабарлама жасау. Аяқталған жұмыс қорытындысын талқылау: Материалдың мазмұнын жариялау және сұрақтарға жауап беру.Рефлексия. Тұсау кесер жасау:

13 слайд

14 слайд
0 10 20 30 40 50 60 70 1 кв 2 кв 3 кв 4 кв Жоғары Орта Төмен

14 слайд

15 слайд
1 кв 2 кв 3 кв

15 слайд

16 слайд
Мониторинг деген іміз: • Мониторинг – белгілі бір маңызды аспектілер бойынша жүйелі және тұрақты түрде мәліметтер жинаақтау. (С.Е.Шишов, В.А.Кальней. Мониторинг качество образования в школе. М. 1998). • Мониторинг – мәліметтерді жинақтау, талдау, ақпараттарды тарату, сақтау және қандайда бір жүйе немесе аталған жүйені басқаруға байланысты ақпараттармен қамтамасыз етудің жеке элементтері жайында, олардың маңызы, қазіргі жағдайы және оның дамуы мен болашағы жайындағы болжамдар жасауға арналады. • Мониторингтің негізгі мақсаты – басқаруда дер кезінде және толық ақпараттармен қамтамасыз етіп, шешім қабылдау.

16 слайд

17 слайд
Педагогикалық мониторинг • Педагогикалық мониторинг – педагогикалық процестің мақсаты, міндеттерін және құралдарын анықтаудың тиімді жолдарын қарастырудың үзіліссіз ғылыми диагностикалық, прогностикалық көрс...

17 слайд