Мұқағали Мақатаевқа шолу.... 90 жыл...
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Мұқағали Мақатаев
Орындаған: ПиМНО 3курс Жанатқызы
Салтанат
1 слайд
Мұқағали Мақатаев Орындаған: ПиМНО 3курс Жанатқызы Салтанат
2 слайд
Мұқағали Мақатаев кім?
М.Мақатаев
кім?
Ағартушы
Ақын
Аудармашы Мұғалім Қызметкер
2 слайд
Мұқағали Мақатаев кім? М.Мақатаев кім? Ағартушы Ақын Аудармашы Мұғалім Қызметкер
3 слайд
3 слайд
4 слайд
Мұқағали Сүлейменұлы Мақатаев
9 ақпан 1931 жылы Алматы облысы
Райымбек ауданы Қарасаз
ауылында дүниеге келген.
Мұқағалидің азан шақырып қойған
есімі – Мұхаметқали. Балалық шағы
соғыспен тұспа-тұс келген
Мұқағали Мақатаев өлеңді 10-11
жасында жаза бастайды. Алғашқы
өлеңдері аудандық газеттерде
жарық көрген.Мұқағали өлең
жазумен бірге шахматты, аңға
шығуды, балық аулауды өте жақсы
көрген. Мұқағали 1949 жылы
көктем айында жары Лашынмен
отау құрады.Ақынның төрт қыз, екі
ұлы дүниеге келеді. 1931 жылы 9 ақпан
4 слайд
Мұқағали Сүлейменұлы Мақатаев 9 ақпан 1931 жылы Алматы облысы Райымбек ауданы Қарасаз ауылында дүниеге келген. Мұқағалидің азан шақырып қойған есімі – Мұхаметқали. Балалық шағы соғыспен тұспа-тұс келген Мұқағали Мақатаев өлеңді 10-11 жасында жаза бастайды. Алғашқы өлеңдері аудандық газеттерде жарық көрген.Мұқағали өлең жазумен бірге шахматты, аңға шығуды, балық аулауды өте жақсы көрген. Мұқағали 1949 жылы көктем айында жары Лашынмен отау құрады.Ақынның төрт қыз, екі ұлы дүниеге келеді. 1931 жылы 9 ақпан
5 слайд
5 слайд
6 слайд
6 слайд
7 слайд
7 слайд
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Мұқағали-халқын, ана тілін, Отанын қадір тұтқан азамат
ақын. Ол «Үш бақытым» атты өлеңінде кейінгі жас
буынды халқын, тілін, туған жерін шексіз сүюге
шақырады.
•
Ең бірінші бақытым-Халқым менің,
Соған берем ойымның алтын кенін.
Ол бар болса, мен бармын, қор болмаймын,
Қымбатырақ алтыннан нарқым менің.
Ал екінші бақытым-Тілім менің,
Тас жүректі тіліммен тілімдедім.
Кей-кейде дүниеден түңілсем де,
Қасиетті тілімнен түңілмедім.
Бақытым бар үшінші-Отан деген,
Құдай деген кім десе, Отан дер ем!
...Оты сөнген жалғанда жан барсың ба?
Ойланбай-ақ кел дағы от ал менен
9 слайд
Мұқағали-халқын, ана тілін, Отанын қадір тұтқан азамат ақын. Ол «Үш бақытым» атты өлеңінде кейінгі жас буынды халқын, тілін, туған жерін шексіз сүюге шақырады. • Ең бірінші бақытым-Халқым менің, Соған берем ойымның алтын кенін. Ол бар болса, мен бармын, қор болмаймын, Қымбатырақ алтыннан нарқым менің. Ал екінші бақытым-Тілім менің, Тас жүректі тіліммен тілімдедім. Кей-кейде дүниеден түңілсем де, Қасиетті тілімнен түңілмедім. Бақытым бар үшінші-Отан деген, Құдай деген кім десе, Отан дер ем! ...Оты сөнген жалғанда жан барсың ба? Ойланбай-ақ кел дағы от ал менен
10 слайд
•
Түтін түтет,
Өс, өрбі, көгере бер,
Немерелер көбейсін, шөберелер.
Жадында ұста:
Жақсылық күтпегейсің!
От емес, оқ сұрасаң менен егер!
Үш бірдей бақытым бар алақанда,
(Мені мұндай бақытты жаратар ма?!)
Үш күн нұрын төгеді аспанымнан,
Атырау, Алтай, Арқа, Алатауға!!!
10 слайд
• Түтін түтет, Өс, өрбі, көгере бер, Немерелер көбейсін, шөберелер. Жадында ұста: Жақсылық күтпегейсің! От емес, оқ сұрасаң менен егер! Үш бірдей бақытым бар алақанда, (Мені мұндай бақытты жаратар ма?!) Үш күн нұрын төгеді аспанымнан, Атырау, Алтай, Арқа, Алатауға!!!
11 слайд
Қазақ поэзиясына қосқан үлесі
Мұқағали Алматыдағы қазақ әдебиеті мен өнерінің
қаймақтары шоғырланған ортада өткерген аз ғана жылдар
ішінде өзіндік дара үнін, суреткерлік қайталанбас дарынын
танытып, өнімді еңбектене білді. «Ильич» (1964),
«Армысыңдар достар» (1966), «Қарлығашым келдің бе?»,
«Мавр» (1970), «Аққулар ұйықтағанда» (1973), «Шуағым
менің» (1975) атты жыр жинақтарын көзінің тірісінде
жариялап үлгерді.
Мұқағали поэзиясының қайнар көзі, шабыт тұғыры туған
елі, өскен жері, Отан тағдыры, замана тынысы,
замандастарының арман аңсары. Осының бәрін Мұқағали
жас дарынға тән қайталанбас шеберлікпен, тәңірдің
таңдайынан төгілгендей поэтикалық мінсіз үйлесіммен, әр
жүрекпен тіл табысар сыршыл да шыншыл сезіммен, нағыз
поэзияға ғана тән бейнелі образдармен бедерлеп, өлмес өнер
деңгейінде туындатып отырған.
11 слайд
Қазақ поэзиясына қосқан үлесі Мұқағали Алматыдағы қазақ әдебиеті мен өнерінің қаймақтары шоғырланған ортада өткерген аз ғана жылдар ішінде өзіндік дара үнін, суреткерлік қайталанбас дарынын танытып, өнімді еңбектене білді. «Ильич» (1964), «Армысыңдар достар» (1966), «Қарлығашым келдің бе?», «Мавр» (1970), «Аққулар ұйықтағанда» (1973), «Шуағым менің» (1975) атты жыр жинақтарын көзінің тірісінде жариялап үлгерді. Мұқағали поэзиясының қайнар көзі, шабыт тұғыры туған елі, өскен жері, Отан тағдыры, замана тынысы, замандастарының арман аңсары. Осының бәрін Мұқағали жас дарынға тән қайталанбас шеберлікпен, тәңірдің таңдайынан төгілгендей поэтикалық мінсіз үйлесіммен, әр жүрекпен тіл табысар сыршыл да шыншыл сезіммен, нағыз поэзияға ғана тән бейнелі образдармен бедерлеп, өлмес өнер деңгейінде туындатып отырған.
12 слайд
Лирикасы мен поэмалары
Ақынның тұңғыш өлеңдері “Қырман басында”, “Қойшы бала — Әкітай”
ауданындағы “Советтік шекара” газетінде жарияланды (1949). “Інімнің
ойы”, “Шебер” өлеңдері “Жастық жыры” атты жинаққа енді. Мұқағалидің
“Қарлығашым, келдің бе?”, “Дариға жүрек” (1972 ж.), “Аққулар
ұйықтағанда”, “Шуағым менің” (1975 ж.), “Соғады жүрек”, “Шолпан”,
“Жырлайды жүрек”, “Өмір-өзен”, ”Өмір-дастан” және т.б. жыр жинақтары,
сондай-ақ, “Қош, махаббат!” (1988 ж.) атты прозалық кітабы да бар.
Біршама өлеңдеріне ән жазылды. Өзін аудармашылық қырынан да сынап
көрген Мұқағали Дантенің “Құдіретті комедиясының” “Тамұқ” деген
бөлімін (1971 ж.), Шекспирдің “Сонеттерін” (1970 ж.), Уолт Уилиямның
өлеңдерін (1969 ж.) қазақ тіліне аударды.
Ақынның көзі тірісінде 3 аударма кітабы [У.Уитмен, “Шөп жапырақтары”
(1969); У.Шекспир, “Сонеттер” (1970); Д.Алигерьи, “Құдіретті
комедиясының” “Тамұқ” бөлімі (1971)], 8 жыр жинағы [“Ильич” (1964),
“Армысыңдар, достар” (1966), т.б.
12 слайд
Лирикасы мен поэмалары Ақынның тұңғыш өлеңдері “Қырман басында”, “Қойшы бала — Әкітай” ауданындағы “Советтік шекара” газетінде жарияланды (1949). “Інімнің ойы”, “Шебер” өлеңдері “Жастық жыры” атты жинаққа енді. Мұқағалидің “Қарлығашым, келдің бе?”, “Дариға жүрек” (1972 ж.), “Аққулар ұйықтағанда”, “Шуағым менің” (1975 ж.), “Соғады жүрек”, “Шолпан”, “Жырлайды жүрек”, “Өмір-өзен”, ”Өмір-дастан” және т.б. жыр жинақтары, сондай-ақ, “Қош, махаббат!” (1988 ж.) атты прозалық кітабы да бар. Біршама өлеңдеріне ән жазылды. Өзін аудармашылық қырынан да сынап көрген Мұқағали Дантенің “Құдіретті комедиясының” “Тамұқ” деген бөлімін (1971 ж.), Шекспирдің “Сонеттерін” (1970 ж.), Уолт Уилиямның өлеңдерін (1969 ж.) қазақ тіліне аударды. Ақынның көзі тірісінде 3 аударма кітабы [У.Уитмен, “Шөп жапырақтары” (1969); У.Шекспир, “Сонеттер” (1970); Д.Алигерьи, “Құдіретті комедиясының” “Тамұқ” бөлімі (1971)], 8 жыр жинағы [“Ильич” (1964), “Армысыңдар, достар” (1966), т.б.
13 слайд
Білімгерлер назарын интерактивті тақтаға аудару.
Тапсырма:
1- суреттеңіз. Мұқағали кім, қай жылы дүниеге келген?
2- сипаттаңыз. Мұқағали шығармалары қандай
тақырыптарға арналған?
3 - қолданыңыз. Мұқағали сөзіне жазылған қандай
әндерді білесіңдер?
4- зерттеңіз. Мұқағали кімнің шығармаларын аударған?
5- ой-толғаңыз. Мұқағалидың қандай поэмаларын
білесіңдер?
6- салыстырыңыз. Мұқағали қай ақынға еліктеп өскен?
13 слайд
Білімгерлер назарын интерактивті тақтаға аудару. Тапсырма: 1- суреттеңіз. Мұқағали кім, қай жылы дүниеге келген? 2- сипаттаңыз. Мұқағали шығармалары қандай тақырыптарға арналған? 3 - қолданыңыз. Мұқағали сөзіне жазылған қандай әндерді білесіңдер? 4- зерттеңіз. Мұқағали кімнің шығармаларын аударған? 5- ой-толғаңыз. Мұқағалидың қандай поэмаларын білесіңдер? 6- салыстырыңыз. Мұқағали қай ақынға еліктеп өскен?
14 слайд
Назарларыңызға рахмет!
14 слайд
Назарларыңызға рахмет!