Оқушылардың функционалды сауаттылығын дамыту жолдары

1 слайд

2 слайд

3 слайд
Мақсаты: Сауаттылықты сапалы дамыта отырып, оқушыларға білім алудағы қажеттіліктерді күнделікті сабақта қолдануға, озық технологияларды қолдана отырып, оқушыларды рухани жан-жақты дамыту. Міндеттері: Функционалдық сауаттылық ұғымына түсінік беру, Оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттырудағы тиімді әдіс-тәсілдерді анықтау. Күтілетін нәтиже: оқу, білім алу, үйрену қағидасын ұстанады, оқушылар өз-өзіне баға беруді үйренеді және сыртқы ортамен қарым-қатынасқа түсе  алу қабілеті және сол ортаға барынша тез бейімделе алуы мен қарым- қатынас жасай жасай алуына әкеледі. Мақсаты: Сауаттылықты сапалы дамыта отырып, оқушыларға білім алудағы қажеттіліктерді күнделікті сабақта қолдануға, озық технологияларды қолдана отырып, оқушыларды рухани жан-жақты дамыту. Міндеттері: Функционалдық сауаттылық ұғымына түсінік беру, Оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттырудағы тиімді әдіс-тәсілдерді анықтау. Күтілетін нәтиже: оқу, білім алу, үйрену қағидасын ұстанады, оқушылар өз-өзіне баға беруді үйренеді және сыртқы ортамен қарым-қатынасқа түсе  алу қабілеті және сол ортаға барынша тез бейімделе алуы мен қарым- қатынас жасай жасай алуына әкеледі.

4 слайд
"Жеті түрлі ілім білетін ұрпақ тәрбиелеу – бүгінгі күннің негізгі міндеті". Қасым-Жомарт Тоқаев.   Қазіргі кезеңде Республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып, Қазақстандық білім беру жүйесі әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Бұл педагогика теориясы мен оқу-тәрбие үдерісіндегі елеулі өзгерістерге байланысты болып отыр: білім беру парадигмасы өзгерді, білім берудің мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас, жаңаша қарым-қатынас пайда болды.  Ұлы Абай үнемі сынға алған масылдық қоғамға ешқашан жақсылық әкелген емес. Соны түсінетін жастарымыз тек біліммен қаруланып, еңбекке ғана арқа сүйеуі тиіс. Адам капиталына, білім саласына қойылатын талаптар мүлдем өзгеше. Сапалы білім қарқынды дамудың басты шартына айналды. Тәрбие – сапалы білімнің негізгі арқауы, діңгегі.  Әл-Фарабидің «Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы» деген сөзі барша білім саласы қызметкерлерінің бой түзер бағдары болуы тиіс. Ұстазсыз адам болмайды. Бәріміз де кезінде мұғалімнің тәлімін алып, білімін үйрендік. Сондықтан, болашаққа жол сілтейтін мұғалімнің еңбегін лайықты бағалау – өте маңызды міндет. "Бұл үшін бір орында тұрып қалмай, ілгерілеуіміз керек. Сондықтан білімі мен ойы озық ұрпақты тәрбиелейтін мұғалімдер қауымына зор жауапкершілік жүктеледі. Сіздердің бүгінгі шәкірттеріңіз – Қазақстанның жарқын болашағы. Сапалы білім – жетістікке жетудің жолы әрі экономиканы дамытудың басты құралы.

5 слайд
 Функционалдық сауаттылық-  адамның сыртқы ортамен қарым-қатынасқа түсе  алу қабілеті және сол ортаға барынша тез бейімделе алуы мен қарым- қатынас жасай жасай алуының деңгейінің көрсеткіші. Олай болса, функционалдық сауаттылық тұлғаның белғілі бір мәдени  ортада өмір сүруі үшін қажетті деп саналатын және оның әлеуметтік қарым- қатынас жасауын қамтамасыз ететін білім, білік, дағдыларының жиынтығынан құралады. Ал кең мағынасында ол тек білік пен білімділік әлеміне барудың жолы ғана емес, ол- ұлттың, елдің немесе жеке адамдар тобының мәдени және әлеуметтік дамуының өлшемі. Осындай сапалық сипаты тұрғысынан қарағанда функционалдық сауаттылық жеке адамды дамытудың тетігі ретінде қолданылады.  Сауаттылық тұлғаның тұрақты қасиеті болып табылатындықтан, функционалдық сауаттылық сол тұлға меңгерген белгілі бір білім — біліктерден көрніс табылады. Өйткені функционалдық сауттылыққа адам нақты білім алу кезеңдерінен өткеннен кейін қол жеткізеді. Бұл орайда білім белгілі бір сауаттылық деңгейін қамтамасыз ететін құрал және нақты іс- әрекеттердің нәтежесі ретінде, қарастырылады. Ендеше, мемлекеттік тілді оқытуда білімнің түпкі нәтежесі деп саналатын құзіреттіліктердің біртұтас бірлігі ретіндегі фукционалдық сауаттылықтың мәнін, рөлін айқындаудың, оны мектеп тәжірибесіне ендірудің уақыт талабымен толық сай келуі де зерттеу  тақырыбының өзектілігін дәлелдей түседі.

6 слайд
Ұлттық жоспарҰлттық жоспар Функционалдық сауаттылық тұжырымдамасына негізделген танымал халықаралық бағалау зерттеулерінің бірі Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының ( ЭЫДҰ ) қолдауымен өткізілетін мектеп оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың халықаралық бағдарламалары РІ S АTIMSS PIRLS

7 слайд
S (күшті) -Алған білімін өмірде қолдана біледі; -бәсекеге қабілетті тұлға қалыптасады; -халықаралық стандартқа сай; -ақпаратты көп алады; -озық технологияларды қолданады; -өмір бойы оқу;   W(әлсіз) -материалдық техникалық базаның жетіспеушілігі; -фунционалдық сауаттылықты қалыптастыру туралы әдістемеліктердің аздығы; -мұғалімдердің меңгере алмауына байланысты практикада қолдана алмауы; -болашақта экономикаға әсері (егер сапалы білім берілмесе); O(қолайлы мүмкіндіктер) -Қызығушылықтарының артуы; -білімін жетілдіреді;       T(қауіп) -бәсекелестікке сай болмауы;Функционалдық сауаттылықты қалыптастырудың деңгейіне талдау

8 слайд
Функционалды қ сауаттылықтың нақты қағидалары 1. Таңдау қабілеттілігі және әр түрлі әдістерді қолдануға қабілеттіліктің болуы. 2. Проблеманы көре білу және оны шеше білу. 3. Өмір бойы оқуға бейімділік.

9 слайд
Білімнің нәтижелерін функционалдық сауаттылық түрінде анықтауға мүмкіндік беретін негізгі құзыреттіліктер Тұлғалық Басқарушылық проблеманы шешу қабілеті Ақпараттық өмір бойы білім ала білуі Коммуникативтік Әлеуметтік Азаматтық Технологиялықөзара іс - қимыл жасауға өзара іс - қимыл жасауға ғылыми , сандық технологияларды пайдалану ғылыми , сандық технологияларды пайдалану қарым - қатынас жасауға қабілеті өзінің отаны үшін жауапкершілікті сезіну өзіндік іске асыру , өзін - өзі жетілдіруөзіндік іске асыру , өзін - өзі жетілдіру Білімнің нәтижелерін функционалдық сауаттылық түрінде анықтауға мүмкіндік беретін негізгі құзыреттіліктер Тұлғалық Басқарушылық Коммуникативтік Әлеуметтік Азаматтық Технологиялық

10 слайд
• Мазмұны және форматы әртүрлі мәтіндерді оқушылардың түсінуі мен оған рефлексия жасау қабілетімен байланысты практикалық дағдыларды қалыптастыру проблемалары орын алған. Мәтінді танымдық бағытта талқылай алу қазақстандық оқушылар үшін өзекті болып табылады. • Отандық білім беру жүйесінде оқу түсінігі «мәтідердің мазмұнын түсіну, оқу техникасы» деп танылады. Халықаралық тестілерде оқу сауаттылығы оқу барысында алған білімдері мен дағдыларын өмірлік жағдайларда қолдана білу ептіліктері, сонымен бірге, ғылыми айғақтардың негізінде ойлануы бағаланады. • Зерттеу нәтижесі қазақстандық оқушылардың меңгерген практикалық білімдері олардың математикалық құзыреттілікпен қарулануына жеткіліксіз екендігін көрсетті. • Мектептегі білім -түлектерді өмір сүруге бейімдеу мақсатында және халықаралық стандарттар талаптарының деңгейінде қол жеткізбейді. Оның себебі, мектеп курсының академиялық сипаты, ол оқыту мазмұнының практикалық бағытына ерекше назардың бөлінбеуіне әкеліп соқты. • Жаңа жағдайда бақылау формалары мен бақылау-бағалау нормаларын жүргізу, педагогикалық өлшеуіштердің құралдарына бірыңғай талаптар жасалу қажет. КНегізгі қорытындылар мен кемшіліктерді жою бойынша ұсыныстар:

11 слайд
Оқушының функционалдық сауаттылығы мыналардан тұрады:  оқу сауаттылығы;  жаратылыстану ғылымдарындағы сауаттылық;  математикалық сауаттылық;  компьютерлік сауаттылық;  қоршаған әлемді қабылдаудағы сауаттылық;  денсаулық мәселелеріндегі сауаттылық.

12 слайд

13 слайд

14 слайд
 ХХІ ғасыр - қатаң бәсеке ғасыры. Бұл ғасыр – марғаулықты көтермейтін ғасыр. ХХІ ғасыр - қатаң бәсеке ғасыры. Бұл ғасыр – марғаулықты көтермейтін ғасыр. Демек, әлемдік бәсекелестіктің жылдам дамуына ілесе алатындай білімді де Демек, әлемдік бәсекелестіктің жылдам дамуына ілесе алатындай білімді де тапқыр, дара тұлғаның тағдыры біздің қолымызға аманат ретінде тапсырылып тапқыр, дара тұлғаның тағдыры біздің қолымызға аманат ретінде тапсырылып отырғаны анық. Бүгінгі мектептің басты міндеті - өзіндік ой- көзқарасын ашық отырғаны анық. Бүгінгі мектептің басты міндеті - өзіндік ой- көзқарасын ашық айта алатын, өмірге бейім тұлға қалыптастыру болса, оған мұғалімнің шәкіртіне айта алатын, өмірге бейім тұлға қалыптастыру болса, оған мұғалімнің шәкіртіне деген сүйіспеншілігі, оны тұлға ретінде бағалауы баланың адамдық қасиеттерінің деген сүйіспеншілігі, оны тұлға ретінде бағалауы баланың адамдық қасиеттерінің дамуына басты кепіл болуды көздейді. Ойын еркін айтатын, сын тұрғысынан дамуына басты кепіл болуды көздейді. Ойын еркін айтатын, сын тұрғысынан ойлануға бейім, интеллект қабілеті дамыған, қоғамдық өмірде өз орнын табатын ойлануға бейім, интеллект қабілеті дамыған, қоғамдық өмірде өз орнын табатын жеке тұлғаны қалыптастыру мектеп мұғалімдері үшін үлкен жауапты іс.жеке тұлғаны қалыптастыру мектеп мұғалімдері үшін үлкен жауапты іс.  Қорыта келгенде, оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту – бүгінгі Қорыта келгенде, оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту – бүгінгі заман талабы. Осы орайда, ана тілі пәнін дұрыс үйрете білу өте маңызды. заман талабы. Осы орайда, ана тілі пәнін дұрыс үйрете білу өте маңызды. Педагогтің сабақ өту шеберлігі, яғни шығармашылық пен жауапкершілікті Педагогтің сабақ өту шеберлігі, яғни шығармашылық пен жауапкершілікті ұштастыруы, бұл заман талабынан туындап отырған мәселе. Өз мамандығын ұштастыруы, бұл заман талабынан туындап отырған мәселе. Өз мамандығын толық меңгерген жоғары деңгейлі оқытушының алдынан шыққан оқушы – өмір толық меңгерген жоғары деңгейлі оқытушының алдынан шыққан оқушы – өмір айдынындағы өз жолын адаспай табады, азамат болып қалыптасады. Бұл ұстаз айдынындағы өз жолын адаспай табады, азамат болып қалыптасады. Бұл ұстаз үшін абырой, яғни үмітінің ақталғаны, әрбір мұғалім осыған ұмтылса ұрпақ үшін абырой, яғни үмітінің ақталғаны, әрбір мұғалім осыған ұмтылса ұрпақ алдындағы қарыздың өтелгені. Мұғалімнің сабағының өн бойындағы негізгі алдындағы қарыздың өтелгені. Мұғалімнің сабағының өн бойындағы негізгі мақсаты, оның негізгі мәнін естен шығармай, әрбір сәтті тиімді пайдаланғанда өз мақсаты, оның негізгі мәнін естен шығармай, әрбір сәтті тиімді пайдаланғанда өз мақсатына жетеді.мақсатына жетеді.  «Сабақ беру - үйреншікті жай шеберлік емес, ол - үнемі жаңадан жаңаны табатын «Сабақ беру - үйреншікті жай шеберлік емес, ол - үнемі жаңадан жаңаны табатын өнер»,-деп Жүсіпбек Аймауытов айтқандай, әрбір мұғалім үнемі ізденісте болса өнер»,-деп Жүсіпбек Аймауытов айтқандай, әрбір мұғалім үнемі ізденісте болса нұр үстіне нұр болары сөзсіз.нұр үстіне нұр болары сөзсіз.

15 слайд