Сабақ жоспары Сынап элементі

1 слайд
СЫНАП ( Hg )

1 слайд

2 слайд
С ы н а п   ( H y d r a r g y r u m ) , H g – э л е м е н т т е р д і ң п е р и о д т ы қ ж ү й е с і н і ң Қ Қ т о б ы н д а ғ ы х и м и я л ы қ э л е м е н т , а т . н . 8 0 , а т . м . 2 0 0 , 5 9 . Т а б и ғ а т т а 7 т ұ р а қ т ы и з о т о п ы б а р , о л а р д ы ң е ң к ө п т а р а ғ а н д а р ы H g 2 0 0   ( 2 3 , 1 3 % ) ж ә н е H g 2 0 2   ( 2 9 , 8 % ) Р а д и о а к т и в т і и з о т о п т а р ы ж а с а н д ы ж о л м е н а л ы н ғ а н .

2 слайд

3 слайд
Б ұ дан 2000 жылдай бұрын Үндістан, Қытай, т.б. елдерде бояу, дәрі және косметикалық зат ретінде сынап  минералы  – киноварь ( HgS) қолданылған. Грек дәрігері Диоскорид (б.з. 1 ғасырда) киноварьды темір ыдыста қыздырып, оның ақ буын “сұйық күміс” деп атаған. Алғаш қатты сынапты И.Браун мен М.Ломоносов алған (1759). ТАРИХЫ

3 слайд

4 слайд
Табиғатта таралуы Табиғатта бос күйінде сирек, көбіне суда еріген және газ қалпында кездеседі, шашыранды элемент. Белгілі 35 минерал ішіндегі өндіріс үшін маңыздылары: киноварь ,  метацианобарит ,  ливингстонит . Әлемдік мұхит суларының құрамында сынаптың мөлшері 0,1 мкг / л құрайды.

4 слайд

5 слайд
Физикалық қасиеті   Бөлме темп-расында сұйық күйде болатын жалғыз металл; жарқылдаған  күміс  түсті ақ, ромбылық сингонияда кристалданады, буы улы, тығыздығы 13,52 г/см3 (20%-та), балқу t 38,89 С, қайнау t 357,25

5 слайд

6 слайд
Химиялық қаситтері Сынап Химиялық активтігі төмен, тотығу дәрежелері +1 және +2.  Сынап қышқылдық ерітінділерде ерімейді, бірақ патша арағы, HNO 3 , ыстық H 2 SO 4 - терде ериді. Оттекпен әрекеттесіп екі түрлі оксид түзеді ( Hg 2 O, HgO). Металдармен амальгама түзеді . Амальгамацға төзімді металдар: V, Fe, Mo, Cs, Nb, Ta, W, Co .

6 слайд

7 слайд
Күкірт қышқылында қыздырылғанда, сынап сульфатын түзеді Hg + 2H2SO4 = HgSO4 + SO2 +2H2O C ынап калий перманганатының сілтілі ерітіндісімен тотықтырылады: Hg + 2KMnO4 + 3KOH=K [Hg (OH)3] + 2K2MnO4

7 слайд

8 слайд
Алынуы Сынапты HgS- ті күйдіру арқылы немесе оны Na 2 S- те ерітіп, ерітіндіде түзілген Na 2 [HgS 2 ]- ге Al- мен әсер етіп алады немесе металлотермиялық әдіспен алады HgS + O2 =Hg + SO2 HgS + Fe =FeS + Hg

8 слайд

9 слайд
Пайдалануы Сынап тұздарынан Hg 2 Cl 2  ( каломель ) дәрі ретінде радиотехникада, т.б. қолданылады.Металл сынап NaOH, Cl 2  өндіруде катализатор ретінде HgCl 2  ( алмас ) дезинфекция ісінде пайдаланылады

9 слайд

10 слайд
Сынап кен орындары  Орталық Қазақстан Успенде , Солтүстік Қазақстан Торғайда орналасқан.

10 слайд

11 слайд
Назарларыңызға Рахмет!

11 слайд