Сабақ жоспары Сынап элементі
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
СЫНАП ( Hg )
1 слайд
СЫНАП ( Hg )
2 слайд
С ы н а п ( H y d r a r g y r u m ) ,
H g – э л е м е н т т е р д і ң
п е р и о д т ы қ ж ү й е с і н і ң
Қ Қ т о б ы н д а ғ ы
х и м и я л ы қ э л е м е н т ,
а т . н . 8 0 , а т . м .
2 0 0 , 5 9 . Т а б и ғ а т т а 7
т ұ р а қ т ы и з о т о п ы б а р ,
о л а р д ы ң е ң к ө п
т а р а ғ а н д а р ы
H g
2 0 0 ( 2 3 , 1 3 % ) ж ә н е
H g
2 0 2 ( 2 9 , 8 % )
Р а д и о а к т и в т і
и з о т о п т а р ы ж а с а н д ы
ж о л м е н а л ы н ғ а н .
2 слайд
С ы н а п ( H y d r a r g y r u m ) , H g – э л е м е н т т е р д і ң п е р и о д т ы қ ж ү й е с і н і ң Қ Қ т о б ы н д а ғ ы х и м и я л ы қ э л е м е н т , а т . н . 8 0 , а т . м . 2 0 0 , 5 9 . Т а б и ғ а т т а 7 т ұ р а қ т ы и з о т о п ы б а р , о л а р д ы ң е ң к ө п т а р а ғ а н д а р ы H g 2 0 0 ( 2 3 , 1 3 % ) ж ә н е H g 2 0 2 ( 2 9 , 8 % ) Р а д и о а к т и в т і и з о т о п т а р ы ж а с а н д ы ж о л м е н а л ы н ғ а н .
3 слайд
Б ұ дан 2000 жылдай бұрын Үндістан,
Қытай, т.б. елдерде бояу, дәрі және
косметикалық зат ретінде сынап
минералы – киноварь ( HgS)
қолданылған. Грек дәрігері Диоскорид
(б.з. 1 ғасырда) киноварьды темір
ыдыста қыздырып, оның ақ буын
“сұйық күміс” деп атаған. Алғаш қатты
сынапты И.Браун мен М.Ломоносов
алған (1759). ТАРИХЫ
3 слайд
Б ұ дан 2000 жылдай бұрын Үндістан, Қытай, т.б. елдерде бояу, дәрі және косметикалық зат ретінде сынап минералы – киноварь ( HgS) қолданылған. Грек дәрігері Диоскорид (б.з. 1 ғасырда) киноварьды темір ыдыста қыздырып, оның ақ буын “сұйық күміс” деп атаған. Алғаш қатты сынапты И.Браун мен М.Ломоносов алған (1759). ТАРИХЫ
4 слайд
Табиғатта таралуы
Табиғатта бос күйінде сирек, көбіне суда
еріген және газ қалпында кездеседі,
шашыранды элемент. Белгілі 35 минерал
ішіндегі өндіріс үшін маңыздылары: киноварь
, метацианобарит ,
ливингстонит .
Әлемдік мұхит суларының құрамында
сынаптың мөлшері 0,1 мкг / л құрайды.
4 слайд
Табиғатта таралуы Табиғатта бос күйінде сирек, көбіне суда еріген және газ қалпында кездеседі, шашыранды элемент. Белгілі 35 минерал ішіндегі өндіріс үшін маңыздылары: киноварь , метацианобарит , ливингстонит . Әлемдік мұхит суларының құрамында сынаптың мөлшері 0,1 мкг / л құрайды.
5 слайд
Физикалық қасиеті
Бөлме темп-расында
сұйық күйде болатын
жалғыз металл;
жарқылдаған күміс түсті
ақ, ромбылық
сингонияда
кристалданады, буы
улы, тығыздығы 13,52
г/см3 (20%-та), балқу t
38,89 С, қайнау t 357,25
5 слайд
Физикалық қасиеті Бөлме темп-расында сұйық күйде болатын жалғыз металл; жарқылдаған күміс түсті ақ, ромбылық сингонияда кристалданады, буы улы, тығыздығы 13,52 г/см3 (20%-та), балқу t 38,89 С, қайнау t 357,25
6 слайд
Химиялық қаситтері
Сынап Химиялық активтігі төмен, тотығу дәрежелері +1 және
+2.
Сынап қышқылдық ерітінділерде ерімейді, бірақ патша арағы,
HNO
3 , ыстық H
2 SO
4 - терде ериді.
Оттекпен әрекеттесіп екі түрлі оксид түзеді ( Hg
2 O, HgO).
Металдармен амальгама түзеді . Амальгамацға
төзімді металдар: V, Fe, Mo, Cs, Nb, Ta, W, Co .
6 слайд
Химиялық қаситтері Сынап Химиялық активтігі төмен, тотығу дәрежелері +1 және +2. Сынап қышқылдық ерітінділерде ерімейді, бірақ патша арағы, HNO 3 , ыстық H 2 SO 4 - терде ериді. Оттекпен әрекеттесіп екі түрлі оксид түзеді ( Hg 2 O, HgO). Металдармен амальгама түзеді . Амальгамацға төзімді металдар: V, Fe, Mo, Cs, Nb, Ta, W, Co .
7 слайд
Күкірт қышқылында қыздырылғанда,
сынап сульфатын түзеді
Hg + 2H2SO4 = HgSO4 + SO2 +2H2O
C ынап калий перманганатының
сілтілі ерітіндісімен тотықтырылады:
Hg + 2KMnO4 + 3KOH=K [Hg (OH)3]
+ 2K2MnO4
7 слайд
Күкірт қышқылында қыздырылғанда, сынап сульфатын түзеді Hg + 2H2SO4 = HgSO4 + SO2 +2H2O C ынап калий перманганатының сілтілі ерітіндісімен тотықтырылады: Hg + 2KMnO4 + 3KOH=K [Hg (OH)3] + 2K2MnO4
8 слайд
Алынуы
Сынапты HgS- ті күйдіру
арқылы немесе оны Na
2 S- те
ерітіп, ерітіндіде түзілген
Na
2 [HgS
2 ]- ге Al- мен әсер етіп
алады немесе
металлотермиялық әдіспен
алады
HgS + O2 =Hg + SO2
HgS + Fe =FeS + Hg
8 слайд
Алынуы Сынапты HgS- ті күйдіру арқылы немесе оны Na 2 S- те ерітіп, ерітіндіде түзілген Na 2 [HgS 2 ]- ге Al- мен әсер етіп алады немесе металлотермиялық әдіспен алады HgS + O2 =Hg + SO2 HgS + Fe =FeS + Hg
9 слайд
Пайдалануы
Сынап тұздарынан
Hg
2 Cl
2 ( каломель )
дәрі ретінде
радиотехникада, т.б.
қолданылады.Металл сынап
NaOH, Cl
2 өндіруде
катализатор ретінде HgCl
2 ( алмас )
дезинфекция ісінде
пайдаланылады
9 слайд
Пайдалануы Сынап тұздарынан Hg 2 Cl 2 ( каломель ) дәрі ретінде радиотехникада, т.б. қолданылады.Металл сынап NaOH, Cl 2 өндіруде катализатор ретінде HgCl 2 ( алмас ) дезинфекция ісінде пайдаланылады
10 слайд
Сынап кен орындары Орталық
Қазақстан Успенде , Солтүстік
Қазақстан Торғайда орналасқан.
10 слайд
Сынап кен орындары Орталық Қазақстан Успенде , Солтүстік Қазақстан Торғайда орналасқан.
11 слайд
Назарларыңызға
Рахмет!
11 слайд
Назарларыңызға Рахмет!